بولس والرسل في أورشليم
1 وبَعدَ أربعَ عَشرَةَ سنَةً، صَعِدْتُ ثانِـيَةً إلى أُورُشليمَ معَ بَرنابا وأخَذتُ مَعي تِـيطُسَ، 2 وكانَ صُعودي إلَيها بِوَحْيٍ. وعَرَضتُ على كِبارِ المُؤمِنينَ دُونَ غَيرِهِم، البِشارَةَ التي أُعلِنُها بَينَ الأُمَمِ، لِئَلاّ يكونَ سَعيـي في الماضي والحاضِرِ باطِلاً. 3 فَما أجبَروا رَفيقي تيطُسَ، وهوَ يونانيّ، على الاختِتانِ، 4 معَ أنَّ إخوَةً دُخَلاءَ كَذّابـينَ دَسّوا أنفُسَهُم بَينَنا لِــيَـتَجَسّسوا الحُرّيّةَ التي لنا في المَسيحِ يَسوعَ، فيَستَعبِدونا. 5 وما اَستَسْلَمْنا لهُم خاضِعينَ ولَو لَحظَةً، حتى نُحافِظَ على صِحّةِ البِشارَةِ كما عَرَفتُموها.
6 أمّا الذينَ كانوا يُعتَـبَرونَ مِنْ كبارِ المُؤمنينَ - ولا فَرقَ عِندي ما كانَت علَيهِ مكانتُهُم لأنَّ اللهَ لا يُحابـي أحدًا - فما أضافوا شيئًا، 7 بَلْ رأَوا أنَّ اللهَ عَهِدَ إليّ في تَبشيرِ غَيرِ اليَهودِ كما عَهِدَ إلى بُطرُسَ في تَبشيرِ اليَهودِ، 8 لأنَّ الذي جعَلَ بُطرُسَ رَسولاً لِليَهودِ، جعَلَني أنا رَسولاً لِغَيرِ اليَهودِ، 9 ولمّا عَرَفَ يَعقوبُ وبُطرُسُ ويوحنّا، وهُم بِمكانَةِ عُمَداءِ الكنيسَةِ، ما وهَبَني اللهُ مِنْ نِعمَةٍ، مَدّوا إليّ وإلى بَرنابا يَمينَ الاتّفاقِ على أنْ نَتوجّهَ نَحنُ إلى غَيرِ اليَهودِ وهُم إلى اليَهودِ. 10 وكُلّ ما طَلَبوهُ مِنّا أنْ نتَذكَّرَ الفُقَراءَ، وهذا ما بَذَلتُ في سَبـيلِهِ كُلّ جَهدٍ.
بولس وبطرس في أنطاكية
11 وعِندَما جاءَ بُطرُسُ إلى أنطاكِيَةَ، قاوَمْتُه وجهًا لِوَجهٍ لأنّهُ كانَ يَستحِقّ اللّومَ. 12 فقَبْلَ أنْ يَجيءَ قَومٌ مِنْ عِندِ يَعقوبَ، كانَ بُطرُسُ يأكُلُ معَ غَيرِ اليَهودِ. فلمّا وصَلوا تَجنّبَهُم واَنفَصَلَ عَنهُم خَوفًا مِنْ دُعاةِ الخِتانِ. 13 وجاراهُ سائِرُ اليَهودِ في ريائِهِ، حتى إنَّ بَرنابا نَفسَهُ اَنقادَ إلى رِيائِهِم. 14 فلمّا رَأيتُ أنّهُم لا يَسيرونَ سِيرَةً مُستقيمَةً معَ حَقيقةِ البِشارَةِ، قُلتُ لِبُطرُسَ بِمَحضَرٍ مِنهُم كُلّهِم: «إذا كُنتَ أنتَ اليَهوديّ تعيشُ كغَيرِ اليَهودِ لا كاليَهودِ، فكيفَ تُلزِمُ غَيرَ اليَهودِ أنْ يَعيشوا كاليَهودِ؟»
الجميع يخلصون بالإيمان
15 نَحنُ يَهودٌ بالوِلادَةِ لا مِنَ الأُمَمِ الخاطِئينَ كما يُقالُ لهُم. 16 ولكنّنا نَعرِفُ أنَّ اللهَ لا يُبرّرُ الإنسانَ لأنّهُ يَعمَلُ بأحكامِ الشّريعَةِ، بَلْ لأنّهُ يُؤمِنُ بـيَسوعَ المَسيحِ. ولذلِكَ آمَنّا بِالمَسيحِ يَسوعَ ليُبرّرَنا الإيمانُ بِالمَسيحِ، لا العَمَلُ بأحكامِ الشّريعَةِ. فالإنسانُ لا يتَبَرّرُ لِعمَلِهِ بأحكامِ الشّريعَةِ. 17 فإنْ كُنّا ونَحنُ نَسعى إلى التَبَــرّرِ في المَسيحِ وُجِدنا أيضًا مِنَ الخاطِئينَ، فهَلْ يَعني هذا أنّ المَسيحَ يَعمَلُ لِلخَطيئَةِ؟ كلاّ. 18 ولكنّي إذا عُدتُ إلى بِناءِ ما هَدَمتُهُ، جَعَلتُ مِنْ نَفسي مُخالِفًا لِلشّريعَةِ، 19 لأنّي بالشّريعَةِ مُتّ عَنِ الشّريعَةِ لأحيا للهِ. 20 معَ المَسيحِ صُلِبتُ، فما أنا أحيا بَعدُ، بَلْ المَسيحُ يَحيا فِـيّ. وإذا كُنتُ أحيا الآنَ في الجَسَدِ. فحَياتي هِيَ في الإيمانِ باَبنِ اللهِ الذي أحبّني وضَحّى بِنَفسِهِ مِنْ أجلي. 21 فكيفَ أكفُرُ بِنِعمَةِ اللهِ؟ ولَو كانَ الإنسانُ يَتبَرّرُ بالشّريعَةِ، لكانَ موتُ المَسيحِ عَبَثًا؟
Paulo ndi Lazo'bai Azi be
1 Ndroa 'butealo fosu vosi moyite kovole Yerusalema ya Baranaba be, märu Tito te tro ma be. 2 Moyite tana Lu ka'da ta te märi ekye beṛo märi oyine. Rudro'be iṛero dri'bai be si medretazevo lazokado se mapebe Atrai ri ana rote. Male ko losi maro se kyeno kode yauono ri edrene. 3 Azi maro Tito, nda ca orivoya Giriki yi, igbiri kote olone ŋbiṛiro, 4 azakana koleyi ca oyene inye owo. Lidri azaka se yeyi iyi te oso taoma'bai azi ronye eciyite gboko amaro ya kugu ro oso vomari'bai ronye, tana ekye dritai se mà'dobe sina rudro'be Kristo Yesu be si ono yusu vona robe. Ànya leyite ama o'bane iyeäṛii ro Ota Yudai ro ri, 5 oko ta taŋgye lazokado ro ätiro ta ämiri, mòzovo kote ànyari ca saa giṛiŋwa ya ànyari ca saa menyeŋwa ya.
6 Oko dri'bai se kalandrebe tapara ro kwoi, a'do se ànya ka'do be a'do toto na i'do märi, Lu pe vure ko a'do tesi si lomvo ro voro, ma ata makye dri'bai se kai adroayi ŋga aza kote lazo alokado se mabe opena dri. 7 Oko to ni 'do ri, ànya ndreyite anjioko Lu ozo losi ugu lazokado opero Atrai ri te märi, kpa oso nda kozo losi ugu lazokado opero Yudai ri te Petero ri ronye. 8 Tana mbara Lu rosi a'ba ma te lazo'ba ro Atrai ri, kpa oso a'ba Petero te lazo'ba ro Yudai ri ronye. 9 Yakoba, Petero, ago Yoane se andrete dri'bai ro kwoi, ndreyite anjioko Lu ozo losi ndra ono te märi, ànya kandayi drí Baranaba ndi mabe rote, taka'daro ro anjioko ama orivoya lazo'bai azi yi. Màle tadrite anjioko ma ndi Baranaba be ri losi oyene Atrai lako ago ànyari oyene Yudai lako. 10 Tase ànya kejiyibe anjioko ekye beṛo ämäri ta ati'bai se gboko ànyaro ya oyine, se ṛo orivoya ni ŋgase modona ma'do beṛo nja oyene owo.
Paulo Luku Petero te Anetiokia ya
11 Oko ondro Petero kikyite Anetiokia ya oko, muluku nda te miamba ya, tana nda yetate koziro. 12 Teinye drigba dri lidri se azaka Yakoba kozobe kai ri esa ako lau, Petero ugu ŋgaonya te ädrupii se Atrai robe. Oko esa lidri kwoi ro vosi, nda eŋgyerute kovole ago le kote ŋgaonyane Atrai be tana nda orivoya turiro ni ànya se kulu ànya olo ŋbiṛiro be ri. 13 Yudai azaka ädrupii ro etoyi taoye kpate turi si tro Petero be; ago ca Baranaba naru kpate taoye turi si ànyaro 'do si. 14 Ondro mandrete ànya uguyi aba kote liti ŋgye lazokado ro yasi oko, matate Petero ri ànya cini milesi makye: “Mi orivoya Yuda yi caoko nya ori oso Atra ronye ko oso Yuda ronye. Ka'do inye nyojona eŋwanye Atrai gbirine orine oso Yudai ronye ya?”
Yudai ndi Atrai be Apate Taoma si
15 Endaro, ama orivoya Yudai uti yasi, ago ko “Atrai takozi'bai,” oso äzi ànya be ronye. 16 Caoko mä̀ni ndi anjioko a'ba lidri te ŋgye Lu be gialo taoma Yesu Kristo ya si, ko tase Ota kolebe ugu oyena si. Ama, kpa, màmate Yesu Kristo ya tana a'ba ama robe ŋgye Lu be taoma amaro Kristo ya si, ago ko tase Ota kolebe ugu oyena si. Tana a'ba 'diaza kote ŋgye Lu be tase Ota kolebe ugu oyena si. 17 Ondro, ka'do, mà ojo ama o'bane ŋgye Lu be rudro'be amaro Kristo be si, ago usu ama bete orivoya takozi'bai ro kpa oso Atrai ronye, inye'do Kristo ka tadri takozi ro olena ya? Ko inye! 18 Ondro ka'do mago mamo ŋgase mepere be te, 'dooko maka'da andivo maro te a'done 'dise kabe Ota pere ro. 19 Caoko, ta Ota rota, ma orivoya avo yi, äfute Ota andivona si, tana yauono mari robe Lu ri. Oto ma te Kristo be taka ndaro dri, 20 ago caoko ma kote ni ori, oko Kristo kate ni ori ma ya. Ori se mabe orina yauono, ma ori taoma Ŋgwa Lu ro yasi, se kulu ma be ago ozo adri ndaro te ta maro ta ono. 21 Maga tai'dwero Lu ro ko zo. Oko ondro a'ba 'diaza te ŋgye Lu be Ota si, 'dooko Kristo dra iro te awi.