aza 6
Yecu kwubiye lizi lir alaaf ṯuḏni
1 kwaḏan ta, na Yecu duŋgwaḏa tujul ṯi-na teni jaliil, teḏi tabariiyaŋw, 2 na ŋwuduŋw kwaḏiḏa ŋwuru, kaka mer gwu inḏaci ŋilima ŋerricaŋw zi luma. 3 na Yecu allu kayin la, ner gwu nanalu limeḏgen li. 4 na kuruu keni titamḏa ŋiɽany adiḏi, iid yi weḏi yahuuḏ. 5 ŋwu taŋwu, na Yecu dimi yey, nuŋw eze ŋwuduŋw ŋwitezir ŋwulubeḏu nana, ŋwinḏi nanuŋw gwu; nuŋw eca fiilibbuzŋw ŋwu: ler zi lica klu eḏneya ṯaka, wir ye? 6 nuŋw zi andaci ŋu, tecaŋw gwu, kaka ilŋiicaŋw gwu ŋundu rac kweŋguŋw erri. 7 na fiilibbuz eŋnici, nuŋw eca ŋwu: mer kinna iila eḏneya jineya wri, mer ye lere lere wɔkwɔ wɔkwɔ domony, ŋwuzi ta ere biɽdi too. 8 nuŋw eŋnici kwete kwirir limeḏgen li kweni andaraawuz, kwirir zimaan buṯruz gi ŋiaŋga, nuŋw eca ŋwu: 9 tor tete tinani kunuŋ tapa eḏneya wir yafaŋi ṯuḏni, na lum nden lɔkwɽeny; lakin kweni ŋgwu aḏa, kaka temḏir gwu lu litezir? 10 nezi Yecu eca ŋwu: owḏer lizi lu, er nanalu, ezir wata weḏi karwa kitezir, na lizi linanalu lir lor liri kaka alaaf ṯuḏni. 11 taŋwu na Yecu dimi eḏneya; nuŋw ortaḏa, nuŋw zi kannaci kla lowḏelu, lum li tɔk, kaka naŋnar gwu. 12 mer be eḏneya, nuŋw eca limeḏgen ŋwu: aɽizar wa weɽne duŋw, mindaŋ eḏere kiraḏa lu were mac. 13 ner aɽazi duŋw, ner urezi luffa wri-kwuɽen eḏne yi wuṯayinelu.
14 ma lizi klu eze ŋilima ŋerrizi Yecu, ner ari: kwunderṯa ŋgwu rac kwir kwiɽi, kwinḏi eḏila ki ṯurmun-na. 15 na mezi Yecu inḏa kwumer naŋni eḏele eḏi miḏa, eḏi ruzi melik ŋuma ŋi-na, nuŋw duŋgwaḏa kwokwony, nuŋw allu kayin la kwutuput.
Yecu kwinḏi kwutuput eḏari ki yiriny, nuŋw ele ŋaw la
16 ma kirakalu orɔ nyɔnɔ-nyɔnoc, na limeḏgen oɽi ki ṯujul-na. 17 mindaŋ mer enḏi ki faluuka-na, ner gi ele ŋaw la eḏilaḏa kafranahum ŋgi. nezi ezir riimeḏa, na Yecu ere ila nanir gwu kinna mac. 18 na ŋaw upuḏuna, kaka upu gwu kurun kuru tu-tu. 19 mer ṯa iili faluuka ki ṯujul-na keligeny-na, ner eze Yecuŋw kwinḏi ŋaw la, mindaŋ muŋw ilizi faluuka, ner ṯenye. 20 nuŋw zi eca ŋwu: nyi kwiri. eṯi ṯinya mac. 21 ṯa ner ta enji ki faluuka-na, lamina; na faluuka upaḏi tuc ezir wilaḏir gwu.
lizi linaŋna ŋilima
22 ma ŋurpu ŋgwa orɔ, na ŋwuduŋw nani ṯujuli kəni kinaŋw gwu ŋgwena, ŋwumeze faluuka kwutuput dak, ner elŋece eḏaru ŋwa, Yecu kwiti kwumenji ki faluuka-na limeḏgen li mac, lakin na limeḏgen ele cukcuk. 23 lakin na lifaluuka, linḏi ṯabariiya ŋgi, ila ezir kworɔ wiiḏinar gwu eḏneya wortaḏa Kweleny. 24 ŋwu ṯa, na ŋwuduŋw ulezi Yecuŋwuzi limeḏgen li, ner enḏi ŋunduŋa tɔk ki lifaluuka-na, ner ele kafranahum, linaŋna Yecuŋw.
eḏne weṯinḏeḏa ŋimiiḏa
25 mer inḏa ṯujuli kəni kinaŋw gwu ŋgwena ner eca ŋwu: rabbi, a kwumila ṯacaŋ? 26 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, a linaŋna nyuŋwu kaka ma gwu be eḏne yi wiiḏi ŋa. a lende limila ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi ŋilim ŋizaŋazi. 27 eṯəkina mac eḏne yi ŋɔḏɽor weṯidigɽi, lakin eṯi yi əkini ŋɔḏɽor wetinanniḏa wizaw, eḏinḏeḏa ŋimiiḏa ŋiaŋ, ŋinḏi eḏi nanniḏa dɔk, winḏi ŋazi Tor teḏi kwizigwunaŋ eḏinḏeḏa. tinderṯa timɔ gwu Papa kweni Allah inḏeḏa zulṯa kwuŋwun. 28 ner eca ŋwu: ta enyi ma ari ḏa, eḏi ma erri ŋɔḏɽor ŋeḏi Allah? 29 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: ŋinderṯa ŋeni ŋɔḏɽor ŋeḏi Allah, eḏalliḏa ŋgwa kwuzaŋw ṯugwori nana. 30 ṯaŋwu, ner eca ŋwu: ŋilim ŋinder ŋendu ŋenyji errici, eḏi zi eze, eḏi ma emnizi ŋaŋwu. a kweṯerri aḏa? 31 eṯi papaŋa leri ye eḏneya weni manna kwuḏer-na, kaka luḏinar gwu, ŋaruŋw: linḏeḏaŋw zi eḏneya woɽi kilerena eḏi ye. 32 nezi Yecu eca ŋwu: nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, muuza kwiti kwiri mac kwinḏeḏa ŋazi eḏneya woɽi kilerena; lakin Papa kwinyi kwiri ŋgwu kwinḏeḏa ŋazi eḏneya wir rerem woɽu kilerena. 33 na eḏne weḏi Allah, winderṯa woɽu kilerena, eḏi zi inḏeḏa leḏi ṯurmun ŋimiiḏa. 34 ner eca ŋwu: Kweleny etinyjinḏeṯa ṯi eḏneya wu dɔk dɔk.
35 nezi Yecu eca ŋwu: nyi kwiri pa kwir eḏne weṯinḏeḏa ŋimiiḏa; muŋw ila kwere nani nyi gwu, a yaŋwu ere ye mac, na kwere kweṯinyi emni eḏalliḏa ṯugwori nana, a owḏa ere ye kwokwony mac. 36 lakin ŋaŋa, kaka ari nyi gwu, a liti lemni mac, keni limenyeze. 37 kla tatap leṯinyji Papa inḏeḏa, er ila nani nyi gwu, na ŋgwa kwila nani nyi gwu, e nyi ere ṯiŋaḏalu ḏuṯ, 38 kaka oɽi nyi gwu kilerena, eḏi zi ere erri ŋeḏi ṯugwor ṯinyi mac, lakin eḏi zi erri ŋeḏi ṯugwor ṯeḏi ŋgwa kwuzanyi. 39 ŋeḏi ṯugwor ṯeḏi ŋgwa kwuzanyi ŋir ŋu, eḏi nyi ere ṯuzi keni kwere mac kweḏi kla tatap limɔŋw zi inḏeḏa nyuŋwu, lakin eḏi nyi diɽi ŋunduŋwuzi ki lamin leḏi kwaḏanŋw. 40 ŋinderṯa ŋu ŋiri ŋeḏi ṯugwor ṯeḏi Papa kwinyi, eḏi kwere nyiḏak kweṯeze Tiɽŋeyin, na kweṯalliḏa ŋunduŋwu ṯugwori nana, eḏi ŋimiiḏa ŋiaŋ ŋinḏi eḏi nanniḏa dɔk, kwenyi diɽi ki lamin leḏi kwaḏanŋw.
41 na yahuuḏ ermiḏeḏa nana kaka aruŋw gwu ŋwu: nyi kwiri eḏne woɽu kilerena. 42 ner aru ŋwu: kwunde kwiti kwiri ŋgwu manya kweni Yecu, kwir tor teḏi yuzif a? a kwilŋiiḏir pa ṯernyin ŋwuzi lenyin gi rac, na aḏa kwiri mindaŋ aruŋw ŋwu: nyi kwumoɽa kilerena? 43 nezi ṯa Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: eṯermiḏeḏir-na ŋwu mac. 44 kwizi kwiti kwere mac kweḏi ŋuma eḏila nani nyi gwu, illa ŋgwa kwumulcanyi Papa kwuzanyi, na kwenyi diɽi ki lamin leḏi kwaḏanŋw. 45 ŋuluḏizi liɽi, ner ari, lezi Allah ilŋiiḏini tatap, roḏur ŋwu, kwizi kwere nyiḏak kwumɔneŋne Papaŋw, kwumezelŋece ŋeni ŋuŋun, kwunderṯa kweṯila nani nyi gwu. 46 kwiti kwere kwiza Papaŋw mac, illa ŋgwa kwinḏi nani gwu Allah, kwunderṯa kwumeze Papaŋw. 47 nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, kwere kweṯalliḏa nyuŋwu ṯugwori nana, kwunderṯa kweḏi ŋimiiḏa ŋiaŋ ŋinḏi eḏi nanniḏa dɔk.
48 nyi kwiri ṯa ŋgwu kwir eḏne weṯinḏeḏa ŋimiiḏa. 49 rarnyalu riiḏi manna kwuder-na, ner keni ay. 50 winderṯa wu wir eḏne woɽu kilerena, mindaŋ ma kwere ye ta, ŋwere ay mac. 51 nyi kwiri ṯa ŋgwu kwir eḏne weṯinḏeḏa ŋimiiḏa, woṯu kilerena, muŋw ye kwere eḏneya wu, ŋwunanniḏa kwumiiḏu dɔkdɔk. na eḏne wenyji yi inḏeḏa kla leḏi ṯurmun ŋimiiḏa, aŋna winyi wiri.
52 ta na yahuuḏ upaḏa lu deŋgen-na, ner ari: kwor ŋgwu kwenyjinḏeḏa aŋna wuŋwun aŋgwuru, eḏi ye? 53 ŋwu ṯa, nezi Yecu eca ŋwu: nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, ma ere ye aŋna weḏi Tor teḏi kwizigwunaŋ mac, ma ere ii ŋina ŋuŋun tɔk mac, a liti leḏi ŋimiiḏa daŋgal-na mac. 54 kwere kweṯi ye aŋna winyi, kweṯ ii ŋina ŋinyi tɔk, kwunderṯa kweṯeḏi ŋimiiḏa-na ŋiaŋ, ŋinḏi eḏi nanniḏa dɔk, e nyi diɽi ŋunduŋwu ki lamin leḏi kwaḏanŋw. 55 kaka urgwu aŋna winyi eḏne rerem, na ŋin ŋinyi orɔ tiiḏa rerem tɔk. 56 kwere kweṯi ye aŋna winyi, na kweṯ ii ŋina ŋinyi tɔk, kwunderṯa kweṯinani duŋgwinyi-na, eṯi nyi gwu nani-na tɔk. 57 kaka uzanyi gwu Papa kwumiiḏu, na miiḏi nyi gwu Papa ŋgi, ŋwu ṯa, ŋgwa kweṯi nyi ṯa ye, ŋwumiiḏi duŋgwinyi ŋgi tɔk. 58 winderṯa wir eḏne woɽu kilerena; witi wir kaka wa wiiḏi rarnyalu-ŋa mac, ner ay; kweṯi ye eḏneya wu, ŋwunanniḏa kwumiiḏu dɔk dɔk. 59 nuŋw zi andazi ŋiɽaŋali ŋu ki majma-na kwete, ilŋiiḏinaŋw zi gwu kafranahum.
lizi liti leḏi ṯəmna mac mer orlaci Yecuŋw ŋwudɔŋw
60 na luru limɔkwaḏiḏa ŋunduŋwu, mer zi ṯa neŋne, ner ari: ŋiɽaŋal ŋu ŋifirlaṯinyji. eya kwunaŋna eḏi zi neŋne? 61 nezi Yecu elŋece ki ṯugwor-na ŋeḏi kla limɔkwaḏiḏa, ŋimer ŋi ərum, nuŋw zi eca ŋwu: ŋimɔŋazi ṯugwudazi eḏi zi aki pir a? 62 a leḏi rɔtɔ ḏa, ma gwu eze Toru teḏi kwizigwunaŋ elliḏuŋw gwu kezir wunanuŋw gwu kerreny? 63 ṯigɽim tiri, ṯeṯinḏeḏa ŋimiiḏa. aŋna ta, eṯuŋw ene luŋw. ŋiɽaŋal ŋimɔ ŋazi andaci eṯir orɔ ṯigɽim na ŋimiiḏa tɔk. 64 na kla lɔkwɔ daŋgal-na liti leḏi ṯəmna mac. kaka ilŋiica zi gwu Yecu kwizatuk kla liti leḏi ṯəmna mac; nuŋw elŋece ŋgwa tɔk kwinḏi eḏi bɔŋwḏi. 65 ŋwu ta, nuŋw zi eca ŋwu: roḏur ŋwu, nyi kwumɔ ŋazi eca ŋwu, kwizi kwiti kwere mac kweḏi ŋuma eḏila nani nyi gwu, illa ŋgwa kwumɔ Papa inḏeḏa ŋuma eḏila.
ṯundiza ki ṯiŋna teḏi buṯruz, aruŋw: Yecu kwiri Kwruztu
66 ki lomur ṯa kla na luru limɔkwaḏiḏa duŋgwaḏa, ner li ere romḏi kwokwony mac. 67 ta nezi Yecu eca wri-kwuɽen ŋwu: a linaŋna eḏi duŋgweci nyuŋwu tɔk a? 68 na zimaan buṯruz eŋnici, nuŋw eca ŋwu: Kweleny, ta enyi ma ele nani gwu eya? ŋiɽaŋal ŋɔŋa ŋeṯinḏeḏa ŋimiiḏa ŋiaŋ, ŋinḏi eḏi nanniḏa dɔk. 69 nyiŋa leḏi ṯəmna, na ŋimenyji elŋece eḏaruŋw: a kwiri Kwirlinelu ter kweḏi Allah. 70 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: nyi kwiti kwicaŋazi-na wri-kwuɽen manya, na ŋgwu kwete keni daŋgal-na kwir ibliiz? 71 nuŋw zi andazi ŋeḏi yahuuza kwir tor teḏi zimaan izkaryuuṯi, kaka urŋw gwu kwinḏi eḏi bɔŋwḏi, kwir kweḏi kla lirir li wri-kwuɽen.
يسوع يطعم خمسة آلاف رجل
(متى 14‏:13‏-21، مرقس 6‏:30‏-44، لوقا 9‏:10‏-17)
1 ثُمّ عبَرَ يَسوعُ بَحرَ الجليلِ وهوَ بُحيرةُ طَبَرِيّةَ، 2 فتَبِعَهُ جُمهورٌ كبـيرٌ، لأنّهُم رأَوا آياتِهِ في شِفاءِ المَرضى. 3 فصَعِدَ يَسوعُ إلى الجبَلِ وجلَسَ معَ تلاميذِهِ. 4 وكانَ اَقتَرَبَ عِيدُ الفِصْحِ عِندَ اليَهودِ. 5 فرفَعَ يَسوعُ عينَيهِ فرأى الجُموعَ مُقبِلَةً إلَيهِ، فقالَ لِفيلُبّسَ: «مِنْ أينَ نَشتَري الخُبزَ لنُطعِمَهُم؟» 6 قالَ هذا ليُجَرّبَ فِـيلُبّسَ، لأنّ يَسوعَ كانَ يَعرفُ ما سيَعمَلُ. 7 فأجابَهُ فِـيلبّسُ: «لَو اَشتَرَينا خُبزًا بِمئَتي دينارٍ، لَما كَفى أن يَحصُلَ الواحدُ مِنهُم على كِسرةٍ صَغيرةٍ». 8 وقالَ لَه أحدُ تلاميذِهِ، وهوَ أندَراوسُ أخو سِمعانَ بُطرُسَ: 9 «هُنا صَبِـيّ معَهُ خَمسَةُ أرغِفَةٍ مِنْ شَعيرٍ وسَمكتانِ، ولكنْ ما نَفعُها لِمثلِ هذا الجَمعِ؟» 10 فقالَ يَسوعُ: «أقعِدوا النّاسَ». وكانَ هُناكَ عُشبٌ كثيرٌ فقَعَدوا. وكانَ عدَدُ الرّجالِ نحوَ خَمسَةِ آلافٍ.
11 فأخَذَ يَسوعُ الأرغِفَةَ وشكَرَ، ثُمّ وزّعَ على الحاضِرينَ بِمقدارِ ما أرادوا. وهكذا فعَلَ بالسّمكَتَينِ. 12 فلمّا شَبِعوا، قالَ لِتلاميذِهِ: «اَجمَعوا ما فَضلَ مِنَ الكِسَرِ لِئَلاّ يَضيعَ منها شيءٌ». 13 فجَمَعوها ومَلأُوا اَثنَتَي عشْرَةَ قُفّةً مِنَ الكِسَرِ التي فَضَلَت عَنِ الآكلينَ مِنْ أرغِفَةِ الشّعيرِ الخَمسَةِ.
14 فلمّا رأى النّاسُ هذِهِ الآيةَ التي صنَعَها يَسوعُ قالوا: «بالحقيقَةِ، هذا هوَ النّبِـيّ الآتي إلى العالَمِ!» 15 وعرَفَ يَسوعُ أنّهُم يَستَعِدّونَ لاَختِطافِهِ وجَعْلِه مَلِكًا، فاَبتَعدَ عنهُم ورَجَعَ وحدَهُ إلى الجبَلِ.
يسوع يمشي على الماء
(متى 14‏:22‏-27، مرقس 6‏:45‏-52)
16 ولمّا جاءَ المَساءُ، نزَلَ تلاميذُهُ إلى بَحرِ الجليلِ. 17 فركِبوا قارِبًا وعَبَروا بِه إلى كَفْرَناحومَ. وأظلَمَ الليلُ قَبلَ أنْ يَلحَقَهُم يَسوعُ. 18 وهبّت عاصِفَةٌ شَديدَةٌ، فَهاجَ البحرُ. 19 وبَعدَما قَطَعوا ثلاثَةَ أميالٍ أو أربعةً، رأوا يَسوعَ يَدنو مِنَ القارِبِ ماشيًا على البحرِ فخافوا. 20 فقالَ لهُم: «أنا هوَ لا تَخافوا!» 21 وأرادوا أنْ يُصعِدوهُ إلى القارِبِ، فوصَلَ القارِبُ في الحالِ إلى الأرضِ التي كانوا يَقصِدونَها.
الناس يطلبون يسوع
22 وفي الغَدِ، تذكّرَ الجَمعُ الذي بَقِـيَ على الشّاطِـئِ الآخَرِ أنّ قارِبًا واحدًا كانَ هُناكَ، وأنّ يَسوعَ ما صَعِدَ إلَيهِ معَ تلاميذِهِ، بل ذهَبَ التلاميذُ وحدَهُم. 23 إلاّ أنّ بَعضَ القواربِ جاءَت مِنْ طَبرِيّةَ إلى الشّاطئِ القَريبِ مِنَ المَوضِعِ الذي أكلوا فيه الخُبزَ بَعدَ أنْ شكَرَ الرّبّ. 24 فلمّا رأى الجَمعُ أنّ يَسوعَ ما كانَ هُناكَ ولا تلاميذُهُ ركِبوا القوارِبَ وذَهَبوا إلى كَفْرَناحومَ يَبحَثونَ عَنهُ.
يسوع خبز الحياة
25 فلمّا وجَدُوهُ على الشّاطئِ الآخَرِ قالوا لَه: «متى وصَلْتَ إلى هُنا، يا مُعَلّمُ؟»
26 فأجابَهُم يَسوعُ: «الحقّ الحقّ أقولُ لكُم: أنتُم تَطلُبوني لا لأنّكُم رأيتُمُ الآياتِ، بل لأنّكُم أكلتُمُ الخُبزَ وشَبِعتُم. 27 لا تَعمَلوا لِلقوتِ الفاني، بل اَعمَلوا لِلقوتِ الباقي لِلحياةِ الأبدِيّةِ. هذا القوتُ يَهبُهُ لكُمُ اَبنُ الإنسانِ، لأنّ اللهَ الآبَ خَتَمَهُ بِخَتْمِهِ».
28 قالوا لَه: «كيفَ نَعمَلُ ما يُريدُه اللهُ؟» 29 فأجابَهُم: «أنْ تُؤمِنوا بِمَنْ أرسَلَه: هذا ما يُريدُه اللهُ».
30 فقالوا لَه: «أرِنا آيةً حتى نُؤمِنَ بِكَ! ماذا تَقدِرُ أنتَ أنْ تَعمَلَ؟ 31 آباؤُنا أكَلُوا المَنّ في البرّيّةِ، كما جاءَ في الكِتابِ: «أعطاهُم خُبزًا مِنَ السّماءِ ليأكُلوا». 32 فأجابَهُم يَسوعُ: «الحقّ الحقّ أقولُ لكُم: ما أعطاكُم موسى الخُبزَ مِنَ السّماءِ. أبـي وحدَهُ يُعطيكُمُ الخُبزَ الحَقيقيّ مِنَ السّماءِ. 33 لأنّ خُبزَ اللهِ هوَ الذي يَنزِلُ مِنَ السّماءِ ويُعطي العالَمَ الحياةَ».
34 قالوا لَه: «يا سيّدُ، أعطِنا كُلّ حينٍ مِنْ هذا الخُبزِ». 35 فقالَ لهُم يَسوعُ:
«أنا هوَ خُبزُ الحياةِ.
مَنْ جاءَ إِليّ لا يَجوعُ،
ومَنْ آمنَ بـي لا يعطَشُ أبدًا.
36 لكنّي قُلتُ لكُم: تَرَوني ولا تُؤمِنونَ.
37 مَنْ وهَبَهُ الآبُ لي يَجيءُ إليّ،
ومَنْ جاءَ إِليّ لا أُبعِدُهُ عَنّي.
38 فما نزَلْتُ مِنَ السّماءِ لأعمَلَ ما أُريدُهُ أنا،
بل ما يُريدُهُ الذي أرسَلَني.
39 وما يُريدُهُ الذي أرسَلَني
هوَ أنْ لا أخسَرَ أحَدًا مِمَنْ وهبَهُم لي،
بل أُقيمُهُم كُلّهُم في اليومِ الآخِرِ.
40 وهذا ما يُريدُهُ أبـي:
إنّ كُلّ مَنْ رأى الابنَ وآمنَ بِه نالَ الحياةَ الأبديّةَ،
وأنا أُقيمُهُ في اليومِ الآخِرِ».
41 فتَذَمّرَ اليَهودُ على يَسوعَ لأنّهُ قالَ: «أنا الخُبزُ الذي نزَلَ مِنَ السّماءِ»، 42 وقالوا: «أما هوَ يَسوعُ اَبنُ يوسُفَ؟ نَحنُ نَعرِفُ أباهُ وأُمّهُ، فكيفَ يَقولُ الآنَ إنّهُ نزَلَ مِنَ السّماءِ؟» 43 فأجابَهُم يَسوعُ:
«لا تتَذَمّروا فيما بَينَكُم.
44 ما مِنْ أحدٍ يَجيءُ إليّ
إلاّ إذا اَجتَذَبَهُ الآبُ الذي أرسَلَني،
وأنا أُقيمُهُ في اليومِ الآخِرِ.
45 ويكونونَ كُلّهُم تلاميذَ اللهِ،
كما كتَبَ الأنبـياءُ.
فمن سَمِعَ الآبَ وتَعَلّمَ مِنهُ جاءَ إِليّ،
46 لا أَنّ أحدًا رأى الآبَ
إلاّ مَنْ جاءَ مِنْ عِندِ اللهِ:
هوَ الذي رأى الآبَ.
47 الحقّ الحقّ أقولُ لكُم:
مَنْ آمَنَ بـي، فلَهُ الحياةُ الأبديّةُ.
48 أنا هوَ خُبزُ الحياةِ.
49 آباؤُنا أكَلوا المَنّ في البرّيّةِ وماتُوا،
50 لكِنْ مَنْ يأكُلْ هذا الخُبزَ النّازِلَ مِنَ السّماءِ لا يَموتُ.
51 أنا هوَ الخُبزُ الحيّ الذي نزَلَ مِنَ السّماءِ.
مَنْ أكَلَ هذا الخُبزَ يَحيا إلى الأبَدِ.
والخُبزُ الذي أُعطيهِ هوَ جَسدي،
أبذُلُهُ مِنْ أجلِ حياةِ العالَمِ».
52 ووقَعَ جِدالٌ بَينَ اليَهودِ وتَساءَلوا: «كيفَ يَقدِرُ هذا الرّجُلُ أنْ يُعطِيَنا جسَدَهُ لِنأكُلَه؟» 53 فقالَ لهُم يَسوعُ:
«الحقّ الحقّ أقولُ لكُم:
إنْ كُنتُم لا تأكُلونَ جسَدَ اَبنِ الإنسانِ ولا تَشرَبونَ دَمَهُ،
فلَن تكونَ فيكُمُ الحياةُ.
54 ولكِنْ مَنْ أكَلَ جَسَدي وشَرِبَ دَمي
فلَهُ الحياةُ الأبديّةُ،
وأنا أُقيمُهُ في اليومِ الآخِرِ.
55 جَسَدي هوَ القوتُ الحَقيقيّ،
ودَمي هوَ الشّرابُ الحَقيقيّ.
56 مَنْ أكَلَ جَسَدي وشَرِبَ دَمي
يَثبُتُ هوَ فيّ، وأثبُتُ أنا فيهِ.
57 وكما أنا أحيا بالآبِ الحَيّ الذي أرسَلَني،
فكذلِكَ يَحيا بـي مَنْ يأكُلُ جَسَدي.
58 هذا هوَ الخُبزُ النّازِلُ مِنَ السّماءِ،
لا المَنّ الذي أكَلَهُ آباؤُكُم ثُمّ ماتوا.
مَنْ أكَلَ هذا الخُبزَ يحيا إلى الأبدِ».
59 قالَ يَسوعُ هذا الكلامَ وهوَ في مجمَعِ كَفْرَناحومَ.
كلام الحياة الأبدية
60 فقالَ كثيرٌ مِنْ تلاميذِهِ لمّا سَمِعوهُ:
«هذا كلامٌ صَعبٌ، مَنْ يُطيقُ أنْ يَسمَعَهُ؟» 61 وعرَفَ يَسوعُ أنّ تلاميذَهُ
يَتذَمّرونَ، فقالَ لهُم: «أيَسوءُكُمْ كلامي هذا؟ 62 فكيفَ لَو رأيتُمُ اَبنَ الإنسانِ يَصعَدُ إلى حَيثُ كانَ مِنْ قَبْلُ؟ 63 الرّوحُ هوَ الذي يُحيِـي، وأمّا الجسَدُ فلا نَفْعَ مِنهُ. والكلامُ الذي كَلّمتُكُم بِه هوَ رُوحٌ وحياةٌ. 64 ولكِنْ فيكُم مَنْ لا يُؤمِنونَ». قالَ يَسوعُ هذا لأنّهُ كانَ يَعرِفُ مُنذُ البدءِ مَنِ الذينَ لا يُؤمِنونَ بِه ومَنِ الذي سيُسلِمُهُ. 65 ثُمّ قالَ: «ولِهذا قُلتُ لكُم: لا يَجيءُ أحدٌ إليّ إلاّ بِنِعمَةٍ مِنَ الآبِ».
66 فتخَلّى عَنهُ مِنْ تِلكَ السّاعةِ كثيرٌ مِنْ تلاميذِهِ واَنقَطَعوا عَنْ مُصاحبَتِه. 67 فقالَ يَسوعُ لِلتلاميذِ الاثنَي عَشَرَ: «وأنتُم، أما
تُريدونَ أنْ تَترُكوني مِثْلَهُم؟» 68 فأجابَهُ سِمعانُ بُطرُسُ: «إلى مَنْ نَذهَبُ يا سيّدُ، وكلامُ الحياةِ الأبدِيّةِ عِندَكَ؟ 69 نَحنُ آمَنّا بِكَ وعَرَفنا أنّكَ أنتَ قُدّوسُ اللهِ».
70 فقالَ لهُم يَسوعُ: «أما اَختَرتُكُم، أنتُم الاثنَي عشَرَ؟ لكِنّ واحدًا مِنكُم شَيطانٌ!» 71 وعَنَى بذلِكَ يَهوذا بنَ سِمعانَ أسخريوطَ، وهوَ الذي سَيُسْلِمُهُ، معَ أنّهُ أحدُ الاثنَي عشَرَ.