aza 9
ezir wirlinelu ter weḏi kerrenyŋw wiri zura kweḏi wa wir wiaŋ
1 na tikitaḏiza tiŋna eḏi nizama keni kweḏi ṯikwocalu ṯeḏi Allah, na ezir wuŋwun wirlinelu ter wiri weḏi ṯurmun kḏu. 2 kaka kitina gwu kheyma kuɽena-na kiɽen, na ŋga kinani kwaḏan gi nuŋweḏi kwɔmne-na kweṯir gi allazi lɔmba la, na ṯarbeza, na eḏneya wirlinelu ter; nuŋw eni ezir wirlinelu ter. 3 na kireṯ ṯoɽu ṯi la nuŋw nani kiḏaḏu, keṯir eca ezir wirlinelu ter wuṯemḏi, 4 weḏi ŋweḏgwuna ŋwir ḏahab ŋweṯir gwu ruɽi kwuḏɽula la, na zanḏuk kweṯi ṯinayinici lizi ṯikitaḏiza ṯeḏi Allah, kwenjer dahaba nana tatap, kweḏi tii-na tir ḏahab teḏi manna-na, na tumor-na teḏi haruun kra timɔ riɽi ufɽinya tamin tete, na yali-na yiɽen yeḏi ṯikitaḏiza. 5 na gwu kwɔmne kwudaɽmina ḏahab ṯi eḏaɽani limaleyka nden nani la, kwir laŋɽa leḏi ŋiniṯ ŋeti kwuɽbeḏa ezir lu wa, weṯi gwu Allah-na amiḏina lizi li. ŋeḏi kwɔmne ŋgwu ŋiti ŋer ŋi andazi ŋere ŋere kire-kirem ŋgwu mac.
6 ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi nizam ŋgwu, eti yiziiz enḏi ŋwamin tatap kheyma-na kinani kwaḏan gi, eṯir gwu əkizi Allah ŋɔḏɽor; 7 lakin ŋga kiḏaḏu eti gwu kiziiz kir kweleny enḏi-na dak lamin lutuput tuɽuk kiḏleyu minmin, na eṯuŋw ere enḏi mac kwiira ŋina ŋetuŋw zi kete ŋeḏi rɔgwɽɔ ruŋwun, na ŋeḏi kla limaki tay pir. 8 ŋiɽaŋal ŋi ŋu, eṯi zi Ṯigɽim ṯirlinelu ter ilŋiiḏini eḏaruŋw, tay ṯeḏi ezir wirlinelu ter wuṯemḏi rerec titi ṯimɔkiṯini kinna mac, nani gwu ta kinna kheyma ŋga kinani par ŋgi la. 9 nizam ŋgwu nuŋw orɔ kaka zura kweḏi ŋwomur ŋweḏi kiremŋw. ki lomur ta kla, eṯir inḏeḏa haḏiya na karama kitezir, lakin ner ere eḏi ŋuma mac eḏinḏeḏa ŋgwa kweṯi kwocelu ṯugwori ṯuzuɽu-na. 10 eṯir orɔ dak ŋeḏi eḏne, na ṯiiḏa, na eḏuni rii mindaŋ, —tatap ner orɔ ŋeḏi aŋna domony, mindaŋ ma lomur ila leḏi ŋiɽaŋali ŋiṯemḏi.
ŋuma ŋeḏi Karama keni Kwruztu eḏi zuɽi lizi rugwori
11 lakin ma Kwruztu ruwene lu eḏorɔ Kiziiz kir kweleny kweḏi kwɔmne kwizaw kwinḏi eḏila, nuŋwendi kheyma gi-na kiṯemḏelu kir minmin (kiti kidaɽmina rii ri mac, nuŋw ere orɔ keḏi ṯurmun kḏu tɔk mac), 12 nuŋw enḏi tamin tutuput ṯuɽuk kezir wirlinelu ter wuṯemḏi rerec, kwiti kwapi-na ŋina ŋeḏi yiɽu na ŋeḏi nyiḏri mac, lakin ŋin ŋi ŋuŋun, nuŋw ŋi ṯa alla nyuŋwuzi ki ŋuway-na ŋeḏi ŋikya eḏinḏeḏa nyuŋwuzi hurriya winḏi eḏi nanniḏa dɔk.
13 na ma ŋin ŋeḏi yiɽu-ŋa nyiḏri nyi, na yaru yeḏi tumɽu kya yeṯir yi rece kla limaki ṯay pir, mer eḏi ŋuma eḏi ruzi yaŋna yuzuɽu-na, eḏi zi irlelu ter, 14 a ŋin ŋeḏi Kwruztu er ere eni ŋimɔtamḏalu purpur manya, ŋenyji zuɽici rugwori-na reri, mindaŋ mer duŋgweci ŋɔḏɽor ŋiti ŋeḏi ŋimiiḏa-na mac, eḏəkizi Allah weṯimiiḏi ŋɔḏɽor. Kwruztu kwunderṯa ŋgwu kwinḏeḏa Allah rɔgwɽɔ ruŋwun ruzuɽu-na cucuɽic ṯigɽim ṯi ṯuŋwun tetinanniḏa dɔk, eḏorɔ karama keri.
15 ŋwu ṯaŋwu, nuŋw orɔ kwete kwir ṯəmiḏana ṯeḏi ṯikitaḏiza ṯete ṯiaŋ, mindaŋ mer afi, kla ornuṯuŋw zi, ŋoru ŋinḏi eḏi nanniḏa dɔk ŋikitaḏuŋw zi ŋi, kaka ayŋw gwu kwete eḏi zi alla ki ŋikya-na ŋerrerzi kerreny, miḏir gwu ṯikitaḏiza ṯeḏi kerrenyŋw. 16 muŋw lɔ kwere ŋiɽaŋali ŋeḏi ṯikanna ṯeḏi ŋor ŋuŋwun, ner ere eḏi fayḏa mac, illi muŋw ay. 17 kaka eṯi gwu ṯikitaḏiza kḏu eḏi fayḏa dak ma ŋgwa kwuluḏi ay, kaka eṯuŋw gwu ere eḏi fayḏa ḏuṯ ma ŋgwa kwuluḏi nani kwumiiḏu kinna. 18 ṯaŋwu na ṯikitaḏiza ṯeḏi kerrenyŋw ere eḏi fayḏa mac ṯiira ŋina. 19 kaka andica gwu muuza lizi tatap amra ndendeṯ weḏi kuruu, nuŋw dimi ŋina ŋeḏi nyiḏri-ŋa yiɽu yi ŋaw ŋi, na yala yori na kwaɽi kwɔkwɽeny, mindaŋ muŋw ŋi ma rece kiṯami keḏi kuruu, na lizi tatap tɔk. 20 nuŋw zi eca ŋwu: ŋin ŋu ŋiri ŋin ŋeḏi ṯikitaḏiza ṯikita ŋwi ŋaŋa li. 21 kaka ṯaŋwu tɔk, nuŋw rece kheyma ŋin ŋi, na kwɔmne ŋgwa tatap kweṯir gi kwoce Allah lu. 22 a kweḏir ŋuma keni eḏaruŋw, kuruu gi eṯi kwɔmne tatap zuɽini ŋin ŋi, na ma ŋin ere irelu mac, a ṯififrina ṯeḏi ŋikya ere nani tɔk mac.
23 ŋwu ṯaŋwu mer eni ŋofḏana eḏi zuɽini ŋa ŋir kaka zura domony kweḏi kwɔmne kweḏi kilerena, karama gi ŋgu, ner eni ŋofḏana eḏi kwɔmne kweḏi kilerena rerec zuɽini karama gi kiṯemḏi ŋgu. 24 na Kwruztu ere enḏi mac kezir wirlinelu ter wudaɽmaḏir rii ri, waɽina domony wa wuṯemḏelu rerec, lakin nuŋw enḏi kilerena ŋundu eḏi ruwene lu kirem ki yey-na yeḏi Allah, eḏi roce nyuŋwuzi. 25 nuŋwere enḏi mac eḏinḏeḏa rɔgwɽɔ ruŋwun eḏorɔ karama ŋwamin rac ŋwamin rac, kaka eṯi gwu kiziiz kir kweleny ki ṯurmun-na enḏi kezir wirlinelu ter yiḏleyu yiḏleyu, ŋin ŋi ŋiti ŋir ŋuŋun mac; 26 eŋgir orɔ ṯaŋwu, eŋgi Kwruztu rerini ŋwamin-na caw caw kinaŋw tuk kitina gwu ṯurmun ṯay ṯi. lakin kwumɔ ruwene lu tamin tutuput dak ki lomur liratizaŋw zi li eḏafrazi ŋikyaŋi ṯay ṯete karama gi kir rɔgwɽɔ ruŋwun. 27 na kaka inḏi gwu lizi eḏay tamin tete, na kwaḏan ta er ma rilli ki yey-na yeḏi hukm, 28 ṯaŋwu a Kwruztu, kwumer ruzi karama tamin tutuput dak eḏufini ŋikyaŋi ŋeḏi luru, inḏi eḏi ruwene lu kwokwony, kwiti kweḏi ŋiɽaŋali ŋere ŋeḏi ŋikya mac, lakin eḏi zi efica kla ŋigileḏa leṯi icazi ŋunduŋwu kiṯay.
المسيح وسيط العهد الجديد
1 فالعَهدُ الأوّلُ كانَت لَه شَعائِرُ العِبادَةِ والقُدسِ الأرضِيّ. 2 فكانَ هُناكَ مَسكِنٌ مَنصوبٌ هوَ المَسكِنُ الأوّلُ الذي يُقالُ لَه القُدسُ، وفيهِ المَنارَةُ والمائِدَةُ وخُبزُ القُربانِ. 3 وكانَ وراءَ الحِجابِ الثّاني مَسكِنٌ يُقالُ لَه قُدْسُ الأقداسِ، 4 وفيهِ المِبخَرَةُ الذّهَبِـيّةُ وتابوتُ العَهدِ وكُلّهُ مُغَشّى بِالذّهَبِ، وفيهِ وِعاءٌ ذَهَبِـيّ يَحتَوي المَنّ وَفيهِ عَصا هرونَ التي أورَقَتْ ولَوْحا وصايا العَهدِ. 5 وكانَ فَوقَ التّابوتِ كَروبا المَجدِ يُظَلّلانِ الغِطاءَ. ولا مَجالَ الآنَ لِلكَلامِ على هذا كُلّهِ بِالتّفصيلِ.
6 كانَ كُلّ شيءٍ على هذا التّرتيبِ، فيَدخُلُ الكَهنَةُ إلى المَسكِنِ الأوّلِ في كُلّ وَقتٍ ويَقومونَ بِشَعائِرِ العِبادَةِ. 7 ولكِنّ رَئيسَ الكَهنَةِ وَحدَهُ يَدخُلُ إلى المَسكِنِ الثّاني مرّةً في السّنَةِ، ولا يَدخُلُها إلاّ ومعَهُ الدّمُ الذي يُقَدّمُهُ كَفّارَةً لِخَطاياهُ ولِلخطايا التي اَرتكَبَها الشّعبُ عَنْ جَهلٍ مِنهُم. 8 وبِهذا يُشيرُ الرّوحُ القُدُسُ إلى أنّ الطّريقَ إلى قُدْسِ الأقداسِ غَيرُ مَفتوحٍ ما دامَ المَسكِنُ الأوّلُ قائِمًا. 9 وهذا التّرتيبُ رَمزٌ إلى الزّمَنِ الحاضِرِ، وكانَ يَتِمّ فيهِ تَقديمُ قَرابـينَ وذَبائِـحَ لا تَقدِرُ أنْ تَجعَلَ الكاهِنَ كامِلَ الضّميرِ. 10 فهِـيَ أحكامٌ تَخُصّ الجَسَدَ وتَقتَصِرُ على المَأْكَلِ والمَشرَبِ ومُختَلفِ أساليبِ الغَسلِ، وكانَت مَفروضَةً إلى الوَقتِ الذي يُصلِـحُ اللهُ فيهِ كُلّ شيءٍ.
11 ولكِنّ المَسيحَ جاءَ رئيسَ كَهنَةٍ لِلخيراتِ المُستَقبَلَةِ واَجتازَ خَيمَةً أعظَمَ وأكمَلَ مِنْ تِلكَ الخَيمَةِ الأولى، غَيرَ مَصنوعَةٍ بأيدي البَشَرِ، أي أنّها لا تَنتَمي إلى هذِهِ الخليقَةِ، 12 فدَخَلَ قُدْسَ الأقداسِ مرّةً واحدَةً، لا بِدَمِ التّيوسِ والعُجولِ، بَلْ بِدَمِهِ، فكَسَبَ لَنا الخَلاصَ الأبدِيّ. 13 فإذا كانَ رَشّ دَمِ التّيوسِ والثّيرانِ ورَمادِ العِجلَةِ يُقَدّسُ المُنَجّسينَ ويُطَهّرُ جَسَدَهُم، 14 فما أَولى دَمَ المَسيحِ الذي قَدّمَ نَفسَهُ إلى اللهِ بالرّوحِ الأزلِـيّ قُربانًا لا عَيبَ فيهِ، أنْ يُطَهّرَ ضَمائِرَنا مِنَ الأعمالِ المَيّتَةِ لِنَعبُدَ اللهَ الحيّ.
15 لذلِكَ هوَ الوَسيطُ لِعَهدٍ جَديدٍ يَنالُ فيهِ المَدعوّونَ الميراثَ الأبدِيّ المَوعودَ، لأنّهُ ماتَ كَفّارَةً لِلمَعاصي التي اَرتكَبَها الشّعبُ في أيّامِ العَهدِ الأوّلِ.
16 فحَيثُ تكونُ الوَصِيّةُ يَجبُ إثباتُ مَوتِ المُوصي، 17 لأنّ الوَصِيّةَ مَرهونَةٌ بِمَوتِ المُوصي، فلا فِعلَ لها ما دامَ المُوصي حيّا. 18 ولذلِكَ تكَرّسَ العَهدُ الأوّلُ أيضًا بِالدّمِ. 19 فَموسى، بَعدَما تَلا على مَسامِـعِ الشّعبِ جميعَ الوَصايا كما هِيَ في الشّريعَةِ، أخَذَ دمَ العُجولِ والتّيوسِ، ومَعهُ ماءٌ وصُوفٌ قِرمِزيّ وزوفى، ورَشّهُ على كِتابِ الشّريعَةِ نَفسِهِ وعلى الشّعبِ كُلّهِ 20 وقالَ: «هذا هوَ دَمُ العَهدِ الذي أمرَكُمُ اللهُ بِه». 21 وكذلِكَ رَشّ الخَيمَةَ وكُلّ أدَواتِ العِبادَةِ بِالدّمِ. 22 ويكادُ لا يَطْهُرُ شيءٌ حسَبَ الشّريعَةِ إلاّ بِالدّمِ، وما مِنْ مَغفِرَةٍ بِغَيرِ إراقَةِ دَمٍ.
المسيح أعظم الذبائح
23 فإذا كانَ مِثالُ الأُمورِ السّماوِيّةِ يَلزَمُهُ التّطهيرُ بِهذِهِ الشّعائِرِ، فالأُمورُ السّماوِيّةُ نَفسُها يَلزَمُها تَطهيرٌ بِذَبائِـحَ أفضَلَ مِنْ تِلكَ، 24 لأنّ المَسيحَ ما دخَلَ قُدسًا صَنَعَتهُ أيدي البَشَرِ صُورَةً لِلقُدسِ الحَقيقِـيّ، بَلْ دَخَلَ السّماءَ ذاتَها لِـيظهَرَ الآنَ في حَضرَةِ اللهِ مِنْ أجلِنا، 25 لا لأنّهُ سَيُقدّمُ نَفسَهُ عِدّةَ مَرّاتٍ كما يَدخُلُ رَئيسُ الكَهنَةِ قُدْسَ الأقداسِ كُلّ سنَةٍ بِدَمٍ غَيرِ دَمِهِ، 26 وإلاّ لكانَ علَيهِ أنْ يتَألّمَ مَرّاتٍ كَثيرَةً مُنذُ إنشاءِ العالَمِ. ولكِنّهُ ظَهَرَ الآنَ مرّةً واحدَةً عِندَ اَكتِمالِ الأزمِنَةِ لِـيُــزيلَ الخَطيئَةَ بِتَقديمِ نَفسِهِ ذَبـيحَةً للهِ. 27 وكما أنّ مَصيرَ البَشَرِ أنْ يَموتوا مرّةً واحدَةً، وبَعدَ ذلِكَ الدّينونَةُ، 28 فكذلِكَ المَسيحُ قَدّمَ نَفسَهُ مَرّةً واحدَةً لِـيُزيلَ خَطايا الكثيرِ مِنَ النّاسِ. وسيَظهَرُ ثانِـيَةً، لا لأجلِ الخَطيئَةِ، بَلْ لِخلاصِ الذينَ يَنتَظِرونَهُ.