Ŋen Yesu gənaico led̶a ŋəsa ildi ləro aləf marldwan
(Maṯṯa 15:32-39)
1 Iliga lakəl ŋen led̶a lərraid̶o lwaiña, na laŋge lderṯe ldəsa. Yesu nəŋundəd̶i ṯaləmis ilëɽəŋu nəŋəleiṯi ṯa, 2 “Egageiyaca led̶a ŋəbaiya nano ŋen ŋanṯa ləgafərlda ñoman ñiɽijin na lënəŋulu lero laləsənia. 3 Ndə egəd̶waṯəlo irnuŋ ləcoiña lënəŋulu lid̶i alobəṯano alirətəṯi ed̶ad̶, ŋen ŋanṯa ləmaṯan iŋulu leṯo nwaldaŋ.” 4 Na ṯaləmis ilëɽəŋu nemeɽəd̶e niyaṯa, “Ləgafr ed̶əñwa na ləgaɽwad̶aṯar ləgəmar ŋga ragif rwaiña ṯa led̶a ildi pred̶ aləbeṯe?” 5 Yesu nəŋəleɽəd̶e ṯa, “Ñagerṯo ragif mənau?” Yënəŋulu nimeiṯi ṯa, “Ñagerṯo ragif d̶enəŋ ndrəməñe rəɽijan.” 6 Gënəŋu nəŋəlwaɽəṯi led̶a ṯa, alɽaŋe alo nḏud̶a. Orn nəŋəme ragif d̶enəŋ ndrəməñe rəɽijan nəŋəlabuŋṯi nəŋəlgere na nəŋəlnaice ṯaləmis ilëɽəŋu ṯa ailnanaice led̶a na yënəŋulu nelnanaice led̶a. 7 Na yënəŋulu yafo yerṯo ləmme ləmaṯan com. Na gënəŋu nəŋəlabuŋṯi nəŋəlwaɽəṯi ṯaləmis ṯa ailnanaice led̶a. 8 Na led̶a ldəse ldəbeṯe, na ṯaləmis nirarreid̶i ŋəsa iŋi ŋəṯënialo ŋəteta nəŋondəjaice none d̶enəŋ nəməñe nəɽijan. 9 Na led̶a ildi ləso ŋəsa laɽo aləf marldwan. Na gënəŋu nəŋələd̶waṯe. 10 Na taltal gënəŋu nəŋënṯi id̶əpundr d̶eŋau ṯaləmisya ilëɽəŋu ldabəṯa alo yi-Ṯalmanud̶a.
Ŋen Alfarisiyin yeɽəd̶o ŋen ŋaŋwara
(Maṯṯa 16:1-4)
11 Na led̶a ləmaṯan l-Alfarisiyin leṯo Yesu nano, na ṯaɽwataid̶əlda eŋen, nṯia yënəŋulu yinḏeicəma nemeɽəd̶e ṯa, aŋəliṯi aŋwara. 12 Orn Yesu nəŋërəniano igusila gəlëɽəŋu nəŋaṯa ŋen ŋanṯau ŋəled̶a ləliga ildi ləbekeɽəd̶ia na lwonaṯa aŋwara? Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ṯa, “Led̶a ləliga ildi laber lid̶i alneini aŋwara.” 13 Na nəŋəlṯad̶e nəŋënṯi ed̶əpundr d̶eŋau təŋ nəŋuɽəd̶i ed̶əbarlda d̶oɽra, nəŋeṯa ëṯəndia nano gwomən.
Ŋen ŋud̶əɽi g-Alfarisiyin na g-Iruḏus
(Maṯṯa 16:5-12)
14 Na ṯaləmis yaijəbeinu eŋen ṯa aiyape ragif, na yero ragif illi d̶agif d̶onto id̶əpundr. 15 Na Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Rəmojəd̶r eŋen ŋud̶əɽi g-Alfarisiyin na g-Iruḏus.” 16 Lënəŋulu ṯaləsəd̶einu ŋen nəsi na ṯaɽwataid̶o ṯa, “Ləgerr aicəba?” 17 Yesu nəŋələŋeṯe ŋen ləɽwata, nəŋəleiṯi ṯa, “Ŋen ŋanṯau ñagəɽwataid̶ia ṯa ñagero aicəba, ñagero ñagələŋinia nano məldin? Walla ñagero ñagaləŋeṯa ŋen? Na nara enalo nabɽwaŋəno məldin? 18 Ñageiṯo isi, orn ñagaber ñagəseid̶ia? Na ñagerṯo nënəñia, orn ñagaber ñagənna? Ñagaber ñagəlëldəŋəd̶einia eŋen? 19 Ndə egəgero ragif d̶enəŋ ŋen ŋanṯa led̶a aləf d̶enəŋ, ñagornḏəjaico ñikufa manau ndə ñagərarraid̶u ŋəsa ŋəṯënu ŋəteta?”
Yënəŋulu nimeiṯi ṯa, “Ñikufa red̶ nəñəməñe ñəɽijan.” 20 Na Yesu nəŋaṯa təŋ, “Ndə egəgero ragif d̶enəŋ ndrəməñe rəɽijan ŋen ŋanṯa led̶a aləf marldwan, na ñagonḏəjaico none mənau ndə ñagərarraid̶u ŋəsa ŋəṯënu alo ŋəteta?” Yënəŋulu nimeiṯi ṯa, none d̶enəŋ nəməñe nəɽijan. 21 Na gënəŋu nəŋəleɽəd̶e ṯa, “Ñaŋ ñagaijəba ŋen məldin?”
Ŋen Yesu geid̶u ed̶a gəŋəlisi alo yi-Beṯsaiḏa
22 Yesu na ṯaləmis ilëɽəŋu ldeṯa alo yi-Beṯsaiḏa. Na led̶a ləmaṯan ldeṯa Yesu nano majega gənəŋ gəŋəlisi na lënəŋulu ldəmeɽəd̶e ṯa aŋəmabəre. 23 Na gënəŋu nəŋëndi maje gəŋəlisi ed̶əŋ nəŋəmamiñəci irnuŋ ndëuwər. Nəŋəmaṯabəṯe isi, nəŋəmëɽi rəŋ nano, na nəŋəmeɽəd̶e nəŋaṯa, “Agaseicia wagənəŋ?” 24 Orn maje nəŋənwanəd̶e nəŋaṯa, “Igaseicia led̶a larno nuɽi nəbərlda.” 25 Orn Yesu nəŋəmëɽi rəŋ isi təŋ, nəŋəmeid̶i na isi niyabərd̶i, na maje ṯaŋəseid̶u alo pred̶ ŋopia. 26 Yesu nəŋəmad̶waṯe egeɽa gəlëɽəŋu nəŋəmeiṯi ṯa, “Ŋerṯe agəbënṯia irnuŋ gə-Beṯsaiḏa ṯa ŋalwaɽəṯi ed̶a gənəŋ ŋen iŋi.”
Ŋen Buṯrus gəlwaɽo ṯa Yesu gaɽo Almasiya
(Maṯṯa 16:13-20Luka 9:18-21)
27 Yesu na ṯaləmis ilëɽəŋu ldəməñe ldabəṯa irnuŋ gəfo ṯwaiñ gəbërnia Gaisariya Filibus, na ŋen ləfo ed̶ad̶, gënəŋu nəŋeɽəd̶e ṯaləmis nəŋaṯa, “Led̶a labaṯa ṯa igënəñi əsëgi?” 28 Yënəŋulu nimuɽəbiṯi eŋen niyaṯa, “Led̶a ləmaṯan labaṯa ṯa fəŋa Yuanna igi gənanaid̶ia mamuḏiya, na ləmaṯan labaṯa ṯa fəŋa Iliya, na ləmaṯan labaṯa ṯa, agaɽo nabi yenəŋ yepənde.” 29 Orn gënəŋu nəŋəleɽəd̶e nəŋaṯa, “Ñaganəñaŋ ñagabaṯa ṯa igënəñi əsëgi?” Buṯrus nəŋəmuɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, “Fəŋa Almasiya.” 30 Orn Yesu nəŋəlwaɽəṯi ŋenŋa ŋwonḏəṯo ṯa, “Ñerṯe ñagəlwaɽəṯia ed̶a gənəŋ ŋen iŋi ŋəlëɽəñi.”
Ŋen Yesu gəlwaɽo ṯa gid̶i aŋaiye orn aŋətwod̶e təŋ
(Maṯṯa 16:21-28Luka 9:22-27)
31 Yesu nəŋërrəŋaici ṯaləmis ŋen ilëɽəŋu nəŋəleiṯi ṯa, “Đeṯəm Id̶ia gə-Led̶a gid̶i aŋənaneini ŋen ŋwaiña ŋubwa ŋeicia, aŋənid̶əni eled̶a loɽra na enələŋ nəkana na eled̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun yi-Musa. Gënəŋu gid̶i aŋəɽiñəni, orn aŋətud̶ini eŋəɽaiñ ndə ñoman ñəɽo ñiɽijin.” 32 Na gënəŋu galwaɽəṯəlo ŋen iŋi ŋələŋinu d̶eṯəm. Buṯrus nəŋəmabəled̶eṯe aləsoŋ nəŋəmagariñaṯe. 33 Orn Yesu nəŋəred̶ialo nəŋənwane ṯaləmis ilëɽəŋu nəŋgariñaṯe Buṯrus nəŋaṯa, “Ŋgaṯəñe nano, ya Iɽildia! Ŋen ŋanṯa agaber agəlëldəŋəd̶einia eŋen Rəmwa rwonaṯa, orn eŋen led̶a lwonaṯa.”
Ŋen led̶a ləlwaɽənṯu ṯa alned̶e ntam enen
34 Yesu nəŋundəd̶i led̶a na ṯaləmis ilëɽəŋu nəŋəleiṯi ṯa, “Ndə ed̶a gənəŋ gwonaṯa gaiñəteṯa gënəŋu aŋəned̶e etam gəlëɽəŋu na aŋarrəpe d̶uɽi d̶əlëɽəŋu aŋaiñəteṯe. 35 Ŋen ŋanṯa ed̶a igi gərəmoṯwa d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu gid̶i aŋəṯwe laŋge pred̶ na d̶əməṯia com, na ed̶a igi gəbaiya ŋen ŋanṯa ñi, na ŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa, gënəŋu gid̶i aŋəməṯe d̶eṯəm. 36 Ŋen ŋanṯa d̶aɽəjaica d̶wuŋga ndə ed̶a gəneinia laŋge pred̶ lalo oro aŋəṯwe d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu? 37 Walla ed̶a gid̶i aŋənaid̶e wande ṯa, aŋëbəri d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu? 38 Ŋen ŋanṯa ndə ed̶a gənəŋ eled̶a ləliga ildi ləɽiano eŋen na leicia gəned̶əñe, na led̶a əllëɽəñi, nṯia com Id̶ia gə-Led̶a gid̶i aŋəmaned̶e ndə geṯo ŋaɽrwaŋa ŋ-Eṯen malaiyəkaya ilëɽəŋu yetəɽe.”
يسوع يطعم أربعة آلاف رجل
(متى 15‏:32‏-39)
1 وتَجمّعَ في تِلكَ الأيّامِ جُمهورٌ كبيرٌ، وما كانَ مَعَهُم شيءٌ يأكلونَهُ. فَدَعا يَسوعُ تلاميذَهُ وقالَ لهُم: 2 «أُشفِقُ على هذا الجَمعِ فَهُم مِنْ ثلاثةِ أيّامٍ مَعي، ولا طعامَ لهُم. 3 وإنْ صرَفْتُهم إلى بُيوتِهِم صائِمينَ، خارَت قِواهُم في الطّريقِ، ومِنهُم مَنْ جاءَ مِنْ مكانٍ بَعيدٍ».
4 فأجابَهُ تلاميذُهُ: «كيفَ لأحَدٍ أنْ يُشبعَ هؤُلاءِ النّاسَ خُبزًا هُنا في البرّيّةِ؟» 5 فسألَهُم: «كم رَغيفًا عِندَكُم؟» قالوا: «سَبعَةٌ». 6 فأمَرَ يَسوعُ الجَمعَ أنْ يَقعُدوا على الأرضِ، وأخَذَ الأرغِفَةَ السَبعَةَ وشكَرَ وكسَرَها وأعطى تلاميذَهُ لِيُوَزّعوها على الجَمعِ، فوَزّعُوها علَيهِم. 7 وكانَ معَ التلاميذِ بعضُ سَمكاتٍ صِغارٍ، فبارَكَها يَسوعُ وطَلبَ مِنْ تلاميذِهِ أنْ يُوَزّعوها أيضًا. 8 فأكَلَ النّاسُ حتى شَبِعوا، ثُمّ رفَعوا مِمّا فضَلَ مِنَ الكِسَرِ سَبعَ سِلالٍ. 9 وكانوا نحوَ أربَعةِ آلافٍ. فَصرَفَهُم يَسوعُ 10 وركِبَ القارِبَ معَ تلاميذِهِ وجاءَ إلى نواحي دَلمانُوثَةَ.
الفريسيون يطلبون آية
(متى 16‏:1‏-4)
11 وأقبَلَ إليهِ بَعضُ الفَرّيسيّينَ وأخذوا يُجادِلونَهُ طالِبينَ مِنهُ آيةً مِنَ السّماءِ ليُجرّبوهُ، 12 فتَنَهّدَ مِنْ أعماقِ قَلبِه وقالَ: «ما لِهذا الجِيلِ يَطلُبُ آيةً؟ الحقّ أقولُ لكُم: لن يُعطى هذا الجِيلُ آيةً!»
13 وتَركَهُم ورَجَعَ في القارِبِ إلى الشّاطئِ المُقابِلِ.
خمير الفريسيين وخمير هيرودس
(متى 16‏:5‏-12)
14 ونَسيَ التلاميذُ أن يتزَوّدوا خُبزًا، وما كانَ معَهُم في القارِبِ سِوى رغيفٍ واحدٍ. 15 وأَوصاهُم يَسوعُ قالَ: «إنتَبِهوا، إيّاكُم وخميرَ الفَرّيسيّينَ وخميرَ هيرُودُسَ!»
16 فتَساءَلوا: «هل لأنْ لا خُبزَ مَعنا؟» 17 فَعرفَ يَسوعُ وقالَ لهُم: «لماذا تُفكّرونَ أنّي قُلتُ هذا لأنْ لا خُبزَ معَكُم؟ أما أدْركتُم بَعدُ وفَهِمتُم؟ أعَمِيت قُلوبُكُم إلى هذا الحدّ؟ 18 أمْ لكُم عُيونٌ ولا تُبصِرونَ، وآذانٌ ولا تَسمَعونَ؟ ألا تَذكُرونَ 19 عِندَما كَسَرْتُ الأرغِفَةَ الخَمسَةَ لِلخَمسَةِ الآلافِ، كم قُفّةً مملوءةً مِنَ الكِسَرِ رَفَعتُم؟ قالوا: «اَثنَتَي عَشْرَةَ قُفّةً!» 20 قالَ: «وعِندَما كَسَرتُ الأرغِفَةَ السّبعَةَ لِلأربَعةِ الآلافِ، كم سلّةً مَملوءةً مِنَ الفَضَلاتِ رَفَعتُم؟ قالوا: «سبعَ سِلالٍ!» 21 فقالَ لهُم: «أما فَهِمْتُم بَعدُ؟»
شفاء أعمى في بيت صيدا
22 ووَصَلوا إلى بَيتَ صَيدا، فجاؤُوا إليهِ بِأعمى وتَوسّلوا إلَيهِ أنْ يَلمِسَهُ. 23 فأخَذَ بِيَدِ الأعمى وَقادَهُ إلى خارِجِ القَريةِ، وهُناكَ تَفَلَ في عَينَيهِ، ووَضَعَ يَدَيهِ علَيهِ وسألَهُ: «أتُبْصِرُ شيئًا؟»
24 فتَطلّعَ وقالَ: «أُبصِرُ النّاسَ وأراهُم يَمشُونَ كأنّهُم أشجارٌ». 25 فوَضَعَ يَسوعُ يدَيهِ مرّةً أُخرى على عَينَي الرّجُلِ، فأبصَرَ جيّدًا وعادَ صَحيحًا يرى كُلّ شيءٍ واضِحًا. 26 فأرسَلهُ إلى بيتِهِ وقالَ لَه: «لا تَدخُلِ القَريةَ».
بطرس يشهد بحقيقة يسوع
(متى 16‏:13‏-20، لوقا 9‏:18‏-21)
27 وسارَ يَسوعُ وتلاميذُهُ إلى قُرى قَيصريّةِ فيلبّسَ، وفي الطّريقِ سألَ تلاميذَهُ: «مَنْ أنا في رأيِ النّاسِ؟» 28 فأَجابوهُ: «يوحنّا المَعمَدانُ، وبَعضُهُم يَقولُ: إيليّا، وبَعضُهُم: أحدُ الأنبياءِ». 29 فسألَهُم: «ومَنْ أنا في رأيِكُم أنتُم؟» فأجابَ بُطرُسُ: «أنتَ المَسيحُ!» 30 فأمرَهُم أنْ لا يُخبِروا أحدًا.
يسوع ينبئ أول مرة بموته وقيامته
(متى 16‏:21‏-28، لوقا 9‏:22‏-27)
31 وبدأَ يُعلّمُهُم أنّ اَبنَ الإنسانِ يَجبُ أنْ يتألّمَ كثيرًا، وأنْ يَرفُضَهُ الشّيوخُ ورُؤَساءُ الكَهنَةِ ومُعَلّمو الشّريعَةِ، وأنْ يَموتَ قَتْلاً، وأنْ يَقومَ بَعدَ ثلاثَةِ أيّامٍ. 32 وكانَ يَقولُ هذا الكلامَ علانيَةً. فاَنفَردَ بِه بُطرُسُ وأخَذَ يُعاتِبُهُ. 33 فاَلتَفتَ ورأى تلاميذَهُ، فوَبّخَ بُطرُسَ بِقولِهِ: «اَبتَعِدْ عَنّي يا شَيطانُ، لأنّ أفكارَكَ هذِهِ أفكارُ البَشرِ، لا أفكارُ اللهِ».
34 ودَعا الجُموعَ وتلاميذَهُ وقالَ لهُم: «مَنْ أرادَ أنْ يَتبَعَني، فلْيُنكِرْ نَفسَهُ ويَحمِلْ صليبَهُ ويَتبَعْني. 35 لأنّ الذي يُريدُ أنْ يُخلّصَ حَياتَهُ يَخسَرُها، ولكن الذي يَخسَرُ حَياتَهُ في سَبيلي وسَبيلِ البِشارَةِ يُخَلّصُها. 36 فماذا يَنفَعُ الإنسانَ لو رَبِحَ العالَمَ كُلّهُ وخَسِرَ نَفسَهُ؟ 37 وبماذا يَفدي الإنسانُ نَفسَهُ؟ 38 لأنّ مَنْ يَستَحي بي وبِكَلامي في هذا الجِيلِ الخائِنِ الشّرّيرِ، يَستَحي بِه اَبنُ الإنسانِ متى جاءَ في مَجدِ أبيهِ معَ الملائِكَةِ الأطهارِ».