aza 7
Yecu kwiri Kiziiz kir kweleny kaka malkizaaḏikŋw
1 na malkizaaḏik ŋgwu, kwir kweleny kweḏi zaliimŋw, kwir kiziiz keḏi Allah wuṯemḏelu purpur, ner kadriḏi ibrahiim gi, muŋw aɽa muŋw gwu iɽinyiiḏa lelenyi, nuŋw ortaḏa ŋunduŋwu; 2 na ibrahiim inḏeḏa kwete kweḏi wri kweḏi kwɔmne tatap eḏorɔ kwuŋwun. na yiriny yuŋwun ṯay ṯi kwupizena eḏeni kweleny kweḏi ṯofḏana, nuŋw eni tɔk kweleny kweḏi zaliimŋw, ŋenuŋw, kweleny kweḏi ŋiɽena. 3 nuŋw ere eḏi ṯernyin ŋwuzi lenyin gi mac, ya likwurna tɔk mac, nuŋw ere eḏi ŋwamin ŋwiŋna mac, nuŋw ere eḏi ŋwamin ŋweḏi kwaḏanŋw tɔk mac; aɽanaŋw gwu Tor teḏi Allah, eṯuŋw nanniḏa kwir kiziiz dɔk dɔk.
4 na izarṯi, kweni kwete kwuṯemḏizelu! na ibrahiim, kwir kwukwurna, inḏeḏa ŋunduŋwu kwete kweḏi wri kweḏi kwɔmne tatap kwumɔŋw afa ki ṯuwən-na. 5 na kla lir ŋelŋe ŋeḏi laawi leṯafi ŋɔḏɽor ŋeḏi yiziiz, eṯir eḏi amra kuruu-na eḏafi kwete kweḏi wri nani gwu lizi, lir lieŋgen leŋen, ner orɔ ŋunduŋa kinna tɔk ŋelŋe ŋeḏi ibrahiim. 6 lakin na malkizaaḏik, kwiti kweḏi likwurna leŋen mac, nuŋw afi kwete kweḏi wri nani gwu ibrahiim, nuŋw ortaḏa ŋunduŋwu kwumafa ṯikitaḏa tatap teḏi Allah. 7 nuŋw ere kwere mac kweŋgi derne eḏaruŋw, ŋgwa kwir kwɔkwɽeny kweṯafi ṯortaḏa nani gwu ŋgwa kwuṯemḏelu. 8 na kwokwony, eti lizi linḏi eḏay afi kwɔmne kwete kweḏi wri, lakin ki ŋiɽaŋal-na ŋa, eṯuŋw afi ŋgwa ŋimerzi lɔ, ŋenuŋw, kweri miiḏi. 9 a kweḏir ŋuma keni eḏaruŋw: na laawi ŋundu, kwunderṯa kweṯafi kwete kweḏi wri, nuŋw inḏeḏa kwete kweḏi wri ibrahiim ŋgi, 10 kaka urŋw gwu lola kinneni kari-na keḏi kwukwurna kwuŋwun ki lomur ta kla, mer kadriḏi malkizaaḏik gi.
11 eŋgi lizi eḏi ŋuma eḏi ṯimayini dap ŋiziiz ŋi ŋeḏi laawi (ŋinderta ŋimɔ ŋi lizi afi kuruu), eŋgir ere naŋni kiziiza kir ter mac eḏi ruwene lu, keḏi nizama kwir kaka kweḏi malkizaaḏik, ki lobi leḏi kiziiz kete keḏi nizama kwir kaka kweḏi haruun. 12 ma timorḏaza nani teḏi ŋiziiz ta, lazim er morḏazi kuruu tɔk. 13 na ŋgwa kwandizar gi ŋiɽaŋali ŋu, nuŋw orɔ kweḏi gabiila kir ter, kiti kinna kimeḏi kiziiza kere mac eḏaki ŋɔḏɽor ŋeḏi ŋweḏgwun. 14 ŋilŋiiḏir zi ŋu ŋeḏi Kweleny kweri eḏaruŋw, kwiri kwete kweḏi ŋelŋe ŋeḏi yahuuḏa, na muuza kwende kwaruŋw ḏuṯ, yiziiz yinḏi eḏila nani gwu gabiila ŋgu.
15 ŋilŋiiḏir zi ŋu derder ma Kiziiz kiaŋ ruwene lu kir kete kaka malkizaaḏik, 16 kimorɔ Kiziiz, ŋiti ŋiri ŋeḏi kuruu keḏi ŋelŋe mac, lakin ŋuma ŋi ŋeḏi ŋimiiḏa ŋiti ŋeḏir zi ŋuma mac eḏi zi kiraza lu. 17 kaka unḏizer ŋi ki ŋeni ŋundu,
a kwiri Kiziiz ketinanniḏa dɔk,
keḏi nizama kwir kaka kweḏi malkizaaḏik.
18 na nizam kweḏi kerrenyŋw ner afrazi tay tete, kaka enuŋw gwu kwumajili, kwiti kwumeḏi fayḏa-na kwere mac. 19 kaka iti eḏi gwu kuruu ŋuma-na mac eḏi ŋi ṯimazi kwɔmne kwere dap. lakin kirem Allah wumenja ṯəkiza kizen ṯiṯemḏelu, ṯeṯir ṯi duŋgwaḏa ŋunduŋwu nana.
20 enjaŋw gwu ṯəkiza kizen kḏu ṯiṯemḏelu, nuŋw ṯemzi rɔgwɽɔ ruŋwun. 21 na ŋeḏi kla leḏi kerrenyŋw mer zi alla eḏorɔ yiziiz, na mer zi enji ki ŋɔḏɽor-na ŋu, ner zi ere ṯemzici rɔgwɽɔ mac; lakin na Kweleny ṯemzi rɔgwɽɔ nuŋw andaci Kiziiza ŋgu ŋwu:
Kweleny kwumɔṯemzi rɔgwɽɔ
na ŋwere eḏorli ŋiɽaŋali mac, ŋaruŋw:
a kwiri Kiziiz ketinanniḏa dɔk.
22 ŋinderta ŋu ŋimɔruzi Yecuŋw arbun weḏi ṯikitaḏiza ṯiṯemḏelu. 23 na yiziiz yeḏi kerrenyŋw uri, kaka eṯir gwu mumur ḏina mezi gwu ŋiɽany ṯinyini eḏi nanna ki ŋɔḏɽor-na dɔk dɔk; 24 lakin na Yecu ta, eṯuŋw nanna ki ŋiziiz-na ŋuŋun dɔk, kaka eṯuŋw gwu miiḏi dɔk. 25 kaka ṯaŋwu, eṯuŋw eḏi ŋuma eḏi zi kileḏi minmin kla leṯi duŋgwaḏa Allah nana ŋundu ŋgi, kaka enuŋw gwu kwumiiḏu ŋwamin tatap dɔk dɔk eḏi zi roce.
26 ṯaŋwu ner ofḏani eḏeḏi deŋgeri-na Kiziiza kir kweleny, kir kiziiz kir kaka ŋunduŋwu, kirlinelu ter, kiira loma-na lere, kizuɽu-na cucuɽic, kimɔruci lizi-na liki, kimer allazi eḏi ṯamḏu lerya la pucpuc. 27 na ŋundu ta, nuŋw ere naŋni mac eḏi kekite karama ŋwamin rac kaka yiziiz kya; keḏi ŋikya ŋere ŋuŋun kerreny, mindaŋ eḏi ma kete keḏi ŋikya ŋeḏi lizi liḏaḏu; kaka erreŋw zi gwu ŋu tamin tutuput ṯuɽuk muŋw gwu ṯiŋaḏa rɔgwɽɔ lu ruŋwun. 28 kaka eṯi gwu kuruu keḏi kerrenyŋw alla loru leni lajila, eḏorɔ yiziiz yir leleny, lakin ŋiɽaŋal ŋeḏi ṯiṯemza rɔgwɽɔ ŋa ŋukwaḏaḏi kuruu, ŋinderṯa ŋimɔ eca Toru-na, tiṯimayina tuc dap dap.
الكاهن ملكيصادق
1 وكانَ مَلكِيصادَقُ هذا مَلِكَ ساليمَ وكاهِنَ اللهِ العليّ، خرَجَ لِمُلاقاةِ إبراهيمَ عِندَ رُجوعِهِ بَعدَما هزَمَ المُلوكَ وباركَهُ، 2 وأعطاهُ إبراهيمُ العُشْرَ مِنْ كُلّ شيءٍ. وتَفسيرُ اَسمِهِ أوّلاً مَلِكُ العَدلِ، ثُمّ مَلِكُ ساليمَ، أي مَلِكُ السّلامِ. 3 وهوَ لا أبَ لَه ولا أُمّ ولا نسَبَ، ولا لأيّامِهِ بِداءَةٌ ولا لِحياتِهِ نِهايَةٌ. ولكِنّهُ، على مِثالِ اَبنِ اللهِ، يَبقى كاهِنًا إلى الأبَدِ.
4 فاَنظُروا ما أعظَمَه! إبراهيمُ نَفسُهُ، وهوَ رَئيسُ الآباءِ، أعطاهُ العُشْرَ مِنْ خِيرةِ الغَنائمِ. 5 والكَهنَةُ الذينَ مِنْ بَني لاوي تَأْمُرُهُمُ الشّريعَةُ بأنْ يأخُذوا العُشْرَ مِنَ الشّعبِ، أي مِنْ بَني عَشيرَتِهِم، معَ أنّهُم خَرَجوا هُم أيضًا مِنْ صُلبِ إبراهيمَ. 6 وما كانَ مَلْكيصادَقُ مِنْ نَسلِ لاوي، ولكِنّهُ أخَذَ العُشْرَ مِنْ إبراهيمَ وباركَهُ وهوَ الذي نالَ الوَعدَ مِنَ اللهِ. 7 ولا خِلافَ في أنّ الأكبَرَ هوَ الذي يُبارِكُ الأصغَرَ. 8 ثُمّ إنّ العُشْرَ لِلكَهنَةِ يأخُذُهُ بشَرٌ مائِتونَ، وأمّا العُشْرُ لمَلكِيصادَقَ فأخَذَهُ الذي يَشهَدُ الكِتابُ لَه بأنّهُ حيّ. 9 ويُمكِنُ القَولُ إنّ لاوي نَفسَهُ، وهوَ الذي يأخُذُ العُشْرَ، أدّى العُشْرَ على يدِ إبراهيمَ، 10 لأنّهُ كانَ في صُلبِ أبـيهِ إبراهيمَ يومَ خرَجَ مَلْكيصادَقُ لمُلاقاتِهِ.
11 ولَو كانَ الكَمالُ تَحَقّقَ بالكَهَنوتِ اللاوِيّ، وهوَ أساسُ الشّريعَةِ التي تَسلّمَها الشّعبُ، فأيّةُ حاجَةٍ بَعدَهُ إلى أنْ يَظهَرَ كاهِنٌ آخرُ على رُتبَةِ مَلْكِيصادَقَ؟ وما قالَ الكِتابُ على رُتبةِ هارونَ. 12 لأنّهُ إذا تبَدّلَ الكَهَنوتُ، فَلا بُدّ مِنْ أنْ تَتَبدّلَ الشّريعَةُ. 13 والذي يُقالُ هذا فيهِ يَنتَمي إلى عَشيرةٍ أُخرى، ما قامَ أحَدٌ مِنها بِخِدمَةِ المَذبَحِ. 14 فمِنَ المَعروفِ أنّ رَبّنا طلَعَ مِنْ يَهوذا، وما ذكَرَ موسى هذِهِ العَشيرَةَ في كلامِهِ على الكَهنَةِ.
15 ومِمّا يزيدُ الأمرَ وُضوحًا أنّهُ على مِثالِ مَلْكِيصادَقَ ظهَرَ الكاهِنُ الآخَرُ، 16 لا على أساسِ نسَبٍ بشَريّ، بَلْ بِقُوّةِ حياةٍ لا تَزولُ. 17 فشَهادةُ الكِتابِ لَه هِـيَ: «أنتَ كاهِنٌ إلى الأبَدِ على رُتبَةِ مَلْكِيصادَقَ». 18 وهكذا بطَلَتِ الوَصِيّةُ السّابِقَةُ لِضُعفِها وقِلّةِ فائِدَتِها، 19 لأنّ شريعَةَ موسى ما حَقّقَتِ الكَمالَ في شيءٍ، فحَلّ محَلّها رَجاءٌ أفضَلُ مِنها نتَقَرّبُ بِه إلى اللهِ.
20 وما تَمّ هذا بِلا يَمينٍ مِنَ اللهِ. فأولئِكَ اللاّويّونَ أُقيموا كَهنَةً بِلا يَمينٍ، 21 وأمّا يَسوعُ فأُقيمَ كاهِنًا بـيَمينٍ مِنَ اللهِ الذي قالَ لَه: «أقسَمَ الرّبّ، ولَنْ يَندَمَ، أنّكَ كاهِنٌ إلى الأبَدِ». 22 وهكذا صارَ يَسوعُ ضَمانًا لِعَهدٍ أفضَلَ مِنَ العَهدِ الأوّلِ.
23 وأولئِكَ الكَهنَةُ عَدَدُهُم كثيرٌ، لأنّ الموتَ كانَ يَمنَعُ بَقاءَهُم. 24 وأمّا يَسوعُ الذي يَبقى إلى الأبَدِ، فلَهُ كَهَنوتٌ لا يَزولُ. 25 وهوَ قادِرٌ أنْ يُخَلّصَ الذينَ يَتَقرّبونَ بِه إلى اللهِ خَلاصًا تامّا، لأنّهُ حيّ باقٍ لِـيَشفَعَ لهُم.
26 فيَسوعُ، إذًا، هوَ رئيسُ الكَهنَةِ الذي يُناسِبُنا، هوَ قُدّوسٌ بَريءٌ لا عَيبَ فيهِ ولا صِلَةَ لَه بِالخاطِئينَ، اَرتفَعَ إلى أعلَى مِنَ السّماواتِ. 27 وهوَ بِخِلافِ رُؤَساءِ الكَهنَةِ، لا حاجَةَ بِه إلى أنْ يُقَدّمَ الذّبائِـحَ كُلّ يومٍ كَفّارَةً لِخَطاياهُ أوّلاً، ثُمّ لِخطايا الشّعبِ، لأنّهُ فعَلَ هذا مَرّةً واحدَةً، حينَ قَدّمَ نَفسَهُ. 28 وشريعَةُ موسى تُقيمُ مِنَ البَشَرِ الضّعَفاءِ رُؤساءَ كَهنَةٍ، أمّا كلامُ القَسَمِ بَعدَ الشّريعَةِ فيُقيمُ الاَبنَ الذي جُعِلَ كامِلاً إلى الأبَدِ.