aza 11
ṯara ki yiriny kaka andiza gwu Yecu kwir Kweleny
1 nuŋw ari ki yiriny kezir wete, mindaŋ muŋw ṯimazi, nuŋw andaci kwete kwirir li ŋumaḏi, nuŋw eca ŋwu: Kweleny, ilŋiiḏinenyji aḏari ki yiriny, kaka ilŋiiḏinezi gwu yuhanna limeḏgen luŋwun. 2 nuŋw zi eca ŋwu: ma ari ki yiriny, eṯeca ŋwu:
Papa, eḏi yiriny yɔŋwa rillinelu ter yizaw;
eḏi ŋeleny ŋɔŋa ila;
3 eṯinyjinḏeḏa ŋwamin tatap eḏneya weḏi lamin lete;
4 fifricenyji ŋikyaŋi, kaka eṯinyji gwu fifrici kla leṯinyjəkizi pir;
eṯinyjere mulḏaḏa ki ṯumɔmma-na mac.
ṯigwurmɔṯana eḏari ki yiriny, na ṯiŋerɔŋw ṯeḏi meḏgen kwete kwunaŋna eḏneya kuluŋana
5 nuŋw zi kiɽeci ŋiɽanali, nuŋw zi eca ŋwu: er aru ŋwu, kwete kwalu kweḏi meḏgen kwinḏi nanuŋw gwu kuluŋana, eḏeca ŋwu: owɽi, inḏeḏenyi eḏneya yafaŋi ṯɔɽɔl kirem, ta ŋazi ma aɽica, 6 kaka ma gwu kwirin kwete ila ki ṯay la kwilaḏi nyi gwu, na nyiti kwɔmne kwere mac kweḏi gi əgizi ezir. 7 ŋweŋnici kiininy, ŋweca ŋwu: eṯi nyi urreḏa-na mac; na ezir wu wilaŋḏina, nenyi inḏiralu kwelle gi tɔk. nyi kwende kweḏi ŋuma eḏi diɽelu eḏinḏeḏa ŋanwu kwɔmne kwuminni ŋgwa. 8 nyi kwecaŋazi ma ŋwa, muŋw kinna ere diɽi eḏinḏeḏa kwir ga kwunaŋnaŋw, kaka urŋw gwu meḏgen, lakin kaka turecaŋw lu tur ŋwudiɽi, ŋwinḏeḏa kwɔmne kwir ga kwunaŋna ṯugwor ṯuŋwun. 9 ŋwu ta, nyi kwecaŋazi ma ŋwa, uṯir galu, er ŋazi ta inḏeḏa; naŋninar ta, ṯa inḏa; piiḏir yerge kogwur ta, er ŋazi ṯa iŋḏici. 10 kaka kwete nyiḏak muŋw gwuṯalu ta, ŋwu ṯa afi; kwere muŋw naŋnini ta, ŋwu ṯa inḏa; kwere muŋwipii yerge kogwur ta, er ta iŋḏici.
11 papa kwunde kwendu daŋgal-na kwinḏeḏa toru tuŋwun kumowa muŋw uṯizelu kwum gi? 12 ya muŋw uṯizelu lony li, ta, ŋwinḏeḏa lebḏenya? 13 ma elŋe, kinna ŋaŋa, eḏinḏeḏa kwelle kwalu kwɔmne kwizaw, eni ŋa gwu liki rugwori ta, ezi Tarnyalu ṯalu ṯeṯinanni kilerena ere ami inḏeḏaŋw kla Ṯigɽima ṯirlinelu ter manya, mer ṯa uṯalu a?
Yecu kwudirna ŋiɽaŋali ŋarir ŋi ŋwu: kweṯaki ŋɔḏɽɔr ŋuma ŋi ŋeḏi zeyṯaan
14 nuŋw ru ṯigɽima tiki kiṯay ṯir kwiila; mindaŋ ma ṯigɽim tiki ru kiṯay, na kwor kwir kwiila kerreny ami andazuŋw, na lizi liŋɽi beṯen. 15 lakin lɔkwɔ deŋgen-na aruŋw: kweti manja ru rigɽima riki kiṯay baalzabuul gi, kwir kweleny kweḏi rigɽim riki. 16 ner mummi, lokwo liḏaḏu, ner naŋni eḏi zi baŋaci yilima yere yeḏi kilerena. 17 nezi Yecu ilŋiiḏaḏi-na, nuŋw zi eca ŋwu: ma ŋeleny ŋere uɽeni-na wuɽe-wuɽeny ta, er kiraḏa lu tuc, na mer uɽeni-na ki duənu-na kwere ta, er ami nanuŋw aŋgwuru? 18 kaka ṯa ŋwu, eŋgi zeyṯaan ru zeyṯaana kiṯay, eŋguŋw uɽeni-na ta, eŋgi ma ŋeleny ŋuŋun miḏini aŋgwuru? kaka ari ŋa gwu ŋu, ŋeni nyi, kweti ru rigɽima riki kiṯay kweleny gi kweŋen, kweni baalzabuul. 19 eŋgi nyi ru rigɽima riki kiṯay baalzabuul gi, ezi ma nyiɽŋelu ru aḏa gi? ner orɔ ŋunduŋa linḏi ŋazi eḏeca hakwuma ŋiɽaŋal ŋi ŋalu. 20 lakin, menyi ru rigɽima riki kiṯay loɽal li leḏi Allah, ŋazi ŋeleny ŋeḏi Allah enḏiḏa kirem. 21 ma kwor kwere kwufirli aŋraḏa nana kwomne gi kwere duənu duŋgwun, eṯi kwomne kwuŋwun kilaw. 22 lakin, muŋw ilaḏa nana kwete kwufirli eḏi duŋgwun la, muŋw illazi ki, ŋwu dimeḏa kwomne kweṯuŋw gi aruŋw, kweti nyi gi aŋraḏa nana; ŋwu kanni kwomne ŋgwa kwumoŋw nyimeḏa tok.
23 kwere kwiti kweti nyi gi orɔ mac, nuŋw orɔ kweti nyi derne, menyi gi ere lufezi kwere kwomne duŋw mac, nuŋw orɔ kweṯifeḏe lu.
ŋende ŋizaw eḏurla rugwori lu ŋidiny
24 ma tigɽim tiki ṯere duŋgweci kworu kwere, eṯuŋw irere lu kezir wunḏalu, wunaŋnaŋw gwu eḏami nanuŋw, lakin muŋw ulezi ta, ŋwaru ŋwu: nyi kwaɽa kezir wunani nyi gwu kerreny. 25 mindaŋ muŋw ila, muŋw kaṯazi ezir wu wufirṯinelu, wudaɽminana tok, 26 ŋwele keni eḏi mulḏa rigɽima riki dufokwɽeny rir ter, riki beṯen eḏi duŋgwun la, er enḏi, er gwu nani-na; mindaŋ a kwor ŋgwa ke ṯugwori beṯen eḏi kerrenyŋw la.
27 muŋw zi andazi ŋu, na kwaw kwete kwunani ki duŋw-na ofna kwola gi, nuŋw eca ŋwu: kari kortani kilŋiiḏi ŋa gi, yədu yiɽa ŋa yi tok. 28 nuŋw eŋnici, nuŋw eca ŋwu: beri. kla leṯineŋne ŋiɽaŋali ŋeḏi Allah, merzerri, linderṯa leṯortanni.
ṯireca ṯeḏi lizi linaŋna eḏeze yilima nyiḏak
29 ma lizi rayḏa duŋw luru luru, nuŋw zi andaci, nuŋw zi eca ŋwu: lizi leḏi kiremŋw liri emba liki. eṯir gwu naŋni yilima eḏi zi eze; yiti yer zi kiɽeci yere mac illa ṯa yeḏi kwiɽi kweni yuunaan. 30 kaka ur gwu yuunaan ki yey-na yeḏi lizi leḏi ninnawiŋw, a ṯa Tor teḏi kwizigwunaŋ orɔ ŋwu tɔk, ki yey-na yeḏi lizi leḏi kiremŋw. 31 ki zeyria-na kwupa mer zi ecica leḏi kiremŋw hakwuma, ŋwudiɽi kwir kweleny kwir kwaw kweḏi januub ŋgi tuk, ŋwu zi ruzi kaṯi, kaka inḏuŋw gwu kezir weḏi ṯurmun tuk, eḏi neŋne ŋiɽaŋali ŋeḏi zulemaan ŋeḏi yeyna; na izarṯi, kwɔmne ŋgwu kwete kunuŋ kwuṯemḏi zulemaanŋw la. 32 lor leḏi ninnawiŋw lidiɽi ki zeyria-na kwupa mer zi ecica leḏi kiremŋw hakwuma, er zi ruzi kaṯi, kaka mer gwu neŋne ŋiɽaŋali ŋandizazi yuunaan, ner orlaci ŋikyaŋi ŋwudɔŋw, ŋunduŋa; na izarṯi, kwɔmne ŋgwu kwete kunuŋ kwuṯemḏi yuunaanŋw la.
ṯilŋiidina ṯeḏi lɔmba
33 kwende kwere kweṯifudi lɔmba mindaŋ eḏi ma luci, ya eḏi ma kwuɽbeḏe lu melwa gi. eṯuŋw allazi la kezir wizaw eḏi zi ṯiŋaci kla fori lu linaŋna eḏenḏi. 34 ley liri lɔmba leḏi aŋna. ma zuɽi ley ta, a zuɽi kwir aŋna tatap, lakin ma riimi yey ta, a kwunani kirim-na. 35 aŋraḏir ma pa mindaŋ ma ere eḏi fori-na mac kwir kirim. 36 ma fori nani kaŋra-na minmin, ma ezir ere nani were weḏi kirim-na mac, ta eḏi fori-na minmin kwaɽine lɔmba leṯari nana kamkam, leṯi ŋa ṯiŋaci fori lu.
Yecu kwermice lifarzi ŋwuzi lor li leṯizilŋiiḏini kuruu-na
37 andizaŋw, na kwufarzi kwete uṯizelu eḏi gi eḏne, nuŋw enḏi ki duənu ner inḏiralu keḏneya la. 38 mezi kwufarzi eze ŋiti ŋimɔŋw ŋi ii rii nana mac, iti iiḏinaŋw gwu kinna mac, nuŋw ṯibi. 39 lakin na Kweleny eca ŋwu: ŋaŋa lir lifarzi, a leṯi kandaḏi ki tiṯra tonyɔ ri dukwu-dukwul eḏi zi zuɽi par ŋgi la, lakin a leṯureni kwɔmne-na kwir ḏalim-ŋa ŋiḏambaŋ ŋi. 40 aḏiru, ŋaŋa liḏi mi ki. ŋgwa kwudaɽmaḏi par ŋgi la ta, ŋwere daɽmaḏa iininy yi-na tɔk manya? 41 lakin, zuɽarzi tatap iininy yi-na ta, ezi zuɽi minmin.
42 eyewey, ṯurfa ṯalu! ŋaŋa lir lifarzi, eṯi gwu kete uzra weḏi naana kəny ŋali kere tugwum, mindaŋ eṯi zi uɽuḏeḏe lu ŋeḏi ŋirlalu na ŋimɽi ŋeḏi Allah, ŋinder keni ŋeŋgi zi erri, mindaŋ eŋgi zi ere efrinji ŋiḏaḏu ŋamɽaṯu mac. 43 eyewey, ṯurfa talu! ŋaŋa lir lifarzi. a letamɽi eḏi kwukwurbini ezir lu wizaw wizaw ki limajma-na, ṯagna tɔk ki zuk-na. 44 eyewey, ṯurfa ṯalu, eyewey! a laɽina rimamu riti ridaɽmine mac mindaŋ eṯi zi lizi ere elŋece mac eḏari, rimamu riri, na eṯir gwu irere la.
45 na kwor kwete kweṯelŋiŋe kuruu-na eŋnici, nuŋw eca ŋwu: muallim, andizaŋa ṯaŋwu, ŋenyjimba ruze luŋw tɔk. 46 nuŋw zi eca ŋwu: eyewey, ṯurfa ṯalu tɔk, ŋaŋa, lilŋiiḏi kuruu-na! kaka annizaŋa gwu lizi lu ŋiɽe-ŋiɽeny ṯofi ṯi ṯini didip, lakin a leṯiderne eḏi zi ṯiŋaci tamin tete eḏi zi ufelu. 47 enna, rarnyalu ralu riɽnyiṯi liɽyaŋi, na ŋaŋa ta, eṯi zi dandimaci rimamu nana reŋen. 48 ŋwu ṯaŋwu, a leni leṯikiɽmiḏi rarnyalu ŋali ralu ŋiɽaŋal-na. kaka mer zi gwu eɽenye, ŋaŋa ta eṯi zi dandimaci rimamu nana.
49 na ŋi ṯa ṯeḏinayeyna ṯeḏi Allah aruŋw: lenyjuziza liɽyaŋi yafur yi; er zi owɽi yey lɔkwɔ er zi eɽenye lɔkwɔ tɔk. 50 na ŋin ŋeṯir zi kiraci liɽyaŋi lu kinaŋw tuk, kitar gwu ṯurmuna lu kwɔnkwɔn mindaŋ roḏi kiremŋw, er orɔ ŋazi ruzi kaṯi, leḏi kiremŋw. 51 ŋin ŋeḏi haabiil mindaŋ mer enḏi ŋeḏi kwiɽi kweni zakariiya, kwukiraḏa lu ŋwobi-na ŋweḏi ŋweḏgwun-ŋa heykal yi. nyi kwecaŋazi ma ŋwa: kwɔmne ŋgwu tatap kwe zi ruzi kaṯi leḏi kiremŋw. 52 eyewey, ṯurfa ṯalu ŋaŋa lilŋiiḏi kuruu-na! a limezi dimaḏa mufṯah kweḏi ṯilŋiiḏina; na ere enḏi ŋaŋa tɔk mac, nezi ṯinyini kla linaŋna eḏi gwu enḏi-na.
53 muŋw ṯazi ezir lu wa, na lifarzi-ŋa lor li lilŋiiḏi kuruu-na naŋni eḏi lakazi ŋiɽaŋal ŋi ter ter mindaŋ eŋguŋw ŋi ṯermezi ŋere; 54 ner ŋi dedricelu ŋitezir eḏi ŋi igɽici.
Yǝcu mɔŋgwɔ ǝccǝ ṯalaamiiza @allima ṯaara kiyiiriny.
(Maṯṯa 6:9-13Maṯṯa 7:7-11)
1 Laamin lette nǝ Yǝcu aari kiyiiriny kǝzir wette. Mindaŋ mɔŋw ṯimmasi tǝ, nǝ ṯilmiiz ṯuuŋwun ṯette iila nɔŋwɔccǝŋw, “Kweeleny ǝccǝ-nyji @allima ethaari kiyiiriny, kaka nǝccǝ-gwɔ Yuhanna ṯalaamiiza ṯuuŋwun @allima ethi aari kiyiiriny.”
2 Nǝsi Yǝcu ǝccǝŋw, “Maari kiyiiriny-tǝ ǝṯaarɔŋw,
‘Papa, ethi yiriny yɔɔŋwa rillinǝlɔ ter, ethi Ŋeeleny ŋɔɔŋa
iila.
3 Ǝṯi-nyji inḏǝthǝ ethneya wǝthi ŋwaamin tatap wǝṯi-nyii
naŋni.
4 Fivricǝ-nyji ŋikiyaŋi ŋǝri kithaay, kaka nǝṯi-nyji-ŋwɔ fivrici
kila lǝṯi-nyji ǝkkici pir.
Ǝṯi-nyjeere ǝnyji ki-ṯɔmɔmma-na mac’.”
5 Nǝ Yǝcu ǝccǝ ṯalaamiiza ṯuuŋwun-ŋwɔ, “Ǝŋgi kweere kwaalɔ ele ki-dɔɔnɔ kwǝthi methgen kulŋǝ-nǝ ethi ǝccǝŋw, ‘Mǝthgǝri, nḏǝthǝny-ṯi rǝghiivǝ reere ṯoɽol ḏeena, 6 kaka mǝgwɔ mǝthgǝri kwette iila ki-dɔɔnɔ kwiinyi kwɔnaanɔ ki-safar, ninyeere ǝthici ethneya-na weere mac!’ 7 Nǝ ǝŋgiŋǝ mathgalɔ ǝŋnicǝ kiininy ǝŋgwɔŋw ǝccǝ ŋaaŋwɔ-ŋw, ‘Ǝṯi-nyii dǝŋṯinǝ mac! Nǝ ǝgwur wumǝ lǝŋthǝnni, nǝ nyiiŋǝ limǝ nḏiri nyelle-nyi kwaŋgiraŋ-la. Nyiiti kwǝthi ŋɔma mac ethi diiɽi ethi inḏǝthǝ ŋaaŋwɔ kwomne kweere’. 8 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, mɔŋweere diiɽi kinnǝni mac ethi inḏǝthǝ ŋunduŋw rǝghiivǝ kaka nɔrɔ-ŋgwɔ methgen, laakin kaka nutuurǝccǝ-ŋwlɔ tur tǝ, ŋwɔtǝ diiɽi ṯir-ṯir mindaŋ ŋwɔ inḏǝthǝ ŋunduŋw kwomne ŋgwǝ tatap kwir-ga kwɔnaŋnaŋwɔ, kaka niti niithi-gwɔ ṯɔrony mac ethi uṯicǝlɔ.
9 “Ŋwɔṯaŋw ŋǝsi andaci ŋǝsi ǝccǝŋw, Ɔṯɔrgalɔ, e-ṯa ǝtǝ aavi, naŋnarlɔ-tǝ, ǝtǝ inḏa; pithir ǝgwur mindaŋ ŋwɔ kiṯṯinici ŋaaŋwɔsi. 10 Kweere kwǝṯi ɔṯalɔ, ǝṯɔŋw aavi, kweere kwǝti nǝŋninǝlɔ ǝṯɔŋw kaṯṯasi, nǝ kweere kwǝṯi ippi agwur ǝṯir kiṯṯici. 11 Mǝ tɔr teere uṯici ṯǝrnyin-lɔ kwɔm-gi e-ta ŋwɔ irḏǝthǝ kimǝwǝ; 12 alla tɔŋwɔ inḏǝthǝ lebdenya mɔŋw uṯicǝlɔ lony-li? 13 Nǝ kaka nɔrɔɔthɔ-ŋa-gwɔ lizi ligii-na ṯiga-ṯiga, mindaŋ nelŋe ethi inḏǝthǝ nyɔɔrɔ kwomne kwisaaw-kwisaaw, e-ta ǝsi Papa kwǝthi ki-leere-naŋw ere ṯǝmsǝ-lɔ mac-a, kaka nilŋithi-ŋgwɔ ethisi inḏǝthǝ kila lǝṯi uṯicǝlɔ Ṯigɽim-thi Tirllinǝlɔ ter-a?”
Yǝcu nǝ Ba@l-zabuul.
(Maṯṯa 12:22-30Mɔrgus 3:20-27)
14 Nǝ Yǝcu alla ṯigɽimǝ kithaay kitha ṯanninna ṯiŋla-lɔ mindaŋ mǝ ṯigɽim ruu kithaay tǝ, nǝ kwɔr aari ibṯǝdi ethi andasi. Nǝ ŋwɔdɔŋw liŋɽalɔ buruc, 15 laakin nǝ lizi lokwo aarɔŋw, “Kwǝṯi-mi alla shayaaṯiina Ba@l-zabuul-gi, kwir rǝ-iis rǝthi shayaaṯiin.”
16 Nǝ lithaathɔ naŋni ethi iidǝsi Yǝcu-ŋwɔ, ŋwɔṯa-ŋw mindaŋ nǝr uṯicǝlɔ ethisi ǝrrici ŋilima ŋeere ŋǝthi Allah. 17 Laakin nǝsi Yǝcu liŋthatha ŋiɽaŋali-na ŋa ŋaarir-ŋi fǝkirǝ, mindaŋ nɔŋwsi ǝccǝŋw, “Mǝ ŋeeleny ŋeere undǝnninǝ ŋwɔdɔŋw-ŋwɔdɔŋw, mindaŋ mǝr ṯɔgthathisi-na, ǝreere nannitha tɔttɔṯ mac; na mǝ dɔɔnɔ uɽǝnninǝ ṯuwǝnu, ǝṯɔŋweere nannatha kwokwony mac. 18 Ŋwɔṯaŋw mǝ ŋeeleny ŋǝthi Shiiṯaan undǝnninǝ ŋwɔdɔŋw-ŋwɔdɔŋw ethi ṯɔgthalhisi-na, e-ta ǝri-mǝ nannitha dok-dok aŋgwɔrɔ? Ŋaaŋa lǝccǝny-ŋwɔ, nyii kwǝlli shayaaṯiina kaka ninḏǝthǝŋǝ Ba@l-zabuul ŋɔma ethisi ǝrri. 19 Nǝ mǝ ṯǝrṯiib oro ṯǝ kɔthɔ ṯǝṯiny-thi alla shayaaṯiina Ba@l-zabuul-gi, e-ta ǝsi-mǝ kila lir kwelle kwaalɔ ǝrri aŋgwɔrɔ? Nǝ kila lir ṯaaba ṯaalɔ ǝroro lǝŋsi ǝccǝ haakima ŋiɽaŋal-ŋi ŋaalɔ 20 Bǝri-mǝ nyii kwǝṯi alla rigɽimǝ rigii ŋɔma-ŋi ŋǝthi Allah, ethisi ilŋithini ethaarɔŋw Ŋeeleny ŋǝthi Allah ŋɔmǝ iila daŋgal-na.
21 “Mə kwɔr kweere kwufirlli ɔgɽanni naana kwomne-gi kwǝthi ŋǝryǝ ethi-gi aŋraci yiŋna yuuŋwun, ǝṯi kwomne kwuuŋwun kwǝthiŋw aami naanɔŋw. 22 Laakin mǝ kwɔr iila kwufirlli duŋgwun-lǝ, mindaŋ mǝr-gi ṯɔgthi mindaŋ mɔŋw ṯiinyi ŋunduŋw, ŋwɔ aagitha kwomne tatap kwuuŋwun kwǝthi ŋǝryǝ kwǝṯɔŋw-ŋgi kittatha. Mindaŋ ŋwɔ kanni tatap ŋgwa kwurṯǝthɔŋw.
23 “Kweere nyithak kwiti kworony-gi mac, nɔŋwɔni kwir ṯuwǝn ṯiinyi; nǝ kweere nyithak kwiti kwǝṯi-nyii mǝcci ethi-gi luuvǝzi mac, nɔŋwɔni kwǝṯi fǝthǝlɔ.”
Ṯaaɽitha ṯǝthi ṯigɽim ṯigii kwizigwunǝŋ-nǝ.
(Maṯṯa 12:43-45)
24 “Mǝ ṯigɽim ṯuruuŋwɔ ruu kwizi-nǝ kweere mindaŋ mɔŋweele mɔŋw irǝrǝlɔ kǝzir wɔnḏalɔ ṯinaŋna ǝzirla wǝthi-gwɔ kaṯṯɔ wǝŋ. Mindaŋ mɔŋweere kaṯṯisa mac tǝ, ŋwandasina ŋwaarɔŋw, ‘Nyii kwaaɽitha ki-yiŋna-na yiinyi’. 25 Ṯaŋw ŋwaaɽi mindaŋ mɔŋw kaṯṯasi yiŋna yɔsɔɔɽalɔ, nǝ kwomne tatap kwaami immannalɔŋw tok, 26 ŋwɔ ruu ŋweele mindaŋ ŋwɔ mɔltha rigɽimǝ dɔvokwɔɽony rigii beṯṯen ethi duŋgwun-lǝ, ǝri iila ǝri nanni kinaŋw. Mindaŋ waathan tǝ a kwizi ŋgwa kiyathalɔ beṯṯen ethi kerreny-ŋwɔla.”
Ṯaamana ṯir rerrem.
27 Mǝ Yǝcu andasi ŋiɽaŋali ŋɔ tǝ, nǝ kwaaw kwette ɔvɔna ŋɔmmaŋi ki-lɔdɔŋw-na nɔŋwaarɔŋw, “Kwaaw-ŋgwa kwilŋithiŋǝ nǝ kwiiɽǝŋǝ tok, kwundǝr-mbǝ kwaami ɔrtannɔŋw!” 28 Laakin nǝ Yǝcu ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Lɔrtanni kǝniny kila lǝṯi neŋne ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah mindaŋ ǝṯirsi iinyici naana!”
Yǝcu mɔŋgwɔ derne ethi ǝrri ŋilima ŋeere.
(Maṯṯa 12:38-42)
29 Mǝ lizi iila nǝr attathi Yǝcu-ŋw naana, nɔŋw-tǝ andisasa keereny-gi dɔṯṯɔk nɔŋwaarɔŋw, “Lizi lǝthi kirem-ŋwɔ lirmba ligii rɔgwori-gaa! Linaŋna mǝnyjǝ ŋilima, ŋiti ŋǝrsi kiiracalɔ ŋeere mac illi ŋǝthi kwiɽii kwǝni Yuunaan ṯɔɽɔk. 30 Nǝ kaka nɔrɔ-gwɔ Yuunaan @alaama wǝthi lizi lǝthi Niinawǝ-ŋwɔ a Tɔr tǝthi Kwizigwunǝŋ oro @alaama tok wǝthi lizi lǝthi kirem-ŋwɔ. 31 Nǝ ki Laamin-lɔ lǝthi Hɔkwɔm a mǝlika kwǝthi Januub-ŋwɔ diiɽǝ lizi-li lǝthi kirem-ŋwɔ, mindaŋ ŋwɔsi kette kaṯṯi, kaka ninḏi-ŋgwɔ bǝlǝḏ-ŋgi kwuuŋwun kwɔɔlɔna dɔddɔl ethi neŋne ṯa@liima ṯǝthi yǝnǝ naanɔ-gwɔ mǝlik kwǝni Sulemaan. Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, kwomne ŋgwɔ kwette kɔnɔŋw kwɔthǝmthi Sulemaan-ŋwɔla. 32 Ki Laamin-la lǝthi Hɔkwɔm a lizi lǝthi Niinawǝ-ŋwɔ diiɽǝ ǝriŋǝsi kette kaṯṯi, kaka mǝr-gwɔ urlǝ rɔgwor-lɔ ki-ŋikiya-na ŋeeŋen, kinaŋw niŋnar ṯǝbshiirǝ tǝthi Yuunaan; nyii kwɔŋǝsi andaci, kwomne ŋgwɔ kwette kɔnɔŋw kwɔthǝmthi Yuunaan-ŋwɔla!
Fɔɔri kwǝthi aŋna.
(Maṯṯa 5:15Maṯṯa 6:22-23)
33 “Kwiti kweere mac kwǝṯi uṯǝthǝ lombo mindaŋ ethi-mǝ lucci ya ethi kwuɽubǝthǝlɔ mǝlwǝ-gi laakin ǝṯɔŋw kǝniny allasi kǝzir-lǝ wuuŋwun, mindaŋ mǝ lizi ese fɔɔri kwǝthi-gi ǝnḏi kiininy. 34 Yǝy yɔɔŋwa yir lombo lǝthi aŋna. Na mǝ yǝy yɔɔŋwa ǝni yisɔɔɽɔ-na-tǝ, ǝṯi aŋna wɔɔŋa urǝnni fɔɔri-na; laakin mǝ yǝy yɔɔŋwa ere sɔɔɽi-na mac ṯǝ, ǝṯi aŋna wɔɔŋɔ tatap urǝnni kirim-nǝ deddep. 35 Ŋwɔṯaŋw aŋrathɔ mindaŋ meere ruusi fɔɔri kwɔnaaniŋa-gwɔna kirim mac. 36 Mǝ aŋna wɔɔŋa tatap urǝnni fɔɔri-na, witi wǝthi kirim-nǝ keere ḏuṯ tǝ, ŋwɔ erṯelɔ ǝzir naana tatap kaka nǝṯi-gwɔ lombo irṯaci ŋaaŋwɔlɔ fɔɔri-ŋi kiɽǝr-kiɽǝr.”
Yǝcu mɔŋgwɔ allasi Liftrriisiiyyiin-ŋwɔsi lɔɔma naana mɔ@allimiin-gi kwǝthi Sherii@a.
(Maṯṯa 23:1-36Mɔrgus 12:38-40)
37 Mǝ Yǝcu ṯimmasi kandisa ṯǝ, nǝ Kwɔfirriisii kwette ɔrnɔṯi etheele ethi-gi ethne, mindaŋ mɔŋw ǝnḏi kiininy nɔŋw naanalɔ ethi ethne. 38 Nǝ Kwɔfirriisii liŋɽi mɔŋweese Yǝcu-ŋwɔ kwiti kwɔɔna rii mac kerreny ethi-mǝ ethne. 39 Ṯaŋw nǝ Kweeleny ǝccǝŋw, “Ŋaaŋa lir Lifirriisiiyyiin ŋaaŋa lǝṯi suuɽi tiṯiraŋ-ŋwɔsi sohan-gi parŋgala, laakin daŋgal-na tǝ nuurǝnni ŋiḏaalima-na ŋithǝmbǝŋ-ŋi deddep. 40 Ŋaaŋa lir yǝɽiyǝŋ kɔlɔ, Allah wa wɔgitṯa parŋgala-ŋw, e-ta ŋweere kette iininynǝŋw tok mac-a? 41 Laakin ǝṯi inḏǝthǝ lɔwaaya kwomne-ŋgwa kwɔnaanɔ ki-nyiṯiraŋ-na nyaalɔ lisahan-li, mindaŋ mǝŋǝsi kwomne tatap suuɽunnici.
42 “Ǝnnǝ ṯurvǝ ṯaalɔ ŋaaŋa lir Lifirriisiiyyiin! Ǝṯi-gwɔ kette @ɔshɔɔra wǝthi na@-na@-ŋa kǝny-gi kithaathɔ, laakin nǝseere kettice yǝy mac ŋa ŋǝthi ŋirllalɔ-ŋa ṯamɽa-thi ṯǝthi Allah; nǝr ɔvthanni laazim ethisi ǝrri ŋɔ, mindaŋ ethi-ŋeere ṯɔɔthina ŋithaathɔ mac.
43 “Ǝnnǝ kwǝthi ṯurvǝ ṯaalɔ, ŋaaŋa lir Lifirriisiiyyiin! Ŋaaŋa lǝṯi amɽi lɔrsiya lisaaw-lisaaw ki-limajma@-na, nɔ ǝṯi amɽi ethi lizi akikanni ŋaaŋwɔsi ṯiiɽǝthi-nǝ ki-lisuug-nǝ. 44 Ǝnnǝ kwǝthi ṯurvǝ ṯaalɔ! A laaɽinna-mi rimaamɔwa kira riti rǝṯi iijini mac, mindaŋ ǝṯi-ri lizi elela riti rilŋicarsi ǝzir mac!”
45 Nǝ mɔ@allim kwette kwǝthi Sherii@a ǝccǝŋw, “Yaa Mɔ@allim mǝ andasi ŋiɽaŋali ŋɔrɔŋw tǝ, nǝni kwulluthi-nyji tok!”
46 Nǝ Yǝcu ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Ǝnnǝ kwǝthi ṯurvǝ ṯaalɔ ŋaaŋa lir mɔ@allimiin kwǝthi Sherii@a! Ŋaaŋa lǝṯi uvuni lizi ṯɔɔvi ki-rɔɔɽɔ-la reeŋen ṯinii diddip, laakin ǝṯeere ṯiŋatha ṯii mac ethisi mǝcci ki-ṯɔɔvi-na ṯeeŋen.
47 “Ǝnnǝ kwǝthi ṯurvǝ ṯaalɔ! Ŋaaŋa lǝṯi acci rimaamɔwa rǝthi liɽii kila-ṯǝ kila lindinyiṯisi rarnyalɔ-ŋa 48 Ŋwɔṯaŋw nǝni limǝ kette shahaaḏa, na nǝ ǝmmini ŋiɽaŋali ŋa ŋǝrrǝsi rarnyalɔ-ŋa; kaka nindinyiṯir-gwɔ liɽiyaŋi, nǝ ŋaaŋa tǝ nǝsi ǝccici rimaamɔwa reeŋen. 49 Nǝ sǝbǝb-ŋi ṯǝ ŋgwɔ, nǝ Ṯǝthinǝ Yǝnǝ tǝthi Allah aarɔŋw, ‘Lǝnyji usici liɽiiya nǝ yaavɔra tok; ǝrsi ɽeenye lokwo nǝ lithaathɔ ǝrsi ǝwɽi yǝy-lɔ’. 50 Ŋwɔṯaŋw ǝri inḏǝthǝ lizi lǝthi kirem-ŋwɔ jiizǝ kwǝthi liɽii kila tatap lindinyiṯirsi kinaŋw tuk nigittar-gwɔ ṯurmunǝ-lɔ kwon-kwon, 51 nǝ kinaŋw tuk mǝgwɔ Haabiil ai ḏimmiya mindaŋ mǝr ɽeenye Zakkariiyyǝ-ŋw ḏimmiya tok, ki-lɔɔbi-na lǝthi ŋwɔthgwun-ŋǝ ǝzir-yi Wirllinǝlɔ ter. Imba nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, lizi lǝthi kirem-ŋwɔ laavi jiizǝ kwǝni kweeŋen tatap!
52 “Ǝnnǝ kwǝthi ṯurvǝ ṯaalɔ ŋaaŋa lir mɔ@allimiin kwǝthi Sherii@a! Ŋaaŋa lǝṯi-mi mithṯ mɔfṯaah kwǝthi ǝgwur wǝthi ṯilŋiṯṯana; laakin ŋaaŋa rogɽo-ri raalɔ tǝ, neere naŋni ethi ǝnḏi mac, nǝ ǝṯisi ṯiinyini kila lǝṯi ṯǝccici ethi ǝnḏi!”
53 Mǝ Yǝcu ɔrllacci ǝzir wa ŋwɔdoŋw, nǝ mɔ@allimiin kwǝthi Sherii@a-ŋǝ Lifirriisiiyyiin-ŋǝli aari ibṯǝḏi ethi andisasa ŋundu-ŋwɔ ŋiɽaŋali naana ŋifirlli-ŋifirlli, nǝr uṯicǝlɔ ŋiɽaŋal-ŋi ŋittǝzir, 54 nǝr ṯǝcci ethi kiɽici mindaŋ ethisi mithǝthǝ ŋeere ŋigii ŋǝŋgwɔŋwsi andasi.