Ŋen Yesu gagəriñaṯo led̶a eŋen ŋəɽiano ŋəled̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na ŋ-Alfarisiyin
(Margus 12:38-39Luka 11:43, Luka 46Luka 20:45-46)
1 Nṯia Yesu nəŋəlwaɽəṯi led̶a ildi lwaiña na ṯaləmis ilëɽəŋu, nəŋaṯa, 2 “Led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na Alfarisiyin larraṯo eŋen ŋəd̶ërrəŋaid̶ia d̶ə-Musa. 3 Ŋen ŋafəṯia rəmoṯr na ñid̶i ŋen pred̶ lënəŋulu ləndəlwaɽəṯia ṯa ñid̶i. Orn ñerṯe ñagəbəd̶ia ŋen lënəŋulu ləbəd̶ia ŋen ŋanṯa lënəŋulu laɽwata ŋen orn lero ləbəd̶ia. 4 Lënəŋulu lakasa laŋge linia kaiñ ldəɽo ldəlëɽi ntam nəled̶a, orn lënəŋulu ləbwa ñomanəña eñen, laber lamed̶əño ṯa aldaməd̶aṯe eŋen eŋen ŋinia kwai kwai. 5 Lënəŋulu lëbəd̶ia ŋəmëɽria eŋen pred̶ ṯa led̶a aldəseici. Na lënəŋulu lafo ləwërd̶ia ŋen ŋəmaṯan egad̶am gə-Musa na ṯalakaɽəjaico itəldua endrenia enen. Lënəŋulu lafo lawërd̶ia ŋen ŋəmaṯan egad̶am gə-Musa na ṯalakaɽəjaico itəldua ndrenia enen 6 Na lënəŋulu labwaiña ləɽaŋa alo yeŋəra yeɽənda inëməd̶ia na nalkursi yeled̶a loɽra emajma, 7 na labwaiña ṯa led̶a ṯaldənano ëiñua nəsuk na ṯa led̶a aldënəci ‘Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen’. 8 Orn ñerṯe ñagəbënəjənia ‘Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen’, ŋen ŋanṯa ñagerṯo Ed̶a gonto gəbërrəŋaid̶ia ŋen na ñaŋ pred̶ ñagaɽo lorəba. 9 Ñerṯe ñagəbënəcia ed̶a gənəŋ alo ‘Eṯalo’ ŋen ŋanṯa ñagerṯo Đaṯa gonto igi gəfo elo. 10 Na ñerṯe ñagabënəjənia led̶a ildi lənanaid̶ia d̶ad̶ ŋen ŋanṯa ñagerṯo ed̶a gonto igi gəndənaniaca d̶ad̶ na fəŋu Almasiya. 11 Ed̶a igi goɽra eñaŋ gəməñaṯo lorəba pred̶ gid̶i aŋəndəd̶uɽəd̶ənṯi. 12 Ed̶a igi goɽrinia bəɽan gënəŋu gid̶i aŋid̶əni gəta, na ed̶a igi gəbəd̶ənia gəta bəɽan gënəŋu gid̶i aŋid̶əni goɽra.
Ŋen ŋəd̶akəmia d̶əled̶a ildi lerṯo ŋen ŋəɽijan
(Margus 12:40Luka 11:39-42, Luka 44, Luka 52Luka 20:47)
13 “Ya led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na ya Farisiyin! Ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan! Ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ŋen ŋanṯa ñagaldanḏo ŋələŋe ŋelo led̶a nëiñua. Ñagero ñagəbënṯia ñaganəñaŋ na ñagaber ñagəŋgiṯia led̶a alënṯi ildi lwonaṯa ləbënṯia. [ 14 Ya led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na ya Farisiyin! Ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan! Ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ŋen ŋanṯa ñagasa laŋge ləliji ildi lṯëd̶ənialo na iliga ndə ñagəṯurṯia Rəmwa ṯəñaɽwato ŋen ŋwalano ṯa led̶a aləndənaice d̶amia! Ŋen ŋafəṯia ñagid̶i ñaneini d̶akəmia d̶oɽra kaiñ!]
15 “Ya led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun, na ya Farisiyin! Ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan! Ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ŋen ŋanṯa ñagabakaldaica alo pred̶ na egalbar ṯa ñid̶i ed̶a gənəŋ gəndəteṯa, orn ndə gəndəteṯa ñagamid̶ia gəɽo id̶ia galo eŋen ŋubwa kaiñ gəməñatənde!
16 “Ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ñəŋgi ñagənanaica led̶a d̶ad̶ orn ñagaŋəlisi ñagaber ñagəseid̶ia! Ñəŋgi ñagəbaṯa, ‘Ndə ed̶a galəfia Alekəliya, ŋen ŋapiano, orn ndə ed̶a galəfia aḏaəbiya y-Alekəl, gënəŋu gid̶u mənna’. 17 Ya led̶a ləŋəlisi na ləɽo nəɽəṯiano! Wandəgi goɽra? Aḏaəb walla Alekəl isi yibəd̶ia aḏaəb yetəɽe? 18 Na com ñagəbaṯa, ‘Ndə ed̶a galəfia ad̶unaiya id̶əɽəd̶ənia ŋen ŋapiano orn ndə galəfia d̶əneiniad̶a id̶i d̶əfo nad̶una gënəŋu gid̶u mənna’. 19 Ya led̶a ləŋəlisi! Wandəgi goɽra? Đəneinia walla ad̶una isi yibəd̶ia d̶əneinia d̶ətəɽe? 20 Nṯia ndə galəfia igad̶una, gënəŋu galəfe ad̶unaiya na laŋgela ildi pred̶ ləfo nad̶un. 21 Na ed̶a igi galəfia Alekəliya, gënəŋu galəfia Alekəliya na Rəmwara, irri rəfau. 22 Na ed̶a igi galəfia ltuŋgala elo gënəŋu galəfe alkursiya eŋələŋe ŋə-Rəmwa na iŋu igi gəɽaŋan.
23 “Ya led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun, na Alfarisiyin! Ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan! Ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ŋen ŋanṯa ñagananaid̶ia laŋge egworəb elaŋge ɽred̶, na epwaɽəlwa, na elaŋge ildi ləɽo ŋapwa ñagələsa ləteṯa orn ñagaŋgiṯu ŋen iŋi ŋəɽənda ŋ-Alganun, fəŋen ŋəd̶urwaṯo, na ŋəbaiya na d̶wonaṯa. Ŋen ŋaŋəra ñagananaid̶ia laŋge egworəb na ŋen ŋafo mənna ñagəŋgiṯu ŋen iŋi. 24 Ñagananaid̶ia d̶ad̶ orn ñagaŋəlisi ñagaber ñagəseid̶ia, ñagamiña lau ildi ləfo eŋau ñagəṯia, orn ñagarna d̶ëuri!
25 “Ya led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun, na ya Farisiyin! Ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan! Ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ŋen ŋanṯa ñagwasa alfiñjan na ləmbwalua ŋəɽo ŋëɽua, orn egwaŋano lënəŋulu lwunḏeinu d̶əməñəd̶əñanod̶a na d̶wonaṯad̶a d̶əŋen ŋeicia d̶əd̶əmamaṯa led̶a ɽrəto laŋge id̶i d̶ero d̶ëndənu. 26 Ya Farisi ŋəŋgi agəŋəlisi! Aso alfiñjan egwaŋano ananoŋ ṯa aiyatəɽeṯe yeɽo lëɽua com!
27 “Ya led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na ya Farisiyin! Ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan, ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ŋen ŋanṯa ñagarno rel irri rəbəlid̶ənu ŋawa nano ŋəbəjo irri rəɽo ŋëɽua orn runḏeinu egwaŋano ŋod̶iaŋa ŋəled̶a ildi laiyo na ŋenŋa ŋətaŋa. 28 Nṯia ndə led̶a ləndəseicia ñagəɽo ŋëɽua ləbaṯa ṯa ñagad̶urwaṯo eŋen orn egwaŋano ñagwunḏeinu ŋenŋa ŋəɽijan na ŋenŋa ŋeicia.
Ŋen Yesu gəɽwato eŋen ŋəd̶akəmia d̶əled̶a ildi lerṯo ŋen ŋəɽijan
(Luka 11:47-51)
29 “Ya led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na ya Farisiyin! Ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan, ñagid̶i ñaneini ŋen ŋubwa ŋen ŋanṯa ñagabaṯa ñagabəd̶a rel ralanəbiya na ñagëbəd̶ia rel rəled̶a rəŋəra ildi ləd̶urwaṯo eŋen. 30 Na ñagabaṯa ṯa, ‘Gəbanṯa ñagafo iliga leṯalanda ṯa ñagero ñagəlaməd̶aṯa ndə ləɽiño alanəbiya’. 31 Nṯia ñaganəñaŋ ñagəbaṯa ṯa ñagaɽo ləd̶ia ləled̶a ildi ləɽiño alanəbiya. 32 A, ɽiñad̶aṯr ŋen iŋi eṯalanda lətud̶i. 33 Ya imwa yeicia, ya ñere ñeɽwar, ñagid̶i ñaməñe ed̶akəmia d̶alo eŋen ŋubwa kaiñ ṯau? 34 Ŋen ŋafəṯia igandəd̶weiṯia anəbiya na led̶a ildi lələŋeṯo ŋen nəsi na ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun. Ñagid̶i ñalɽiñe ləmaṯan, na ñagid̶i ñalɽiñe ləmaṯan id̶uɽi. Na ñagid̶i ñalëpwi ləmaṯan iŋulu emajma esalo na ñagid̶i ñaləlaldiñi alo pred̶, 35 ṯa d̶akəmia ad̶əndeṯa nano ŋen ŋanṯa ŋəfini pred̶ iŋi ŋiruwəṯu alo ŋəled̶a ləd̶urwaṯo eŋen. Fəŋəfəni ŋ-Abil igi gəd̶urwaṯo eŋen ŋananoŋ na ŋəfini ŋə-Sakariya ŋənḏurṯu, igi gəɽo id̶ia gə-Barakiya, igi ñagəɽiñaṯəma ig-Alekəl ad̶una nano. 36 Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ṯa ŋen pred̶ ŋid̶i aŋeṯa led̶a nano ləliga ildi!
Ŋen Yesu gəbwa aloya yi-Ursalim
(Luka 13:34-35)
37 “Ya Ursalim, ya Ursalim, ŋəŋgi agəɽiño alanəbiya na agaməndaiyo led̶a ŋwandraŋa ildi ləd̶weinṯiaŋa. Ñoman ñaɽo mənau egəfo egwonaṯa igərarreid̶ia ñere ñəlaɽəŋa ñi nano ŋen ŋarno waro gərarreid̶ia ləd̶ia enəlde, orn nəŋaned̶e. 38 Seid̶u, eɽa gəlaɽəŋa gaṯëd̶ənialo. 39 Igaŋəlwaɽəṯia ṯa agaber agid̶i ŋaiñəseici təŋ illi ndə liga leṯo ildi agid̶i ŋaulwaɽe ṯa, ‘Gënəŋu gəbuŋənṯu igi geṯo igirəŋ g-Eləŋ Rəmwa’.”
يسوع يحذر من معلمي الشريعة والفريسيين
(مرقس 12‏:38‏-40، لوقا 11‏:37‏-52؛ لوقا 20‏:45‏-47)
1 وخاطَبَ يَسوعُ الجُموعَ وتلاميذَهُ، 2 قالَ: «مُعلّمو الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ على كُرسِيّ موسى جالسونَ، 3 فاَفعَلوا كُلّ ما يَقولونَهُ لكُم واَعمَلوا بِه. ولكِنْ لا تَعمَلوا مِثلَ أعمالِهِم، لأنّهُم يَقولونَ ولا يَفعلونَ: 4 يَحزِمونَ أحمالاً ثَقيلَةً شاقّةَ الحَمْلِ ويُلْقونَها على أكتافِ النّاسِ، ولكنّهُم لا يُحَرّكونَ إصْبَعًا تُعينُهُم على حَمْلِها. 5 وهُمْ لا يَعمَلونَ عَمَلاً إلاّ لِيُشاهِدَهُمُ النّاسُ: يجعَلونَ عَصائِبَهُم عريضَةً على جِباهِهِم وسواعِدِهم، ويُطَوّلونَ أطرافَ ثِيابِهِم، 6 ويُحبّونَ مَقاعِدَ الشّرَفِ في الوَلائِمِ ومكانَ الصّدارَةِ في المجامِعِ 7 والتحِيّاتِ في الأسواقِ، وأنْ يَدْعُوَهُمُ النّاسُ: يا مُعلّمُ. 8 أمّا أنتُم فلا تَسمَحوا بأنْ يَدْعُوَكُم أحدٌ: يا مُعلّمُ، لأنّكُم كُلّكُم إخوَةٌ ولكُم مُعلّمٌ واحدٌ. 9 ولا تَدْعوا أحدًا على الأرضِ يا أبانا، لأنّ لكُم أبًا واحدًا هوَ الآبُ السّماويّ. 10 ولا تَسمَحوا بأنْ يَدْعوَكُم أحدٌ: يا سيّدُ، لأنّ لكُم سيّدًا واحدًا هوَ المَسيحُ. 11 وليكُنْ أكبَرُكُم خادِمًا لكُم. 12 فَمَن يَرفعْ نَفسَهُ يَنخفِضْ، ومَنْ يَخفِضْ نفسَهُ يرتَفِعْ.
13 الوَيلُ لكُم يا مُعَلّمي الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ المُراؤونَ! تُغلِقونَ مَلكوتَ السّماواتِ في وُجوهِ النّاسِ، فلا أنتُم تَدخُلونَ، ولا تَترُكونَ الدّاخلينَ يَدخُلونَ.
14 [الوَيلُ لكُم يا مُعَلّمي الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ المُراؤونَ! تأكُلونَ بُيوتَ الأرامِلِ وأنتُمْ تُظهِرونَ أنّكُم تُطيلونَ الصّلاةَ، سيَنالُكُم أشدّ العِقابِ].
15 الوَيلُ لكُم يا مُعَلّمي الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ المُراؤونَ! تَقطَعونَ البحرَ والبَرّ لتكسِبوا واحدًا إلى دِيانَتِكُم، فإذا نَجَحتُم، جَعَلْتموهُ يستَحِقّ جَهنّمَ ضِعفَ ما أنتُم تَستَحِقّونَ!
16 الوَيلُ لكُم أيّها القادَةُ العُميانُ! تَقولونَ: مَنْ حَلفَ بالهَيكلِ لا يَلتزِمُ بيَمينِهِ، ولكنْ مَنْ حَلَفَ بذَهَبِ الهَيكَلِ يَلتَزِمُ بيَمينِهِ. 17 فأيّما أعظمُ، أيّها الجُهّالُ العُميانُ؟ الذهَبُ أمِ الهَيكَلُ الّذي قَدّسَ الذهَبَ؟ 18 وتَقولونَ: مَنْ حلَفَ بالمَذبحِ لا يلتَزمُ بيمينِهِ، ولكِنْ من حَلفَ بالقُربانِ الّذي على المذبَحِ يَلتَزِمُ بيَمينِهِ. 19 فأيّما أعظمُ، أيّها العُميانُ؟ القُربانُ أمِ المَذبحُ الّذي يُقدّسُ القُربانَ؟ 20 أما ترَوْن أنّ الّذي يَحلِفُ بالمذبَحِ يَحلِف بِه وبِكُلّ ما علَيهِ، 21 والّذي يَحلِفُ بالهَيكَلِ يَحلِفُ بِه وباللهِ السّاكنِ فيهِ، 22 والّذي يحلِفُ بالسّماءِ يحلِفُ بعَرشِ اللهِ وبالجالِسِ علَيهِ؟
23 الوَيلُ لكُم يا مُعَلّمي الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ المُراؤونَ! تُعطُونَ العُشْرَ مِنَ النَعْنعِ والصَعتَرِ والكَمّونِ، ولكنّكُم تُهمِلونَ أهمّ ما في الشّريعةِ: العَدلَ والرّحمةَ والصّدقَ، وهذا ما كانَ يَجبُ علَيكُم أنْ تَعمَلوا بِه مِنْ دونِ أن تُهمِلوا ذاكَ. 24 أيّها القادَةُ العُميانُ! تُصَفّونَ الماءَ مِنَ البَعوضَةِ، ولكنّكُم تَبتَلِعونَ الجمَلَ.
25 الويلُ لكُم يا مُعَلّمي الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ المُراؤونَ! تُطَهّرونَ ظاهِرَ الكأسِ والصّحنِ، وباطنُهُما مُمتلِئٌ بِما حصَلتُم علَيهِ بالنّهبِ والطَمَعِ. 26 أيّها الفَرّيسيّ الأعمى! طَهّرْ أوّلاً باطنَ الوِعاءِ، فيَصيرَ الظّاهِرُ مِثلَهُ طاهرًا.
27 الويلُ لكُم يا مُعَلّمي الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ المُراؤونَ! أنتُم كالقُبورِ المبيَضّةِ، ظاهرُها جميلٌ وباطِنُها مُمتَلئٌ بعِظامِ الموتى وبكُلّ فسادٍ. 28 وأنتُم كذلِكَ، تَظهَرونَ لِلنّاسِ صالحينَ وباطِنُكُم كُلّهُ رِياءٌ وشَرّ.
29 الوَيلُ لكُم يا مُعَلّمي الشّريعةِ والفَرّيسيّونَ المُراؤونَ! تَبْنونُ قُبورَ الأنبياءِ وتُزَيّنونَ مدافِنَ الأتقياءِ، 30 وتَقولونَ: لو عِشنا في زَمَنِ آبائِنا، لما شارَكْناهُم في سَفْكِ دَمِ الأنبياءِ. 31 فتَشهَدونَ على أنفُسِكُم بأنّكُم أبناءُ الّذينَ قَتلوا الأنبياءَ. 32 فتَمّموا أنتُم ما بَدأَ بِه آباؤُكُم.
33 أيّها الحيّاتُ أولادَ الأفاعي! كيفَ ستَهرُبونَ مِنْ عِقابِ جَهنّمَ؟ 34 لذلِكَ سأُرسِلُ إلَيكُم أنبياءَ وحُكَماءَ ومُعَلّمينَ، فمِنهُم مَنْ تَقتُلونَ وتَصلِبونَ، ومِنهُم مَنْ تَجلِدونَ في مجامِعِكُم وتُطارِدونَ مِنْ مدينةٍ إلى مدينةٍ، 35 حتّى يَنزِلَ بِكُم العِقابُ على سَفكِ كُلّ دمٍ بريءٍ على الأرضِ، مِنْ دمِ هابيلَ الصّدّيقِ إلى دمِ زكريّا بنِ بَرَخِيّا الّذي قتَلتُموهُ بَينَ المَذبحِ وبَيتِ اللهِ. 36 الحقّ أقولُ لكُم: هذا كُلّهُ سيَقَعُ على هذا الجِيلِ!
محبة يسوع لأورشليم
(لوقا 13‏:34‏-35)
37 «أُورُشليمُ، أُورُشليمُ! يا قاتِلَةَ الأنبياءِ وراجِمةَ المُرسَلينَ إلَيها. كَم مَرّةٍ أرَدتُ أنْ أجمَعَ أبناءَكِ، مِثلَما تَجمَعُ الدّجاجةُ فِراخَها تَحتَ جَناحَيْها، فما أردتُم. 38 وها هوَ بَيتُكُم مَتروكٌ لكُم خَرابًا. 39 أقولُ لكُم: لَن تَرَوْني إلاّ يومَ تهتِفونَ: تَبارَكَ الآتي بِاَسمِ الرّبّ».