Gideoni Pe Midiana'bai te Ṛe
1 Tu alodi aza si oko Gideoni (anjioko Jenubala) ndi lidri cini ndaro be ŋgayite ŋboci ago otoyi gawa te loto Koro Aroda lomvo. Ago gawa Midiana'bai ro a'dote orivoya vodelero ya ogone mä'dudri ànyaro yasi, Lutu More ro pa.
2 OPI atate Gideoni ri ekye: “Kyila'bai mibe 'do orivoya amba ndra märi Midiana'bai ozone drì ànyaro ya. Tana Yisaraele'bai uŋgyiyi drî 'da ekye: ‘Màpe ŋga ni ṛe andivo amaro si.’ 3 Ka'do inye nyayo ta lidri cini ri mikye: ‘'Dise aza ka'dote turi ro ago lä'bilä'biro kogo kovole 'bäru.’ ” Ndi Gideoni ojo ànyate, ta'dota lidri kutu 'buteritu foritu (22,000) goyite kovole, oko e'bete kutu 'butealo (10,000).
4 'Dooko OPI atate Gideoni ri ekye: “Kyila'bai drigba orivoya amba mibe. Nyugu ànya gyi kala, ago melewena ànya 'da miri lau. Ago nda se mabe tana atana miri makye mano ono ni oyine mibe 'do, beṛo oyine mibe. Oko 'dise mabe tana atana miri ko oyine mibe 'do beṛo ko oyine.” 5 Ndi Gideoni ezi kyila'bai te gyi kala, ago OPI atate Gideoni ri ekye: “'Dise cini kabe gyi ombe ladra si oso kokye kabe ombena ronye 'do nyelewe to ni 'dise cini kabe kaya osooso gyi umvune 'do resi.” 6 Lidri se kondi gyi be drì si ago kombebe ombe 'do cini orivoya kama nätu (300); oko anjoko lidri ro cini so kaya te vuru gyi umvune. 7 Ago OPI atate Gideoni ri ekye: “Lidri kama nätu (300) se kombe gyi be ombe iyi si, mapana mi 'da ago mozona Midiana'bai 'da drì miro ya. Nyata kyila'bai anjoko 'do ri ogone 'bäru.” 8 Ndi Gideoni zo lidri cini Yisaraele ro iyi te 'bäru, e'be toto se kama nätu(300) iyi ayani, se ruyi ŋgaonyai ndi cekuṛei azii ànyaro rote. Gawa Midiana'bai ro a'dote vurulero vodelero ya.
9 Ŋgäkyi na ana si OPI ozotate Gideoni ri ekye: “Miŋga, ago nyogota gawa Midiana'bai ro, tana mozo ànya te drì miro ya. 10 Oko ondro ka'do nya'dote turi ro gotane oko, nyòyi gawa ana ya ruindu'ba miro Pura be. 11 Nyerina tase ànya kayibe atana ndi, 'dooko ozona agoago ndi miri oyine gawa ana gotane.” 'Dooko Gideoni ndi Pura ruindu'ba ndaro be oyiyite sidri gawa kyila'baazii ro roya. 12 Midiana'bai, Amaleka'bai, ndi lidri 'buzelesi be rayi iyi te aree vodelero yasi oso lowa tombi ro ronye; ago gamelei ànyaro orivoya otiako oso siŋgwa gyi'desi kala ronye.
13 Ondro Gideoni yi kosayite loto oko, nda eri mano alo aza ka ta tori ro itina bereazi aza ndaro ri. Nda ka ata ekye: “Tori ezitate mädri, mandre ambata kyifo rote reṛite gawa Midiana'bai ro ya, ago kyibi zo boŋgo ro aza te. Ago zo boŋgo ro ana tisite vuru gyini dri!”
14 Ago bereazi ndaro zatadrite ekye: “Ta gi 'do ŋga aza tona i'do, 'do ṛo bando Gideoni ŋgwa Yoasa, mano Yisaraele ro ro! Lu ozo Midiana ndi kyila'bai cini ànyaro be te drì ndaro ya.”
15 Ondro Gideoni keri ta tori mano ana ro te ndi takacina be oko, nda mätu Lu te. 'Dooko nda gote gawa Yisaraele roya; ago atate ekye: “Mìŋga ri! Tana OPI ozo kyila'bai Midiana rote drì amiro ya!” 16 Ago nda lonyi lidri se kama nätu (300) kai te, äṛina nätu, ago nda ozo cekuṛe te 'di cini rigyesi ndi kuru ya awi be, asi be kigyesi. 17 Ago nda atate ànyari ekye: “Ondro màsate sidri gawa roya oko mìndre gialo ma, ago mìye tase mabe oyena ayani. 18 Ondro ka'do ma ndi gboko maro be màvo cekuṛe te, 'dooko mìvo cekuṛe amiro kpa gbikyi gawa lomvosi, ago mìtre mìkye: ‘Tana OPI ago tana Gideoni.’ ”
19 Gideoni ndi lidri kama alo (100) se nda be ana be ikyiyite sidri gawa roya teinye osaako o'bwaro, 'dooko vookwa'bai ṛiri esayi dri ndri. 'Dooko ànya voyi cekuṛe te ago tufuyi kuru se drì ànyaro yasi iyi te. 20 Ago äṛi gboko se nätu kai voyi cekuṛe te ago tufuyi kuru se kai te, ànya cini ruyi asi se ana te drigaṛi ànyaro si, ago cekuṛe drigwo ànyaro si ndi treyite ekye: “Bando tana OPI ago tana Gideoni!” 21 Ànya edreyite 'dialo gi vo ndaro ya gbikyi gawa lomvosi, ago kyila'baazii cini ugu umute totre be. 22 Ondro lidri Gideoni ro kovoyi cekuṛe kama nätu iyi te oko, OPI 'ba kyila'baazii ànyaro te iyi togane iyivoya bando si. Ànya muyite Zaretana driro le Beta Sita ya, ago le 'ba'desi Abele Meola ya loto Tabata lomvo.
23 'Dooko äzi lidri Yisaraele ro ni 'bakalai Nafatali, Asera, ndi 'bakala Manase ro cini be te, ago ànya soyite Midiana'bai vo. 24 Ago Gideoni zo lazo'bai te 'bädri lutu ro Eperaima ro yasi lazo be ekye: “Nyèfo ri kyila oyene Midiana'bai be. Mìru vo ri ni Golo Yaradene ro ndi goloŋwai na be yasi le Betebara ya.” 'Dooko äzi lidri Eperaima rote voaloya, ago ànya ruyi Golo Yaradene rote ndi goloŋwai na be le Betebara ya. 25 Ago ànya ruyi opi ritu Midiana'bai ro, Oreba ndi Zeba be te, ànya fuyi Oreba te luutu Oreba pa, ago fuyi Zeba te vo vino ozwaro Zeba roya. Ànya soyite 'du Midiana'bai vo; ago ànya eziyi drî Oreba ndi Zeba be rote Gideoni re, se ogone 'buzelesi Golo Yaradene roya.
إنتصار جدعون على المديانيـين
1 فبَكَّرَ يَربَّعلُ‌، وهوَ جِدعونُ، وجميعُ القَومِ الّذينَ معَهُ وخيَّموا عِندَ عينِ حَرودَ‌، وكانَت خيامُ المِديانيِّينَ إلى الشّمالِ نحوَ تَلِّ مورَةَ‌ في الوادي.
2 فقالَ الرّبُّ لِجدعونَ: «الرِّجالُ الّذينَ معَكَ أكثَرُ مِنْ أنْ أُسلِمَ بَني مِديانَ إلى أيديهِم لِئلاَّ يفتَخِرَ عليَّ بَنو إِسرائيلَ ويقولوا: أيدينا خَلَّصَتْنا. 3 فالآنَ نادِ على مَسامِعِ الشَّعبِ وقُلْ: مَنْ كانَ خائِفا فليَرجِـعْ ويَنصَرِفْ مِنْ جبَلِ جِلعادَ». فرجَعَ مِنَ الشَّعبِ ا‏ثْنانِ وعِشرونَ ألفا، وبَقيَ معَهُ عشَرَةُ آلافٍ.
4 فقالَ الرّبُّ لِجِدعونَ: «ما زالَ الرِّجالُ كثيرينَ. أنزِلْهُم إلى الماءِ وأنا أُجَرِّبُهُم هُناكَ. فالّذي عَنهُ أقولُ: هذا يذهبُ معَكَ، فهوَ يذهبُ، وكُلُّ واحدٍ عَنهُ أقولُ: هذا لا يذهبُ، فهوَ لا يذهبُ». 5 فأنزلَ جِدعونُ الرِّجالَ إلى الماءِ، فقالَ لَه الرّبُّ: «كُلُّ مَنْ شربَ بِلِسانِهِ كما يشربُ الكلبُ أقِمْهُ ناحيةً، وكذلِكَ كُلُّ مَنْ ركَعَ على رُكبَتَيهِ لِـيَشربَ».
6 فكانَ عدَدُ مَنْ شَرِبَ الماءَ مِنْ راحَتِهِ ثَلاثَ مئةِ رَجُلٍ، أمَّا البقيَّةُ فركَعوا على رُكَبِهِم لِـيَشرَبوا. 7 فقالَ الرّبُّ لِجِدعونَ: «بِهؤلاءِ الثَّلاثِ مئةِ رَجُلٍ الّذينَ شرِبوا بأيديهِم أُخَلِّصُكُم وأدفَعُ بَني مِديانَ إلى يَدِكُم، وأمَّا الآخرونَ فليَرجِـعْ كُلُّ واحدٍ إلى بَيتِهِ». 8 فأخذَ الثَّلاثُ مئةِ رَجُلٍ زادا في أيديهِم وحمَلوا أبواقَهُم، وأمَّا الآخَرونَ فصرَفَهُم جِدعونُ، كُلُّ واحدٍ إلى بَيتِهِ، وا‏صْطَحَبَ الثَّلاثَ مئةِ رَجُلٍ، وكانَت محلَّةُ بَني مِديانَ في الوادي.
9 فقالَ الرّبُّ لِجدعونَ في تِلكَ اللَّيلةِ: «هاجِمْ خيامَ المِديانيِّينَ لأنِّي أسلَمْتُها إلى يَدِكَ. 10 وإنْ كُنتَ تخافُ أنْ تَهجُمَ، فتَسَلَّلْ إليهِم معَ فورَةَ خادِمِكَ 11 وا‏سْمَع ما يقولونَ، وبَعدَ ذلِكَ تشتَدُّ عزيمَتُكَ وتُهاجِمُهُم». فتَسَلَّلَ جِدعونُ معَ فورَةَ خادِمِه إلى طرَفِ المُعَسكرِ. 12 وكانَ المِديانيُّونَ والعَماليقيُّونَ وأهلُ الصَّحراءِ مُخيِّمينَ في الوادي في كثرَةِ الجَرادِ، ولم يكُن لِجِمالِهِم عدَدٌ لأنَّها كانَت كالرَّملِ على شاطِـئِ البحرِ. 13 فلمَّا ا‏قترَبَ جِدعونُ مِنَ المحلَّةِ سَمِعَ رَجُلا يَقُصُّ على رفيقِهِ حُلُما، قالَ: «حَلُمْتُ بِرَغيفِ خُبزٍ مِنْ شعيرٍ‌ يتَدحرَجُ إلى مُعَسكرِ بَني مِديانَ، تدحرَجَ حتّى خَيمةٍ وصدَمَها، قلبَها إلى فَوقُ وسَقَطَت». 14 فأجابَ صاحبُهُ: «هذا سيفُ جِدعونَ بنِ يوآشَ، جبَّارِ بَني إِسرائيلَ الّذي دفَعَ اللهُ إلى يدِهِ بَني مِديانَ وكُلَّ المُعَسكرِ».
15 فلمَّا سَمِعَ جِدعونُ هذا الحُلُمَ وتفسيرَهُ سجدَ للرّبِّ ورجعَ إلى محلَّةِ بَني إِسرائيلَ وقالَ: «قوموا لأنَّ الرّبَّ دفَعَ محلَّة بَني مِديانَ إلى أيديكُم». 16 وقسمَ جِدعونُ الثَّلاثَ مئةِ رَجُلٍ ثَلاثَ فِرَقٍ وجعَلَ أبواقا في أيديهِم وجِرارا فارِغَةً فيها مَشاعِلُ، 17 وقالَ لهُم: «ها أنا داخِلٌ إلى طرَفِ المحلَّةِ تفعَلونَ تَماما كما أفعَلُ. 18 فمتى نفَختُ في البوقِ أنا وجميعُ مَنْ معي، تَنفُخونَ في الأبواقِ أنتُم أيضا حَولَ المحلَّةِ كُلِّها وتقولونَ: لِلرّبِّ ولِجِدعونَ». 19 ودخَلَ جِدعونُ بِمئةِ رَجُلٍ طرَفَ المحلَّةِ قَبلَ مُنتَصَفِ اللَّيلِ، تَماما قَبلَ أنْ يتبَدَّلَ الحُرَّاسُ، فنَفَخوا في الأبواقِ وكسَروا الجِرارَ الّتي بِأيديهِم 20 ونفَخَ رِجالُ الفِرقَتينِ الباقيَتَينِ في الأبواقِ وكسَروا الجِرارَ، وأخَذوا المَشاعِلَ بأيديهِم اليُسرى والأبواقَ بأيديهِم اليُمنى ونفَخوا فيها، وهتَفوا: «حربٌ لأجلِ الرّبِّ وجِدعونَ!» 21 ووقَفَ كُلُّ رَجُلٍ في مَوضِعِه حَولَ المحلَّةِ، فتَراكَضَ الأعداءُ كُلُّهُم وضَجُّوا بِالصِّياحِ وهرَبوا. 22 وحينَ نفَخَ الثّلاثُ مئةٍ في الأبواقِ، جعَلَ الرّبُّ كُلَّ واحدٍ مِنَ العَدُوِّ يَطعَنُ رفيقَهُ بِالسَّيفِ في المحلَّةِ كُلِّها، فهرَبوا إلى بَيتَ شِطَّةَ، إلى صَردَةَ‌ حتّى ا‏نتَهَوا إلى حافَّةِ آبَلِ مَحولَةَ‌ الّتي عِندَ طَبَّاةَ‌. 23 فا‏جتمَعَ رِجالُ بَني إِسرائيلَ مِنْ عشائِرِ نَفتالي وأشيرَ وكُلِّ منَسَّى وطارَدوا المِديانيِّينَ.
24 وأرسَلَ جِدعونُ رُسُلا إلى جميعِ جبَلِ أفرايِمَ وقالَ: «أُخرُجوا لِقِتالِ المِديانيِّينَ، وا‏ستَولوا على مَعابِرِ نهرِ الأُردُنِّ المُؤدِّيةِ إلى بَيتَ بارَةَ حتّى لا يَعبُروها». فا‏جتمَعَ رِجالُ أفرايِمَ كُلُّهُم وا‏ستَولَوا على المَعابِرِ المُؤدِّيةِ إلى بَيتَ بارَةَ. 25 وقبَضوا على قائِدَينِ مِنْ قادةِ بَني مِديانَ، وهُما عوريـبُ وزيـبُ، وقتَلوا عوريـبَ على صخرةِ عوريـبَ، وقتَلوا زيـبَ عِندَ مَعصرةِ زيـبَ، وطارَدوا المِديانيِّينَ وحمَلوا رأسَي عوريـبَ وزيـبَ وجاؤُوا بِهِما إلى جِدعونَ في شَرقيِّ الأُردنِّ.