Otà ta Vo ŋgaro Logo rota
1 “Ondro ka'do mano aza kukugu ti kode timele te, ago kufute kode kogyete tesi, beṛo ndäri ti nji ozone ta ti alodi se nda kukugu be 'do rota, ago timele su ozone ta timele alodi se nda kukugu 'do rota. Ndäri ŋgavo logone, ondro nda ka'dote ŋga aza ako, 'dooko nda modo te ogyene tesi iyeäṛi ro tana ologo vo ŋgase nda kugu be 'do ro robe. 2 Ondro kugu kate vo oŋgo zo ya ŋgäkyi si ago, a'bite ago kodrate, kari ndaro takozina i'do 'diaza dri, 3 oko ondro ka'do kitu kitute ni a'degwo nda ufune, 'do karina atina ndi taenji ro. 4 Ondro ŋgase ukugube 'do usute lidriidri ro ŋga ndaro lako kode ti yi, kode doŋgyi yi kode timele yi, 'dooko ndäri te ogone vona ozone akpaakparo.
5 “Ondro ka'do mano aza ko'ba koronyai 'ba ro ndaro te ŋgaonya ne ämvu ndaro ya kode ämvu kono ro ndaro ya ago ondro ko'ba ànya kotrivote ago koṛi konya ŋgate ni ämvu mano aza ro yasi, be ndäri ŋgavo logone ŋgase kadopara ämvu ndaro ya kode ämvu kono ro ndaro ya 'do si.
6 “Ondro ka'do mano aza koso asi te, asi keperevote paraŋgo ya, ago ko'dete ämvu mano aza roya ago koza inya se alote ago aṛi kalana te kode inya se oloako 'do te, nda se koso asi be 'do ndi ŋgase kujebe 'do vona logone.
7 “Ondro ka'do mano aza kozo parata kode ŋga iro te oriazi ndaro ri ombane driigye, ago ukugu teni zo oriazi ndaro ro ro yasi, 'dooko ondro usu kuguna 'do te, ndäri ogone ŋgase nda kugu be 'do vona ozone akpaakparo. 8 Ondro usu kuguna 'do kote, 'dooko zo kuzupi ezine vo mäturo ya ago beṛo ndäri ruäṛune, ekye nda kugu ŋga oriazi ndaro ro koni.
9 “Ta Kaladiṛiro ta ŋga rota, tii, doŋgyii, timele, boŋgoi kode ca ŋgase alona kujebe rota, se nadi ekye ni iro iyi, 'dina iyi ezine vo mäturo ya; ago 'dise usute taenji be vo mäturo ya 'do ri ŋga ozone oriazi ndaro ri akpaakparo.
10 “Ondro ka'do mano aza kozo doŋgyi kode ti kode timele kode koronya 'ba ro aza te oriazi ndaro ri vona ondrene ago ondro kodrate, kode ŋga aza koyete kode orote di teinye 'diaza ri ondreako, 11 beṛo manona 'do ri oyine vo mäturo ya ruäṛune ekye nda kugu koronya 'ba ro oriazi ndaro ro koni. Ago koronya kuzupi ri ndi tadri ruäṛu ndaro ro olene, ago oriazina 'do ri ko vo ŋga ro logone. 12 Oko ondro ka'do ukugu koronya'ba ro 'do teni nda rigye si, 'dooko ndäri te ŋgavo logone kuzupina ri. 13 Ondro ka'do koronyai vocowa ro konya teni oriazi na 'do ri anjoko na ezine ndäri tazevo edrero ro, tana ndäri ko ŋgase koronya vocowaro konya ni 'do vona logone.
14 “Ondro ka'do mano aza kuru koronya 'ba ro oriazi ndaro rote tiko ro, oko ŋga aza koyete koziro kode kodrate kuzupina ri ondreako, beṛo manona gi kuru be tiko ro 'do ri vona logone. 15 Oko ondro ta 'do ka a'do oko kuzupina ṛo orivoya, kote manona 'do ri vona logone; oko ondro ka'dote koronya'ba ro se äru te tiko ro, ŋga aza ozo si drina ya, 'dooko ŋga se ozobe orina te driigye.
Otà Ori Ŋgyero ndi ta Mätu robe rota
16 “Ondro ka'do mano aza kodo ŋgutikodroŋwa se ni manoago dri ko, ago a'be ko dri gba ogyene 'di aza ri 'dote, ago ku'dute sina, be ndäri parata lagyero ozone ago anya ogyene toko ro. 17 Oko ondro täpi anyaro kogatezo cu anya ozone ndäri, 'dooko ndäri parata ozone täpi ànyaro ri ojone ojo oso lagye lagyeogyero ta ndiriŋwa se kuni mànoago ko dri 'do rota ronye.
18 “Mìfu toko aza se kabe tetedri oye 'do.
19 “Mìfu 'diaza se kabe taoye koronya 'ba robe 'do.
20 “'Diaza se kabe tori olo lu awi ri oko ko ma Opi ri 'do nda iro ufune dori.
21 “Nyèza 'dise atraro ko ago mìye ko koziro, tana nyà'do kpate atraro Ezipeto ya. 22 Nyèza ävuzi aza ko ca kyemvo aza. 23 Ondro ka'do nyèza ànya te, ma Opi merina driayo ànyaro ndi ondro ànya kayoyi drite märi ta ŋgaopa rota owo, 24 ago ma'dona ndi kyilaro, ago mäfuna ami 'da kyila ya. 'Ditoko amiro a'donayi ndi ävuzii ro, ago ŋgwai amiro a'donayi ndi täpii ako.
25 “Ondro ka'do nyòzo parata te tiko ro alo aza lidri maro se ati'bai ro ami lako do ri; mìye ta ko oso parata ozo'ba ronye. 26 Ondro ka'do miru boŋgo oriazi miro rote, miri logone ndäri teinye kitu ri ociako, 27 tana 'do toto ni boŋgo ndaro se drî takoro owo, nda u'duna e'di siya? Ondro ka'do nda kayodrite märi ta ŋgaoparo ta, merina ndi tana ma orivoya yauni be.
28 “Nyàta ta ko koziro Lu lomvo, ago mitri dri'ba lidri amiro ro ko.
29 “Nyàleye koni ŋga se nyà'dobe sina tu jalia rosi inya, kono ndi ido ice ido ro robe ozovoya märi.
“Nyòzo ŋgwàagoro kayoro amiro märi. 30 Nyòzo ŋgwàagoro kayoro tii amiro ndi timele amiro be ro märi. Mi'ba ŋwa kayoro se agoro kori u'duna njidrieri endre be, oko u'du njidriena si oko nyozo anya märi.
31 “Ami ni lidri se adite to märi owo ka'do inye beṛo ko ämiri iza se koronya vocowa ro kufuni lowo ya 'do onyane, mìvo anya kokyei ri.
1 وإنْ وُجِدَ السَّارقُ وهوَ يسرِقُ فضُرِبَ وقُتِلَ، فدَمُهُ مَهدورٌ. 2 فإنْ قُبِضَ علَيهِ بَعدَ شُروقِ الشَّمسِ‌ فلا يُهدَرُ دَمُهُ، وإنَّما يُعَوِّضُ بَدلَ المَسروقِ. وإنْ كانَ لا يَملِكُ شيئا، فليُبَعْ بِما سرَقَهُ. 3 وإنْ وُجِدَتِ السَّرِقَةُ في حَوزَتِه حَـيَّةً، مِنْ ثَورٍ أو حمارٍ أو خروفٍ، فليُعَوِّضْ بَدلَ الواحدِ ا‏ثنَينِ.
في التعويض عن العطل والضرر
4 إذا رعى أحدٌ حقلا أو كَرما، فأطلَقَ مَواشيَهُ لِتَرعى في حقلِ غيرِهِ، فَمِنْ أجوَدِ حقلِهِ أو كَرمِهِ يُعَوِّضُ.
5 وإنْ شَبَّت نارٌ وا‏نتَشَرت في الشَّوكِ وأحرقَت أكداسَ السُّنبُلِ أوِ السُّنبُلَ في الحُقولِ، فالّذي أوقدَ النَّارَ يُعوِّضُ.
6 إذا سَلَّمَ أحدٌ إلى آخَرَ فِضَّتَهُ أو أمتِعَتَهُ لِـيَحفَظَها لَه فسُرِقَت في مَنزِلِه، فإنْ قُبِضَ على السَّارِقِ عَوَّضَ ضِعفَينِ، 7 وإلاَّ فليَحلِفْ صاحبُ المَنزِلِ باللهِ أنَّهُ لم يَمُدَّ يَدَهُ إلى مُلْكِ الآخَرِ.
8 «كُلُّ دعوى سوءِ ائتمانٍ في ثَورٍ أو حمارٍ أو خروفٍ أو ثوبٍ أو شيءٍ مَفقودٍ يُقالُ فيهِ: «هذا لي»، تُرفَعُ إلى اللهِ ومَنْ يَحكُمِ اللهُ علَيهِ يُعَوِّضِ الآخَرَ ضِعفَينِ.
9 «إذا سَلَّمَ أحدٌ إلى آخَرَ حمارا أو ثَورا أو خروفا أو بَهيمَةً مَّا لِـيَحفَظَهُ لَه فماتَ أو تَضَرَّرَ أو ضاعَ مِنْ غيرِ شاهدٍ 10 فليَحلِفْ يَمينا بالرّبِّ أنَّه لم يَمُدَّ يَدَهُ إلى مُلْكِ الآخَرِ فيقبلها‌ الآخرُ، وهوَ لا يُعَوِّضُ شيئا. 11 وإنْ سُرِقَ مِنْ عِندِهِ يُعَوِّضْ صاحبَه. 12 فإنْ ا‏فتَرسَهُ وَحشٌ، فليُحضِرْهُ بُرهانا حتّى لا يُعَوِّضَ الفريسَةَ.
13 «وإنِ ا‏ستعارَ أحدٌ مِنْ آخَرَ بَهيمَةً فتَضَرَّرَت أو ماتَت في غيابِ صاحبِها، فليُعَوِّضْ صاحبَها. 14 وإنْ كانَ صاحبُها حاضِرا فلا يُعَوِّضُ. وإنْ كانَت‌ مُستأجَرَةً خَسِرَ أُجرَتَها.
15 «إنْ أغرى رجُلٌ فتاةً بِكْرا لا خطيـبَ لها فضاجَعَها، فليَدفَعْ مَهْرَها ويَتَزَّوَجْها 16 فإنْ رفَضَ أبوهَا أنْ يُزوِّجَها بهِ، فليَدفَعْ لَه مَهْرا كمَهْرِ الفتاةِ البِكْرِ‌».
في الأخلاق والدين
17 «لا يَجوزُ لساحِرَةٍ أنْ تحيا‌.
18 «كُلُّ مَنْ ضاجَعَ بَهيمَةً، فليُقتَلْ قَتلا‌.
19 «مَنْ ذبَحَ لآلهَةٍ إلاَّ للرّبِّ، فقَتْلُهُ حَلالٌ‌.
20 «لا تَظلِمِ الغريـبَ ولا تُضَايِقْهُ، فأنتُم كُنتُم غُرَباءَ في أرضِ مِصْرَ. 21 لا تُسئْ إلى أرملَةٍ ولا يتيمٍ‌ 22 فإنْ أسأتَ إليهِما وصرَخا إليَّ أسمَعُ صُراخَهُما، 23 فيَشتدُّ غضَبـي وأقتُلُكم بالسَّيفِ، فتَصيرُ نِساؤُكُم أرامِلَ وأبناؤُكُم يتامى.
24 «إنْ أقرَضتَ مالا لمِسكينٍ مِنْ شعبـي، فلا تُعامِلْهُ كالمُرابـي ولا تَفرِضْ علَيهِ رِبًى‌. 25 وإذا ا‏سْتَرهَنتَ ثوبَ آخَرَ، فعِندَ مَغيـبِ الشَّمسِ رُدَّهُ إليهِ، 26 لأنَّهُ كِساؤُهُ الوحيدُ، كِساءُ جسَدِهِ، ففي أيِّ شيءٍ ينامُ؟ إنْ صرَخَ إليَّ ا‏ستَجَبْتُ لَه لأنِّي حَنونٌ‌.
27 «لا تَلعَنِ اللهَ، ولا تشتُمْ رئيسَ شعبِكَ‌.
28 «لا تُؤخِّرْ تقديمَ باكورَةِ حِصادِكَ ومَعصَرَتِكَ لي، والبِكْرَ مِنْ بَنيكَ تُعطيني. 29 وكذلِكَ البِكْرَ مِنْ بقَرِكَ وغنَمِكَ: سَبْعَةَ أيّامٍ يكونُ معَ أُمِّهِ، وفي اليومِ الثَّامِنِ تجعَلُهُ لي. 30 كونوا قوما مُكَرَّسينَ لي، ولَحمَ فريسَةٍ في الصَّحراءِ لا تأكُلوا، بلِ ا‏طرَحوهُ لِلكِلابِ‌».