سقوط أورشليم
(ار 39‏:1‏-7؛ ار 52‏:3‏-11)
1 وفي السَّنةِ التَّاسِعةِ لِلمَلِكِ صِدقيَّا، في العاشِرِ مِنَ الشَّهرِ العاشِرِ‌، زحَفَ نَبوخَذنَصَّرُ معَ جميعِ جُيوشِهِ على أورُشليمَ وحاصَروها وبَنَوا حَولَها المَتاريسَ. 2 فدَخَلَتِ المدينةُ تَحتَ الحِصارِ إلى السَّنةِ الحاديةَ عَشْرَةَ‌ لِلمَلِكِ صِدقيَّا. 3 وفي اليومِ التَّاسِعِ مِنَ الشَّهرِ الرَّابعِ ا‏شتَدَّ الجوعُ، 4 ففَتَحَ الشَّعبُ ثُغرَةً في سُورِ المدينةِ وهربَ المَلِكُ صِدقيَّا وجميعُ الجُنودِ ليلا مِنْ طريقِ البابِ الّذي بَينَ السُّورَينِ‌، بِالقُربِ مِنْ بُستانِ المَلِكِ، والبابِليُّونَ مُحيطونَ بِالمدينةِ، وذهَبوا في طريقِ غَورِ الأُردُنِّ. 5 فتَبِـعَ جيشُ البابِليِّينَ المَلِكَ حتّى لَحِقوا بهِ في سَهلِ أريحا، حَيثُ تفَرَّقَ جيشُهُ عَنهُ. 6 فأخَذوهُ إلى مَلِكِ بابِلَ في رَبلَةَ‌ بِأرضِ حماةَ وحكَموا علَيهِ: 7 ذبَحوا بَنيهِ أمامَ عينَيهِ، ثُمَّ فقَأوا عينَيهِ وأوثَقوهُ بِسِلسِلَتَينِ مِنْ نُحاسٍ وجاؤوا بهِ إلى بابِلَ.
خراب الهيكل
(2أخ 36‏:17‏-21، ار 39‏:8‏-10؛ ار 52‏:12‏-30)
8 وفي اليومِ السَّابعِ‌ مِنَ الشَّهرِ الخامِسِ في السَّنةِ التَّاسِعةَ عَشْرَةَ لِلمَلِكِ نَبوخذنَصَّرَ مَلِكِ بابِلَ، جاءَ نَبوزرادانُ قائِدُ حرَسِه وكبـيرُ حاشيتِهِ إلى أورُشليمَ 9 وأحرقَ فيها هَيكلَ الرّبِّ وقصرَ المَلِكِ وجميعَ بُيوتِ الأشرافِ‌ 10 وهدَمَ جُنودُهُ كُلَّ أسوارِها. 11 وسبَى نَبوزرادانُ سائِرَ الّذينَ بَقَوا في المدينةِ، والهارِبـينَ اللاَّجِئينَ إلى مَلِكِ بابِلَ، وسائِرَ المَهَرَةِ مِنَ الصُنَّاعِ‌. 12 لكِنَّهُ ترَكَ مِنْ مَساكينِ الشَّعبِ بَعضَ الكرَّامينَ والفلاَّحينَ. 13 وحَطَّمَ البابِليُّونَ أعمِدَةَ‌ النُّحاسِ والقواعِدَ والحَوضَ الكبـيرَ في الهَيكلِ، وحمَلوا كُلَّ نُحاسِها إلى بابِلَ. 14 وأخَذوا القُدورَ والرُّفوشَ والسَّكاكينَ والأوانيَ والصُّحونَ وجميعَ الأدواتِ الّتي تُستَعمَلُ لِلعِبادةِ في الهَيكلِ 15 كذلِكَ أخَذَ نَبوزرادانُ، قائِدُ الحرَسِ، الطُّسوتَ والمَجامِرَ والسَّكاكينَ والقُدورَ والمَناراتِ والصُّحونَ والأقداحَ وكُلَّ مَصنوعاتِ الذَّهبِ والفِضَّةِ‌. 16 كما أخذَ مَصنوعاتِ النُّحاسِ الّتي صَنَعَها المَلِكُ سُليمانُ لِلهَيكلِ وهيَ العَمودانِ والحَوضُ الكبـيرُ وقواعِدُهُ الاثنا عشَرَ، وكانَت ثقيلَةً لِكثافَةِ نُحاسِها. 17 وكانَ طُولُ كُلٍّ مِنَ العَمودَينِ ثَمانيَ عَشْرَةَ ذِراعا، وعلَيهِ تاجٌ مِنْ نُحاسٍ، وا‏رتِفاعُ التَّاجِ ثَلاثُ أذرُعٍ، وعلى التَّاجِ حَبـيكَةٌ ورُمَّانٌ مِنْ حَولِها، والكُلُّ مِنْ نُحاسٍ.
شعب يهوذا يسبى إلى بابل
18 وأخذَ قائِدُ الحرَسِ سَرايا الكاهنَ الأوَّلَ وصَفَنيا الكاهنَ الثَّانيَ وحُرَّاسَ أبوابِ الهَيكلِ الثَّلاثَةَ. 19 وأخذَ مِنَ المدينةِ وكيلَ الجُندِ، وخمسةَ رِجالٍ مِنْ حاشيةِ المَلِكِ، ومُعاوِنَ قائِدِ الجُندِ الّذي كانَ يَحفَظُ سِجِلَّ المُجَنَّدينَ، وسِتِّينَ رَجُلا آخَرينَ. 20 هؤلاءِ أخَذَهُم نَبوزرادانُ قائِدُ الحرَسِ وساقَهُم إلى مَلِكِ بابِلَ في رِبلَةَ، 21 فقَتَلَهُمُ المَلِكُ في أرضِ حماةَ. وهكذا سبَى سُكَّانَ يَهوذا مِنْ أرضِهِم.
جدليا يحكم يهوذا
(ار 40‏:7‏—41‏:18)
22 وأمَّا الّذينَ أبقاهُم نَبوخذنَصَّرُ في يَهوذا، فوَلَّى علَيهِم جَدَلْيا بنَ أخيقامَ بنِ شافانَ. 23 فلمَّا سَمِعَ قادةُ الجُيوشِ وجُنودُهُم الّذينَ لم يَستَسلِموا أنَّ مَلِكَ بابِلَ ولَّى جَدَلْيا، أتَوا إليهِ في المِصفاةِ وهُم: إسمَعيلُ بنُ نَثَنيا ويوحَنانُ بنُ قاريحَ وسَرايا بنُ تَنحومَثَ النَّطوفاتيِّ وبازَنيا بنُ المَعكيِّ. 24 فحَلفَ جَدَلْيا لهُم وقالَ: «لا تَخافوا مِنَ البابِليِّينَ فخَيرٌ لكُم أنْ تَظَلُّوا في أرضِكُم آمِنينَ وتَخضَعوا لِمَلِكِ بابِلَ». 25 لكِنْ في الشَّهرِ السَّابِـعِ مِنْ هذِهِ السَّنةِ جاءَ إسمَعيلُ بنُ نَثَنيا بنِ أليشاماعَ مِنَ النَّسلِ المَلكيِّ، ومعَهُ عشَرَةُ رِجالٍ، وقتَلوا جَدَلْيا، والبابِليِّينَ الّذينَ معَهُ في المِصفاةِ. 26 فقامَ الشَّعبُ، مِنَ الصَّغيرِ إلى الكبـيرِ، وعلى رأسِهِم قادةُ الجُيوشِ، ورحَلوا إلى مِصْرَ خَوفا مِنَ البابِليِّينَ‌.
إطلاق يوياكين من السجن
(ار 52‏:31‏-34)
27 وفي اليومِ السَّابِـعِ والعشرينَ مِنَ الشَّهرِ الثَّاني عشَرَ، في السَّنةِ السَّابِــعةِ والثَّلاثينَ لِسَبْـيِ يوياكينَ مَلِكِ يَهوذا، صارَ أويلُ مَرودَخُ‌ مَلِكا على بابِلَ. وفي السَّنةِ الّتي ملَكَ فيها، عَفا عَنْ يوياكينَ مَلِكِ يَهوذا، فأطلَقَهُ مِنَ السِّجنِ 28 وكلَّمَهُ بِلُطفٍ، وجعَلَ عرشَهُ أعلى مِنْ عُروشِ الّذينَ معَهُ في بابِلَ. 29 وغيَّرَ يوياكينُ ثيابَ سِجنِهِ، وبَقيَ يتَناوَلُ الطَّعامَ على مائِدةِ مَلِكِ بابِلَ كُلَّ أيّامِ حياتِهِ. 30 وكانَت لَه نَفَقَةٌ دائِمَةٌ مِنَ المَلِكِ تَفي بِـحاجتِهِ اليوميَّةِ، إلى يومِ وفاتِهِ.
O'de Yerusalema ro
(2 Ambâ 36:13-21Yeremaya 52:3b-11)
1 Zedekia ogbote Nebukadenezara 'bädri'ba Babelona robe. Ago u'du 'butealo imba 'butealo ro, ndroa njidriesu 'dimiri Zedekia ro rosi oko Nebukadenezara ikyite kyila'bai cini ndaro be Yerusalema dri, ànya muyi drina te; ago beyi tiṛi te ŋgulu lomvoigyesi. 2 Ämudri 'bakici ana rote madale ndroa 'Bädri'ba Zedekia ro 'dimiri ro sagwo 'butealo foalo. 3 U'du njidriesu imba lisu ndroa gi ana rosi oko mä'bu 'dete rritiro 'bakici ya ŋgaonya te i'do lidri ri. 4 'Dooko 'bädri'ba ndi kyila'bai cini ndaro be eṛoyivote ni 'bakici yasi; muyite ŋgäkyi si liti se kogobe dereŋwa se lakole tiṛi ritu roya 'do yasi; ämvu 'bädri'ba ro yasi, Babelona'bai gica orivoya ŋgulu 'bakici lomvosi owo. Ànya muyite ogone Araba driro. 5 Oko kyila'bai Babelona'bai ro soyite 'Bädri'ba Zedekia vo ago tayivo ndaro te vorii Yeriko roya; kyila'bai cini ndaro pereruyite ni nda resi. 6 'Dooko ànya ruyi 'Bädri'ba Zedekia te, ago eziyi nda te 'Bädri'ba Nebukadenezara re 'bakici Ribela ya, ago Nebukadenezara pe vure ndaro te lau. 7 Ànya tufuyi ŋgwàagoro Zedekia rote mile ndaro yasi, ago eweyi mi Zedekia rote tesi, ago embeyi nda te nyori si, ago uguyi nda te Babelona ya.
Pere Yekalu ro
(Yeremaya 52:12-23)
8 U'du njidrieri imba linji rosi ndroa 'butealo fonjidriesu 'dimiri Nebukadenezara 'bädri'ba Babelona ro rosi oko, Nebuzaradana otaozo'ba kyila'bai 'bädri'ba gaga ro ago kpa 'desi kyila'bai ndaro ro ikyite Yerusalema ya. 9 Nda za Yekalu te, ndi zo'desi miri robe ndi zo cini Yerusalema ya be. Zo se cini 'desii ro nda zate, 10 ago kyila'bai se cini nda be togayi tiṛi Yerusalema rote riya vuru. 11 'Dooko anjoko lidri ro se ke'bebe 'bakici ya ago se kozayi iyi be 'bädri'ba Babelona ro re, ndi tro anjoko lidri ro be Nebuzaradana ugu ànya te kamba'bai ro. 12 Oko nda e'be rukä lidri ro se ti mbaraako te Yuda ya, 'ba ànya te ämvu osone ago kono kyi'dine.
13 Babelona'bai tufuyi läŋgyiri atala ro se Yekalu ya te jinyijinyi, ndi ŋga ŋgaedreroi tro karaṛi atala ro se Yekalu ya ana be te jinyijinyi, ago ànya ŋgyiyi atala na te Babelona ya. 14 Ànya otoyi lakazai, kye'boi ndi ŋga torofo osoro, ŋga lambai izwero, saanii ŋga tägyi tagyiriro ozaro, ndi lakazà se cini abe ruindu sina Yekalu ya be. 15 Ànya otoyi saaniŋwa ndi ŋga asi epero be te ndi ŋgase cini edebe logo läguläguro si ago mo'di si be te. 16 Läŋgyiri ritu, ŋga ŋgaedreroi ndi karaṛi se 'bädri'ba Solomo kede be ni atala yasi Yekalu ro ana läŋgyi tawi äni kote läŋgyina ojone. 17 Läŋgyiri se ritu kai alona ogwana orivoya kpikpina 'buteritu fonjidrieri dridonjo atala robe driigye se ogwana orivoya kpikpina su kpäkyi. Itira atala loselosero te atala oso gäṛä'bu ronye si ŋgulu dridonjo na ya. Ago läŋgyiri aziri kpa oso käti 'do ronye itira kpa tira.
Äru Lidri Yuda rote Babelona ya
(Yeremaya 52:24-27)
18 Nebuzaradana otaozo'ba kyila'bai ro, ru Seraya Kohani Fopara, kohani Zefanaya kundueŋga'ba ndaro ndi gaga'ba Yekalu ro nätu azaka be te. 19 Ago ni 'bakici yasi nda ru dri'ba kyila'bai ro se a'dobe otaozo'ba kyila'bai ro ana te, ago lidri nji tavoata'bai 'bädri'ba modo se drigba orivoya 'bakici ya kai, egyi'ba otaozo'ba kyila'bai ro ro, se ka lidri onjini a'done kyila'ba ro 'do, ndi lidri 'butenjidrialo (60) azaka se usube 'bakici ya ana te kamba'bai ro. 20 Nebuzaradana ugu ànya te 'bädri'ba Babelona ro re 'bakici Ribela ya. 21 'Bädri'ba Babelona ro 'ba a'bi ànya te ago utufu ànya te wari Amata roya.
Ta'dota äru lidri Yuda rote midiro 'bädri atrai roya.
Gedalia Wari'ba Yuda ro
(Yeremaya 40:7-9Yeremaya 41:1-3)
22 Nebukadenezara 'bädri'ba Babelona ro 'ba Gedalia ŋgwa Aikama ro kwozo Sapana rote wari'ba ro, lidri se fere nda ke'bebe 'bädri Yuda roya kai dri. 23 Ondro dri'bai cini kyila'bai ro ndi kyila'bai Yuda ro se kumuyibe cowa kai yibe keriyi tate 'bädri'ba Babelona ro 'ba Gedalia te wari'ba ro oko, ànya ikyiyite kyila'bai ànyaro be Gedalia re Mizipa ya. Dri'bai kyila'bai ro se kai ni Isamaele ŋgwa Netania ro, Jonana ŋgwa Kareya ro, Seraya ŋgwa Tanumeta ro ni 'ba'desi Netofa yasi, ndi Yezania ni Maka yasi be. 24 Ago Gedalia äṛurute ànyari ekye: “Nyà'do ko turiro ni dri'bai losi ro Babelona'bai ro ri. Mìri wari ono ya ago nyìnduru 'bädri'ba Babelona ro ri, 'dooko ta cini a'dona ndi kado ämiri.” 25 Ago imba njidrieri si oko, Isamaele ŋgwa Netania ro, kwozo Elisama ro, ni katidri 'bädri'ba ro yasi, ikyite lidri 'butealo be Mizipa ya, gotayi ago fuyi Gedalia te. Nda tufu Yisaraele'bai ndi Babelona'bai se Mizipa ya Gedalia be kai kpate. 26 'Dooko Yisaraele'bai cini ŋga'ba ro ndi lemeri'ba yibe ndi tro dri'bai kyila'bai robe ŋgayite muyite Ezipeto ya, tana ànya turiro ni Babelona'bai ri.
Onji Jehoiakina Teni Kamba yasi
(Yeremaya 52:31-34)
27 Ndroa 'butenätu fonjidrieri a'do Jehoiakina 'bädri'ba Yuda ro ro kamba'ba ro, imba 'buteritu foritu u'du 'buteritu fonjidrieri si oko, Evilemerodaka 'bädri'ba Babelona ro, ndroa se nda keto vomiri be sina si, a'dote yauni be Jehoiakina 'bädri'ba Yuda ro ri ago onji nda teni kamba yasi. 28 'Bädri'ba atate yauni si ndäri, ago ozo vo oriro te ndäri tara'biza lomvo ndrani 'bädri'bai azaka se kpa kamba'bai ro Babelona ya drisi. 29 Ta'dota Jehoiakina tri boŋgoi ndaro kamba rote. Ago tu cini ori ndaro rosi nda nya ŋga te ondoalo tara'biza 'bädri'ba ro dri. 30 'Bädri'ba ozo ŋga te ndäri ondoalo, tu cini ori ndaro rosi.