الله يرفع إيليا إلى السماء
1 ولمَّا حانَ الوقتُ أنْ يُرفَعَ إيليَّا في العاصفةِ إلى السَّماءِ، ذهَبَ إيليَّا معَ أليشَعَ مِنَ الجِلجالِ. 2 فقالَ إيليَّا لأليشَعَ في الطَّريقِ: «إبقَ هُنا، فالرّبُّ أمرَني أنْ أذهَبَ إلى بَيتَ إيلَ». فأجابَه أليشَعُ: «حَيٌّ هوَ الرّبُّ وحَيٌّ أنتَ، لا أفارِقُكَ». ونزَلَ معَهُ إلى بَيتَ إيلَ. 3 فذهَبَ جماعةُ الأنبـياءِ الّذينَ في بَيتَ إيلَ إلى أليشَعَ وقالوا لَه: «هل عَلِمْتَ أنَّ الرّبَّ في هذا اليومِ يرفعُ سيِّدَكَ إلى السَّماءِ». فأجابَهُم: «نعم، عَلِمْتُ فا‏سكُتوا».
4 ثُمَّ قالَ إيليَّا لأليشَعَ: «إبقَ هُنا، فالرّبُّ أرسَلَني إلى أريحا». فقالَ: «حَيٌّ هوَ الرّبُّ وحَيٌّ أنتَ، إنِّي لا أفارِقُكَ». وجاءَ معَهُ إلى أريحا. 5 فأقبَلَ جماعةُ الأنبـياءِ الّذينَ في أريحا إلى أليشَعَ وقالوا لَه: «هل عَلِمْتَ أنَّ الرّبَّ في هذا اليومِ يرفعُ سيِّدَكَ إلى السَّماءِ؟» فقالَ: «نعم، عَلِمْتُ فا‏سكُتوا».
6 ثُمَّ قالَ إيليَّا لأليشَعَ: «إبقَ هُنا، فالرّبُّ أرسَلَني إلى نَهرِ الأردُنِّ». فقالَ أليشَعُ: «حَيٌّ هوَ الرّبُّ وحَيٌّ أنتَ، إنِّي لا أفارِقُكَ». وذهَبا مَعا إلى الأردُنِّ. 7 فذهَبَ خمسونَ رَجُلا مِنْ جماعةِ الأنبـياءِ ووَقَفوا قُبالَتَهُما عَنْ بُعدٍ، وكانا واقِفَينِ بِـجانِبِ الأردُنِّ. 8 فأخَذَ إيليَّا عباءَتَهُ ولَفَّها وضرَبَ المياهَ فا‏نْشَقَّت إلى هُنا وهُناكَ، وعبَرا كِلاهُما على أرضٍ يابسةٍ.
9 فلمَّا عبَرا قالَ إيليَّا لأليشَعَ: «سَلْني ماذا أعمَلُ لكَ قَبلَ أنْ يرفَعَني اللهُ إلَيهِ». فقالَ أليشَعُ: «ليكُنْ لي مِنْ روحِكَ النَّصيـبُ الّذي يجعَلُني خَلَفا لكَ‌». 10 فأجابَهُ إيليَّا: «طلَبْتَ أمرا صعبا. ولكِنْ إذا رأيتَني عِندَما يرفَعُني اللهُ إليهِ يكونُ لكَ ما طلَبْتَ، وإلاَّ فلا». 11 وفيما كانا سائِرَينِ وهُما يتَحدَّثانِ، إذا مَركبةٌ ناريَّةٌ وخَيلٌ ناريَّةٌ فصَلَت بَينَهُما، وا‏رْتَفَعَ إيليَّا في العاصفةِ نحوَ السَّماءِ 12 وأليشَعُ ناظِرٌ وهوَ يَصرُخُ: «يا أبـي، يا أبـي، يا حاميَ حِمَى إِسرائيلَ‌».
وحينَ لم يَعُدْ يَرى إيليَّا، أمسَكَ أليشَعُ ثيابَهُ وشَقَّها شَطرَينِ، 13 ورفَعَ عباءَةَ إيليَّا‌ الّتي سقَطَت إلى الأرضِ، ورجَعَ إلى ضِفَّةِ الأردُنِّ. 14 وأخَذَ العباءَةَ وضربَ المياهَ بِها وقالَ: «أينَ الرّبُّ إلهُ إيليَّا الآنَ؟» فا‏نْشَقَّتِ المياهُ إلى هُنا وهُناكَ، وعبَرَ أليشَعُ.
15 ورآهُ جماعةُ أنبـياءِ أريحا الّذينَ كانوا قُبالَتَهُ، فقالوا: «حَلَّتْ روحُ إيليَّا على أليشَعَ». وجاؤوا إليهِ وا‏نحَنَوا لَه إلى الأرضِ، 16 وقالوا: «نحنُ يا سيِّدي خمسونَ رَجُلا أشِدّاء فدَعْنا نذهَبُ ونُفَتِّشُ عَنْ سيِّدِكَ، فلَعَلَّ روحَ الرّبِّ حمَلَهُ وعلى أحدِ الجِبالِ رَماهُ أو في أحدِ الأوديةِ». فقالَ لهُم أليشَعُ: «لا تَذهَبوا». 17 فألَحُّوا علَيهِ حتّى خَجَّلوهُ، فقالَ لهُمُ: «إذهَبوا». فذَهَبوا وفَتَّشوا ثَلاثَةَ أيّامٍ فلم يَجِدوهُ. 18 فرَجَعوا إلى أريحا حَيثُ كانَ، فقالَ لهُم: «أما قُلتُ لكُم لا تذهَبوا؟»
معجزتان لأليشع
19 وقالَ أهلُ أريحا لأليشَعَ: «مَوقِـعُ المدينةِ حسَنٌ، كما تَرى يا سيِّدُ، لكِنْ ماؤُها رَديءٌ ويُسَبِّبُ القَحْطَ». 20 فقالَ لهُم: «جيئوني بِوعاءٍ جديدٍ فيهِ مِلحٌ». فجاؤوهُ بهِ. 21 فذَهبَ إلى مَنبَعِ الماءِ ورمى فيهِ المِلحَ وقالَ: «هذا ما قالَ الرّبُّ: طَهَّرْتُ هذِهِ المياهَ، فلا تُسَبِّبُ الموتَ ولا القَحْطَ مِنْ بَعدُ». 22 فطَهُرَتِ المياهُ إلى هذا اليومِ، كما تكَلَّمَ أليشَعُ.
23 وصَعِدَ مِنْ هُناكَ إلى بَيتَ إيلَ. فبَينَما هوَ صاعِدٌ في الطَّريقِ صادفَ صِبـيانا صِغارا خارِجينَ مِنَ المدينةِ، فهزَأوا بهِ وقالوا لَه: «أقرَعُ، أقرَعُ». 24 فا‏لتَفَتَ إليهِم ولعَنَهُم با‏سمِ الرّبِّ، فخَرَجَت دُبَّتانِ مِنَ الغابِ وا‏فتَرَسَتا مِنهُم ا‏ثنَينِ وأربَعينَ صَبـيًّا.
25 وذهَبَ أليشَعُ مِنْ هُناكَ إلى جبَلِ الكرمَلِ، ثُمَّ رجَعَ إلى السَّامِرةِ.
Äru Eliya te Vo'buyakuru ya
1 Ondro tu kesate ti OPI ri Eliya uruza vo'buyakuru ya oligbiriṛibe si oko, Eliya ndi Elisa be kayi ugu oyi ni Gilegala yasi, 2 ago Eliya atate Elisa ri ekye: “Molo'baru miri, miri noŋwa; tana OPI zo mate le Betele ya.” Oko Elisa zatadrite ekye: “Mäṛuru ävuru OPI lidriidriro rosi, ago ävuru andivo miro rosi, märi mi e'bene i'do.” Ago ànya oyiyite le Betele ya. 3 Ago gboko nebii ro se orivoya Betele ya ana efoyite Elisa re, ago atayite ndäri ekye: “Inye'do mini gindi OPI kaoye 'desi miro urune ondro ni miresi ya?” Elisa zatadrite ekye: “Owo, mänite, oko nyàta tana ko.”
4 'Dooko Eliya atate Elisa ri ekye: “Molo'ba ru miri, miri noŋwa, Elisa; tana OPI zo mate Yeriko ya.” Oko Elisa zatadrite ekye: “Mäṛuru ävuru OPI lidriidriro rosi, ago ävuru andivo miro rosi, märi mi e'bene i'do.” Ta'dota ànya oyiyite Yeriko ya. 5 Ago gboko nebii ro se orivoya Yeriko ya ana ikyiyite ti Elisa re, ago atayite ndäri ekye: “Inye'do mini gindi OPI kaoye 'desi miro urune ondro ni miresi ya?” Elisa zatadrite ekye: “Owo, mänite, oko nyàta tana ko.”
6 'Dooko Eliya atate ndäri ekye: “Molo'baru niri, miri noŋwa Elisa; tana OPI zo mate Golo Yaradene ya.” Oko nda zatadrite ekye: “Mäṛuru ävuru OPI lidriidriro rosi, ago ävuru andivo miro rosi, märi mi e'bene i'do.” Ta'dota ànya riti uguyi oyite driyaro. 7 Ago gboko 'butenji (50) nebii ro oyiyi kpate, ago edreyite pere ni ànya resi, ondro ànya riti kedreyite kototi Yaradene ro kala owo. 8 'Dooko Eliya ru boŋgo ndaro te, epate 'bi gyi te sina, ago gyi nyirute ritu, ago ànya riti zayite tasi gyini awi drisi.
9 Ondro ànya kozayite oko, Eliya atate Elisa ri ekye: “Nyeji ŋgase milebe märi oyene miri, teinye ma uruako ni miresi.” Elisa atate ndäri ekye: “Molo'baru miri mi'ba ma tori miro urune kpakparo drimbi ro märi.”
10 Ago Eliya atate ekye: “Nyejite ŋga rritibe ayani; caoko ondro mindre mate ate ugu ma uru ni miresi oko, nya'dona 'da sina; oko ondro ka'do mindre ma kote oso inye, minina kote urune.” 11 Ondro ànya kayidri ugu oyi gi'du ugu ata be oko, dori arabia asiro ndi farasii asiro be lewe lakole ànyaro te, ago äŋgyi Eliya te kuru vo'buyakuru ya oligbiriṛibe si. 12 Ondro Elisa kondrete oko nda trete ekye: “Täpi maro, täpi maro! Gaga'ba mbaraekye Yisaraele ro!” 'Dooko nda go ndre Eliya kote tona.
Ndi Elisa ru boŋgo andivo ndaro rote ago wa yana te ritu.
13 Ndi nda ru boŋgo Eliya ro se ke'debe ni nda resi ana te, ago gote kovole ago edrete Golo Yaradene kala. 14 Elisa 'bi gyi te boŋgo Eliya rosi ago atate ekye: “OPI Lu Eliya ro gaŋwaroya?” Ago ondro nda kogo ko'bi gyi te oko, gyi nyirute ritu; ago Elisa go ezate telesi. 15 Ago ondro gboko 'butenji (50) nebii ro se orivoya Yeriko ya ana kondreyi nda te mile ànyaro ya oko, ànya atayite ekye: “Tori Eliya ro 'dete Elisa dri.” Ndi ànya ikyiyite drî ndaro utune, ago ändiyite vuru nda kandra. 16 Ànya atayite ndäri ekye: “Ama orivoya 'butenji (50), mì'ba moyi 'desi miro uṛine; a'dona kode tori OPI ro eŋga nda te kuru ago vo nda te 'bereŋwa aza dri kode le vodelero aza ya.” Elisa zatadrite ekye: “Beṛo ko ämiri oyine.”
17 Ago ondro ànya koloriyi nda te 'duro oko, nda ni kote ogane zo nda atate ekye: “Dia nyòyi.” Ànya 'butenji (50) ana oyiyite; ànya ṛiyi nda te u'duna nätu caoko ànya usuyi nda kote. 18 Ago ànya egoyite Elisa re, 'dooko nda dri orivoya Yeriko ya, ago nda atate ànya ri ekye: “Inye'do mata ṛo ko ämiri makye nyòyi koya?”
Talaro ro Elisa ro
19 Lidri Yeriko ro oyi atayite Elisa ri ekye: “Oso mindrebe ronye 'desi, 'bakici ono orivoya kado ro, oko gyina orivoya koziro, ago 'ba gyinina kote ŋga litine.”
20 Nda atate ekye: “Nyèzi deŋbele to'di märi, ago mìso täyi kigye.” Ndi ànya eziyite ndäri. 21 'Dooko nda oyite legwavo gyi roya ago da täyi te kigye, ago atate ekye: “Ono ni tase OPI kabe atana owo ekye: ‘Mäwäṛi gyi ono te; ono vosi odra ca ŋga litiako a'dona kote kigye tona.’ ” 22 Ago gyi a'dote wäṛiro le tu ono si, oso ata se Elisa katabe ronye.
23 Elisa e'be Yeriko te ugu oyite ni nasi le Betele ya; ago ondro nda kate ugu oyi liti ya oko, ŋgagaŋwà giṛiŋwà azaka efoyite ni 'bakici yasi ago guyi nda te ekye: “Nyoyi ri, mi drî lepilepi ono! Nyoyi ri mi drî lepilepi ono!” 24 Elisa zamite ago kondre ànya te oko, nda tri ànya te ävuru OPI rosi. Ago mänyisilei toko ro ritu efoyite ni cowa si ago tosi ŋgagaŋwà se 'butesu foritu kai te. 25 Ni nasi nda oyite 'bereŋwa Karemela dri, ago 'do vosi nda egote Samaria ya.