خراب سدوم
1 فجاءَ المَلاكانِ‌ إلى سدومَ عِندَ الغُروبِ وكانَ لُوطٌ جالسا بِبابِ المدينةِ‌، فلَّما رآهُما قامَ لِلقائِهِما وسجدَ بِوجهِهِ إلى الأرضِ 2 وقالَ: «يا سيّديَّ، ميلا إلى بَيتِ عبدِكُما وبـيتا وا‏غْسِلا أرجُلَكُما، وفي الصَّباحِ باكرا تَستأنِفانِ سَفَرَكُما». فقالا: «لا، بل في السَّاحَةِ نَبـيتُ». 3 فألَحَّ علَيهِما كثيرا حتّى مالا إليهِ ودَخَلا بَيتَه، فعَمِلَ لهُما وليمةً وخبزَ فطيرا فأكلا.
4 وقَبلَ أنْ يناما جاءَ رِجالُ سدومَ جميعا، شُبَّانا وشُيوخا، وأحاطوا بالبَيتِ مِنْ كُلِّ جِهةٍ، 5 فنادوا لُوطا وقالوا لهُ: «أينَ الرَّجُلانِ اللَّذانِ دَخلا بَيتَكَ اللَّيلةَ؟ أخرِجْهُما إلينا حتى نُضاجِعَهُما».
6 فخَرجَ إليهِم لُوطٌ وأغلقَ البابَ وراءَه 7 وقالَ: «لا تفعَلوا سُوءًا يا إخوتي. 8 لي بِنتانِ ما ضاجعَتا رَجُلا، أُخرِجُهما إليكُم فا‏فعَلوا بهما ما يحلو لكُم. وأمَّا الرَّجُلانِ فلا تفعلوا بهما شيئا، لأنَّهما في ضِيافتي‌». 9 فقالوا لَهُ: «ا‏بتَعِدْ مِنْ هُنا! جِئتَ أيُّها الغريـبُ لِتُقيمَ بَينَنا وتـتحكَّمَ فينا. الآنَ نفعَلُ بِكَ أسوأَ مِمّا نفعَلُ بِهِما». ودفعوا لُوطا إلى الوراءِ وتقدَّموا إلى البابِ لِـيَكسِرُوه. 10 فمَدَّ الرَّجُلانِ أيديَهما وجذَبا لُوطا إلى البَيتِ وأغلقا البابَ. 11 وأمَّا الرِّجالُ الّذينَ على بابِ البَيتِ فضربَهُمُ الرَّجلانِ بالعَمَى‌، مِنْ صغيرِهِم إلى كبـيرِهِم، فعجزُوا عَنْ أنْ يَجِدوا البابَ.
12 وقالَ الرَّجُلانِ للُوطٍ: «مَنْ لكَ أيضا هُنا؟ إنْ كانَ لكَ أصهارٌ وبَنونَ وبَناتٌ وأقرباءُ آخرونَ في هذِهِ المدينةِ، فأخرِجْهُم مِنها. 13 فهذا المكانُ سَنُهلِكُه، لأنَّ الشَّكوى على أهلهِ بلغَت مَسامعَ الرّبِّ فأرسلَنا لِنُهلِكَهُم». 14 فخرجَ لُوطٌ وقالَ لِصهرَيهِ الخاطبـينِ بِنتَيهِ: «قُومَا ا‏خرُجا مِنْ هُنا، لأنَّ الرّبَّ سَيُهلِكُ المدينةَ». فكانَ كَمَنْ يَمزَحُ في نظَرِ صِهرَيهِ.
15 فلمَّا طلَعَ الفَجرُ كانَ الملاكانِ يستعجلانِ لُوطا ويقولانِ لهُ: «قُمْ خُذِ ا‏مرأتَكَ وا‏بنتَيكَ الموجودَتينِ هُنا، لِئلاَّ تَهلَكُوا معَ المدينةِ عِقابا لها». 16 فلمَّا تباطأ لُوطٌ أمسَكَ الرَّجُلانِ بـيدهِ وبـيدِ ا‏مرأتهِ وا‏بنتَيهِ، لشفقةِ الرّبِّ علَيهِ، وأخرَجاهُ مِنَ المدينةِ وتركاهُ هُناكَ‌.
17 وبَينَما هُما يُخرجانِهِ مِنَ المدينةِ قالَ لَه أحدُهُما: «أُنْجُ بنفْسِكَ. لا تَلتَفِتْ إلى ورائِكَ ولا تَقِفْ في السَّهْلِ كُلِّهِ، وا‏هرُبْ إلى الجَبلِ لِئلاَّ تَهلِكَ». 18 فقالَ لُوطٌ: «لا يا سيّدي. 19 نِلْتُ رِضاكَ وغمرْتَني برحمتِكَ فأنقذتَ حياتي. ولكنّي لا أقدِرُ أنْ أهرُبَ إلى الجَبلِ، فرُبَّما لَحِقَني السُّوءُ فأموتُ. 20 أمَّا تِلكَ المدينةُ فهيَ قريـبةٌ وصغيرةٌ، فدَعْني أهربُ إليها، فأنجوَ لصِغَرِها بحياتي». 21 فقالَ لَهُ: «إكراما لكَ لن أُدمِّرَ المدينةَ التي ذَكرْتَ. 22 أسرِعْ بالهرَبِ إلى هُناكَ، لأنِّي لن أفعَلَ شيئا حتى تَصِلَ إليها». ولذلِكَ سُمِّيتِ المدينةُ صُوغرَ‌.
23 فلمَّا أشرقتِ الشَّمسُ على الأرضِ ودَخلَ لُوطٌ مدينةَ صُوغرَ. 24 أمطرَ الرّبُّ على سدومَ وعَمورةَ كِبريتا ونارا مِنَ السَّماءِ، 25 فدَمَّرَها معَ الوادي وجميعِ سُكَّانِ المُدُنِ ونباتِ الأرضِ‌. 26 وا‏لْتفتـتِ امرأةُ لُوطٍ إلى الوراءِ فصارت عَمودَ مِلحٍ‌.
27 وبكَّرَ إبراهيمُ في الغدِ إلى المكانِ الّذي وقفَ فيهِ أمامَ الرّبِّ، 28 وتطلَّعَ إلى جِهةِ سدومَ وعَمورةَ والوادي كُلِّهِ، فرأى دُخانَ الأرضِ صاعدا كدُخانِ الأتونِ.
29 ولمَّا أهلكَ اللهُ مُدُنَ الوادي الّتي كانَ لُوطٌ يُقيمُ بها، تذَكَّرَ إبراهيمَ، فأخرجَ لُوطا مِنْ وسَطِ الدَّمارِ.
أصل المؤابـيين وبني عمون
30 وخافَ لُوطٌ أنْ يسكُنَ في صُوغرَ، فصعِدَ إلى الجبَلِ وأقامَ بالمغارةِ هوَ وا‏بنتاهُ.
31 فقالتِ الكُبرى للصُّغرى: «شاخَ أبونا وما في الأرضِ رَجلٌ يتزوَّجُنا على عادةِ أهلِ الأرضِ كُلِّهِم. 32 تعالَي نسقي أبانا خمرا ونضاجِعُهُ ونقيمُ مِنْ أبـينا نسلا». 33 فسقتا أباهُما خمرا تِلكَ اللَّيلةَ، وجاءتِ الكُبرى وضاجعت أباها وهوَ لا يَعلمُ بنيامِها ولا قيامِها.
34 وفي الغدِ قالتِ الكُبرى للصُّغرى: «ضاجعتُ البارحةَ أبـي، فلنَسْقِهِ خمرا اللَّيلةَ أيضا، وضاجعيهِ أنتِ لِنُقيمَ مِنْ أبـينا نسلا». 35 فسقتا أباهُما خمرا تِلكَ اللّيلةَ أيضا، وقامتِ الصُّغرى وضاجعَتْهُ وهوَ لا يَعلمُ بنيامِها ولا قيامِها. 36 فحملتِ ا‏بنتا لُوطٍ مِنْ أبـيهما. 37 فولدتِ الكُبرى ا‏بنا وسمَّتْهُ موأبَ‌، وهوَ أبو المؤابـيِّينَ إلى اليومِ. 38 والصُّغرى أيضا ولدتِ ا‏بنا وسمَّتْهُ بنَ عمِّي‌، وهوَ أبو بَني عمُّونَ إلى اليومِ.
Takozi Sodomo ro
1 Ondro malaikai se ritu kai kesayite Sodomo ya tandrole gi ana si oko, Loto orivoya dereŋwa Sodomo ro kala. Dori ondro Loto kondre ànya te oko, nda oyite drî ànyaro utune, ago nda edi andivo ndaro te militi si gyini dri ànya kandra, 2 ago atate ekye: “'Desii maro, molo'baru ämiri nyèṛi zo maro ya, pa amiro ojone ago u'dune noŋwa ŋgäkyi ono si, ondo kyenoŋbo oko nyòyina 'da vose mìlebe oyine kigye ya.” 'Dooko malaikai se kai ekye: “Hwa, màrina amaro gi liti se ono dri ŋgäkyi raa.”
3 'Dooko Loto atate amba ànyari ndi ànya eriyi ta ndaro te ago oyiyite ndärigä. Ndi nda ye ŋgaonya te ago 'be ambata loŋgaako te ànyari ndi ànya nyate.
4 'Dooko dri teinye u'duako ànyari vuru oko, lidri 'bakici Sodomo ro ro, agoanjii ndi agoàmbago yibe, vona cini se 'bakici ana ro ikyiyite muyi zo Loto ro lomvona te gbikyi; 5 ànya ziyi Loto te ago ejiyitate ekye: “Lidri se kikyiyibe mire tandrolero 'do eŋwaro ya? Nyolofo ànya tesi ämäri tana màye ta robe ànya yibe.”
6 'Dooko Loto efote tesi ànyare ago se käläsi zo ndaro rote, 7 nda atate ànyari ekye: “Molo'baru ämiri ädrupii maro, mìye ta ko koziro oso inye! 8 Mìndre dri ma orivoya ndiriŋwa be ritu se ànya niyi tu'deŋwà dri ko, mì'ba molofo ànya tesi amire, 'dooko mìye tase mìlebe oyene ànyari oso se kusi mi amiro be ronye. Mìye ŋga aza ko alona lidri kwoi ri, tana ànya ŋgwazii maro zo maro ya.”
9 Oko ànya atayite ekye: “Nyana mi ni liti amaro yasi, mi miro orivoya 'diatra yi! Mi a'di owo ni tase oyero ämäri itine ya? Mayena mi koziro ndrani ànya drisi.” Ànya du'duyi Loto te ago leyite käläsi oŋgone. 10 'Dooko lidri se ritu zo ya kai ozoyi drí ànyaro te ago eseyi Loto te zo ya ànyare ndi seyi käläsi te. 11 'Dooko ànya 'bayi lidri se tesi käläsi kala kai te kpeye a'done miako, ànya niyi kote käläsi usune.
Loto E'be Sodomo te
12 Ndi lidri se ritu kai, atayite Loto ri ekye: “Inye'do mi gibe 'di azaka be oso kodrogoi ronye, ŋgwàagoro ndi ndiriŋwa ro be, ca 'didiri azaka be 'bakici ono ya ya? Nyolofo ànya teri tesi ni vo ono yasi, 13 tana mà oye vo ono perene, tana OPI eri tase rritiro ikicu lidri ono be tana ro ono te, ago ezo ama te Sodomo perene.”
14 'Dooko Loto fote tesi ago atate kodrogoi ndaro se kayibe oye ndiriŋwa ndaro ogyene kai ri ekye: “Mìŋga ago nyè'be vose ono, tana OPI ka oye 'bakici se ono perene.” Oko kalandrebe kodrogoi ndaro ri osoago nda ka ugu ta awi ata.
15 Ondro kyenoŋboci 'buzevo kosite oko, malaikai loriyi Loto te ekye: “Miŋga miru toko miro ndi ndiriŋwa ritu miro yibe se orivoya noŋwa kwoi, ukyi midra 'da ondro ate 'bakici ono perena owo.” 16 Caoko Loto ri drigwo leyene leye, oko malaikai ruyi dri ndaro, toko ndaro ndi ndiriŋwa ndaro be rote, tana ya OPI ro ni tawi ànya lomvo, ago lofo ànya te tesi ni 'bakici se ana yasi. 17 Ago ondro kolofoyi ànya te le tesi oko, alo aza malaikai ro atate ekye: “Ta adri amiro opana rota mìmu ri, nyàte umu oko mìndrevo ko kovole, nyèdre kpa ko vose delero 'do ya, oko mìmu 'bereŋwa dri ukyi äfu ami 'da.”
18 Oko Loto zatadrite ekye: “Ko inye 'desi, 19 mindre dri, ma ruindu'ba miro musu yauni teni miresi, ago mipa adri maro te, mänina kote umune le 'bereŋwa dri, ukyi ŋgakozi aza a'do 'da märi se 'dooko madrana gwo. 20 Mindre, 'bakici giṛiŋwa ana orivoya loto tiŋwa umune kigye, mi'ba ma umune kigye orivoya 'bakici giṛiŋwa yi, ago apana adri maro ndi.”
21 Ndi nda zatadrite ekye: “Kadoyi, tase nyatabe ono male tadrina te, märi 'bakici se nyata tana be ono perene te i'do. 22 Mimu ri ndrindri lau tana märi ŋga aza oyene teinye dri miri osaako lau te i'do.” Ago äzi ävuru 'bakici se ana rote Zoara.
Pere Sodomo ndi Gomora be ro
23 Loto ka osa Zoara ya oko kitu kate itu. 24 Ndi OPI eda asi kuniŋwà ro teni vo'buyakuru yasi 'bakici Sodomo ro ndi Gomora robe dri 25 ago pere 'bakici se kai te, ndi vodele na cini be, ndi lidri cini se orivoya 'bakici ya ndi ŋgase cini kabe ombaomba gyini drisi iyi yibe. 26 Oko umuvoya toko Loto ro zamite kovole ago tozarute gyoroŋgoloro oso täyi onjoonjo ronye.
27 Abarayama ŋgate ṛo vo päripäri ago oyi edrete vose nda kedrebe OPI be kigye ana ya. 28 Ndi nda ndrevote Sodomo ndi Gomora be driro, ago wari se cini gbikyi vodele yasi ana driro, ago ndre kätu ofote wari se ana dri oso kätu lindi ro ronye.
29 Oko Lu kabe 'bakicii se vodele ana ro perena nda yi ta Abarayama rote ndi, ago lofo Loto te tesi ni äjubiṛi rueza 'bakici se ana ro yasi.
Etovo Moaba'bai ndi Amona'bai be ro
30 Loto fote ni Zoara yasi; ago oyi rite 'bereŋwa dri kugyi ya, ndi ndiriŋwa ritu ndaro yibe; tana nda turi turiro orine Zoara ya. 31 Ŋgutiŋwa se kayoŋwa ro 'do atate se täduŋwa ro 'do ri ekye: “Täpi amaro dete, ago manoago aza alona te i'do 'bädri ya ama ogyene ämäri a'doza ŋgàga be. 32 Nyikyi, mi'de mà'ba täpi amaro vino umvune, kufu nda robe, tana mù'du robe nda be, 'dooko mà'do robe kwari be nda si.” 33 Ŋgäkyi ana si ànya 'bayi täpi ànyaro te vino umvune, 'dooko se kayoŋwa ro 'do cite u'dute täpi ànyaro be, oko tana vino fu täpi te nda usu u'duvona vuru kote alona, ca usu oŋgavo anyaro kpa kote.
34 Ondro vo kiwite oko, se kayoŋwa ro atate se täduŋwa ro ri ekye: “Mindre mu'dute nda be ŋgäkyibe; mi'de mà'ba nda kumvu vino kpa ondro ŋgäkyi ono si, 'dooko mici robe u'dune nda be, tana mà'do robe kwari be täpi amaro si.” 35 Ta'dota ànya 'bayi täpi ànyaro mvu vino kpate ŋgäkyi ana si, ago se täduŋwa ro 'do ŋgate, oyi u'dute nda be: ago nda usu u'duvona vuru kote ca usu oŋgavona kpa ko. 36 Ndiriŋwa Loto ro riti kwo ŋgwà te täpi ànyaro ri liti ono yasi. 37 Ŋguti se kayoŋwa ro ti ŋgwa agoro te, ago zi ävuruna te Moaba , nda ni zutu Moaba'bai ro le tu ondro ono si. 38 Ago ŋguti se täduŋwa ro ti ŋgwa kpate agoro, ago zi ävuruna te Benami , nda ni zutu Amona'bai ro le tu ondro ono si.