aza 2
ŋelŋe ŋeḏi Yecu
1 ner ṯa orɔ ŋwu ki ŋwomur ŋwa, na aguztuz gezar alla amra eḏi lɔ yiriny yeḏi lizi leḏi ṯurmun tatap. 2 na kiriiniyuuz orɔ muḏiir kwedi zuriiyaŋw, ki lamin limerli lɔ yiriny ṯay ṯi. 3 ner andiḏa tatap ki yayin yeŋen eḏi zi loce yiriny. 4 na yuzif diɽi tɔk jaliil, kayin weni nazra, ner ele yahuḏiiya kayin wete weḏi dauḏ-ŋa, weni beyṯlahm, urŋw gwu kweḏi dauḏ-ŋa, kwuruḏuŋw gwi, 5 ner ele maryam gi kwukemṯaŋw, eḏi zi loce yiriny, kweni kwuṯigideza. 6 ner ṯa orɔ ŋwu, nanir gwu kinaŋw ta, na ŋwamin ṯimayini keni eḏelŋe. 7 nuŋw elŋe kwukwuŋw kwir nda; nuŋw pezi yireṯi nana, nuŋw kete ki zanḏuk-na kwunani kireny-na, kaka iiracazi gwu ezir weḏi gwu nani ki manzil-na.
8 na nyaɽa nani kinaŋw ŋirel ŋi kwuḏer, ŋaŋricarzi kuluŋana, 9 nezi maleyka kwete kweḏi Kweleny enḏiḏena pugwuṯ, nezi ŋinit ŋeḏi Kweleny ṯiŋaci fori lu; ner ṯenye ṯeṯec. 10 nezi maleyka andaci nuŋw zi eca ŋwu; eṯiṯinya mac, kaka ma ŋazi gwu efiza ŋiɽaŋali ŋizaw ŋeḏi ŋi nyeŋlena, ŋinḏi eḏ ilica lizi tatap. 11 kaka mer ŋazi gwu ilŋanji aŋwunu, kayin weḏi dauḏ-ŋa, Kwigileḏa kwir Kwruztu, kwir Kweleny. 12 nyi kwɔŋazi andaci kwɔmne kweḏi gi elŋe Toru kru: a linḏa Toru tipena yireṯi nana tinḏiru ki zanḏuk-na kwunani kireny-na. 13 ner ireḏa maleyka nana tuc luru leḏi kilerena, ner ortaḏa Allah, ner aru ŋwu:
14 ŋiniṯ ŋeṯinanni nani gwu Allah kindala kider;
a ŋiɽena nani ki ṯurmun-na, ki lizi-na leṯəmi Allah-na.
15 ner ṯa orɔ ŋwu, mezi limeleyka orlaci ŋwudɔŋw ner aɽaḏa kilerena ta, na lor lir nyaɽa andizaḏizina, ner ari: er ma pa ele beyṯlahm eḏeze kwɔmne kwumorɔ, kwumenyji gi Kweleny andaci. 16 ner firgazi kilya, ner upaḏi, ner inḏa maryamŋwuzi yuzif gi, na Toru tɔk tinḏiru ki zanḏuk-na kwunani kireny-na. 17 mer eze, ner iṯiḏi ŋiɽaŋali la ŋandicarzi ŋeḏi Tor kru. 18 na limɔneŋne, ner ureŋni tatap uraŋ ŋiɽaŋal ŋi ŋimezi nyaɽa andaci. 19 na maryam ŋundu miḏa ŋiɽaŋali ŋu, nuŋw ŋi orutuni ki ṯugwor-na. 20 na nyaɽa aɽa, ner nii Allah-na, ner ortaḏa tɔk ŋiɽaŋal ŋi ŋiniŋnarzi, ŋizarzi tɔk, ŋandicarzi ŋeni ŋwu ŋwu.
21 ma ŋwamin ŋweḏi Tor orɔ dufɔkwupa ner uɽu luḏrunya ner enjici yiriny, ner eca Yecu, kaka andicazi gwu maleyka kerreny, iti iḏa gwu lenyin kinna mac.
ṯortaḏa ṯeḏi Yecu ki heykal-na
22 ma ŋwamin ṯimayini ŋweḏi kuruu keḏi ŋelŋe, kaka andiza gwu muuza kuruu-na, ner ele urzaliim eḏi rillici Kwelenyi lu. 23 (kaka luḏinar gwu kuruu-na keḏi Kweleny, ŋaru ŋi ŋwu: mer elŋe tɔŋwora tay ṯi tir nda, eṯir rillici Kwelenyi lu, ŋwu eni tor ṯirlinelu ter), 24 eḏundici kwɔmne kworɔ tɔk andinar gwu kuruu-na keḏi Kweleny; eḏi kwubazi lurruŋi nden ya yuəduri yiɽen, yir ŋwurgwudu.
zimaan na ṯilŋa ṯuŋwun
25 na kwor nani kwete urzaliim, kweni zimaan, kwofḏana, kwami miḏa kuruu ŋwu tɔk, kweṯəkizi kwete kizen kwinḏi eḏi zi kakindizelu leḏi izrayiil, na eṯi gwu Ṯigɽim ṯirlinelu ter nani-na. 26 nezi Ṯigɽim ṯirlinelu ter ilŋiiḏini ŋunduŋwu kerreny ŋeḏi ŋi ere ay mac, ŋeḏi nani mindaŋ eḏinḏa Kwruztuŋw kweḏi Kweleny. 27 na Ṯigɽim iili ki heykal-na, ki lamin lenḏi li lenyin kweḏi Yecu-ŋa ṯernyin ṯi Tor ri, eḏerrizi kuruu keḏi əḏi. 28 ta na zimaan dimi kaɽfiny, nuŋw ri ortaḏa Allah, nuŋw eca ŋwu:
29 Kweleny, a kwefrinje nyuŋwu, kwir kaḏaam kɔŋwa, eḏele kirem ŋiɽena ŋi,
kaka kitaḏi ŋa gwu;
30 kaka ma gwu yey yinyi eze ŋigileḏa ŋɔŋa,
31 ŋa ŋidaɽmaḏi ŋa zi ki yey-na yeḏi lizi tatap,
32 ŋir fori kwinḏi eḏi ruwenizi lizi lu leḏi umam.
eḏi gi baŋaci lizi lɔŋwa, leni izrayiil, ŋiniṯi ŋɔŋa.
33 na ṯernyin-ŋa ureŋni ŋiɽaŋal ŋi uraŋ, lenyin gi kweḏi Yecu-ŋa, ŋandizaŋw zi ŋeni ŋundu. 34 nezi zimaan ortaḏa, nuŋw zi andaci maryamŋw, kwir lenyin kweḏi Yecu-ŋa, ŋeḏi Tor, nuŋw eca ŋwu:
izaṯi, Tor kru tinderṯa timer kete eḏi zi ṯiŋaṯa litezir leḏi izrayiil, eḏi zi diɽezi la litezir tɔk,
eḏorɔ tɔk ṯiruwenizelu ṯeṯir zi ṯi upipiḏace lu,
35 ŋwu zi ṯa ruwece lu luru ṯortutina ṯulucer ki rugwor-na.
(na ŋa ta, a ŋa emba kalala irṯici ŋaŋwu rɔgwɽɔ tɔk.)
kwaw kweni hanna
36 na kwaw nani kwete kwir kwiɽi, kweni hanna, kwir tor teḏi fanuwil, kweḏi lizi leḏi azur-ŋa, kwir kimeyaŋ dɔkwɔl dɔkwɔl; urŋw gwu tira, na kwor kwete agwu, ner gi nani yiḏleyu dufɔkwɽeny, 37 mindaŋ nuŋw orɔ kweḏel nuŋw nani ŋeḏela yiḏleyu ruɽi-kwaɽŋan-kwaɽŋan; eṯuŋw ere ruci heykal-na mac; eṯuŋw kwoce Allah lu, kwalilaḏi eḏneya rii, kwariri ki yiriny kulu kulu kaŋwun kaŋwun. 38 nuŋw ila ki lomur ṯa kla, nuŋw ortaḏa Allah tɔk, nuŋw zi ŋi andaci ŋeni ŋundu tatap kla linanja ṯalliḏiza lu ṯeḏi urzaliim.
ŋɔgɔŋ ŋeḏi Yecu
39 mer zi erri tatap ŋeḏi kuruu keḏi Kweleny, ner aɽaḏa jaliil ki balaḏ-na kweŋen kweni nazra. 40 na Tor duŋgwuŋgwa, nuŋw ferle teter; eṯuŋw eḏi yeyna, na eṯi gwu ṯortaḏa ṯeḏi Allah omi-na.
41 eṯi ṯernyin-ŋa ṯaŋi lenyin gi ki yiḏla tatap urzaliim ki iid-na weḏi kuruu keni ṯiṯamḏa ŋiɽany. 42 mindaŋ muŋw orɔ yiḏleyu wri-kwuɽen, ner ṯaŋi urzaliim ki iid-na, kaka eṯir gwu erri əḏya. 43 ma iid ṯimayini, mer ele ki ṯay la eḏaɽa, na tɔŋwor teni Yecu ṯaḏi-na ŋundu urzaliim, ŋezi lizi lugwun ere elŋece mac. 44 ner ta aruŋw: ŋgwata kezni ki duŋw-na. mindaŋ mer ele ki ṯay la lamin lete, ner naŋni ki lizi-na linḏir li, lilŋiiḏir zi tɔk. 45 mer ulezi ḏuṯ, ner aɽaḏa kwokwony urzaliim eḏi naŋna. 46 ma ŋwamin ṯɔɽɔl orɔ, ner kaṯazi ki heykal-na, kwunanalu ki limuallim-na keligeny-na. eṯuŋw zi niŋnaci, eṯuŋw zi uṯizelu tɔk ŋiɽaŋal ŋi ŋere ŋere. 47 na kla tatap liniŋnaca ureŋni ŋiɽaŋal ŋi uraŋ, ŋilŋiiḏuŋw zi-na, ŋupupuḏazaŋw gwu tɔk. 48 mindaŋ mer eze ner liŋɽi, na lenyin eca ŋwu: Tor tinyi, ŋɔdɔ ŋerricanyji ŋwu? izaṯi, nyiŋa limɔŋa naŋni ṯarnyalu ṯi mindaŋ nenyi ronyina. 49 nuŋw zi eca ŋwu: aḏa kwiri kwuneŋnicaŋa nyuŋwu? ŋiti ŋilŋiicaŋa zi manya eḏaruŋw: ŋofdana eḏuŋw nani ki duənu kweḏi Papa kwuŋwun? 50 ner zi ere elŋece mac ŋimɔŋw zi andaci. 51 ner li ele, ner oɽi nazra, nuŋw zi miḏici ŋiɽaŋali. na lenyin aniḏa ŋiɽaŋali ŋu tatap ki ṯugwor-na.
52 eṯi Yecu ami duŋgwuŋgwa ŋwu, ŋiɽaŋal ŋi tatap, na eṯuŋw əmi Allah-na lizi li.
ميلاد يسوع
1 وفي تِلكَ الأيّامِ أمَرَ القيصَرُ أوغُسطُسُ بإحصاءِ سكّانِ الإمبراطورِيّةِ. 2 وجرى هذا الإحصاءُ الأوّلُ عِندَما كانَ كِيرينِيوسُ حاكِمًا في سوريّةَ. 3 فذهَبَ كُلّ واحدٍ إلى مَدينتِهِ ليكتَتِبَ فيها.
4 وصَعِدَ يوسُفُ مِنَ الجَليلِ مِنْ مدينةِ النّاصِرَةِ إلى اليهوديّةِ إلى بَيتَ لَحمَ مدينةِ داودَ، لأنّهُ كانَ مِنْ بَيتِ داودَ وعشيرتِهِ، 5 ليكتَتِبَ معَ مَريمَ خَطيبَتِهِ، وكانَت حُبلى. 6 وبَينَما هُما في بَيتَ لَحمَ، جاءَ وَقتُها لِتَلِدَ، 7 فولَدَتِ اَبنَها البِكرَ وقَمّطَتْهُ وأضجَعَتهُ في مِذْودٍ، لأنّهُ كانَ لا مَحَلّ لهُما في الفُندُقِ.
الرعاة والملائكة
8 وكانَ في تِلكَ النّاحيةِ رُعاةٌ يَبيتونَ في البرّيّةِ، يتناوَبونَ السّهَرَ في الليلِ على رعِيّتِهِم. 9 فظهَرَ مَلاكُ الرّبّ لهُم، وأضاءَ مجَدُ الرّبّ حَولَهُم فَخافوا خَوفًا شَديدًا. 10 فقالَ لهُمُ المَلاكُ: «لا تَخافوا! ها أنا أُبَشّرُكُم بِخَبرٍ عظيمٍ يَفرَحُ لَه جميعُ الشّعبِ: 11 وُلِدَ لكُمُ اليومَ في مدينةِ داودَ مُخلّصٌ هوَ المَسيحُ الرّبّ. 12 وإلَيكُم هذِهِ العلامَةَ: تَجِدونَ طِفلاً مُقَمّطًا مُضْجَعًا في مِذْودٍ».
13 وظهَرَ معَ المَلاكِ بَغتةً جُمهورٌ مِنْ جُندِ السّماءِ، يُسبّحونَ اللهَ ويقولونَ: 14 «المَجدُ للهِ في العُلى، وفي الأرضِ السّلامُ لِلحائزينَ رِضاهُ».
15 ولمّا اَنصَرَفَ المَلائِكةُ عَنهُم إلى السّماءِ، قالَ الرّعاةُ بَعضُهُم لِبَعضٍ: «تَعالَوا نَذهَبُ إلى بَيتَ لحمَ لِنرى هذا الحَدَثَ الذي أخبَرَنا بِه الرّبّ». 16 وجاؤُوا مُسرعينَ، فوَجَدوا مَريَمَ ويوسُفَ والطّفلَ مُضجَعًا في المِذودِ. 17 فلمّا رأوهُ أخبَروا بِما حَدّثهُمُ المَلاكُ عَنهُ، 18 فكانَ كُلّ مَنْ سَمِعَ يتَعَجّبُ مِنْ كلامِهِم. 19 وحَفِظَت مَريمُ هذا كُلّهُ وتأمّلتْهُ في قَلبِها.
20 ورَجَعَ الرّعاةُ وهُمْ يُمَجّدونَ اللهَ ويُسبّحونَهُ على كُلّ ما سَمِعوا ورَأوا كما أخبرهُمُ المَلاكُ.
ختان يسوع وتقديمه للرب
21 ولمّا بلَغَ الطّفلُ يومَهُ الثّامنَ، وهوَ يومُ خِتانِهِ، سُمّي يَسوعَ، كما سمّاهُ المَلاكُ قَبلَما حَبِلَت بِه مَريَمُ.
22 ولمّا حانَ يومُ طَهورِهِما بِحَسَبِ شَريعةِ موسى، صَعِدا بالطّفلِ يَسوعَ إلى أُورُشليمَ ليُقَدّماهُ لِلرّبّ، 23 كما هوَ مكتوبٌ في شريعةِ الرّبّ: «كُلّ بِكرٍ فاتحِ رَحِمٍ هوَ نَذْرٌ للرّبّ»، 24 وليُقدّما الذّبيحةَ التي تَفرِضُها شريعةُ الرّبّ: زَوْجَي يَمامٍ أو فَرخَي حَمامٍ.
25 وكانَ في أُورُشليمَ رَجُلٌ صالحٌ تَقيّ اَسمُهُ سِمعانُ، يَنتَظِرُ الخَلاصَ لإِسرائيلَ، والرّوحُ القُدُسُ كانَ علَيهِ. 26 وكانَ الرّوحُ القُدُسُ أوحَى إلَيهِ أنّهُ لا يَذوقُ الموتَ قَبلَ أنْ يرى مَسيحَ الرّبّ 27 فجاءَ إلى الهَيكَلِ بِوَحيٍ مِنَ الرّوحِ. ولمّا دخَلَ الوالدانِ ومعَهُما الطّفلُ يَسوعُ ليُؤدّيا عَنهُ ما تَفرِضُهُ الشّريعةُ، 28 حَمَلهُ سِمعانُ على ذِراعَيهِ وبارَكَ اللهَ وقالَ:
29 «يا ربّ، تَمّمْتَ الآنَ وَعدَكَ لي
فأطلِقْ عَبدَكَ بِسلامٍ.
30 عَينايَ رأتا الخَلاصَ
31 الذي هيّأْتَهُ لِلشُعوبِ كُلّها
32 نورًا لِهدايةِ الأُممِ
ومَجدًا لشَعبِكَ إِسرائيلَ».
33 فتعَجّبَ أبوهُ وأُمّهُ ممّا قالَهُ سِمعانُ فيهِ. 34 وباركَهُما سِمعانُ وقالَ لمَريَمَ أُمّهِ: «هذا الطّفلُ اَختارَهُ اللهُ لِسُقوطِ كثيرٍ مِنَ النّاسِ وقِيامِ كثيرٍ مِنهُم في إِسرائيلَ. وهوَ علامَةٌ مِنَ اللهِ يُقاوِمونَها، 35 لتَنكَشِفَ خفايا أفكارِهِم. وأمّا أنتِ، فسَيفُ الأحزانِ سَينفُذُ في قلبِكِ».
36 وكانَت هُناكَ نَبِيّةٌ كَبيرةٌ في السّنّ اَسمُها حَنّةُ اَبنَةُ فَنُوئيلَ، مِنْ عَشيرَةِ آشيرَ، تَزوّجت وهيَ بِكرٌ وعاشَت معَ زَوجِها سَبعَ سَنواتٍ، 37 ثُمّ بَقِيَت أرمَلةً فبَلغَتِ الرّابِعَةَ والثّمانينَ مِنْ عُمرِها، لا تُفارِقُ الهَيكَلَ مُتَعَبّدَةً بِالصّومِ والصّلاةِ ليلَ نَهارَ. 38 فحَضَرت في تِلكَ السّاعَةِ وحَمدَتِ اللهَ وتَحدّثت عَنِ الطّفلِ يَسوعَ معَ كُلّ مَنْ كانَ يَنتَظِرُ مِنَ اللهِ أنْ يَفديَ أورُشليمَ.
39 ولمّا تمّمَ يوسُفُ ومَريَمُ كُلّ ما تَفرِضُهُ شريعةُ الرّبّ، رَجَعوا إلى الجليلِ، إلى مَدينتِهمِ النّاصِرَةِ. 40 وكانَ الطّفلُ يَسوعُ يَنمو ويَتقوّى ويَمتَلئُ بالحِكمَةِ، وكانَت نِعمةُ اللهِ علَيهِ.
الصبي يسوع في الهيكل
41 وكانَ والدا يَسوعَ يَذهبانِ كُلّ سنَةٍ إلى أُورُشليمَ في عيدِ الفِصحِ. 42 فلمّا بلَغَ يَسوعُ الثّانيَةَ عَشْرَةَ مِنْ عُمرِهِ، صَعِدوا إلى أُورُشليمَ كَعادَتِهِم في العيدِ. 43 وبَعدَما اَنقَضَت أيّامُ العيدِ وأخذوا طريقَ العودَةِ، بَقِيَ الصّبيّ يَسوعُ في أُورُشليمَ، ووالِداهُ لا يَعلَمانِ، 44 بل كانا يَظُنّانِ أنّهُ معَ المُسافِرينَ. وبَعدَ مَسيرةِ يومٍ أخَذا يَبحثانِ عَنهُ عِندَ الأقاربِ والمعارِفِ، 45 فما وَجداهُ. فرَجَعا إلى أُورُشليمَ يَبحَثانِ عَنهُ، 46 فوَجَداهُ بَعدَ ثلاثةِ أيّامٍ في الهَيكَلِ، جالِسًا معَ مُعَلّمي الشّريعَةِ، يستَمِعُ إليهِم ويَسألُهُم. 47 وكانَ جميعُ سامِعيهِ في حَيرَةٍ مِنْ فَهمِهِ وأجوبَتِهِ.
48 ولمّا رآهُ والداهُ تَعَجّبا. وقالَت لَه أُمّهُ: «يا اَبني، لماذا فَعَلتَ بِنا هكذا؟ فأبوكَ وأنا تَعَذّبْنا كثيرًا ونَحْنُ نَبحَثُ عَنكَ».
49 فأجابَهُما: «ولماذا بَحَثتُما عنّي؟ أما تَعرفانِ أنّهُ يَجبُ أنْ أكونَ في بَيتِ أبي؟» 50 فما فَهِما معنى كلامِهِ.
51 ورجَعَ يَسوعُ معَهُما إلى النّاصِرَةِ، وكانَ مُطيعًا لهُما. وحَفِظَت أُمّهُ هذا كُلّهُ في قلبِها. 52 وكانَ يَسوعُ يَنمو في القامَةِ والحِكمَةِ والنّعمَةِ عِندَ اللهِ والنّاسِ.