Bɔɔlɔs mɔŋgwɔ naani Afasuus.
1 A-naani-tǝ kinnǝni Abɔllɔɔs Kɔɔrɔnthɔɔs, nǝ Bɔɔlɔs aara saafira nɔŋw rɔɔmasa ǝzir-lɔ wǝthi muḏiiriiyyǝ mindaŋ nɔŋw ɔppatha Afasuus. Nɔŋw kaṯṯasi ṯalaamiiza ṯokwo kinaŋw. 2 Nɔŋwsi uṯicǝlɔ nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋaaŋa limǝ aavi Ṯigɽimǝ Ṯirllinǝlɔ ter kinaŋw nǝmminǝ-ŋǝ?” Nǝr ǝŋnici nǝrǝccǝŋw, 3 “Bǝri! Nyiiŋǝ lende limǝ neŋne ethaarɔŋw Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter ṯinaani.” Nǝsi Bɔɔlɔs uṯicǝlɔ nɔŋwsǝccǝŋw, “Ma@muuḏiiyya kwundǝr kwǝndu kwaariŋa-gi @ammiḏa?” Nǝr ǝŋnici nǝrǝccǝŋw, “Mɔ@muuḏiiyya kwǝthi Yuhanna kwir-pa.”
4 Nǝsi Bɔɔlɔs ǝccǝŋw, “Ma@muuḏiiyya kwǝthi Yuhanna kwir-pa kwǝthi kila limǝ ɔrlacca ŋikiya-ŋi ŋeeŋen ŋwɔdoŋw; nɔŋw andaci lizi ethi ǝmminici ŋgwa kwinḏi ethi rɔɔma ŋunduŋw, nǝ nǝṯǝ Yǝcu oro.” 5 Mǝrsi neŋne ŋɔ tǝ, nǝraari @ammiḏa yiriny-yi yǝthi Kweeleny kwǝni Yǝcu. 6 Nǝ Bɔɔlɔs kette rii ruuŋwun deŋgen-la; mindaŋ nǝsi-gwɔ Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter dapitha-na, nǝr andasi riŋla rirna ter-ter, mindaŋ nǝr andasi ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah ŋiɽiiya-ŋi. 7 Nǝ lɔr oro tatap kaka wrii-kwuɽǝn.
8 Nǝ Bɔɔlɔs ele ki-majma@-na nɔŋgwɔ andindasi ŋuugul-ŋi lizi-li yǝwǝ ṯoɽol, ǝṯir ɔppathalɔ ǝṯɔŋwsi-gwɔ ṯǝcicci ethisi ilŋithini ŋiɽaŋali ŋǝthi Ŋeeleny ŋǝthi Allah. 9 Laakin nǝ lokwo deŋgen-na nǝrtǝ ɔnḏi rɔgwori tetter nǝreere ǝmmini mac, ǝṯir andisasa Ṯaay naana ṯǝthi Kweeleny ŋiɽaŋali ŋigii-ŋigii kiyǝnǝ yǝthi dɔŋw tatap. Ŋwɔṯaŋw nǝsi Bɔɔlɔs ɔrlacci ŋwɔdoŋw nɔŋw mɔlo ṯalaamiiza nǝrleele ki-meḏresa-na kwǝthi Ṯiiraannus, ǝṯɔŋwsi-gwɔ ǝccǝ @allima ŋwaamin tatap. 10 Nɔŋw aari isṯimir ŋiɽaŋal-ŋi ŋɔ yithlǝyu yiɽǝn, mindaŋ nǝ lizi tatap linannɔ Aasiiyya neŋne ŋiɽaŋali ŋǝthi Kweeleny, lir Yahuuḏ-ŋǝ Yuunaaniiyyiin-yi.
Nyɔr nyǝthi Sakaawa.
11 Ǝṯi Allah ǝrri ŋilima rii-ri rǝthi Bɔɔlɔs ŋir terr, 12 liminḏil-li nǝ lɔfɔɔṯa-li tok kila lǝṯɔŋwsi mɔmmi naana, ǝṯirsi ǝvici lizi luumǝ mindaŋ ǝṯir saawi kimǝthi keeŋen, nǝ ǝṯi rigɽim rigii ruu kithaay deŋgen-na. 13 Nǝ Yahuuḏ yokwo kiya yǝṯi iirǝrǝlɔ ǝṯir allilla rigɽimǝ rigii tok, nǝr ṯǝcci ethisi ǝrri ŋɔ, yiriny-yi yǝthi Kweeleny kwǝni Yǝcu tok. Nǝrǝccǝ rigɽimǝ rigii-ŋw, “Nyii kwǝllicǝ-ŋǝ waamira yiriny-yi yǝthi Yǝcu kwǝṯi-gi Bɔɔlɔs aari bǝshirǝ.” 14 Nǝ nyɔr naani dɔvokwɔɽony nyǝthi Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana rir Yahuuḏ, rǝni Sakaawa nyǝṯi ǝrri ŋiɽaŋali ŋɔ. 15 Laakin nǝsi ṯigɽim ṯigii ǝccǝŋw, “Nyii kwilŋithi-pǝ Yǝcu-ŋwɔ, nǝnyji elŋe ŋǝthi Bɔɔlɔs tok; laakin ŋaaŋa tǝ, ŋaaŋa lir lǝndu?” 16 Nǝsi kwɔr-ŋgwa kwǝthi ṯigɽimǝ-nǝ ṯigii purlǝthǝ naana ŋɔma-ŋi ŋɔppa, mindaŋ nɔŋwsi ṯiinyi tatap. Nǝr avri nǝr ruu ki-dɔɔnɔ kwuuŋwun ŋwɔvdɔṯṯɔ yǝmǝ-yi naana tok. 17 Nǝ lizi lir Yahuuḏ nǝ lir Umam tatap linannɔ Afasuus neŋne ŋiɽaŋali ŋɔ; mindaŋ nǝr ṯeenye tatap, ṯaŋw nǝ yiriny yǝthi Kweeleny kwǝni Yǝcu niini-nǝ beṯṯen. 18 Nǝr iila luuru lǝthi ṯǝmminǝ, nǝrsi andasi nǝ nǝrsi ruwǝzǝlɔ por-por ŋa ŋǝṯirsi ǝrri ŋǝthi rigɽim rigii. 19 Nǝ kila littǝzir lǝrrǝzi ŋir ŋozŋor aava yiṯaabi yeeŋen dɔŋw nǝrsi uɽǝzi kiyǝnǝ yǝthi lizi. Nǝ mǝr iiɽǝthǝ gwuruushǝ kwǝthi yiṯaab kiya yimǝ uɽǝthi nɔŋworo khamsiin alf fiḏḏa. 20 Mindaŋ nǝ ŋiɽaŋal ŋǝthi Kweeleny dɔŋgwɔ-ŋgwatha ŋɔma-ŋi ŋɔppa.
Lizi lǝthi Afasuus-ŋwɔ lakkisar-gwɔ ŋiɽaŋali-na.
21 Mǝ ŋiɽaŋal ŋɔ ǝrrini rac tǝ, nǝ Bɔɔlɔs kittatha Ṯigɽim-thi etheele Mǝkḏuuniiyyǝ-ŋgi nǝ Akhaa-iiyyǝ tok, nǝ ethi talli etheele Urshaliim, e-ta nɔŋwaarɔŋw, “Mǝnyii ɔppathi kinanaŋw rac tǝ, e-ta laazim nyeese Rɔɔmiiyya-ŋw tok.” 22 Nɔŋwsi ɔɔsi ndǝn lǝthi kila lǝṯi mǝccici etheele keereny Mǝkḏuuniiyyǝ, kila lǝni Ṯiimɔɔthaaws-ŋǝ Arisṯus-gi, nǝ ŋundu-tǝ nɔŋw-tǝ kinnǝni ɽindaŋnalɔ kwokwo Aasiiyya-na.
23 Nǝ-ṯǝ lɔɔmɔr oro kila lilakkathi-li ŋiɽaŋal-na Afasuus sǝbǝb-ŋi kwǝthi Ṯaay ṯǝthi Kweeleny. 24 Kaka a-naanɔ-gwɔ kworṯo kinaŋw kwǝni Ḏiimiṯriiyuus kwǝṯi ṯoo hayaakila yir fiḏḏa ethi mɔrthathi ki-lɔɔbi lǝthi heikal wǝthi ṯiiɽu ṯǝni Arṯaamiis, mindaŋ ǝṯi ŋothɽor ŋuuŋun ǝginicǝ @ɔmmaala wuuŋwun gwuruushǝ kwittǝzir. 25 Ŋwɔṯaŋw nɔŋwsi ɔrnɔṯi tatap, nǝ kila lithaathɔ tok, lǝṯi akkɔ ŋothɽor ŋir-ga ŋeeŋen, mindaŋ nɔŋwsǝccǝŋw, “Lar laalɔ ŋaaŋa lilŋithi ethaarɔŋw ŋɔrṯɔ ŋǝri ŋǝṯi iila ŋothɽor-ŋi ŋɔ. 26 Nǝ kirem tǝ, ŋaaŋa lǝthi ŋɔma etheese nǝ ethi neŋne rogɽo-ri raalɔ tok kwomne kwǝrrǝ kwɔr-ŋgwɔ kwǝni Bɔɔlɔs. Kwǝṯaɔarɔŋw riiɽu rǝṯisi lizi daɽimatha rii-ri riti rir riiɽu ḏuṯ, mindaŋ kwɔmǝ ǝgini lizi littǝzir kɔnɔŋw Afasuus, nǝ muḏiiriiyyǝ naana tatap kwǝthi Aasiiyya-ŋw. 27 Nǝ ŋiɽaŋal ŋimoro khaṯar, nǝreere ǝniŋw ŋaajir ŋǝri ŋinḏi ethaa-va yiriny yigii ṯɔɽɔk mac, laakin heikal tok zaaṯɔk wǝthi ṯiiɽu ṯɔppa ṯǝni Arṯaamiis ŋworolɔŋw domony, mindaŋ mǝ yiriny yuuŋwun yinḏi tuk irṯathalɔ kwuuluŋi. Nɔŋworo ṯiiɽu kitha ṯǝṯi lizi tatap lǝthi Aasiiyya-ŋwɔ nǝ ṯurmunǝ naana tatap kwogwɔccelɔ!”
28 Mǝ dɔŋw neŋne ŋiɽaŋali ŋɔ, nǝr urǝzi rɔgwori deddep, nǝraari ibṯǝḏi ethi ɔppɔna kwɔɔla-gi nǝraarɔŋw, “Arṯaamiis kwǝthi Afasuus-ŋwɔ kwir kwinith kwɔppa kwimni!” 29 Nǝ kwuurunnǝ kwǝthi kwɔɔla ŋgwa karbatha mǝḏiinǝ naana tatap. Nǝ lizi kila lilakkisa ŋiɽaŋali-na aathitha Ghaayuus-ŋwɔsi Arasṯarkhus-gi lǝthi Mǝkḏuuniiyyǝ-ŋw laarir Bɔɔlɔs-ŋǝli saafira, nǝr-li kwuɽutǝthi ethileele ki-dɔŋwa-lɔ lǝṯir-li ṯɔɔnɔthalɔ. 30 Nǝ Bɔɔlɔs naŋni ethi iŋnaci lizi keereny rogɽo-ri ruuŋwun, laakin nǝ ṯalaamiiz ere duŋgwǝci mac. 31 Nǝ lokwo lir limethgen linaanɔ ki-sɔlṯa-na usici ŋiɽaŋali nǝr tuurǝccǝlɔ etheere ele rogɽɔ-ri ruuŋwun ki-dɔŋwa-lɔ mac. 32 Nǝ kinaṯǝ kinaŋw naaɽathir dɔŋw nǝr allasi kwuurunnǝ kwɔppa, mindaŋ ǝṯi lizi ɔppɔna ŋiɽaŋal-ŋi ŋette, nǝ lithaathɔ ŋiɽaŋal-ŋi ŋir ter, kaka ninaanir-gwɔ luuru deŋgen-na luurǝŋnǝ liti lilŋithi sǝbǝbǝ mac kwɔraaythicar dɔŋw kinaŋw. 33 Nǝ lokwo lǝthi dɔŋw ṯiŋaṯiṯa Iskǝnḏǝr-ŋwɔ keereny-gi, mindaŋ nɔŋwsi allaci ṯiila ethi naani pǝt mindaŋ ethi-mǝ andaci dɔŋw ŋiɽaŋali ŋǝthi-ŋi suuɽi rogɽo ruuŋwun. 34 Laakin mǝr elŋe ethaarɔŋw kwir Yahuuḏ-tǝ, nǝr kegitte kwɔɔla tatap saa@ kwuɽǝn min-min, landisa-ṯǝ ŋiɽaŋali ŋa ŋette-ŋette ŋǝniŋw, “Arṯaamiis kwǝthi Afasuus-ŋwɔ kwir kwinith kwɔppa kwumni!”
35 E-ta nǝ kaaṯib kǝthi mǝḏiinǝ ǝthici lɔdɔŋw kila ŋɔma-na ethisi nǝni tugwup, mindaŋ nɔŋwsǝccǝŋw, “Lɔr lǝthi Afasuus-ŋwɔ, lizi tatap lilŋithi rac ethaarɔŋw mǝḏiinǝ kwǝthi Afasuus-ŋwɔ kwir ṯikarna ṯǝthi heikal wǝthi Arṯaamiis kwɔppa, nǝ ŋǝthi kall ŋga kirllinǝlɔ ter kɔɔɽɔ ki-leere. 36 Kwiti kweere mac kwǝthi ŋɔma ethi nyindini ŋiɽaŋali ŋɔ. Ŋwɔṯaŋw laazim nǝr ɔvthanni ethi biɽǝthǝlɔ pǝt mindaŋ meere fiɽigǝthi ethiseese ǝrri ŋeere ŋir ŋǝɽiyǝŋ mac. 37 Ŋaaŋa limǝ mɔltha lɔɔrɔ kɔlɔ kɔnɔŋw niti-vǝ nidimǝthir hayaakila kwomne kweere mac, wala ethi andisasa tok ṯiiɽiwǝ ṯǝri ŋiɽaŋali ŋeere naana ŋigii. 38 Mǝ Ḏiimiṯriiyuus-ŋǝ @ɔmmaal-yi wuuŋwun ǝthici kwizi kweere wǝŋ, e-ta a kwǝthir-pǝ lizi lǝthi sɔlṯa, nǝ ŋwaamin ŋwɔthi hɔkwɔm naani tok; hɔkwɔm wǝthi ŋɔma ethi kettine kinanaŋw. 39 Laakin mǝr naani ŋeere ŋir ter kwokwony ŋinaŋna-ŋǝsi tǝ, nǝr ɔvthanni ethiseese ki-jǝlsǝ-nǝ kwǝthi mǝḏiinǝ kwir gaanuuni. 40 Ŋiɽaŋal ŋɔ ŋimǝ ǝrrini ǝŋwunɔ ŋir khaṯar ethi ruusi nyuŋwsi lizi lidiiɽu ŋǝriyǝ-ŋi. A kwende kwǝthir lɔɽɔjɔ leere lǝthi-gwɔ kǝɽinnǝthǝ ŋiɽaŋal-ŋi ŋa ŋilakkisarsi-na lǝwǝ-li, mindaŋ ǝreere ǝthi ŋɔma mac ethaava sǝbǝbǝ kweere kwisaaw mac.” 41 Mɔŋwsi ṯimmasi ŋɔ nɔŋw fǝthi dɔŋw kithaay.