Dakimiye lijo liter
1 Athathanya akimiyo lijo liter no, a nyaŋa lati laji lakimini no. 2 A gwiro ŋinena athanyan akimiye lijo liter, nyaŋa laji lakimini; a gwiro ŋinena athanyan yece, a nyaŋa laji layecini ko. 3 Kworaŋ athaŋabaŋa kajilero gina gijo ke ganu ga magalo, athaŋa baŋudhi dhure dhina dhijo ke ganu guŋa na? 4 I au gwuthi ŋoma gwabiŋaijo magalo, gwaŋaici, Abriciny ŋa wala kajilero ke ganu guŋa; abi dhure je ke ganu guŋa? 5 Kwiji gwai gwina gwuthi dhuŋuna ganu ram, wali dhure kwereny dhina dhijo ke ganu guŋa; a ŋa gwaji gwuthi ŋoma gwawal kajilero ke ganu ga magalo. 6 Athaŋa dhedhi nyinu ŋida ŋina ŋiŋir didirel no, i athaŋa gathijo judhura lulua galo ŋwora ganu ŋwegen no, dildota galo ŋwora ŋwai, alothatha ganu no.
Bir nono dabiŋaijo Kaloŋa
7 Athanya othaije galo, a ŋajildhedha; athanyabupe, a nyaŋa labuje; pidhul gibura, a gibur gaji igiejinu galo. 8 Liji peth lina lathothaije galo laji lapai; a lina lathibupe laji labuje ŋida ŋina ŋibupilo; a gwina gwathipi gibura a gwaji gwa gibur igiejinu galo. 9 I ada kwiji gweta dagalo gwima ŋari ŋuŋun othaije galo ⓐesh yai, ŋaji ŋuŋwdhedha kolya a? 10 I ada gwimuŋw othaije galo lum lai, ŋwudhedha dhumeo a? 11 Ada nyaŋa, lina liro liji like, limaliŋa didhedha keleŋa galo ŋida ŋina ŋiŋir, abi Babo gwalo gwina gwathije Sama gwati gwiliŋidhanu didhedha lijo ŋida ŋiŋiranu lina lathothaije galo na?
Naamuus gwina gwiŋir
12 Dhuŋun peth dhina dhathaji liji urijo dhathanyal urijo ko; ŋinena ruŋw dhuŋun dha naamuus a dha nebiŋa.
Dai ram
13 Udhul kour ina imadhi ganu; our yoraŋ ganu, a dhai dhina dhathilodha dhela dai, athin liji loinyadho ela. 14 Our imadhi ganu, a dhai dhina dhathilodha di midhe athin liji coŋ ela dogo.
Dhina dhiro titiganu a dhina dhadhi dhudhe
15 Athanya ethadhini dhuŋuna galo dha nebiŋa lina liro lidhuŋun, lina lathajilijo ciraŋ jai jina jiro jola ja jaŋal, abi gi dugor ganu degen albiro ŋinena jamarainy jina jathare. 16 Gi dhuŋun dha fruuta gwegen dhaji dhanya liŋa. Liji lathuthe dugura gi cugi alaŋ, i aluthe gwudha karo alaŋ gina giro kwira a? 17 Gwiro minoŋ ko jari peth jina jiŋir jathirire fruuta gwina gwiŋir; abi kwari gwina gwidigiro gwathirire fruuta gwina gwidigiro. 18 Kwari gwina gwiŋir gwati gwaudhi dirire fruuta gwina gwati gwiŋir no, a kwari gwina gwidigiro gwati gwaudhi dirire fruuta gwina gwiŋir no. 19 Jari peth jina jati jathirire fruuta gwina gwiŋir no jathi urtudhini galo, alguthini kiga. 20 A minoŋ maji malrire fruuta gwegen a janyal liŋa.
Dhuŋun a ŋiro
21 Gwati liji peth lina lathinyaicinu Kweleny gwai, Kweleny gwai, laji luni kidhila ga Sama no; abi kwiji dogo gwina gwathapai dhuŋuna dhina dhathiŋiriye Babuŋw gwiny dhugore gwina gwathije Sama. 22 Gi lamun ibile liji loinyadho laji linyaicinu, Kweleny gwai, Kweleny gwai, anaŋa lati labiŋaijo lijo dhuŋuna dhiro ŋinena dha nebiŋa gi jiriny juŋa na? a anaŋa lati liteyo nyurinya gi jiriny juŋa na? a gi jiriny juŋa anaŋa lati lapo ŋiro ŋina ŋathi alije lijo galo dir na? 23 A liji linyil abiŋaijo, linyilaici, Nyi gwati gwiliŋidhaje gatur no; idhul nyabire diginy, nyaŋa lina lathapai ŋida ŋina ŋike.
Dugul ram
24 Liji peth lina lidiŋinu dhuŋuna dhiny, aluthejo nyuni, laji laro ŋinena kwiji gwina gwibebra, gwina gwaico duna gwuŋun kol alaŋ. 25 A ma kau ni, a kwuru ira, a karun are gipa, ŋwupe duna, athuŋwbi ido no; ŋinena ucinuŋw momaŋ kol alaŋ. 26 A liji peth lina lathidiŋini dhuŋuna ibidha dhiny, athil bapo no, laji laro ŋinena kwiji gwina gwiro girila gwina gwaico duna gwuŋun kamur alaŋ. 27 A ma kau ni, a kwuru ira, a karun are gipa, ŋwupe duna ibigwe; ŋwun ida ganu; a ide gwuŋun ro gwipa ŋwal. 28 A dina ma Yasuuⓐ meaje odaijuŋw ibigwe, a liji peth ali galo dir gi taⓐliim dhuŋun. 29 Lalimiyuŋwulo gwiro ŋinena kwiji gwina gwuthunu ŋelenya, athuŋw rui ŋinena jathib no.
إدانة الآخرين
(لوقا 6‏:37‏-38‏،لوقا 41‏-42)
1 «لا تَدينوا لِئلاّ تُدانوا. 2 فكما تَدينونَ تُدانونَ، وبِما تكيلونَ يُكالُ لكُم. 3 لماذا تَنظُرُ إلى القَشّةِ في عَينِ أخيكَ، ولا تُبالي بالخَشَبَةِ في عَينِكَ؟ 4 بلْ كيفَ تقولُ لأخيكَ: دَعْني أُخرجِ القَشّةَ مِنْ عَينِكَ، وها هيَ الخَشبَةُ في عينِكَ أنتَ؟ 5 يا مُرائيّ، أخْرجِ الخشَبَةَ مِنْ عَينِك أوّلاً، حتى تُبصِرَ جيّدًا فَتُخرِجَ القَشّةَ مِنْ عَينِ أخيكَ.
6 لا تُعطوا الكِلابَ ما هوَ مُقَدّسٌ، ولا تَرموا دُرَرَكُم إلى الخنازيرِ، لِئلاّ تَدوسَها بأَرجُلِها وتلتَفِتَ إلَيكُم فتُمزّقَكُم.
أطلبوا تجدوا
(لوقا 11‏:9‏-13)
7 «إسألُوا تُعطَوا، إطلُبوا تَجِدوا، دُقّوا البابَ يُفتحْ لكُم. 8 فمَن يَسألْ يَنَلْ، ومَنْ يَطلُبْ يَجِدْ، ومَنْ يَدُقّ البابَ يُفتَحْ لَه. 9 مَنْ مِنكُم إذا سألَهُ اَبنُهُ رَغيفًا أعطاهُ حَجَرًا، 10 أو سَألَهُ سَمَكةً أعطاهُ حَيّةً؟ 11 فإذا كُنتُم أنتُمُ الأشرارَ تَعرِفونَ كيفَ تُحسِنونَ العَطاءَ لأَبنائِكُم، فكَمْ يُحسِنُ أبوكُمُ السّماويّ العَطاءَ للّذينَ يَسألونَهُ؟
12 عامِلوا الآخَرينَ مِثلَما تُريدونَ أنْ يُعامِلوكُم. هذِهِ هيَ خُلاصةُ الشّريعةِ وتَعاليمِ الأنبياءِ.
الباب الضيّق
(لوقا 13‏:24)
13 «أُدْخُلوا مِنَ البابِ الضيّقِ. فما أوسَعَ البابَ وأسهلَ الطّريقَ المؤدّيةَ إلى الهلاكِ، وما أكثرَ الّذينَ يسلُكونَها. 14 لكِنْ ما أضيقَ البابَ وأصعبَ الطّريقَ المؤدّيةَ إلى الحياةِ، وما أقلّ الّذينَ يَهتدونَ إلَيها.
الشجرة وثمرها
(لوقا 6‏:43‏-44)
15 «إيّاكُم والأنبياءَ الكَذّابينَ، يَجيئونَكُم بثِيابِ الحُملانِ وهُم في باطِنِهِم ذِئابٌ خاطِفةٌ. 16 مِنْ ثِمارِهِم تعرِفونَهُم. أيُثمِرُ الشّوكُ عِنَبًا، أمِ العُلّيقُ تِينًا؟ 17 كُلّ شَجرَةٍ جيّدةٍ تحمِلُ ثَمرًا جيّدًا، وكُلّ شَجَرةٍ رَديئةٍ تحمِلُ ثَمرًا رَديئًا. 18 فما مِنْ شَجرَةٍ جيّدةٍ تَحمِلُ ثَمرًا رَديئًا، وما من شَجرَةٍ رَديئةٍ تَحمِلُ ثَمرًا جيّدًا. 19 كُلّ شَجرَةٍ لا تَحمِلُ ثَمرًا جيّدًا تُقطَعُ وتُرمَى في النّارِ. 20 فمِنْ ثِمارِهِم تَعرِفونَهُم.
القول والعمل
(لوقا 13‏:25‏-27)
21 «ما كُل مَنْ يقولُ لي: يا ربّ، يا ربّ! يدخُلُ مَلكوتَ السّماواتِ، بل مَنْ يَعملُ بمشيئةِ أبي الّذي في السّماواتِ. 22 سيَقولُ لي كثيرٌ مِنَ النّاسِ في يومِ الحِسابِ: يا ربّ، يا ربّ، أما باَسمِكَ نَطَقْنا بالنّبوءاتِ؟ وباَسمِكَ طَرَدْنا الشّياطينَ؟ وباَسمِكَ عَمِلنا العجائبَ الكثيرةَ؟ 23 فأقولُ لهُم: ما عَرَفتُكُم مرّةً. اَبتَعِدوا عنّي يا أشرارُ!
مثل البيتين
(لوقا 6‏:47‏-49)
24 «فمَنْ سمِعَ كلامي هذا وعمِلَ بِه يكونُ مِثْلَ رَجُلٍ عاقِلٍ بَنى بَيتَهُ على الصّخْرِ. 25 فنزَلَ المَطَرُ وفاضتِ السّيولُ وهَبّتِ الرِياحُ على ذلِكَ البَيتِ فما سقَطَ، لأنّ أساسَهُ على الصّخرِ 26 ومَنْ سَمِعَ كلامي هذا وما عمِلَ بِه يكونُ مِثلَ رَجلٍ غَبيّ بنَى بَيتَهُ على الرّملِ. 27 فنَزَلَ المطَرُ وفاضَتِ السّيولُ وهَبّتِ الرّياحُ على ذلِكَ البَيتِ فسَقَطَ، وكانَ سُقوطُهُ عَظيمًا».
28 ولمّا أتمّ يَسوعُ هذا الكلامَ، تَعَجّبتِ الجُموعُ مِنْ تَعليمِه، 29 لأنّهُ كانَ يُعَلّمُهُم مِثلَ مَنْ لَه سُلطانٌ، لا مِثلَ مُعلّمي الشّريعةِ.