Ŋen ŋalkana Malkisaḏək
1 Ŋen ŋanṯa ed̶a igi gəbërnia Malkisaḏək, igi gəfo gəɽo eləŋ galo yi-Salim na kana yi-Rəmwa irri ruɽrəṯu laŋge pred̶, gënəŋu lopəd̶aid̶o Ibrayimga ŋen Ibrayim goɽəbəd̶o liga gəɽiño nələŋ d̶əge, na Malkisaḏək nəŋəmabuŋṯi. 2 Na Ibrayim ganaicəma laŋge ɽred̶ egworəb elaŋge pred̶ ildi gëndəlo ed̶əbwaiñəd̶ia. Irəŋ gəlëɽəŋu ananoŋ gəbërnia eləŋ gəŋen ŋəd̶urwaṯo na com gaɽo eləŋ galo yi-Salim, gaɽo eləŋ gəd̶ëuṯaralo. 3 Gënəŋu gero eṯen na gero ləŋgen na gero d̶ələŋəd̶ia. Gënəŋu gero gələŋənia na d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu d̶ero d̶əməndëd̶ənia, orn gënəŋu garno Id̶ia gə-Rəmwa, gënəŋu gaɽo kana yebəɽəbəte.
4 Nwanəd̶r d̶eṯəm ed̶a igi goɽra, d̶aṯa Ibrayim ganaicəma laŋge egworəb ildi ləɽo red̶ elaŋge pred̶ ildi gëndəlo ed̶əbwaiñəd̶ia. 5 Na ləd̶ia lə-Lawi ildi lid̶ənu kana lerṯo ŋələŋe eŋen ŋalganun ṯa almame laŋge egworəb ildi ləɽo red̶ eled̶a ildi leṯo ed̶ələŋəd̶ia d̶-Ibrayim. 6 Orn Malkisaḏək gerṯe gad̶ələŋəd̶ia d̶ə-Lawi ganeinu laŋge egworəb ildi ləɽo red̶ ildi Ibrayim gənaicəmalo, na gabuŋṯu Ibrayim gënəŋu igi Rəmwa rëɽəṯəma ŋen. 7 Ŋen ŋaber ŋəɽwad̶aṯa ŋabəleinia ṯa ed̶a igi goɽra gabuŋṯia ed̶a igi gəta. 8 Eŋen ŋəkana yi-Lawi fəled̶a ildi laiyo ildi lərarreid̶u laŋge egworəb ildi ləɽo red̶, orn eŋen ŋə-Malkisaḏək, laŋge egworəb ildi ləɽo red̶ larreid̶ənu ed̶aga igi gəməṯo, ŋen ŋarno ŋəwërd̶ənu ṯia. 9 Ləgaɽwad̶aṯar ləgəbaṯar ṯa Lawi igi gəmama laŋge egworəb ildi ləɽo red̶ gënəŋu ganaid̶o laŋge egworəb ildi ləɽo red̶ com Ibrayimga, 10 ŋen ŋanṯa gënəŋu gamulu gələŋənia egeṯen Ibrayim, ŋen Malkisaḏək lopəd̶aid̶o Ibrayimga.
11 Ndə d̶əɽiñəd̶aid̶ia d̶eṯo eŋen ŋəkana yi-Lawi, iŋi led̶a ləneinau alganun yepənde, fəṯau ŋen ŋəɽo d̶eṯəm ṯa kana emən təŋ yatwod̶o ŋen ŋarno Malkisaḏək na gerṯe ŋen ŋarno Arun? 12 Ŋen ŋanṯa ndə ŋen ŋəkana ŋaməled̶ənia, ŋen d̶eṯəm com ṯa alganun yaməled̶ənia. 13 Ŋen iŋi ŋalwaɽənu eŋen ŋed̶a gənəŋ gəled̶a ɽrəto na ed̶a gero gənəŋ gəled̶a ildi giṯu Rəmwa ŋəmëɽria ŋad̶una yid̶əɽəd̶ənia. 14 Ŋen ŋanṯa ŋen ŋaləŋinu d̶urri ṯa Eləŋ igëndr Yesu galəŋənu eled̶a lə-Yawud̶a, na Musa gero gəlwaɽa ŋen ŋənəŋ eled̶a lə-Yawud̶a eŋen ŋəkana.
Ŋen ŋəkana ywomən təŋ ŋen ŋarno Malkisaḏək
15 Na ŋen iŋi ŋaɽo ŋələŋinu ŋopia ṯa kana emən təŋ yeməñaṯalo yarno Malkisaḏək, 16 ed̶a igi gəɽo kana gëɽənu gerṯe eŋen ŋaŋəno orn eŋen ŋəŋabəɽa ŋəd̶əməṯia id̶i d̶əber d̶əɽwad̶aṯa d̶id̶i ad̶əməndëd̶əni. 17 Ŋen ŋanṯa d̶aməd̶aṯa egad̶am gə-Rəmwa d̶alwaɽo ṯia ṯa,
“Agaɽo kana bəɽəbəte ŋen ŋarno Malkisaḏək.”
18 Đeṯəm alganun isi yananoŋ yaŋgeinu ŋen ŋanṯa yëbia na yero ŋeniano, 19 ŋen ŋanṯa alganun yero yibəd̶ia ŋen ŋənəŋ ŋəɽiñəd̶einu. Nṯia ləganemr ŋen ŋəŋəra ŋəməñaṯo ŋen ŋananoŋ iŋi ləgəṯurṯiar, iŋi ləgəɽwad̶aṯar ləgiyeborgwad̶aṯar Rəmwa nano.
20 Na ŋen iŋi ŋëɽənu d̶aləfiad̶a. 21 Kana yepənde yëɽənu d̶aləfia d̶ero, orn Yesu gëɽənu d̶aləfiad̶a garno ŋen ŋəlwaɽənṯəma ṯa,
“Eləŋ Rəmwa raləfe na raber rid̶i arəməlëd̶i ŋen,
‘Aganəŋa agaɽo kana bəɽəbəte’.”
22 Nṯia Yesu gaɽo d̶əndeicia d̶əd̶ərreid̶ia ŋen id̶i d̶əŋəra d̶əməñaṯo d̶ərreid̶ia ŋen d̶ananoŋ.
23 Kana yananoŋ yafo ywaiña ŋen ŋanṯa yënəŋulu yaiyo, nṯia yafo yero yeɽwad̶aṯa yeɽaŋa iŋəmëɽria eŋen, 24 orn Yesu gaɽaŋa eŋen ŋəkana bəɽəbəte ŋen ŋanṯa gaməṯia bəɽəbəte. 25 Ŋen ŋafəṯia gënəŋu gaɽwad̶aṯa gëbəria led̶a pred̶ nopia ildi ləborgwad̶aṯo Rəmwa nano ŋuga, ŋen ŋanṯa gënəŋu gaməṯia bəɽəbəte ṯa aŋekeɽəd̶e Rəmwa ŋen ŋanṯa ŋulu.
26 Ŋen ŋanṯa ŋen ŋaɽo d̶eṯəm ṯa ləgerṯr eləŋ goɽra gəkana ṯia igi gətəɽe na gero d̶əskiniano, na igi gero gətaŋa, na gero gəberṯia d̶ərreid̶ia eŋen led̶ala ildi lerṯo ŋen ŋeicia, na gabeinu ldətuŋga ed̶əpe elo, 27 na igi gero gəberṯia ŋen ŋənəŋ ṯa gananaid̶ia d̶əɽəd̶ənia ñoman pred̶ ŋen ŋanṯa ŋen ŋəlëɽəŋu ŋeicia, orn com ŋen ŋanṯa ŋen ŋəled̶a ŋeicia, ŋen ŋarno nələŋ noɽra nakəl nəkana. Gënəŋu gid̶u ṯia lomanto d̶əge ndə gəneid̶ənu bəɽan gəɽo d̶əɽəd̶ənia. 28 Đeṯəm led̶a ildi lëbia lëɽənu ləɽo nələŋ noɽra nəkana eŋen ŋalganun yi-Musa, orn eŋen ŋəd̶aləfia d̶ə-Rəmwa iŋi ŋeṯo alganun nḏurṯu ŋəbëɽia Id̶ia igi gid̶ənu gəɽiñəd̶einu bəɽəbəte.
الكاهن ملكيصادق
1 وكانَ مَلكِيصادَقُ هذا مَلِكَ ساليمَ وكاهِنَ اللهِ العليّ، خرَجَ لِمُلاقاةِ إبراهيمَ عِندَ رُجوعِهِ بَعدَما هزَمَ المُلوكَ وباركَهُ، 2 وأعطاهُ إبراهيمُ العُشْرَ مِنْ كُلّ شيءٍ. وتَفسيرُ اَسمِهِ أوّلاً مَلِكُ العَدلِ، ثُمّ مَلِكُ ساليمَ، أي مَلِكُ السّلامِ. 3 وهوَ لا أبَ لَه ولا أُمّ ولا نسَبَ، ولا لأيّامِهِ بِداءَةٌ ولا لِحياتِهِ نِهايَةٌ. ولكِنّهُ، على مِثالِ اَبنِ اللهِ، يَبقى كاهِنًا إلى الأبَدِ.
4 فاَنظُروا ما أعظَمَه! إبراهيمُ نَفسُهُ، وهوَ رَئيسُ الآباءِ، أعطاهُ العُشْرَ مِنْ خِيرةِ الغَنائمِ. 5 والكَهنَةُ الذينَ مِنْ بَني لاوي تَأْمُرُهُمُ الشّريعَةُ بأنْ يأخُذوا العُشْرَ مِنَ الشّعبِ، أي مِنْ بَني عَشيرَتِهِم، معَ أنّهُم خَرَجوا هُم أيضًا مِنْ صُلبِ إبراهيمَ. 6 وما كانَ مَلْكيصادَقُ مِنْ نَسلِ لاوي، ولكِنّهُ أخَذَ العُشْرَ مِنْ إبراهيمَ وباركَهُ وهوَ الذي نالَ الوَعدَ مِنَ اللهِ. 7 ولا خِلافَ في أنّ الأكبَرَ هوَ الذي يُبارِكُ الأصغَرَ. 8 ثُمّ إنّ العُشْرَ لِلكَهنَةِ يأخُذُهُ بشَرٌ مائِتونَ، وأمّا العُشْرُ لمَلكِيصادَقَ فأخَذَهُ الذي يَشهَدُ الكِتابُ لَه بأنّهُ حيّ. 9 ويُمكِنُ القَولُ إنّ لاوي نَفسَهُ، وهوَ الذي يأخُذُ العُشْرَ، أدّى العُشْرَ على يدِ إبراهيمَ، 10 لأنّهُ كانَ في صُلبِ أبـيهِ إبراهيمَ يومَ خرَجَ مَلْكيصادَقُ لمُلاقاتِهِ.
11 ولَو كانَ الكَمالُ تَحَقّقَ بالكَهَنوتِ اللاوِيّ، وهوَ أساسُ الشّريعَةِ التي تَسلّمَها الشّعبُ، فأيّةُ حاجَةٍ بَعدَهُ إلى أنْ يَظهَرَ كاهِنٌ آخرُ على رُتبَةِ مَلْكِيصادَقَ؟ وما قالَ الكِتابُ على رُتبةِ هارونَ. 12 لأنّهُ إذا تبَدّلَ الكَهَنوتُ، فَلا بُدّ مِنْ أنْ تَتَبدّلَ الشّريعَةُ. 13 والذي يُقالُ هذا فيهِ يَنتَمي إلى عَشيرةٍ أُخرى، ما قامَ أحَدٌ مِنها بِخِدمَةِ المَذبَحِ. 14 فمِنَ المَعروفِ أنّ رَبّنا طلَعَ مِنْ يَهوذا، وما ذكَرَ موسى هذِهِ العَشيرَةَ في كلامِهِ على الكَهنَةِ.
15 ومِمّا يزيدُ الأمرَ وُضوحًا أنّهُ على مِثالِ مَلْكِيصادَقَ ظهَرَ الكاهِنُ الآخَرُ، 16 لا على أساسِ نسَبٍ بشَريّ، بَلْ بِقُوّةِ حياةٍ لا تَزولُ. 17 فشَهادةُ الكِتابِ لَه هِـيَ: «أنتَ كاهِنٌ إلى الأبَدِ على رُتبَةِ مَلْكِيصادَقَ». 18 وهكذا بطَلَتِ الوَصِيّةُ السّابِقَةُ لِضُعفِها وقِلّةِ فائِدَتِها، 19 لأنّ شريعَةَ موسى ما حَقّقَتِ الكَمالَ في شيءٍ، فحَلّ محَلّها رَجاءٌ أفضَلُ مِنها نتَقَرّبُ بِه إلى اللهِ.
20 وما تَمّ هذا بِلا يَمينٍ مِنَ اللهِ. فأولئِكَ اللاّويّونَ أُقيموا كَهنَةً بِلا يَمينٍ، 21 وأمّا يَسوعُ فأُقيمَ كاهِنًا بـيَمينٍ مِنَ اللهِ الذي قالَ لَه: «أقسَمَ الرّبّ، ولَنْ يَندَمَ، أنّكَ كاهِنٌ إلى الأبَدِ». 22 وهكذا صارَ يَسوعُ ضَمانًا لِعَهدٍ أفضَلَ مِنَ العَهدِ الأوّلِ.
23 وأولئِكَ الكَهنَةُ عَدَدُهُم كثيرٌ، لأنّ الموتَ كانَ يَمنَعُ بَقاءَهُم. 24 وأمّا يَسوعُ الذي يَبقى إلى الأبَدِ، فلَهُ كَهَنوتٌ لا يَزولُ. 25 وهوَ قادِرٌ أنْ يُخَلّصَ الذينَ يَتَقرّبونَ بِه إلى اللهِ خَلاصًا تامّا، لأنّهُ حيّ باقٍ لِـيَشفَعَ لهُم.
26 فيَسوعُ، إذًا، هوَ رئيسُ الكَهنَةِ الذي يُناسِبُنا، هوَ قُدّوسٌ بَريءٌ لا عَيبَ فيهِ ولا صِلَةَ لَه بِالخاطِئينَ، اَرتفَعَ إلى أعلَى مِنَ السّماواتِ. 27 وهوَ بِخِلافِ رُؤَساءِ الكَهنَةِ، لا حاجَةَ بِه إلى أنْ يُقَدّمَ الذّبائِـحَ كُلّ يومٍ كَفّارَةً لِخَطاياهُ أوّلاً، ثُمّ لِخطايا الشّعبِ، لأنّهُ فعَلَ هذا مَرّةً واحدَةً، حينَ قَدّمَ نَفسَهُ. 28 وشريعَةُ موسى تُقيمُ مِنَ البَشَرِ الضّعَفاءِ رُؤساءَ كَهنَةٍ، أمّا كلامُ القَسَمِ بَعدَ الشّريعَةِ فيُقيمُ الاَبنَ الذي جُعِلَ كامِلاً إلى الأبَدِ.