Ŋen ed̶a geid̶inu e-Loman ləd̶əmiñəniano igi gwuma gəɽo bwod̶əbwod̶ aŋəno
1 Ndə Yesu gënṯu egeɽa gəmaje gənəŋ gəɽo eləŋ g-Alfarisiyin ṯa aŋəse e-Loman ləd̶əmiñəniano na led̶a ṯaləmarəmoṯo. 2 Na maje gafo gənəŋ Yesu nëiñua gwuma, gəɽo bwod̶əbwod̶ aŋəno, 3 na Yesu nəŋeɽəd̶e led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia Alganun na Alfarisiyin, nəŋaṯa, “Alganun yaṯa ṯa ŋen ŋaŋəra ed̶a gəbəkeid̶ia e-Loman ləd̶əmiñəniano walla ŋen ŋëd̶əñinu?” 4 Orn lënəŋulu ṯaləbwaiño ŋəma. Yesu nəŋëndi maje nəŋəmeid̶i nəŋəmad̶waṯe. 5 Na Yesu nəŋeiṯi Farisiyin ṯa, “Ǝsëgi eñaŋ ndə id̶ia gəlëɽəŋu walla ŋənḏəri ŋəlëɽəŋu liɽəṯu iləbu gënəŋu aŋerṯe gəbəla taltal aŋəlabəce e-Loman ləd̶əmiñəniano?” 6 Yënəŋulu niyerṯe yeɽwad̶aṯia yimuɽəbiṯia eŋen iŋi.
Ŋen ŋəd̶əta egare na ŋəd̶ënəcia led̶a eneɽa
7 Yesu nəŋəseici ŋen ŋəled̶a ildi lundəd̶einu egeɽa ləpwaiña alo yeŋəra loɽaŋa, nṯia nəŋəlwaɽəṯi ŋen ŋənəŋ ŋəwujənu, 8 nəŋaṯa ṯa, “Ndə ed̶a gənəŋ gəŋundəd̶ia ṯa ŋeṯa nḏəsa d̶əd̶əma ŋerṯe agaɽaŋa alo yeɽənda yeŋəra, ŋen ŋanṯa aŋgaica ed̶a gundəd̶ənu igi goɽrəṯiaŋa, 9 na ed̶a igi gundəd̶əndi gid̶i aŋəlwaɽəṯi ṯa, ‘Ŋgaiṯu maje igi alo isi’. Orn agid̶i ŋirəwano na ŋatwod̶e ŋaɽaŋe alo yinḏurṯu. 10 Orn ndə agundəd̶ənu mbu ŋaɽaŋe alo yinḏurṯu ṯa, ndə ed̶a geṯo igi gundəd̶iaŋa gënəŋu gid̶i aŋəlwaɽəṯi ṯa, ‘Oraiñ elaŋ ŋaɽaŋe alo yeɽənda’. Orn led̶a pred̶ ildi ñagaɽaŋəlda lid̶i alŋanaice d̶amia. 11 Ŋen ŋanṯa ed̶a igi goɽrinia bəɽan gënəŋu gid̶i aŋid̶əni gəta, na ed̶a igi gəbəd̶ənia gəta bəɽan gënəŋu gid̶i aŋoɽrini.”
12 Yesu nəŋəlwaɽəṯi maje com igi gundəd̶əma nəŋaṯa, “Ndə agəbəd̶ia d̶əsa d̶oɽra ŋerṯe agundəd̶ia led̶a ləɽo rappa walla lorldalo walla ləmad̶alanda walla led̶a ləɽëuwər ildi lwaiña laŋge, ŋen ŋanṯa aŋgaica lënəŋulu lomanəŋ lid̶i aləŋundəd̶i, nṯia ŋen ŋid̶i aŋərraṯe egworəb eŋen iŋi agid̶u. 13 Orn ndə agəbəd̶ia d̶əsa d̶oɽra undəd̶u led̶a ləɽo ŋəbaiyaŋəno na ləɽo ləbəco na ildi laijəba ləbərlda na ildi ləŋəlisi. 14 Nṯia agid̶i ŋaŋəreṯe nano ŋen ŋanṯa lënəŋulu laber ləɽwad̶aṯia ləŋapəɽa. Rəmwa rid̶i arəŋapəɽe eloman ildi led̶a ləd̶urwaṯo eŋen lutud̶inia eŋəɽaiñ.”
Ŋen ŋəwujənu ŋəd̶əsa d̶əd̶əma
(Maṯṯa 22:1-10)
15 Ndə ed̶a gənəŋ igi ləɽaŋo Yesuga alo ed̶əsa gəno ŋen iŋi gënəŋu nəŋəmalwaɽəṯi ṯa, “Ed̶a gaŋəra nano igi gid̶i aŋəse eŋələŋe ŋə-Rəmwa.” 16 Orn Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Ed̶a gənəŋ gid̶u d̶əsa d̶oɽra kaiñ nəŋundəd̶i led̶a lwaiña. 17 Na iliga d̶əsa d̶əṯuɽəd̶einu maje nəŋəd̶waṯe ebai ṯa aŋəlwaɽəṯi led̶a lundəd̶ənu ṯa, ‘Elar ŋen ŋanṯa laŋge pred̶ laṯuɽeinu!’ 18 Orn lënəŋulu pred̶ lafo eŋen ŋonto lërkəd̶eid̶ia ŋen. Ed̶a gananoŋ gaṯa, ‘Igilid̶u gii na d̶eṯəm egabəla enwane Egaŋeɽəd̶ia ṯa ŋaiñəŋgiṯi’. 19 Ed̶a gwomən nəŋaṯa, ‘Igilid̶u ñənḏəñ red̶ na egabəla yilənḏeici. Egaŋeɽəd̶ia ṯa ŋaiñəŋgiṯi’. Ñənḏəri ñəlaɽa 20 Ed̶a gwomən nəŋaṯa, ‘Egaməd̶o maijən nṯia egaber egəɽwad̶aṯa egeṯo’.
21 “Na ebai nəgabəla nəŋəlwaɽəṯi ed̶a gerṯəma ŋen iŋi, orn ed̶a nəŋəciṯano nəŋəlwaɽəṯi ebai ṯa, ‘Mbu taltal irnuŋ gəndëuwər ŋamama led̶a ildi ləɽo ŋəbaiyaŋəno na ildi ləɽo ləbəco na ildi ləŋəlisi na ildi laijəba ləbərlda’. 22 Orn ebai nəŋaṯa, ‘Ya eləŋ igid̶u ŋen agəlwaɽəṯiñi orn alo yaṯënu məldin’. 23 Na ed̶a nəŋəlwaɽəṯi ebai ṯa, ‘Mbu erad̶ na ed̶əñwa ŋamama led̶a ŋabəɽa ṯa eɽa gəlëɽəñi aŋunḏeini. 24 Igandəlwaɽəṯia ṯa ed̶a gero gənəŋ eled̶a ildi ləfo lundəd̶ənu ananoŋ gid̶i aŋənaṯe ŋəsa ŋəlëɽəñi!’ ”
Ŋen ŋəled̶a ləteṯa Yesu
(Maṯṯa 10:37-38)
25 Led̶a lwaiña kaiñ ləbəɽo Yesu ŋəla na gënəŋu nəŋəred̶ialo nəŋəlwaɽəṯi ṯa, 26 “Ndə ed̶a gənəŋ geṯo ñi nano na gero gəned̶a ləŋgen na eṯen na wasen na ñere ñəlëɽəŋu na lorlden na etam gəlëɽəŋu, gënəŋu gaber gəɽwad̶aṯia gaiñəteṯa. 27 Ed̶a igi gəber gəɽwad̶aṯa garrəpa d̶uɽi d̶əlëɽəŋu ṯa aŋaiñəteṯe gënəŋu gaber gəɽwad̶aṯa gaiñəteṯa.
28 “Ǝsëgi eñaŋ ndə gwonaṯa gwad̶a eɽa igi gwala gəd̶aŋəṯa elo, gaber gəɽaŋalo ananoŋ aŋinḏeici ŋen ŋəgərus, ṯa an gerṯəlo ywaiña ŋen ŋanṯa ŋəmëɽria iŋi? 29 Ŋen ŋanṯa aŋgaica ndə guraṯo ad̶una oro aŋerṯe gəɽwad̶aṯa gəbəɽenḏeṯa eɽa, led̶a pred̶ ildi ləseicu lid̶i aləmad̶aməce eŋen, 30 ṯalaṯa, ‘Ed̶a igi guraṯo ad̶una oro nəŋerṯe gəɽwad̶aṯa gwad̶a!’ 31 Walla ndə eləŋ gənəŋ gəbəṯa ed̶əbwaiñəd̶ia eləŋga gwomən, gaber gəɽaŋalo ananoŋ nəŋinḏeici ŋen ndə led̶a əllëɽəŋu ildi ləɽo aləf red̶ ləɽwad̶aṯa ləd̶ama led̶a lëləŋ gwomən ildi ləɽo aləf ered̶ia gəɽijan? 32 Ndə ləber ləɽwad̶aṯa, eləŋ gid̶i aŋəd̶waṯe led̶a ləmaṯan ndə gënəŋu gəfo nwaldaŋ məldin ṯa aleɽəd̶e eləŋ gwomən alərreid̶i ŋen d̶əbwaiñəd̶ia d̶ero. 33 Nṯia com, ed̶a gənəŋ eñaŋ igi gero gəŋgiṯia laŋge pred̶ əllëɽəŋu gaber gəɽwad̶aṯa gaiñəteṯa.
Ŋen ŋəŋərraɽa ŋeicia
(Maṯṯa 5:13Margus 9:50)
34 “Ŋərraɽa ŋaŋəra orn ndə d̶əd̶əña d̶ero ñagid̶i ñid̶i ŋəd̶əña ṯau təŋ? 35 Ŋero ŋeniano d̶əge na ŋaber ŋaməd̶aṯa d̶ud̶a d̶əlëɽənia. Na led̶a lauwəṯa d̶əge. Ed̶a gerṯo nënəñia ṯa aŋəliyene, ŋgiṯəmar aŋəne.”
يسوع يشفي مريضًا
1 ودخَلَ يومَ السّبتِ بَيتَ أحدِ كِبارِ الفَرّيسيّينَ ليتَناوَلَ الطّعامَ، وكانوا يُراقِبونَهُ. 2 وإذا أمامَهُ رَجُلٌ تَورّمَ جِلدُهُ بالاستسقاءِ، 3 فقالَ يَسوعُ لِعُلماءِ الشّريعَةِ والفَرّيسيّينَ: «أيَحِلّ الشّفاءُ في السّبتِ أم لا؟» 4 فسكَتوا. فأخَذَ يَسوعُ الرّجُلَ بِيَدِهِ وشَفاهُ وصرَفَهُ. 5 ثُمّ قالَ لهُم: «مَنْ مِنكُم يقَعُ اَبنُهُ أو ثَورُهُ في بِئرٍ يومَ السّبتِ ولا يَنشُلُهُ مِنها في الحالِ؟» 6 فما قَدِروا أن يُجاوِبوهُ.
الضيافة والتواضع
7 ولاحَظَ أنّ بَعضَ المدعُوّينَ يَختارونَ المَقاعِدَ الأُولى، فقالَ هذا المَثَلَ: 8 «إذا دَعاكَ أحَدٌ إلى وَليمةِ عُرسٍ، فلا تَجلِسْ في المَقعَدِ الأوّلِ. فلرُبّما كانَ في المَدعُوّينَ مَنْ هوَ أهَمّ مِنكَ، 9 فيَجيءُ الذي دَعاكُما ويَقولُ لكَ: أعطِهِ مكانَكَ! فتَخجَلَ، وتَقومَ إلى آخِرِ مَقعَدٍ. 10 ولكنْ إذا دُعيتَ فاَجلِسْ في آخِرِ مَقعَدٍ، حتى إذا جاءَ صاحِبُ الدّعوةِ قالَ لكَ: قُم إلى فَوقُ، يا صَديقي. فيكبُرُ قَدرُكَ في نَظَرِ جميعِ المَدعُوّينَ، 11 لأنّ مَنْ يَرفَعُ نَفسَهُ يَنخَفِضُ، ومَنْ يَخفِضُ نَفسَهُ يَرتَفِعُ».
12 وقالَ يَسوعُ لِصاحِبِ الدّعوَةِ: «إذا أقَمتَ وَليمَةَ غَداءٍ أو عَشاءٍ، فلا تَدْعُ إلَيها أصدِقاءَكَ ولا إخوانَكَ ولا أقرباءَكَ ولا جيرانَكَ الأغنياءَ، لِئَلاّ يُبادِلوكَ الدّعوةَ، فتَنالَ المُكافأةَ على عَمَلِكَ. 13 بل إذا أقَمتَ وَليمةً، فاَدْعُ الفُقَراءَ والمُشَوّهينَ والعُرْجَ والعُميانَ. 14 وهَنيئًا لكَ إذا فَعَلتَ لأنّهُم لا يَقدِرونَ أنْ يُكافِئوكَ، فتُكافَأَ في قيامَةِ الأبرارِ».
مثل الوليمة
(متى 22‏:1‏-10)
15 فلمّا سمِعَ أحَدُ المَدعُوّينَ هذا الكلامَ قالَ لِيسوعَ: «هَنيئًا لِمَن يَجلِسُ إلى المائِدَةِ في مَلكوتِ اللهِ!» 16 فأجابَهُ: «أقامَ رَجُلٌ وَليمةً كبيرةً، ودَعا إلَيها كثيرًا مِنَ النّاسِ. 17 ثُمّ أرسَلَ خادِمَهُ ساعَةَ الوَليمةِ يَقولُ لِلمدعُوّينَ: تَعالَوا، فكُلّ شيءٍ مُهيّأٌ! 18 فاَعتذَرُوا كُلّهُم. قالَ لَهُ الأوّلُ: اَشتَريَتُ حَقلاً ويَجِبُ أنْ أذهَبَ لأراهُ، أرجو مِنكَ أنْ تَعذُرَني. 19 وقالَ آخَرُ: اَشتَرَيتُ خَمسةَ فَدادينَ، وأنا الآنَ ذاهِبٌ لأُجرّبَها، أرجو مِنكَ أنْ تَعذُرَني. 20 وقالَ آخرُ: تَزوّجْتُ اَمرأةً، فلا أقدِرُ أنْ أجيءَ.
21 فرجَعَ الخادِمُ إلى سَيّدهِ وأخبَرَهُ بِما جَرى، فغَضِبَ رَبّ البَيتِ وقالَ لِخادِمِه: اَخرُجْ مُسرِعًا إلى شَوارِعِ المدينةِ وأزِقّتِها وأدخِلِ الفُقَراءَ والمُشوّهينَ والعُرجَ والعُميانَ إلى هُنا.
22 فقالَ الخادِمُ: جَرى ما أمَرْتَ بِه يا سَيّدي، وبَقِيَت مَقاعِدُ فارِغَةٌ. 23 فأجابَهُ السيّدُ: أُخرُجْ إلى الطّرُقاتِ والدّروبِ وألزِمِ النّاسَ بالدّخولِ حتى يَمتَلئَ بَيتي. 24 أقولُ لكُم: لَن يَذوقَ عَشائي أحَدٌ مِنْ أولئِكَ المَدعُوّينَ!»
المطلوب من أتباع يسوع
25 وكانَت جُموعٌ كَبيرةٌ تُرافِقُ يَسوعَ، فاَلتَفتَ وقالَ لهُم: 26 «مَنْ جاءَ إليّ وما أحبّني أكثرَ مِنْ حُبّهِ لأبيهِ وأُمّهِ واَمرأتِهِ وأولادِهِ وإخوتِهِ وأخواتِهِ، بل أكثَرَ مِنْ حُبّهِ لِنَفسِهِ، لا يَقدِرُ أنْ يكونَ تِلميذًا لي. 27 ومَنْ لا يَحمِلُ صَليبَهُ ويَتبعُني لا يَقدِرُ أنْ يكونَ تِلميذًا لي. 28 فمَنْ مِنكُم، إذا أرادَ أنْ يَبنيَ بُرجًا، لا يَجلِسُ أوّلاً ويَحسِبُ النّفقَةَ ليَرى هل يَقدِرُ أنْ يُكمّلَهُ، 29 لِئَلاّ يضَعَ الأساسَ ولا يَقدِرَ أنْ يُكمّلَ، فيَستَهزئَ بِه النّاظِرونَ إلَيهِ كُلّهُم 30 ويَقولونَ: هذا الرّجُلُ بَدأَ يَبني وما قَدِرَ أنْ يُكَمّلَ.
31 وأيّ مَلِكٍ يَخرُجُ إلى مُحارَبَةِ مَلِكٍ آخَرَ، قَبْلَ أنْ يَجلِسَ ويُشاورَ نَفسَهُ هل يَقدِرُ أنْ يُواجِهَ بعَشرَةِ آلافٍ مَنْ يَزحَفُ إلَيهِ بِعشرينَ ألفًا؟ 32 وإلاّ أرسَلَ إلَيهِ وفدًا، ما دامَ بَعيدًا عَنهُ، يَلتَمِسُ مِنهُ الصّلحَ.
33 وهكذا لا يَقدِرُ أحَدٌ مِنكُم أنْ يكونَ تِلميذًا لي، إلاّ إذا تَخَلّى عَنْ كُلّ شيءٍ لَهُ.
مثل الملح
(متى 5‏:13، مرقس 9‏:50)
34 «المِلحُ صالِحٌ، ولكن إذا فسَدَ المِلحُ، فماذا يُملّحُهُ؟ 35 لا يَصلُحُ لِلتّربَةِ ولا للسَمادِ، بل يُرمَى بِه خارِجَ المكانِ. مَنْ كانَ لَه أُذُنانِ تَسمَعانِ، فَليَسمَعْ».