Kwa gwina gwidhirilo kwoma gwai gwiter
1 A Yasuuⓐ ela gi len lina lan Zetuun. 2 A bigunu ro gile ŋwaura manaŋ gi hekal, a liji peth eladha dugun; ŋwujalo, ŋwulalimiye. 3 A jathib a Farriisiyiin alodha kwaio dugun, gwina gwidhirilo kwoma gwai gwiter; a dina malgeta keligeny ganu, 4 alaicinu, Muⓐallim gwai, kwa ibigwa gwubujana dildhre kwiji gwai gwiter. 5 Naamuus gwa Muusa gwabiŋaijije minoŋ darnu, gweta gwina gwiro minoŋ nyaice nyol nyai; ŋabarakwai? 6 Labiŋu dhuŋuna ibidha alari gwalidheje, alari gwalteje galo. Abi Yasuuⓐ jule ganu, ŋwule galo lamun lai kwiyaŋ. 7 A dina jilo dothathaijo galo, ŋwudire, ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Gwina gwati gwathapai dhuŋuna dhina dhike no, abrico ŋwau kwereny kol gai. 8 Ŋwujule ganu kwiyaŋ manaŋ, ŋwule kwiyaŋ galo. 9 A lina lidiŋinu alabiŋini gi dugor ganu degen, altu por gweta gweta, a gwina gwuranu madhini, a liter gwuje gidon; a Yasuuⓐ je cucun, a kwa dhuna keligeny ganu. 10 A dina ma Yasuuⓐ dire alaŋ, athuŋw aŋadhi gweda no, abi kwa cucun. Ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Kwa gwai, liji lada lina litejaŋa galo? Gwati gweda gwimaŋa akimiye na? Ŋwaicinu, Gwate, Kweleny gwai, no. 11 A Yasuuⓐ aicinu, A nyi ko gwati gwaŋakimiye no. Idhi, athaŋa apo dhuŋuna dhike manaŋ no.
Fure gwadhi gidhila
12 Al Yasuuⓐ abiŋaijo manaŋ, ŋwulaici, Nyi gwiro fure gwadhi gidhila; gwina gwiny gwuje gwati gwelila kirim no, abi gwaji gwuthi fure gwa dhimidhe. 13 A Farriisiyiin abiŋaijo, alaici, Ŋa gwiro shaahid gwa gwidom gwuŋa; a shahaada gwuŋa gwati gwiro titiganu no. 14 Al Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwulaici, Ada nyi gwimabiŋi shahaada gwiny, a shahaada gwiny gwiro titiganu; ŋinena liŋidhiny kaloŋa gina gidhinyina, a nyiliŋa gina ginyinela; abi nyaŋa lati liliŋidhi kaloŋa gina gidhinyina, a gina ginyinela no. 15 Nyaŋa lathakimiye lijo gi dhuŋun dha aŋinu; abi nyi gwati gwakimiye gweda no. 16 Ada nyi gwimakimiye, ẖukm gwiny gwiro titiganu; athiny rui cucun no, abi anaŋa Babo gwai gwina gwukejiny. 17 A dhulinu ko gi naamuus gwalo darnu shahaada gwa liji ram gwiro titiganu. 18 Nyi gwiro shaahid gwa gwidom gwiny, a gwina gwiro shaahid gwiny, Babo gwiro gwina gwukejiny. 19 Alabiŋaijo, alaici, Babo gwuŋa gwada? Al Yasuuⓐ aicinu, Nyaŋa lati liliŋidhiny, i Babo gwiny no; ada nyaŋa liminyiliŋa, a nyaŋa laliŋa Babuŋw gwiny ko. 20 Dhuŋun ibidhe dhabiŋu Yasuuⓐ kalo ga dhauwa gwarush, dina alimiyuŋw gi hekal; athi kwiji gweda muthi doi dai no, ŋinena athi saaⓐa juŋun idhi nanaŋ no.
Aŋidhaniye gwa lamun lina lila la dhai ŋidi ŋina ŋike
21 Al Yasuuⓐ abiŋaijo manaŋ, ŋwulaici, Nyi gwela gi dhai dhiny, a nyaŋa laji linyibupe, a nyaŋa laji lai ŋidi ŋalo ŋina ŋike; a kalo gina ginyinela, nyaŋa lati luthi ŋoma lila no. 22 A Yahuud arnu, Gwaji gwarinya aŋina yuŋun a? ŋinena aruŋwunu, Kalo gina ginyinela, nyaŋa lati luthi ŋoma lila no. 23 Ŋwulaicinu, Nyaŋa la galiny, a nyi gwa kabo; nyaŋa la gidhila, a nyi gwati gwa gidhila ibiga no. 24 Nyi gwabiŋaijaje, ŋajaici, Nyaŋa laji lai ŋidi ŋalo ŋina ŋike. Ada nyaŋa lati limuminyi darnu nyi gwiro no, nyaŋa laji lai ŋidi ŋalo ŋina ŋike. 25 Alaicinu, Au gwan ei? Al Yasuuⓐ aicinu, Gwiro gweta gweta gwilaŋ gwabiŋaijaje gwai. 26 Nyi gwuthi dhuŋuna dhoinyadho dha dhajabiŋaijo a dha dhakimiye dagalo; abi gwina gwukejiny gwiro titiganu, a nyi gwabiŋudhi gi liji la gidhila dhuŋuna ibidhe dhina dhidiŋininy dugun. 27 Athil liŋidhi darnu gwabiŋudhi di Babo no. 28 Al Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwulaici, Maji manyalije Ŋare alaŋ ŋa liji, a nyaŋa laliŋa nyi gwiro; a nyi gwati gwapo dhuŋuna dheda gwiren no; abi gwiro ŋinena aliminyiny na Babo gwiny, nyi gwabiŋi dhuŋuna ibidha. 29 A gwina gwukejiny gwo gwijana gwai; Babo gwati gwiminy gathani no, ŋinena athiny apai dhuŋuna peth gigina dhina dhathiŋiriye Babuŋw dhugore. 30 Dina abiŋuŋw dhuŋuna ibidhe, a liji loinyadho uminyi.
Upejiyalaŋ gwa Yasuuⓐŋa Yahuud gwai
1-Peter-2-11
31 A Yasuuⓐ abiŋaijo Yahuud lina luminyu ŋeduŋw, ŋwulaici, Ada nyaŋa limathije gi dhuŋun dhiny, a nyaŋa laro calmiz jiny titiganu. 32 A nyaŋa laji laliŋa dhuŋuna dhina dhiro titiganu, a dhuŋun dhina dhiro titiganu dhaji dhajiguda galo. 33 Alaicinu, Anaŋa liro ligwurna la Ibraahiim, a anaŋa lati liro jine ja kwiji gwetipo gatur no. Kworaŋ ŋa bare, Nyaŋa laji lagududhini galo? 34 Al Yasuuⓐ aicinu, Titiganu, titiganu, nyi gwa gwacaijinu, Gwina gwathapai ŋida ŋina ŋike gwiro gine ga ŋidi ŋina ŋike. 35 A gine gati gathije dunu gwortal no; abi Ŋari ŋathinije gwortal. 36 Abi ada Ŋari ŋimajiguda galo, nyaŋa lagududhini galo titiganu. 37 Nyi gwiliŋidhi darnu nyaŋa liro ligwurna la Ibraahiim, athanyabi bupe dari linyirinya, ŋinena athi dhuŋun dhiny je dagalo no. 38 Nyi gwathabiŋi dhuŋuna dhina dhaŋadhiny di Babo gwiny, a nyaŋa lathapai dhuŋuna dhina dhaŋudhanya di babo gwalo. 39 Alabiŋaijo, alaici, Babo gwuri gwan Ibraahiim. Al Yasuuⓐ aicinu, Ada nyaŋa limaro keleŋa ga Ibraahiim, nyaŋa laiapai ŋiro ŋa Ibraahiim. 40 Abi ŋinena nyaŋa lathibupe dari linyirinya, abi nyi gwiro kwiji gwina gwabiŋaijaje dhuŋuna dhina dhiro titiganu, dhina dhidiŋininy di Kalo; abi Ibraahiim gwati gwapo dhuŋuna ibidha no. 41 Nyaŋa lathapai ŋiro ŋa babo gwalo. Alabiŋaijo, alaici, Anaŋa lati liliŋinu ŋwuramai no; anaŋa luthi Babuŋw gwetipo, gwina gwiro Kalo. 42 Al Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwulaici, Ada Kalo gimaro Babo gwalo, nyaŋa linyii uminyi; ŋinena tuyiny kwereny, nyila di Kalo; ŋinena athiny idhi gwiren no, ŋwubiro gwukejiny. 43 Kworaŋ athanyabi liŋidhi dhuŋuna dhiny no? Ŋinena athanya uthi ŋoma ladiŋini dhuŋuna dhiny no. 44 Nyaŋa liro la babo gwalo gwina gwan Ibliis, a nyaŋa lara lathil apai dhuŋuna dha babo gwalo dhina dhathamra. Gwiro gwijigor ro kwerkwereny di a ŋinena ro, athuŋw muthi dhuŋuna dhina dhiro titiganu no, ŋinena irinii dhuŋuna dhina dhiro titiganu dugun, a muŋwabiŋi dhuŋuna dhina dhiro ŋidhuŋun, ŋwabiŋa dugun gwai; ŋinena ruŋw gwidhuŋun, a babo gwa ŋidhuŋun. 45 Abi ŋinena nyi gwabiŋaijaje dhuŋuna dhina dhiro titiganu, athanya buminyu no. 46 Ei dagalo gwina gwiny aŋajo dhuŋuna dhina dhike? Abi ada nyi gwimabiŋi dhuŋuna dhina dhiro titiganu, kworaŋ athanya buminyu no? 47 Gwina gwiro gwa Kalo gwathidiŋini dhuŋuna dha Kalo; dhati dhidiŋinanya, ŋinena athanya rui la Kalo no. 48 A Yahuud abiŋaijo, alaici, Anaŋa lati labiŋu dhuŋuna dhiŋir na? ŋinena arananu ŋa gwiro gwa Saamiri, a ŋuthi ŋurinya. 49 Al Yasuuⓐ aicinu, Nyi gwati gwuthi ŋurinya no; abi nyi gwineyo Babuŋw gwiny, athinyinbi dhagirinini. 50 Abi nyi gwati gwibupo majdh gwiny no; gweda gwo gwina gwathibupe, ŋwakimiye. 51 Titiganu, titiganu, nyi gwa gwacaijinu, Ada kwiji gwimamuthadha dhuŋuna dhiny, gwati gwaŋa aiuŋw gatur no. 52 A Yahuud aicinu, Ŋinena anaŋa limaliŋa darnu ŋa gwuthi ŋurinya. Ibraahiim gwimai; a nebiŋa; ŋabarnu, Ada kwiji gwimamuthadha dhuŋuna dhiny, gwati gwaŋila aiuŋw gatur no. 53 Au gwibuthanu di babo gwuri gwina gwan Ibraahiim, gwina gwimai a? a nebiŋa limai; au gwara gwagitini gwiren a? 54 Al Yasuuⓐ aicinu, Ada nyi gwimamajidhini gi dhugor dhiny, a majdh gwiny gwati gwiro titiganu no; Babo gwiny gwiminy majidhe; gwina gwaranya gwai ŋeda gwiro Kalo galo. 55 A gwoma gwati gwiliŋidhanya no; nyi biliŋa ada nyi gwina gwathii arnu gwati gwiliŋidhiny no, nyi gwaro ŋinena nyaŋa a gwidhuŋun; abi nyi gwiliŋidhi ŋeduŋw, a nyi mutha dhuŋuna dhuŋun. 56 Babo gwalo gwan Ibraahiim gwiŋir dhugore daŋa lamun liny; ŋwaŋa, ŋwiŋir dhugore. 57 A Yahuud abiŋaijo, alaici, Ŋa gwoma gwati gwuthi jidhileo dure‐ram‐a‐die nanaŋ no, ŋa baŋa Ibraahiimuŋw akwai? 58 Al Yasuuⓐ aicinu, Titiganu, titiganu, nyi gwa gwacaijinu, Kwereny nanaŋ Ibraahiim gwati gwiliŋinu no, nyi gwijo. 59 Aluthe nyolya alinyare nyalinyaice; abi Yasuuⓐ gilibini, ŋwutuya gi hekal ganu, ŋwela, ŋwutuya keligeny ganu degen, ŋwulmadhina.
المرأة الزانية
1 أمّا يَسوعُ فخرَجَ إلى جبَلِ الزّيتونِ. 2 وعِندَ الفَجرِ رَجَعَ إلى الهَيكَلِ، فأقبَلَ إلَيهِ الشّعبُ كُلّهُ. فجَلَسَ وأخَذَ يُعَلّمُهُم. 3 وجاءَهُ مُعَلّمو الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ باَمرأةٍ أمسَكَها بَعضُ النّاسِ وهيَ تَزني، فَاوقفوها في وَسْطِ وَسْطِ الحاضرينَ، 4 وقالوا لَه: «يا مُعَلّمُ، أمسَكوا هذِهِ المَرأةَ في الزّنى. 5 وموسى أوصى في شَريعتِهِ بِرَجْمِ أمثالِها، فماذا تَقولُ أنتَ؟» 6 وكانوا في ذلِكَ يُحاوِلونَ إحراجَهُ ليَتّهِموهُ.
فاَنحَنى يَسوعُ يكتُبُ بإصبَعِهِ في الأرضِ. 7 فلمّا ألحّوا علَيهِ في السّؤالِ، رفَعَ رأسَهُ وقالَ لهُم: «مَنْ كانَ مِنكُم بِلا خَطيئَةٍ، فَليَرْمِها بأوّلِ حجَرٍ». 8 واَنحنى ثانيَةً يكتُبُ في الأرضِ. 9 فلمّا سَمِعوا هذا الكلامَ، أخذَت ضَمائِرُهُم تُبكّتُهُم، فخَرجوا واحدًا بَعدَ واحدٍ، وكِبارُهُم قَبلَ صِغارِهِم، وبَقِـيَ يَسوعُ وحدَهُ والمرأةُ في مكانِها. 10 فجَلَسَ يَسوعُ وقالَ لها: «أينَ هُم، يا اَمرأةُ؟ أما حكَمَ علَيكِ أحدٌ مِنهُم؟» 11 فأجابَت: «لا، يا سيّدي!» فقالَ لها يَسوعُ: «وأنا لا أحكُمُ علَيكِ. إذهَبـي ولا تُخطِئي بَعدَ الآنَ»].
يسوع نور العالم
12 وعادَ يَسوعُ إلى مُخاطَبَتِهِم، فقالَ لهُم: «أنا نُورُ العالَمِ. مَنْ يَتبَعْني لا يمشي في الظّلامِ، بل يكونُ لَه نُورُ الحياةِ».
13 فقالَ لَه الفَريسيّونَ: «أنتَ تَشهدُ لنَفسِكَ، فشَهادَتُكَ باطِلَةٌ». 14 فأجابَهُم يَسوعُ: «نعم، أنا أشهَدُ لِنَفْسي، ولكنّ شَهادَتي صَحيحَةٌ، لأنّي أعرِفُ مِنْ أينَ جِئتُ وإلى أينَ أذهَبُ. أمّا أنتُم، فلا تَعرِفونَ مِنْ أينَ جِئتُ ولا إلى أينَ أذهَبُ. 15 أنتُمْ تَحكُمونَ بِمقايـيسِ البشَرِ، وأنا لا أحكُمُ على أحدٍ. 16 وإذا حكمتُ، فحُكمي صَحيحٌ لأنّي لا أحكُمُ وَحدي، بل أنا والآبُ الذي أرسَلَني. 17 وفي شريعتِكُم أنّ شهادَةَ شاهدَينِ صَحيحةٌ: 18 فأنا أشهَدُ لِنَفسي، والآبُ الذي أرسَلَني يَشهَدُ لي».
19 فقالوا لَه: «أينَ أبوكَ؟» فأجابَهُم: «أنتُم لا تَعرِفوني ولا تَعرِفونَ أبـي. ولَو عَرَفتُموني لَعَرَفتُم أبـي».
20 قالَ يَسوعُ هذا الكلامَ عِندَ صُندوقِ التّبرّعاتِ وهوَ يُعَلّمُ في الهَيكَلِ، فما أمسكَهُ أحدٌ لأنّ ساعتَهُ ما جاءَت بَعدُ.
يسوع ينذر اليهود
21 ثُمّ قالَ لهُم يَسوعُ: «أنا ذاهِبٌ وستَطلُبوني، وفي خَطيئَتِكُم تَموتونَ. وحَيثُ أنا ذاهِبٌ لا تَقدِرونَ أنتُم أنْ تَجيئوا». 22 فقالَ اليَهودُ: «لَعلّهُ سيَقتُلُ نَفسَهُ، لأنّهُ قالَ: حَيثُ أنا ذاهِبٌ لا تَقدِرونَ أنتُم أنْ تَجيئوا».
23 وقالَ لهُم: «أنتُم مِنْ أسفَلُ، أمّا أنا فَمِنْ فَوقُ. أنتُم مِنْ هذا العالَمِ، وما أنا مِنْ هذا العالَمِ. 24 لذلِكَ قُلْتُ لكُم: ستَموتونَ في خطاياكُم. نَعَم، سَتَموتونَ في خَطاياكُم، إذا كُنتُم لا تُؤمِنونَ أنّي أنا هوَ».
25 فقالوا لَه: «مَنْ أنتَ؟» فقالَ يَسوعُ: «أخبرتُكُم مِنَ البَدءِ. 26 عِندي أشياءُ كثيرةٌ أقولُها فيكُم، وأشياءُ كثيرةٌ أحكُمُ بِها علَيكُم. لكِنّ الذي أرَسَلني صادِقٌ، وما سَمِعْتُهُ أقولُهُ لِلعالَمِ». 27 فما فَهِموا أنّهُ يُحدّثُهُم عَنِ الآبِ، 28 فقالَ لهُم: «متى رفَعتُمُ اَبنَ الإنسانِ عَرَفْتُم أنّي أنا هوَ، وأنّي لا أعمَلُ شيئًا مِنْ عِندي ولا أقولُ إلا ما عَلّمَني الآبُ. 29 والآبُ الذي أرسَلَني هوَ مَعي وما تَركني وَحدي، لأنّي في كُلّ حينٍ أعمَلُ ما يُرضيهِ».
30 ولمّا قالَ هذا الكلامَ، آمنَ بِه كثيرٌ مِنَ النّاسِ.
الحق يحرّركم
31 فقالَ يَسوعُ لِلذينَ آمنوا بِه مِنَ اليَهودِ: «إذا ثَبَتّــم في كلامي، صِرتُم في الحَقيقةِ تلاميذي: 32 تَعرِفونَ الحقّ، والحقّ يُحرّرُكُم».
33 قالوا لَه: «نَحنُ ذُرِيّةُ إبراهيمَ، وما كُنّا يومًا عَبـيدًا لأحدٍ! فكيفَ تَقولُ لنا: ستَصيرونَ أحرارًا؟» 34 فأجابَهُم يَسوعُ: «الحقّ الحقّ أقولُ لكُم: مَنْ يَخطأْ كانَ عَبدًا لِلخَطيئةِ، 35 والعَبدُ لا يُقيمُ في البَيتِ إلى الأبدِ، بَلِ الابنُ يُقيمُ إلى الأبدِ. 36 فإذا حَرّركُمُ الابنُ، صِرتُم بِالحقيقَةِ أحرارًا. 37 أنا أعرِفُ أنّكُم ذُرِيّةُ إبراهيمَ. ولكنّكُم تُريدونَ قَتْلي، لأنّ كلامي لا مَحلّ لَه فيكُم. 38 أنا أتكَلّمُ بِما رأيتُ عِندَ أبـي، وأنتُم تَعمَلونَ بِما سمِعْتُم مِنْ أبـيكُم».
39 فقالوا لَه: «أبونا هوَ إبراهيمُ». فأجابَهُم يَسوعُ: «لَو كُنتُم أبناءَ إبراهيمَ، لَعَمِلْتُم أعمالَ إبراهيمَ. 40 ولكِنّكُمُ الآنَ تُريدونَ قَتْلي، أنا الذي كَلّمَكُم بالحقّ كما سَمِعتُهُ مِنَ اللهِ، وهذا العَمَلُ ما عَمِلَهُ إبراهيمُ. 41 أنتُم تَعمَلونَ أعمالَ أبـيكُم». قالوا لَه: «ما نَحنُ أولادُ زِنًى، ولنا أبٌ واحدٌ هوَ اللهُ!»
42 فقالَ لهُم يَسوعُ: «لَو كانَ اللهُ أباكُم لأحبَبتُموني. لأنّي خَرَجتُ وجِئتُ مِنْ عِندِ اللهِ، وما جِئْتُ مِنْ تِلقاءِ ذاتي، بل هوَ الذي أرسَلَني. 43 لِماذا لا تَفهَمونَ ما أقولُهُ لكُم؟ لأنّكُم لا تُطيقونَ أنْ تَستَمِعوا إلى كلامي. 44 فأنتُم أولادُ أبـيكُم إبليسَ، وتُريدونَ أنْ تَتّبِعوا رَغَباتِ أبـيكُم، هذا الذي كانَ مِنَ البَدءِ قاتلاً. ما ثَــبَتَ على الحقّ، لأنْ لا حَقّ فيهِ. وهوَ يكذِبُ، والكَذِبُ في طَبعِهِ، لأنّهُ كَذّابٌ وأبو الكَذِبِ. 45 أمّا أنا، فلا تُصدّقوني لأنّي أقولُ الحقّ. 46 فمَنْ مِنْكُم يَقدرُ أنْ يُثبِتَ عَلَيّ خَطيئةً؟ وإذا كُنتُ أقولُ الحقّ، فلِماذا لا تُصدّقوني؟ 47 مَنْ كانَ مِنَ اللهِ سَمِعَ كلامَ اللهِ. وما أنتُم مِنَ اللهِ، لذلِكَ لا تَسمَعونَ».
يسوع وإبراهيم
48 فقالَ اليَهودُ: «أما نَحنُ على صَوابٍ إذا قُلنا إنّكَ سامِريّ وفيكَ شَيطانٌ؟» 49 فأجابَهُم يَسوعُ: «لا شَيطانَ فيّ، ولكنّي أُمَجّدُ أبـي، وأنتُم تُحَقّروني. 50 أنا لا أطلُبُ مَجدًا لي. هُناكَ مَنْ يَطلُبُهُ لي ويَحكُمُ. 51 الحقّ الحقّ أقولُ لكُم: مَنْ عَمِلَ بِكلامي لا يَرى الموتَ أبدًا».
52 فقالَ لَه اليَهودُ: «الآنَ تأَكّدْنا أنّ فيكَ شَيطانًا. إبراهيمُ ماتَ والأنبـياءُ ماتوا، لكنّكَ تَقولُ: مَنْ عَمِلَ بِكلامي لا يَذوقُ الموتَ أبدًا. 53 أتكونُ أنتَ أعظَمَ مِنْ أبـينا إبراهيمَ الذي ماتَ؟ والأنبـياءُ أيضًا ماتوا، فمَنْ تَحسَبُ نفسَكَ؟»
54 فأجابَهُم يَسوعُ: «لَو مَجّدتُ نَفسي، لكانَ مَجدي باطلاً. أبـي هوَ الذي يُمَجّدُني. وهوَ الذي تَقولونَ إنّهُ إلهُنا. 55 أنتُم لا تَعرِفونَهُ، أمّا أنا فأعرِفُهُ. إذا قُلْتُ إنّي لا أعرِفُه، كُنتُ مِثلَكُم كاذِبًا. ولكنّي أعرِفُهُ وأعمَلُ بِكلامِهِ. 56 وكَم تَشوّقَ أبوكُم إبراهيمُ أنْ يرى يَومي، فرَآهُ واَبتهَجَ».
57 قالَ لَه اليَهودُ: «كيفَ رَأيتَ إبراهيمَ وما بَلَغْتَ الخَمسينَ بَعدُ؟» 58 فأجابهُم يَسوعُ: «الحقّ الحقّ أقولُ لكُم: قَبلَ أنْ يكونَ إبراهيمُ أنا كائِنٌ».
59 فأخذوا حِجارَةً ليَرجُموهُ، فاَختَفى عَنهُم وخرَجَ مِنَ الهَيكَلِ.