Ŋen Usila Gətəɽe gəd̶weinu
1 Ndə loman leṯo ildi ləbërnia Alkamsin, ṯaləmis yarraid̶o ldəɽo pred̶ alo yento. 2 Na taltal olia nəŋirəwa elo garno d̶əbera d̶ura, na nəŋunḏəjeini egeɽa igi loɽaŋa. 3 Na rəŋəla ndrələmiñiṯi rarano isia ndrəlikirəwuṯi nano ɽetəɽeteo. 4 Na pred̶ niyunḏəjeini Usilaga Gətəɽe ṯalwaɽato olia gəled̶a ɽetəɽeteo ŋen ŋarno Usila gənaicəlo ṯa aɽwate ṯia. 5 Na led̶a l-Alyawuḏ lafo alo yi-Ursalim ləd̶əñia Rəmwa, ildi leṯo alo pred̶. 6 Na ndə ləno olia igi, led̶a lwaiña ldərraid̶e ldəɽo orn ŋen nəŋəlajəbaṯe nano ŋen ŋanṯa pred̶ lano olia egen ɽetəɽeteo. 7 Ldirəwano pred̶, ldaṯa ṯa, “Led̶a ildi ləɽwata gerṯe lalo yi-Jalil pred̶? 8 Orn ŋen ŋanṯau ləganar olia igëndr ɽetəɽeteo lënəŋulu loɽwata? 9 Ləgaɽr Farṯiyin na Maḏiyin na Ilamiym, na led̶a lalo yebarlda yeɽijan, na lalo Yuḏiya na lalo yi-Kabəḏukiya, na lalo yi-Bunṯus na lalo y-Asiya, 10 na lalo yi-Farijiya na lalo yi-Bamfiliya, na lalo yi-Masr na lalo pred̶ yi-Libiya isi yi-Girəwan, na led̶a laijəbaṯo lalo yi-Rumiya na Alyawuḏ na led̶a lalo yerṯo ildi lëndu ŋen ŋ-Alyawuḏ, 11 na Kariṯiyin na Arabiya na ləganar lënəŋulu ləɽwata olia igëndr ɽetəɽeteo ləɽwatiṯəndr ŋen ŋoɽra ŋə-Rəmwa.” 12 Ldirəwano pred̶ ldəd̶əñiṯalo, ldaṯa, “Ŋen ŋanṯau iŋi?” 13 Orn ləmaṯan ldələd̶aməce eŋen ldaṯa ṯa, “Led̶a ildi lareməɽu!”
Ŋen Buṯrus gəɽwato liga Usila Gətəɽe gəd̶weinu
14 Buṯrus gad̶oru led̶ala ildi ɽred̶ nəŋəməñe gonto, ṯaŋəɽwato oliaga pəlelo, nəŋəleiṯi ṯa, “Led̶a lalo Yuḏiya na ildi ləfo alo yi-Ursalim ñaŋ pred̶, ləŋinr nano na nər ŋopia ŋen iŋi. 15 Ŋen ŋanṯa led̶a ildi lero ləreməɽua garno ñagəlwaɽo ŋen ŋanṯa sa yaɽo d̶enəŋ neməñe marldwan ulaldiṯano, 16 orn fəŋen iŋi nabi Yuwil gəlwaɽo pənde, 17 ṯa,
‘Rəmwa raṯa ṯa, liga ildi lənḏurṯu
igid̶i erəjaice led̶a Usila nano gəlëɽəñi pred̶,
na lemmia na ñere eñalo lid̶i alɽwate ŋen ŋə Rəmwa
na ŋen ŋid̶i aŋəmiñiṯi lëd̶əmwa eldalo,
na ŋen ŋid̶i aŋəmiñiṯi ləṯwëɽi eldalo iŋurid̶.
18 Đeṯəm igid̶i erəjaice Usila gəlëɽəñi
ləbai nano əllëɽəñi lərrwa na əɽəlda,
na lid̶i alɽwate ŋen ŋə-Rəmwa.
19 Na igid̶i yimiñeici laŋge loɽra elo laijəbinṯənde
na aŋwara alo, ŋəfəni, na isia na d̶ubwa d̶waiña.
20 Ëd̶əñina yid̶i aiyəmërni ŋərəmia, na ubwa gid̶i aŋəmërni ŋəfəni iliga loman l-Eləŋ Rəmwa ləmulu leṯo, loman lakəl loɽra kaiñ.
21 Na ŋen ŋid̶i aŋəfeṯe ṯa led̶a ildi lid̶i alurndəd̶i igirəŋ g-Eləŋ Rəmwa lid̶i alëbərni’.
22 “Ya led̶a l-Israyil, nər olia igi. Yesu galo yi-Nasəraṯ maje igi Rəmwa rid̶əma gələŋinu eñaŋ ŋenŋa ŋoɽra na aŋwaraiya na ŋaməlaŋa iŋi Rəmwa rid̶əlo eñaŋ ŋuga, garno ñagələŋeṯo, 23 fəŋu igi gəneid̶ənu garno ŋen iŋi Rəmwa rëɽu na raləŋeṯo pənde, na ñagëndəma nəñamaɽiñe rəŋəra rəled̶a leicia ndə lëɽəma id̶uɽi. 24 Orn Rəmwa ratud̶ima eŋəɽaiñ ndrəmëbəri ed̶əbwa d̶əŋəɽaiñ, ŋen ŋanṯa ŋero ŋəɽwad̶aṯa ŋəmëndia. 25 Ḏawuḏ galwaɽo eŋen ŋəlëɽəŋu nəŋaṯa,
‘Igaseicu Eləŋ Rəmwa gəfəñe nëiñua jaica ŋen ŋanṯa gafəñe nḏəŋ d̶əŋaicəba ṯa yerṯe itësəni.
26 Ŋen ŋafəṯia ara gəlëɽəñi gaŋəra nano kaiñ, na d̶əŋəla d̶əlëɽəñi d̶aŋəra nano,
na aŋəno ilëɽəñi com yid̶i aiyəfeṯe id̶əṯurṯia id̶i d̶id̶i ad̶əfeṯe d̶eṯəm.
27 Ŋen ŋanṯa agaber agid̶i ŋaŋgiṯi usila gəlëɽəñi gətëd̶ənia alo eled̶a laiyo,
na agaber agid̶i ŋaŋgiṯi ed̶a gəlaɽəŋa gətəɽe aŋəcəbəre.
28 Agaŋaicəñi rad̶ rəd̶əməṯia,
na agid̶i ŋaiñunḏəjaice d̶əŋərad̶a nano d̶əlaɽəŋa na ləgid̶i aləfeṯe’.
29 “Lorldaiñ, igandəlwaɽəṯia d̶eṯəm ŋen ŋənabi Ḏawuḏ ṯa gaiyo nəŋurəni, na d̶el d̶əlëɽəŋu d̶ëni iliga ildi. 30 Gënəŋu gaɽo nabi, na galəŋeṯo ṯa Rəmwa ralwaɽəṯəma d̶aləfiad̶a ṯa ed̶a gənəŋ ed̶ələŋəd̶ia d̶əlëɽəŋu gid̶i aŋəɽaŋe nalkursi eŋeləŋe ilëɽəŋu, 31 gënəŋu gaseicu ŋen ŋənḏurṯu na gaɽwato eŋen ŋəd̶ətwod̶a eŋəɽaiñ d̶-Almasiya ṯa gero gəṯënia alo eled̶a laiyo na aŋəno ilëɽəŋu yero yecəbəria. 32 Fəŋu Yesu igi Rəmwa rətud̶ima eŋəɽaiñ na eŋen iŋi nanda ñagaɽo d̶aməd̶aṯa d̶əlëɽəŋu, 33 na gënəŋu gabeinu elo nḏəŋ d̶əŋaicəba d̶ə-Rəmwa, na ganeinu i-Đaṯa Usila Gətəɽe garno ŋen ŋëɽənu, gënəŋu garaicənde ŋen iŋi nano garno ñagəseicia na ñagənna. 34 Ḏawuḏ gero gabwoṯwa elo, orn gënəŋu gaṯa ṯa,
‘Eləŋ Rəmwa ralwaɽəṯu Eləŋ gəlëɽəñi ṯa, ɽaŋalo nḏəŋ d̶əŋaicəba d̶əlëɽəñi.
35 Ŋen igəmulu igəbəd̶ia led̶a ildi ləgeiyaŋa ṯa aləfeṯe erəmanəña rəlaɽəŋa’.
36 “Nṯia ŋgiṯr led̶a pred̶ l-Israyil, aləŋeṯe d̶eṯəm ṯa Rəmwa rid̶əma gəɽo Eləŋ na Almasiya com, Yesu igi ñagəɽiñaṯəma id̶uɽi!”
37 Ndə led̶a ləno ŋen iŋi nəŋəlwad̶e enare, ldəlwaɽəṯi Buṯrus na led̶a ləd̶weinu pred̶ ṯa, “Lorldaiñ ñagëbəd̶ia ṯau?” 38 Na Buṯrus nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Ṯad̶r ŋen eŋalo ŋeicia ñoɽəbaṯe Rəmwa nano na ñananeini mamuḏiya irəŋga gə-Yesu Almasiya ñaŋ pred̶, ŋen ŋanṯa d̶əŋgeinia d̶əŋen eŋalo ŋeicia, na ñagid̶i ñaneini d̶əneinia id̶i d̶əɽo Usila Gətəɽe. 39 Ŋen ŋëɽənṯənde na ñere eñalo na led̶a ildi pred̶ ləfo nwaldaŋ, ildi Eləŋ Rəmwa eraiñ rid̶i arəlundud̶i.” 40 Na Buṯrus nəŋələɽwatiṯi ŋen ŋwaiña nəŋəleɽəd̶e kaiñ nəŋaṯa, “Ebərr ntam enalo eled̶a ləɽiano ləliga ildi!” 41 Nṯia led̶a ildi ləŋënṯu ŋen ŋəlëɽəŋu lanəneinu mamuḏiya na ldaɽəjeini egworəb, loman lakəl laɽo aləf giɽijin. 42 Na ldənaid̶e ntam enen ldënṯi id̶ërrəŋaid̶ia ŋen ŋəled̶a ləd̶weinu, na ed̶əɽəbəd̶ia eŋen na ed̶əgera aicəba na id̶əṯurṯia Rəmwa.
Ŋen ŋəd̶əməṯia d̶əled̶a ildi lëndu ŋen ŋə-Yesu
43 Na led̶a ləd̶weinu lid̶u aŋwara na ŋen ŋwaiña ŋoɽra kaiñ, na ŋəd̶aiña ŋëndəlo pred̶. 44 Na ildi pred̶ lëndu ŋen lafəldəɽo na laŋge elden lafəldəɽo, 45 ldəṯwe neɽa na laŋge elden pred̶ na ldakərnəd̶e gərus ldəɽo led̶ala ildi lwonaṯa. 46 Na lararraid̶ia ig-Alekəl ñoman pred̶, na ṯalgero aicəba eneɽa d̶əŋərad̶a nano na narna name, 47 ṯalnanaico Rəmwa d̶amia d̶əŋərad̶a nano na led̶a laŋerṯəlo nano, na ñoman pred̶ Eləŋ Rəmwa rabakaɽəjaica led̶a egworəb ildi ləbërənu.
حلول الروح القدس
1 ولمّا جاءَ اليومُ الخَمسونَ، كانوا مُجتَمعينَ كُلّهُم في مكانٍ واحدٍ، 2 فخرَجَ مِنَ السّماءِ فجأةً دَوِيّ كَرِيحٍ عاصِفَةٍ، فمَلأ البَيتَ الذي كانوا فيهِ. 3 وظَهرَت لهُم ألسِنَةٌ كأنّها مِنْ نارٍ، فاَنقَسَمَت ووقَفَ على كُلّ واحدٍ مِنهُم لِسانٌ. 4 فاَمتَلأوا كُلّهُم مِنَ الرّوحِ القُدُسِ، وأخذوا يتكَلّمونَ بِلُغاتٍ غَيرِ لُغَتِهِم، على قَدْرِ ما مَنَحهُمُ الرّوحُ القُدُسُ أنْ ينطِقُوا.
5 وكانَ في أُورُشليمَ أُناسٌ أتقياءُ مِنَ اليَهودِ جاؤُوا مِنْ كُلّ أُمّةٍ تَحتَ السّماءِ. 6 فلمّا حدَثَ ذلِكَ الصوتُ، اَجتمَعَ النّاسُ وهُم في حَيرَةٍ، لأنّ كُلّ واحدٍ مِنهُم كانَ يَسمَعُهُم يتكَلّمونَ بِلُغَتِهِ. 7 فاَحتاروا وتَعَجّبوا وقالوا: «أما هؤُلاءِ المُتكَلّمونَ كُلّهُم مِنَ الجَليلِ؟ 8 فكيفَ يَسمَعُهُم كُلّ واحدٍ مِنّا بِلُغةِ بَلدِهِ؟ 9 نَحنُ مِنْ بَرثــيَةَ وماديَةَ وعيلامَ وما بَينَ النّهرينِ واليَهوديّةِ وكَبدوكيةَ وبُنطسَ وآسيةَ 10 وفَريجيةَ وبَمفيليةَ ومِصْرَ ونَواحي ليبـيةَ المجاوِرةِ لِقيرينَ، ورومانيّونَ مُقيمونَ هُنا 11 وكَرِيتــيّونَ وعَرَبٌ، يَهودٌ ودُخَلاءُ، ومعَ ذلِكَ نَسمَعُهُم يَتكلّمونَ بِلُغاتِنا على أعمالِ اللهِ العَظيمةِ!» 12 وكانوا كُلّهُم حائِرينَ مَذهولينَ يَقولُ بَعضُهُم لِبعضٍ: «ما مَعنى هذا؟» 13 لكِنّ آخرينَ كانوا يَقولونَ ساخِرينَ: «أسكَرَتْهُمُ الخَمرُ».
خطبة بطرس
14 فوقفَ بُطرُسُ معَ التلاميذِ الأحدَ عشَرَ، ورفَعَ صوتَهُ وقالَ لهُم: «أيّها اليَهودُ، ويا جميعَ المُقيمينَ في أُورُشليمَ، أَصْغُوا إلى كلامي واَعلَموا هذا: 15 ما هؤُلاءِ سكارى كما تَظُنّونَ، فنَحنُ بَعدُ في التاسِعةِ صَباحًا. 16 وما هذا إلاّ ما قالَهُ النّبـيّ يُوئيلُ:
17 قالَ اللهُ: «في الأيّامِ الأخيرةِ
أفيضُ مِنْ رُوحي على جميعِ البشَرِ،
فَــيَــتَنبّأُ بَنوكُم وبَناتُكُم
ويَرى شبابُكم رُؤًى
ويَحلَمُ شُيوخُكُم أحلامًا.
18 وعلى عَبـيدي، رِجالاً ونِساءً،
أُفيضُ مِنْ رُوحي في تِلكَ الأيّامِ
فـيَــتَنبّأونَ كُلّهُم.
19 وأعمَلُ عجائبَ فَوقُ في السّماءِ
ومُعجِزاتٍ تَحتُ في الأرضِ:
يكون دَمٌ ونارٌ ودُخانٌ كثيفٌ،
20 وتَصيرُ الشّمسُ ظَلامًا والقمَرُ دَمًا
قَبلَ أنْ يَجيءَ اليومُ البَهيّ العظيمُ، يومُ الرّبّ.
21 فمَنْ دَعا باَسمِ الرّبّ يَخلُصُ».
22 يا بَني إِسرائيلَ اَسمَعوا هذا الكلامَ: كانَ يَسوعُ النّاصِريّ رَجُلاً أيّدَهُ اللهُ بَينكُم بِما أجرى على يَدِهِ مِنَ العجائِبِ والمُعجِزاتِ والآياتِ كما أنتُم تَعرِفونَ. 23 وحينَ أُسلِمَ إلَيكُم بِمَشيئةِ اللهِ المَحتومَةِ وعِلمِهِ السّابِقِ، صَلبتُموهُ وقَتَلْتُموهُ بأيدي الكافِرينَ. 24 ولكِنّ اللهَ أقامَهُ وحطّمَ قُيودَ الموتِ، فالموتُ لا يُمكِنُ أنْ يُبقِـيَهُ في قَبضَتِهِ، 25 لأنّ داوُدَ يَقولُ فيهِ:
«رأيتُ الرّبّ مَعي في كُلّ حِينٍ فهوَ عَنْ يَميني لِئَلاّ أضطَرِبَ،
26 لذلِكَ فَرِحَ قلبـي وهَلّلَ لِساني،
وجَسَدي سيَرقُدُ على رجاءٍ،
27 لأنّكَ لا تَترُكُني في عالَمِ الأمواتِ
ولا تَدَعُ قُدّوسَكَ يرى الفسادَ.
28 هدَيتَني طريقَ الحياةِ، وستَمَلأُني سُرورًا بِرُؤيةِ وَجهِكَ».
29 أيّها الإخوةُ: دَعُوني أقولُ لكُم جَهارًا: ماتَ أبونا داوُدُ ودُفِنَ، وقَبْرُهُ هُنا عِندَنا إلى هذا اليومِ. 30 وكانَ نَبـيّا، فعرَفَ أنّ اللهَ حلَفَ لَه يَمينًا أنّ مِنْ نَسلِهِ يُقيمُ مَنْ يَستوي على عَرشِهِ. 31 ورأى داوُدُ مِنْ قَبلُ قِـيامَةَ المَسيحِ وتَكلّمَ علَيها فقالَ: ما تَركَهُ اللهُ في عالَمِ الأمواتِ، ولا نالَ مِنْ جَسَدِهِ الفَسادُ. 32 فيَسوعُ هذا أقامَهُ اللهُ، ونَحنُ كُلّنا شُهودٌ على ذلِكَ. 33 فلمّا رفَعَهُ اللهُ بِـيَمينِهِ إلى السّماءِ، نالَ مِنَ الآبِ الرّوحَ القُدُسَ الموعودَ بِه فأفاضَهُ علَينا، وهذا ما تُشاهِدونَ وتَسمَعونَ. 34 فداوُدُ ما صَعِدَ إلى السّماءِ، وهوَ نَفسُهُ يقولُ:
«قالَ الرّبّ لِرَبّـي:
اَجلِسْ عَنْ يَميني
35 حتى أجعَلَ أعداءَكَ
مَوطِئًا لِقَدَمَيكَ».
36 فلْيَعلَمْ بَنو إِسرائيلَ كُلّهُم عِلمَ اليَقينِ أنّ اللهَ جعَلَ يَسوعَ هذا الذي صَلَبْــتُموهُ أنتُم رَبّا ومَسيحًا».
37 فلمّا سمِعَ الحاضِرونَ هذا الكلامَ، وَخَزَتْهُم قُلوبُهُم، فقالوا لبُطرُسَ وسائِرِ الرّسُلِ: «ماذا يَجبُ علَينا أنْ نَعمَلَ، أيّها الإخوةُ؟» 38 فقالَ لهُم بُطرُسُ: «تُوبوا وليَــتعَمّدْ كُلّ واحدٍ مِنكُم باَسمِ يَسوعَ المَسيحِ، فتُغفَرَ خـطـايـاكُم ويُـنـعَمَ علَيكُم بالرّوحِ القُدُسِ، 39 لأنّ الوَعدَ لكُم ولأولادِكُم ولجميعِ البَعيدينَ، بِقدرِ ما يدعو مِنهُمُ الرّبّ إلهُنا».
40 وكانَ بُطرُسُ يُناشِدُهُم ويَعِظُهُم بِكلامٍ آخرَ ويَقولُ: «تَخَلّصوا مِنْ هذا الجِيلِ الفاسدِ!» 41 فالذينَ قَبِلوا كلامَهُ تَعَمّدوا، فاَنضَمّ في ذلِكَ اليومِ نحوَ ثلاثةِ آلافِ نفسٍ. 42 وكانوا يُداوِمونَ على الاستِماعِ إلى تَعليمِ الرّسُلِ وعلى الحياةِ المُشتَركَةِ وكَسْرِ الخُبزِ والصّلاةِ.
طريقة حياة المؤمنين
43 وتَمّت عجائِبُ وآياتٌ كثيرةٌ على أيدي الرّسُلِ، فاَستَولى الخَوفُ على جميعِ النّفوسِ. 44 وكانَ المُؤمِنون كُلّهُم مُتّحِدينَ، يَجعَلونَ كُلّ ما عِندَهُم مُشتَركًا بَينَهُم، 45 يَبـيعونَ أملاكَهُم وخَيراتِهِم ويَتقاسَمونَ ثَمَنها على قَدرِ حاجَةِ كُلّ واحدٍ مِنهُم. 46 وكانوا يَلتَقونَ كُلّ يومٍ في الهَيكَلِ بِقَلبٍ واحدٍ، ويكسِرونَ الخُبزَ في البُيوتِ، ويَتَناولونَ الطّعامَ بِفرَحٍ وبَساطةِ قَلبٍ، 47 ويُسبّحونَ اللهَ، وينالونَ رِضى النّاسِ كُلّهِم. وكانَ الرّبّ كُلّ يومٍ يَزيدُ عَددَ الذينَ أنعمَ علَيهِم بالخلاصِ.