aza 9
Yecu kwellica kworu yey-na kwilŋiiḏir ŋunduŋ ŋi-na
1 ma Yecu ṯamḏu, nuŋw eze kworu kwilŋiiḏir ŋunduŋ ŋi-na. 2 na gi limeḏgen uṯizelu, ner eca ŋwu: rabbi, eya kwiri kwakizi pir? kwor kwiri ŋgwu i, ya ṯernyin-ŋa lenyin gi, mindaŋ ilŋiiḏir gwu ŋunduŋ ŋi-na? 3 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: ŋiti ŋaki zi kwor ŋgwu ŋere pir mac, nezi ṯernyin-ŋa ere aki pir lenyin gi tɔk mac, lakin eḏi ṯerrina ṯeḏi Allah ruwene lu ŋundu ŋgi. 4 lazim eḏerri ŋɔḏɽor kaŋwun-na ŋeḏi ŋgwa kwuzanyi. kuluŋa ŋgu kinḏi, na kiti keŋgi gi kwere aki ŋɔḏɽor mac. 5 nani nyi ki ṯurmun-na, nenyi orɔ fori kweḏi ṯurmun. 6 muŋw zi andaci ŋu, nuŋw unyaḏa lu, nuŋw lagizi ŋwony-na ureyu yi, nuŋw mezici kworu ki yey; 7 nuŋw eca ŋwu: oɽi, una ki, ki ṯii la ṯeḏi ziluwaam (ṯeni ṯuzar). nuŋw ele, nuŋw una ki, nuŋw aɽa kwumafri yey-na.
8 kla leḏi yəni lu, kla li-na linḏa ŋunduŋwu kerreny, kweṯikitaci lizi yerge la, ner ṯa ari: kwunde kwiti kwiri ŋgwu manya kweṯinanalu, kweṯikitazi yerge la? 9 ner ari lɔkwɔ: kwunderṯa; ner ari liḏaḏu: beri, ŋgwu ṯa kwiri kaka ŋunduŋwu. nezi kwor eca ŋundu, ŋwu: nyi kwiri ma ṯa. 10 ner eca ŋwu: yimezi ṯa efri-na aŋgwuru? 11 nuŋw zi eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: kwor kwete kweni Yecu, kwunde kwiri kwulagiza ureyuŋi-na, nuŋw mezici nyuŋwu ki yey: nuŋw eca nyuŋwu ŋwu: oɽi ziluwaam, a gwu una ki. nenyi ele, nenyi una ki, nenyi afri yey-na. 12 ner eca ŋwu: kwende manuŋ? nuŋw zi eca ŋwu: kwiti kwilŋiicanyi ezir mac.
13 ner muloca lifarzia kworu kwir kwunduŋ kerreny. 14 na lamin kla lilagiza li Yecu ureyuŋi-na, leni zabiṯ lir, lefricaŋw li ŋunduŋwu yey-na. 15 na lifarzi uṯizelu kwokwony ner eca ŋwu: a kwumafri yey-na aŋgwuru? nuŋw zi eca ŋwu: kwumezicenyi ureyuŋi ki yey, nenyi una ki, ta nenyi ṯa afri yey-na. 16 ner ari lɔkwɔ ledi lifarzi: kwor ŋgwu kweḏi Allah kwiti kwiri mac, kaka eṯuŋw gwu ere miḏa kuruu keḏi lamin leni zabiṯ mac. ner ari liḏaḏu: eŋguŋw ke ṯugwori, ta eŋguŋw ma erri ŋilima ŋu aŋgwuru? ner upaḏalu. 17 kwokwony ner eca kworu kwir kwunduŋ ŋwu: kwari ŋa gi ḏa, mindaŋ ari ŋa gwu ŋwu, kwumenyi ellica yey-na? nuŋw zi eca ŋwu: kwiɽi kwiri. 18 na gi yahuuḏ ere emni mac eḏari, kwiri kwunduŋ kerreny nuŋw ma afri yey-na, mindaŋ ner gwu ṯa ornuṯa ṯernyin ŋwuzi lenyin gi, 19 ner zi gi uṯizelu, ner zi eca ŋwu: tiɽŋelu tiri kru, tari ŋa ri, tilŋiiḏir ŋunduŋ ŋi-na? yimezi ṯa ecizi ḏa, muŋw yi eze kirem? 20 nezi ṯernyin-ŋa eŋnici lenyin gi, ner zi eca ŋwu: tilŋiicanyi rac teri tiri, tilŋiiḏir ŋunduŋ ŋi-na. 21 nenyjere elŋece mac eḏari: ŋinde ŋir ŋu ŋimefri yey-na; nenyi ere elŋece kwizi tɔk mac kwefricezi-na. kwiri pa ŋgwu kwumorɔ kwor; uṯizer ma lu. kwiti kwandazi a? 22 na ternyin-ŋa andazi lenyin gi ŋiɽaŋali ŋu, kaka ṯinyar gwu yahuuḏa, kaka ma gwu yahuuḏ miḏa ŋiɽaŋali ŋutuput, ŋarir ŋi ŋwu: mezi kwizi kwere ruweze lu ŋu, muŋw ari: Yecu kwiri Kwruztu ta, er ru kiṯay ki majma-na. 23 na ma ṯa ṯernyin-ŋa ari lenyin gi, kwiri pa ŋgwu kwumorɔ kwor, uṯizer ma lu.
24 ṯaŋwu ner ornuti kwokwony kworu kwir kwunduŋ kerreny, ner eca ŋwu: niiye Allah-na; nyiŋa lilŋiica pa kworu ŋgwu rac, kwiki ṯugwori. 25 nuŋw zi eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: kwiti kwilŋiicanyi mac eḏari: kwiki ṯugwori. kwɔmne kwutuput kwilŋiiḏi nyi. kerreny, nyi kwiri kwunduŋ, na kire-kirem nyi kwumafri yey-na. 26 ner eca kwokwony ŋwu: aḏa kwiri kwerricaŋw ŋaŋwu? kwefricaŋa ṯi yey-na aŋgwuru? 27 nuŋw zi eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: nyi kwumɔŋazi pa andaci rac, nezi ere neŋne mac. ŋɔḏɔ ŋinaŋna ŋazi eḏi neŋne kwokwony? a linaŋna eḏi miḏa ŋiɽaŋali ŋuŋun ŋaŋa tɔk a? 28 ner urezi yufuluŋi nana, ner eca ŋwu: ati kwiri pa kwumiḏa ŋiɽaŋali ŋuŋun. nyiŋa ta eti nyi miḏa ŋiɽaŋali ŋeḏi muuza. 29 nenyjelŋece rac, nenyari: Allah wiri wandiza muuzaŋw. na kwizimini ŋgwu, eya kwiri kwilŋiica ezir winḏuŋw gwu? 30 nezi kwor eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: a limɔ manja ureŋini ŋaŋa a, iti ilŋiicaŋa gwu ezir winḏuŋw gwu mac, na kwiri pa ŋgwu kwefricenyi yey-na. 31 ŋilŋiicar zi pa rac, eṯir ari: liti leri zi Allah niŋnaci liki rugwori mac. muŋw keni kwoce Allah lu kwere, muŋw inyizi nana, kwunderṯa kweṯi Allah niŋnaci. 32 kinaŋw, kitar gwu ṯurmuna kwɔnkwɔn tuk, ŋende ŋimer zi neŋne ŋeḏi kwizi kwere kwumefrizi kworu yey-na, kwilŋiiḏir ŋunduŋ ŋi-na. 33 eŋgi kwor ŋgwu ere orɔ kweḏi Allah mac, eŋguŋw ere eḏi ŋuma eḏerri kwɔmne kwere tɔk mac. 34 ner eŋnici, ner eca ŋwu: a kwiri mba kwilŋiiḏir kwiki ṯugwori ṯiga-ṯiga kwumini, mindaŋ ta naŋni eḏilŋiiḏini nyuŋwuzi a? ner allalu nuŋw ru par.
35 ma Yecu neŋne, mer eca: kwumer allalu, mindaŋ muŋw inḏa, nuŋw eca ŋwu: a kwumemni Toru teḏi kwizigwunaŋ eḏalliḏa ŋunduŋwu ṯugwori nana? 36 nuŋw eŋnici, nuŋw eca ŋwu: Kweleny, eya kwiri ŋgwa, eḏi nyi ma alliḏa ṯugwori nana? 37 na Yecu eca ŋwu: ŋgwa ṯa kwumeze, na kwunderṯa kwandizaŋa gi tɔk. 38 nuŋw eca ŋwu: Kweleny, kwemnizenyi, nuŋw kwocelu. 39 na Yecu eca ŋwu: nyi kwumenḏi ki ṯurmun-na kḏu ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi hukm, mindaŋ eḏi zi efrici yey-na kla liti leḏi ŋuma eḏeze mac; na kla laruŋw, nyiŋa leḏi ŋuma eḏeze, er ṯa orɔ lunduŋ. 40 na kla leḏi lifarzi linanir li, mer zi neŋne ŋu, ner eca ŋwu: a kwari, nyiŋa liri lunduŋ tɔk a? 41 nezi Yecu eca ŋwu: eŋgorɔ lunduŋ, eŋgere eḏi kaṯiya-na kere mac. na kaka ari ŋa gwu ŋwu: nyiŋa leḏi ŋuma eḏeze, ta ŋazi kaṯi kalu dirnaṯi nana teter.
Yǝcu mɔŋgwɔ sǝwi kwɔɔrɔ kwilŋithir ŋunduŋ-ŋǝnǝ.
1 Nǝ kinaŋw niirǝri Yǝcu-lɔ, nɔŋw ese kwɔɔrɔ kwette kwilŋithir ŋunduŋ-ŋǝŋǝ. 2 Nǝ ṯalaamiiz ṯuuŋwun uṯicǝlɔ nǝrǝccǝŋw, “Yaa Mɔ@allim, ǝyǝ kwǝrrǝ ŋikiyaŋi, kwɔr kwɔrɔ ŋgwii alla ṯǝrnyin-ŋǝ lǝnyin-gi, mindaŋ nɔŋw-mǝ ilŋinna kwir kwunduŋ?” 3 Nǝsi Yǝcu ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Kwɔr kwiti kwɔrɔ-ŋgwɔ kwǝrrǝ ŋikiyaŋi mac, wala ṯǝrnyin-ŋǝ, laakin ethi kǝniny ŋothɽor ŋǝthi ŋɔma ŋǝthi Allah ruwǝnnǝlɔ ŋunduŋw-ŋgi. 4 Kaka nɔrgwɔ tǝ kinnǝ kaaŋwɔn-na, laazim ǝri akkɔ ŋothɽor ŋǝthi ŋgwa kwɔɔsa-nyii, mǝ kilkalu oro tǝ ǝṯi kwizi ere ǝthi ŋɔma mac ethi akkɔ ŋothɽor. 5 A-naaniny-tǝ kinnǝ ki-ṯurmun-nǝ, nǝnytoro fɔɔri kwǝthi ṯurmun.” 6 Mɔŋwsi andasi ŋɔ, nɔŋw ɔnyathalɔ kwurǝyu-lu, mindaŋ nɔŋw lagizi ŋwony-na wurǝyu-yi nɔŋwsi mǝsici kwɔɔrɔ ki-yǝy-nǝ, 7 nɔŋwɔccǝŋw, “Nḏi, a ɔna kii ki-ṯill-la ṯǝthi Salwaam-ŋwɔ” (ṯǝniŋw ŋgwa kwǝṯir ɔɔsi). E-ta nɔŋweele nɔŋw ɔna mindaŋ nɔŋw aaɽa kwɔmǝ iisithi. 8 Nǝ jiiraan-ŋǝ lizi-li lithaathɔ lǝṯeese ŋunduŋw naṯɔ-ŋgwɔ kigittasi yerge-la aarɔŋw, “Kwɔr kwiti kwundǝr-ŋgwɔ kwǝṯi naanalɔ ǝṯɔŋw kigittasi yerge-la mac-a?”
9 Nǝraari lokwoŋw, “Kwundǝr-ṯǝ rac”, nǝ lithaathɔ aarɔŋw, “Bǝri-mǝ, laakin ŋgwɔ kwaaɽinna ŋunduŋw.” Nǝ kwɔr aarɔŋw, “Nyii kwirma-ṯǝ ŋgwǝ rac.” 10 Nǝrǝccǝŋw, “E-ta ycy yɔɔŋwa yimǝthi kiṯṯini aŋgwɔrɔ?” 11 Nɔŋwsi vccǝŋw, “Kwɔr-ŋgwa kwɔni Yǝcu kwundǝr kwɔlagza wurǝyuŋi-nǝ nɔŋw mǝsici nyuŋw ki-yǝy-nǝ nɔŋwɔccǝ nyuŋwɔŋw, ‘Nḏi Salwaam agwɔ ɔnǝ’; ṯaŋw ninyeele, nǝnyii ɔna mindaŋ nǝnyii avri yǝy-nǝ.” 12 Nǝrǝccǝŋw, “Nǝ kwende?” Nɔŋwsǝccǝŋw, “Kwende kwilŋica-nyii ǝzir.”
Lifirriisiiyyiin-ŋǝ kwɔr-ŋǝli ŋgwa kwɔmǝ avri yǝy-nǝ.
13 E-ta nǝr mɔlca Lifirriisiiyyiina kwɔɔrɔ-ŋgwa kwir kwunduŋ kerreny. 14 Nǝ laamin oro lǝthi Sǝbiṯ lilagza-li Yǝcu wurǝyuŋi-nǝ mindaŋ nɔŋw kiṯṯici kwɔɔrɔ yǝy. 15 Nǝ Lifirriisiiyyiin uṯicǝlɔ kwokwony ŋiɽaŋal-ŋi ŋimǝŋw-ŋi avri yǝy-nǝ. E-ta nɔŋwsǝccǝŋw, “Kwǝnyjiccǝ-nyii wirǝyuŋi ki-yǝy-nǝ, mindaŋ nǝnyii ɔna, e-ta nǝnyii ese ǝzir.” 16 Nǝ Lifirriisiiyyiin lokwo aarɔŋw, “Kwɔr-ŋgwɔ kwǝthi Allah kwiti kwɔrɔ ḏuṯ, kaka ǝṯɔŋgweere aŋraci Sǝbithǝ mac.” Laakin nǝ lithaathɔ aarɔŋw, “Kwizi kwigii ṯɔgwori kwǝthi ŋɔna ethi ǝrri ŋilimǝ ŋir kaka ŋɔ aŋgwɔrɔ?” Nǝrṯoroŋw mindaŋ nǝr uɽǝnninǝ.
17 E-ta nǝr uṯici kwɔɔrɔ-lɔ kwokwony nǝrǝccǝŋw, “Nǝ kwaari-ŋa-gi ŋa tha, kaka mɔŋgwɔ ǝllici ŋaaŋwɔ yǝy-nǝ?” Nɔŋwsǝccǝŋw, “Kwiɽii kwirpa.”
18 Nǝ Yǝhuuḏ ere ǝmmini mac ethaarɔŋw kwir kwunduŋ kerreny, mindaŋ kwɔmǝ alla yǝy-nǝ. Ŋwɔṯaŋw nǝr ɔrnɔṯa ṯǝrnyin-ŋwɔsi lǝnyin-gi lǝthi kwɔr-ŋa ŋgwa kwɔmǝ alla yǝy-nǝ, 19 nǝrsi uṯicǝlɔ nǝrsǝccǝŋw, “Tɔr taalɔ tirṯa kɔrɔ taariŋariŋw tilŋithi-nyii ŋunduŋ-ŋǝnǝ? Nǝ timǝthi ese ǝzir aŋgwɔrɔ?” 20 Nǝsi ṯǝrnyin-ŋǝ ǝŋnici nǝrsǝccǝŋw, “Nyiiŋǝ lilŋithi rac ethaarɔŋw tɔr tǝri ṯir kɔrɔ, nǝ tilŋinna ŋunduŋ-ŋǝnǝ; 21 laakin kwɔmǝ ese ǝzir kirem aŋgwɔrɔ tǝ, ŋiti ŋilŋithi-nyji mac, wala ethi elŋe ǝyǝ kwɔrɔ kwɔmǝ ǝllici yǝy-nǝ. Uṯicǝr-mbǝlɔ kwirpa ŋgwɔ kwɔmoro kwɔr, ethi ǝŋnici ŋaaŋwɔsi rogɽo-ri ruuŋwun.” 22 Ŋandisasi ṯǝrnyin-ŋǝ ŋɔ, kaka nithiinyar-gwɔ Yahuuḏǝ, kaka mǝr-gwɔ kette ŋiɽaŋali ṯuunyu tɔtɔpɔt, nǝraarɔŋw mǝ kweere aarɔŋw Yǝcu kwir Kwɔrɔstɔ, ǝri rutti kithaay ki-majma@-na. 23 Ŋwɔṯaŋw nǝmǝ ṯǝrnyin-ŋǝ aarɔŋw, “Kwɔmoro kwɔr, uṯicǝrlɔ.”
24 Nǝr ɔrnɔṯa kwɔɔrɔ kwir kwunduŋ kwokwony nǝrǝccǝŋw, “Aari haalifa Allah-yi ethi andasi rerrem; nyiiŋǝ lilŋiṯhi rac ethaarɔŋw kwɔr ŋgwɔ kwusǝwǝ-ŋǝ kwǝni kwigii ṯɔgwori.” 25 Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Kwende kwilŋica-nyii-pa ethaarɔŋw kwigii ṯɔgwori alla bǝri, ŋilŋithi-nyji ŋɔtɔpɔt, ŋǝni-ŋwɔ, kerreny ninyoro kwunduŋ, nǝ kire-kirem-ŋgwɔ tǝ, nyi-mǝ ese ǝzir.” 26 Nǝrǝccǝŋw, “Aatha kwǝrricǝŋw ŋaaŋwɔ? Kwǝllicǝ-ŋǝ yǝy-nǝ aŋgwɔrɔ?” 27 Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Nyii kwɔmǝ-ŋǝsi andaci rac kerreny tuk, nǝ neere naŋni ethi kette yǝni mac nǝ ŋotho ŋinaŋna-ŋǝsi ethisi neŋne kwokwony? Ŋaaŋa linaŋna ethoro ṯalaamiiz ṯuuŋwun tok-a?” 28 Nǝr ollo nǝrǝccǝŋw, “Ŋa kwɔrɔ kwir ṯilmiiz ṯuuŋwun, laakin nyiiŋǝ-tǝ, ninyoro ṯalaamiiz ṯǝthi Muusǝ. 29 Nyiiŋǝ lilŋithi rac ethaarɔŋw Allah wir wandica Muusǝ-ŋwɔ, laakin nǝ kwizi-ŋgwɔ tǝ, ninyeere elŋece ǝzir winḏiŋw-yi mac.” 30 Nǝsi kwɔr ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋiɽaŋal ŋɔ ŋir @ajiib, neere elŋece ǝzir winḏiŋw-yi mac, laakin tǝ nɔŋw tǝ ǝllici nyuŋwɔ yǝy-nǝ. 31 A kwilŋithir-pǝ rac ethaarɔŋw Allah witi wǝṯi niŋnaci lizi ligii rɔgwori mac, laakin mɔŋw kwogwɔcce kweere Allah-lɔ mindaŋ mɔŋw-sǝrrici ŋǝthi ṯɔgwor ṯuuŋwun, ǝṯi Allah niŋnaci ŋunduŋw. 32 A kittina-gwɔ ṯurmun-lɔ tuk kwon-kwon nǝreere niŋnaci kweere ḏuṯ kwɔmǝ ǝllici kweere yǝy-nǝ kwilŋithir ŋunduŋ-ŋǝnǝ. 33 Ǝŋgi kwɔr-ŋgwɔ ere oro kwǝthi Allah mac, ǝŋgiŋweere ǝthi ŋɔma ethisǝrri ŋeere ḏuṯ” 34 Nǝr ǝŋnici nǝrǝccǝŋw, “Lilŋithiŋǝ-mǝ ŋikiyaŋi-na min-min, e-ta nyjǝccǝ ŋa @allima.” Ŋwɔṯaŋw nǝr rutti kithaay ki-majma@-na.
Ṯiriimǝ-gii ki-ŋiɽaŋal-na ŋǝthi Allah.
35 Mǝ Yǝcu neŋne ethaarɔŋw kwɔmǝri rutti kithaay, mindaŋ mɔŋw kaṯṯasi nɔŋw uṯicǝlɔ nɔŋwɔccǝŋw, “A kwǝmminicǝ Tɔɔrɔ tǝthi Kwizigwunǝŋǝ?” 36 Nɔŋwɔŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Yaa Sǝyyiḏ andicany-ṯi tindǝr tǝndu mindaŋ ethimǝ ǝmminici?” 37 Nǝ Yǝcu ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Timǝ ese rac, nǝ tindǝr-ṯǝ kira tandica-ŋa.” 38 Nɔŋwɔccǝŋw, “Kweeleny nyii kwǝmminǝ.” E-ta nɔŋw kwocce ŋunduŋw-lɔ. 39 Nǝ Yǝcu aarɔŋw, “Nyii kwinḏi ki-ṯurmun-nǝ kɔthɔ ethaari haakima mindaŋ mǝ kila liti lǝṯi iisithi mac ǝri iisithi, nǝ kila lǝṯi iisithi ǝroro lunduŋw.” 40 Nǝ Lifirriisiiyyiin lokwo linanyja keṯṯok, mǝrsi neŋne ŋɔ, nǝrǝccǝŋw, “Nyiiŋǝ lir lunduŋw nyiiŋǝ tok-a?” 41 Nǝsi Yǝcu ǝccǝŋw, “Ǝŋgoro lunduŋw, ǝŋgeere oro kǝṯṯi mac; laakin ŋaaŋǝ kɔlɔ limaari-ŋwa, ‘Nyiiŋǝ lǝṯi iisithi’, ŋwɔṯaŋw ǝŋǝsi kaṯṯi kaalɔ dirnaṯṯi naana.