Esa Yakoba ro 'Ba Labana roya
1 Ndi Yakoba ugu oyite ni nasi ago sate wari se 'buzele ana ya. 2 Ondro nda kosate koro aza kala oko, nda ndre äṛi timele rote nätu u'duvoya koro ana lomvosi, tana koro ana ni vose abe gyi oso timele ri kigyesi owo, ago kuni se a'babe koro ana kala ana orivoya 'desi. 3 Ondro timele cini kotokalate lau lekye'bai reṛiyi kuni se ana teni koro ana kalasi ago ozoyi gyi te timele ànyaro ri, ndi goyi reṛiyi kuni se ana te kovole koro ana kala.
4 'Dooko Yakoba eji lekye'bai kai te ekye: “Ädrupii, nyìkyi ni eŋwaro ya?” Ànya zayitadrite ekye: “Mìkyi ni Arana yasi.” 5 Nda eji ànya te ekye: “Inye'do mìni Labana ŋgwa Naora ro gi'da ya?” Ago ànya ekye: “Owo, mäni nda te.” 6 Ago nda atate ànyari ekye: “Inye'do nda ndi kado ya?” Ago ànya ekye: “Nda kado, ago mìndre ŋguti ndaro Raele ka begi ikyi timele be ana.” 7 Ndi Yakoba atate ekye: “Mìndre, yauono kitu drigba orivoya lekuru, tana e'di mìso gyi ko timele ri ago nyùgu ànya ko ŋgaonya niya?”
8 Ànya zayitadrite ekye: “Mä̀ni kote oyene inye madale vo timele lekye'bai cini ro esanayi lutu se mà'dena gwo kuni se koro kala ono reṛine gyi osozana timele ri.”
9 Ago ondro nda kadri ugu ata ànya yibe nonye oko, Raele esate timele täpi anyaro robe, tana anya ka vona ondrena ni. 10 Ondro Yakoba kondre Raele ŋguti Labana ädrupi endre ndaro ro kesate timele Labana robe oko, nda ŋgate ago reṛi kuni teni koro kala, ago so gyi te timele Labana adro ndaro ro ri. 11 'Dooko Yakoba njunju Raele te ndi 'degwo liyine. 12 Ago nda ititate Raele ri ekye: “Ma orivoya 'didiri täpi miro ro, ma ŋgwa Rebeka ro.”
Ndi Raele mute pe tana te täpi anyaro ri. 13 Ondro Labana keri lazo te ekye Yakoba ni ŋgwa endreŋwa nda ro ro owo oko, nda mute drîna utune, omvo nda te ago njunju nda te ndi ezi nda te 'bäru nda rigä. Ondro Yakoba kiti tase cini ka'dobe ndäri ana tana te Labana ri oko, 14 Labana atate ndäri ekye: “Endaro mi ni lomvo maro ago kpa kari modo maro owo;” ndi Yakoba rite nda be lau imba na cu alo.
Ruindu Yakoba ro Labana ri ta Raele ndi Lea be rota
15 Ago Labana atate Yakoba ri ekye: “Ko ekye mibe lidri diri maro ono nyinduruna märi awi. Nyiti ta miro märi, päläti miro a'dona modaya?” 16 Oko Labana orivoya ndiriŋwa be ritu se kayoŋwa ro ävuruna Lea, ago se täduŋwa ro ävuruna Raele. 17 Mi Lea ro mbaraako; oko Raele liŋgyi te tu ago tana si 'di tawi.
18 Yakoba lu Raele te, ago nda atate ekye: “Minduruna ndi miri ndroa na njidrieri ta ŋguti täduŋwa miro Raele rota.”
19 'Dooko Labana ekye: “Märi anya ozone ayani miri ṛo orivoya kadopara ndrani märi anya ozone mano to aza ri drisi: miri mabe noŋwa.” 20 Ndi Yakoba indurute ndroa na njidrieri ta Raele rota, ago tu ana landrete ndäri oso toto u'du fereŋwa ronye, tana nda lu anya tawi.
21 'Dooko Yakoba atate Labana ri ekye: “Dia nyozo toko maro teri, tana tuse 'do sate.” 22 Ta'dota Labana otokala lidri cini vo ana ro rote, ndi ye karama te. 23 Oko ŋgäkyi ana si nda rute Lea ayani, ezite Yakoba re, ago nda u'dute anya be. 24 Ago Labana ozo iyeäṛi ndaro tokoro Zilepa te ruindu'ba ro ŋguti ndaro Lea ri. 25 Ondro vo kiwite oko, Yakoba kondre oko anjioko ṛo Lea owo; ndi nda oyi atate Labana ri ekye: “Miye ono e'diyi märi nonye ya? Inye'do minduru ṛo ko miri ta Raele rota ayani ya? Oko tana e'di nyodo ma te niya?”
26 Labana zatadrite ekye: “La'bi amaro 'bädri amaro ono ya agye ŋgwa täduŋwa ko käti ni ŋgwa kayoŋwa ro ri. 27 Dri mi'de mande karama lagye ono ro lutu. Ondro ka'do migo nyindurute märi kpa ndroa na njidrieri, 'dooko mozona Raele kpa miri.”
28 'Dooko Yakoba letadrina te, ago ondro u'du njidrieri karama lagye ana ro kokyete oko, Labana ozo ŋguti ndaro Raele kpate ndäri toko ro. 29 Ago Labana ozo iyeäṛi ndaro tokoro Bila te Raele ŋguti ndaro ri ruindu'ba ro. 30 Ago Yakoba u'du kpate Raele be ago nda lu anya te ndrani Lea drisi, 'dooko nda go induru kpate Labana ri ndroa na njidrieri.
Ŋgàga se Ätibe Yakoba ri
31 Ondro OPI kondrete ale Lea kote amba oko, nda 'ba anya te ŋgàga utine, oko Raele a'do iro te kondo ro. 32 Lea kwo ŋgwa te, ago tite agoro, ago anya atate ekye: “OPI ndre rriti maro te; tana yauono ago maro lu na ma ndi.” Ta'dota anya zi ävuru ndaro te Rubena. 33 Ago anya go kwo ŋgwa kpate, ago anya ti kpate agoro, ago anya atate ekye: “Tana OPI eritate ale ma ko, ta'dota ni nda ozo ŋgwa ono kpate agoro no.” Ndi anya zi ävuru ndaro te Simeona. 34 Ago anya go kwo ŋgwa kpate to'di, ago ti kpate agoro, ago atate ekye: “Yauono tu ono si ono ago eberuna ndi 'de malomvo, tana mäti ŋgwàagoro te ndäri nätu.” Ta'dota anya zi ävuru ndaro te Lewe. 35 'Dooko anya go kwo ŋgwa kpate to'di, ago ti kpate agoro, ago anya atate ekye: “Tu ono si ono märäṛuna OPI ndi:” Ta'dota anya zi ävuru ndaro te Yuda. Ndi anya edrete utiako.
لقاء يعقوب براحيل
1 ونهضَ يعقوبُ ومضَى إلى أرضِ المشرِقِ. 2 ونظَرَ فرأى في البرِّيَّةِ بئرا وثلاثةَ قُطعانٍ مِنَ الغنَمِ رابضةً عِندَها، لأنَّ الرُّعاةَ كانوا يَسقونَ القُطعانَ مِنْ تلكَ البئرِ، والحجَرُ على فَمِ البئرِ كانَ كبـيرا. 3 فكانوا يَجمعونَ القُطعانَ كُلَّها هُناكَ ويُدحرِجونَ الحجَرَ عنْ فَمِ البئرِ، فيَسقونَ الغنَمَ ثمَّ يردُّونَ الحجَرَ إلى موضِعهِ. 4 فقالَ لهُم يعقوبُ: «مِنْ أينَ أنتُم يا إخوتي؟» قالوا: «مِنْ حارانَ». 5 فقالَ لَهم: «أتعرفونَ لابانَ بنَ ناحورَ؟» فقالوا: «نَعرِفُهُ». 6 فقالَ لهُم: «هل هوَ بخيرٍ؟» قالوا: «بِـخيرٍ، وها راحيلُ ا‏بنتُهُ مُقبِلَةً معَ الغنَمِ». 7 فقالَ لهُم: «النَّهارُ طويلٌ بَعدُ، وما الآنَ وقتُ تجميعِ المواشي، فا‏سقوا الغنَمَ وخُذوها إلى المرعَى». 8 قالوا: «لا نقدِرُ حتّى تجتمِـعَ القُطعانُ كُلُّها، ونُدحرِج الحجَرَ عن فَمِ البِئرِ، فنسقي الغنَمَ».
9 وبـينَما هوَ يُحادِثُهُم جاءت راحيلُ معَ غنَمِ لابانَ أبـيها، لأنَّها كانَت راعيةً. 10 فلمَّا رآها يعقوبُ معَ غنَمِ لابانَ خالِه، تقدَّمَ ودحرَجَ الحجَرَ عَنْ فَمِ البئرِ وسقى الغنَمَ. 11 وقبَّلَ يعقوبُ راحيلَ ورفعَ صوتَه وبكى، 12 وأخبرَها أنَّهُ نسيـبُ أبـيها وا‏بنُ رِفقةَ، فأسرعت وأخبرت أباها. 13 فلمَّا سَمِعَ لابانُ خبرَ قدومِ يعقوبَ ا‏بنِ أختِهِ هَبَّ للقائِه فعانقَهُ وقَبَّلَه وجاءَ به إلى بَيتِه. وأخبرَ يعقوبُ لابانَ بكلِّ ما جرى، 14 فقالَ لَه لابانُ: «أنتَ حَقًّا مِنْ عظمي ولَحمي». وأقامَ يعقوبُ عِندَه شهرا.
زواج يعقوب
15 ثُمَّ قالَ لابانُ ليعقوبَ: «ألأنَّكَ نسيـبـي تخدُمُني مَجَّانا؟ أخبرْني ما أُجرتُكَ؟» 16 وكانَ للابانَ ا‏بنتانِ، ا‏سمُ الكُبرى لَيئةُ وا‏سمُ الصُّغرى راحيلُ. 17 وكانَت لَيئةُ ضعيفةَ العينينِ، وراحيلُ حسنَةَ الهَيئةِ جميلةَ المنظَرِ. 18 فأحبَّ يعقوبُ راحيلَ، فقالَ للابانَ: «أخدُمُكَ سَبْعَ سِنينَ وتُعطيني راحيلَ زوجةً لي». 19 فقالَ لابانُ: «أنْ تأخُذَها أنتَ خيرٌ مِنْ أنْ أُعطيَها لِغيرِكَ. فأقمْ عِندي». 20 فخَدمَهُ يعقوبُ سَبْعَ سِنينَ ليأخُذَ راحيلَ، وكانَت هذِهِ المُدَّةُ قصيرةً في نظرهِ لأنَّه كانَ يُحبُّها.
21 وقالَ يعقوبُ للابانَ: «إكتملتِ المُدَّةُ فأعطِني ا‏مرأتي لأتزوَّجَها». 22 فجَمعَ لابانُ كُلَّ أهلِ حارانَ وصنعَ لهُم وليمةً، 23 وعِندَ الغُروبِ أخذَ لَيئةَ بَدلَ راحيلَ وجاءَ بها إلى يعقوبَ فدخلَ علَيها. 24 ووهبَ لابانُ جاريتَه زِلْفةَ لابنتهِ لَيئةَ. 25 فلمَّا طَلعَ الصَّباحُ عرَفَ يعقوبُ أنَّها لَيئةُ، فقالَ للابانَ: «ماذا فعلْتَ بـي؟ أما خدمتُكَ لآخذَ راحيلَ؟ فلماذا خدعْتني؟» 26 فأجابَ لابانُ: «في بلادِنا لا تـتزوَّجُ الصُّغرى قَبلَ الكُبرى. 27 أكمِلْ أسبوعَ زواجِكَ مِنْ لَيئةَ، فأُعطيَكَ راحيلَ أيضا بَدلَ سَبْعِ سِنينَ أُخرى مِنَ الخدمةِ عندي». 28 فوافقَ يعقوبُ وأكمَلَ أُسبوعَ زواجهِ مِنْ لَيئةَ، فأعطاهُ لابانُ راحيلَ ا‏مرأةً لَه. 29 ووَهبَ لابانُ جاريتَه بِلْهةَ جاريةً لراحيلَ. 30 فدخَلَ يعقوبُ على راحيلَ أيضا وأحبَّها أكثرَ مِنْ لَيئةَ. وعادَ فخدمَ عِندَ لابانَ سَبْعَ سِنينَ أُخرى.
بنو يعقوب
31 ورأى الرّبُّ أنَّ لَيئةَ مكروهَةٌ فجعَلَها وَلودا‌ وأمَّا راحيلُ فكانَت عاقرا. 32 فحَبِلت لَيئةُ وولدتِ ا‏بنا وسمَّتْهُ رَأوبـينَ‌، لأنَّها قالت: «رأى الرّبُّ عَنائي، والآنَ يُحبُّني زوجي» 33 وحبِلت أيضا وولدتِ ا‏بنا فقالت: «سَمِعَ الربُّ أنِّي مكروهةٌ، فرزقَني هذا أيضا»، وسَمَّتْهُ شِمعونَ‌. 34 وحَبِلت أيضا وولدتِ ا‏بنا فقالت: «الآنَ يلوي‌ عليَّ قلبُ زوجي، لأنِّي وَلَدتُ ثلاثةَ بَنينَ». وسمَّتْهُ لاوي. 35 وحَبِلت أيضا وولدتِ ا‏بنا وقالت: «الآنَ أُقِرُّ بفضلِ الرّبِّ». فسَمَّتْهُ يَهوذا‌، وتوقَّفَت عنِ الوِلادةِ.