Liŋini gwa Yasuuⓐ
1 Ŋwamun ibiŋwe a Uqusṯus Ges̱ar arnu, aram alule jiriny ja liji peth. 2 (A dhuŋun ibidhe uthi je ganu dina ma Kiiriiniyuus ro bash mudiir gwa Suuriiya.) 3 A liji peth ela ŋwen ŋwegen dule jiriny jegen. 4 A Yuusuf gathani lena lina lan Naas̱ira, lina liro len la Jaliil, ŋwela Yahuudiiya, ŋwobani gi len la Daawudŋa, lina lan Betlaẖm (ŋinena ruŋw kwiji gwa dunu gwa Daawudŋa). 5 Alela Maryam gwai gwina gwiro kwa gwuŋun, dule jiriny jegen, abi kwa gwuŋun je kari gai. 6 A dina jalilo mine, a lamun ro lina lal Maryam liŋa. 7 Ŋwuliŋa ŋare ŋina ŋiro lira, ŋiro kwoma, ŋwugirba galo kiraŋ gai, ŋwudhire galo gi dunu gwa ŋidi; kalo gati gijo manzila ga dhinije no.
8 A lora je gi len ibile lina lidhirijo jaŋala jegen kedho gile. 9 A malaak gwa Kweleny ula degen, al fure gwa Kweleny orajo galo; aldhenya gwuleny. 10 Albi malaak abiŋaijo, ŋwulaici, Athanya dhenyo no; diŋinul, nyi gwa gwupijaje dhuŋuna dhina dhiŋir dhanya dhiŋir dugore a liji peth. 11 Ŋari ŋeta ŋimajiliŋinijo ŋinena mina gi len la Daawudŋa, ŋina ŋiro Mukhallis̱, gwina gwiro al Masiiẖ, gwina gwiro Kweleny. 12 A nyaŋa laliŋa darnu dhuŋun dhiny titiganu dhiro minoŋ; nyaŋa jaji labuje ŋare didhre gi dunu gwa ŋidi, digirbuni galo ciraŋ lai. 13 An liji la Sama eladha ganu loinyadho, alje malaak ŋalai, alorthadha Kaloŋa, alarnu, 14 Majdh di Kalo gina gathije kabo, a audhaijiye galo kwiyaŋ gi liji ganu lina lathil Kalo nuje. 15 A mal malaayka gathani, alalo Sama manaŋ, a lora abiŋaijiye, alarnu, Alela Betlaẖm daŋadha dhuŋuna ibidha dhina dhimuthi je ganu dhina dhaŋajije Kweleny. 16 Alela, alortai, albuje Maryamuŋw a Yuusuf a ŋari didhre gi dunu gwa ŋidi. 17 A mal aŋa, albai galo dhuŋun dhai dha ŋari dhina dhabiŋaijilo malaayka. 18 A liji peth lina lidiŋinu alali galo dir gi dhuŋun dhina dhabiŋaijilo lora. 19 Abi Maryam auwa dhuŋuna ibidhe gi dhugor ganu dhuŋun, athuŋw ireye je galo. 20 A lora aurai, alorthadha Kaloŋa gwuleny gi dhuŋun peth dhina dhidiŋinilo a dhina dhaŋadhilo, gwiro ŋinena abiŋaijilo malaak. 21 Ma ŋwamun ro dubaŋ a lamun ro lina ladhil ura, aldhedha ŋare jiriny jan Yasuuⓐ, jina jidhedhilo malaak kwereny nanaŋ ŋati ŋijo kari ganu no.
Alapai Yasuuⓐuŋw, algwela hekal dildhedha Kaloŋa
22 Ma ŋwamun ŋwa dhirini erna gwiro ŋinena dhuŋun dha naamuus gwa Muusa, alŋela Urushaliim, didhedha Kwelenya. 23 (Gwiro ŋinena ulinuna gi naamuus gwa Kweleny darnu, Keleŋa peth gina giro loma gina giro ŋwuro gathi galgitijo Kwelenya ter giŋir didirel;) 24 a didhugijo Kwelenya ŋida ŋiro ŋinena ulinuŋwna gi naamuus gwa Kweleny, ŋwarnu, Jiridhir ram, i jubiru ram jina jogaŋ.
Simⓐaan, a dheliŋa dha Simⓐaan
25 A kwiji gweta je Urushaliim gwina gwan Simⓐaan, gwiro kwiji gwiŋir, gwathuminyi dhuŋuna dha Kalo, athuŋw dhunijo gweta gwina gwa dhidima lijo la Israayiil; athil je Dhigirim dhai dhina Dhiŋir. 26 Gwabiŋaijo Dhigirim dhina Dhiŋir ro kwereny, ŋwarnu, Gwati gwai no, kwereny nanaŋ gwati gwaŋadhi al Masiiẖuŋw gwa Kweleny no. 27 A Dhigirim odhadha gi hekal; a ma babo a nana la Yasuuⓐ apai, algwuni hekal dilupijo dhuŋuna dha naamuus. 28 A Simⓐaan apai ŋare doi dai, ŋworthadha Kaloŋa, ŋwiŋir dhugore, ŋwarnu, 29 Kweleny gwai, ŋinena ŋa gwuthi ŋoma gwabrico ginia guŋa dela giŋir dhugore, gwiro ŋinena abiŋaijaŋana: 30 ŋinena je jiny jimaŋa ŋoma ŋuŋa ŋa dhigilaŋ. 31 Ŋina ŋigetaŋalo gi je ganu ja liji peth. 32 Fure gwiro gwa dhorajo Liumam galo, a majdh gwa liji luŋa lina lan Israayiil. 33 A Yuusuf a Maryam alali galo dir gi dhuŋun dhina dhabiŋudhilo dugun. 34 Al Simⓐaan barikiye, ŋwabiŋaijo Maryamuŋw gwina gwiro nana gwa ŋari, ŋwaici, Aŋadhi, ŋari ibiŋa ŋaji ŋuleje lijo loinyadho la Israayiil; a laji luŋwulalije manaŋ loinyadho; a ŋaji ŋaro kwiji gwina gwaji gwan liji dhagirini daŋajo dhuŋuna dha dhireye je galo gi dugor ganu doinyadho. 35 (Ye, a kalala gaji gadhuge dhigirima dhuŋa ko,) daŋiye dhuŋuna dhina dho gi dugor ganu doinyadho.
H̱anna
36 A kwa gweta je gwina gwan H̱anna, gwiro nebi, gwiro ŋera ŋa Fannuuyiil, gwiro kwiji gwa Ashiir. Gwiro kuburu gwuleny, a ro dilaŋ jilo kwoma gwai gwuŋun jidhileo kworoŋo‐thiril dina ruŋw lutar. 37 Gwimaro gwinina jidhileo jar dure‐kworoŋo‐a‐kworoŋo, athathuŋw gathanu hekal no, athuŋwbupijo Kaloŋa ŋiro, athuŋw jalo jamu, athuŋw abiŋaijo Kaloŋa aŋina a gile. 38 Ŋwuni hekal gi saaⓐa ibije, ŋwaici Kwelenya shukran, ŋwugwabiŋaijo lijo peth lina lidhunijo Mukhallis̱ gwa Urushaliim.
Jidhila ja Yasuuⓐ dina ruŋw ŋari ŋitiny
39 A ma dhuŋun ro peth dhiro ŋinena dhuŋun dha naamuus gwa Kweleny, alaurai Jaliil, alela gi len legen lina lan Naas̱ira. 40 A ŋari biŋa, ŋwubur nono gi dhigirim, ŋwubebra; athi Kalo nuje. 41 A nana gwuŋun a babo gwuŋun lathela Urushaliim jidhileo peth gi lamun la Ŋidwa ŋa dh’Abrico. 42 A dina muŋw ro jidhileo die‐a‐ram, alela Urushaliim gwiro ŋinena athinela ŋidwa. 43 A dina ma ŋwamun ro peth alari laura, abi Yasuuⓐ je gidon, ŋwuje Urushaliim; athibi nana gwuŋun a Yuusuf liŋidhi no. 44 Albarnu gwo gi liji ganu lina lidhilai, alela gi dhai lamun letipo; albupe gi liji ganu legen a gi liji ganu lina liliŋidhilo. 45 A dina malbupe bipe, alaurai Urushaliim manaŋ, albupe. 46 A ma ŋwamun ro thiril albuje hekal, diljalo keligeny ganu gi muⓐallimiin ganu, ŋwudiŋini, athuŋwulothaije galo. 47 A liji peth lina lidiŋinu alali galo dir, gwathabiŋi momaŋ, ŋwudiŋini. 48 A mal aŋa, alali galo dir; a nana gwuŋun abiŋaijo, ŋwaici, Ŋari ŋiny, kworaŋ ŋa bare minoŋ? Babo gwuŋa a nyi libupaŋa ji dugor miri. 49 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Kworaŋ nyilbibupe? Nyaŋa lati liliŋidhi darnu aram nyi gwaje gi dunu gwa Babo gwiny na? 50 Athilbi liŋidhi dhuŋuna dhina dhabiŋaijuŋwulo no. 51 Alule, alela Naas̱ira, athuŋwuluthejo kuni; athibi nana gwuŋun auwa dhuŋuna ibidhe peth gi dhugor ganu dhuŋun. 52 A Yasuuⓐ biŋa, ŋwubebra, athi Kalo nuje a liji nuje.
Ŋelŋe ŋǝthi Yǝcu Kwɔrɔstɔ.
(Maṯṯa 1:18-25)
1 Ki-ŋwaamin-la ṯǝ ŋwa nǝ Imbraaṯɔɔr wǝni Ogosṯɔs alla waamira ethi iiɽǝthǝ lizi bǝlǝthǝ naana tatap kwǝthi Imbraaṯɔɔriya. 2 Nǝ ki-lɔɔmɔr limǝr-li iiɽǝthǝ lizi ṯaay-thi, nǝ Kiiriiniiyuus oro haakim wǝthi Suuriiyyǝ-ŋw. 3 E-ta nǝ lizi dindi tatap nǝr anditha ki-muḏun kweeŋen ethisi-gwɔ locce yiriny yeeŋen. 4 Nǝ Yuusuf diiɽǝ kinaŋw ki-mǝḏiinǝ-nǝ kwǝthi Naasira-ŋw kwɔnaana Jǝliil, nɔŋweele ki-mǝḏiinǝ-nǝ kwǝni Beit-lahm kwǝthi Yahuuḏiiyya-ŋw, kǝzir wǝthi ŋelŋe ŋǝthi mǝlik kwǝni Ḏaawḏ. Ṯaŋw nǝ Yuusuf ele kinana-ŋw kaka nɔrɔ-ŋgwɔ ṯɔvɔɔ ṯǝthi Ḏaawḏ-ŋǝ. 5 Nǝreele Mǝryǝm-gi ŋgwa kwimthiŋw nda ethi aagwɔ nǝreele ethi lɔɔthɔna. Nɔŋwɔni kwǝthigdǝzǝ-nnǝ tok, 6 nǝ kinaŋw a-naanir-ta kinnǝni Beiṯ-lahm, nǝ lɔɔmɔr iilicǝ lǝthi ŋelŋe ŋuuŋun. 7 Mindaŋ nɔŋw elŋe toŋwora tir nda, nɔŋw ippǝsi yirethi naana, nɔŋw kette ki-sonḏuug-nǝ kwǝthi ethne wǝthi ŋirel, kaka niira-gwɔ ǝzir ki-funḏug-nǝ ethi-gwɔ naani.
Nyaaɽa-ŋǝ limeleka-li.
8 Nǝ nyaaɽa naani kinaŋw nyokwo ki-wuthǝr-nǝ nyigarna ŋirela ŋeeŋen kilkǝlu. 9 Nǝsi meleka kwǝthi Kweeleny ruwǝnnicǝ-lɔ, mindaŋ nǝsi ŋinith ŋǝthi Kweeleny irṯacalɔ. Mindaŋ nǝr ṯeenye beṯṯen, 10 laakin nǝsi meleka ǝccǝŋw, “Ǝṯi ṯiinya mac! Iisar-ṯi nyii-ŋgwɔ kwǝvicǝ-ŋǝsi ŋiɽaŋali wisaaw, ŋinḏi ethi ǝvicǝ lizi tatap ṯinyiŋlana ṯɔppa. 11 Ki-laamin-la ṯǝ kɔlɔ, limɔŋǝsi ilŋanyji Kwiglǝthǝ ki-mǝḏiinǝ-nǝ kwǝthi Ḏaawḏ-ŋǝ, kwǝni Kwɔrɔsṯa kwir Kweeleny! 12 Nyii kwɔŋǝsi andaci @alaama wǝthi-yi elŋe tɔɔrɔ kɔrɔ: ŋaaŋa linḏa tɔɔrɔ tippǝnnǝ yirethi naana tinḏiralɔ ki-sɔnḏuuŋ-nǝ, kwɔnaana kireny-na.” 13 Ŋwɔṯaŋw biḏaan nǝ jesh kwuuru kwǝthi limeleka lǝthi ki-leere-nɔŋw iirǝthǝ tɔc meleka naana, nǝr ɔrtatha Allah rilŋa-ri nǝraarɔŋw, 14 “Ŋinith ŋǝthi Allah ŋǝṯi naani ki-leere-na kider, nǝ a ṯaama naana naani kwurǝyu-lu, ki-lizi-nǝ lǝṯɔŋw-li aamina!” 15 Mǝsi limeleka ɔrlacci ŋwɔdoŋw mindaŋ mǝr aaɽiṯha ki-leere-na, nǝ nyaaɽa andasi-na wɔɽe-wɔɽeny nǝraarɔŋw, “Ǝrṯi ele manɔ Beiṯ-lahm ethiisa kwomne ŋgwala kwɔmǝ ǝrrini, ŋgwala kwugmǝcǝ-nyji-gi Kweeleny.” 16 Nǝreele liviɽigathɔ mindaŋ nǝr kaṯṯasi Mǝryǝm-ŋwɔsi Yuusuf-gi nǝ tɔr tok tinḏralɔ ki-sonḏuug-nǝ kwɔnaana kireny-na. 17 Mǝ nyaaɽa ese ŋunduŋw, nǝrsi andaci ŋa ŋandicasi meleka ŋǝthi tɔr kɔrɔ. 18 Nǝ kila tatap limǝsi neŋne, nǝr liŋɽi ŋiɽaŋal-ŋi ŋandicasi nyaaɽa. 19 Ǝṯi Mǝryǝm ṯiŋaayini kwomne-ŋgwɔ tatap, ǝṯɔŋw-ŋgi urtutuninǝ ki-ṯɔgwor-na ṯuuŋwun. 20 Nǝ nyaaɽa aaɽi nyiniyǝ Allah-na nǝ wɔrtathir tok rilŋa-ri ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi kwomne-ŋgwa tatap kwɔniŋnar nǝ kwiisar tok, kaka-ṯǝ ŋa dap-dap ŋandicasi-ŋi meleka.
Yǝcu mǝr-gwɔ ǝnyjici yiriny.
21 Mǝ ŋwaamin dɔvokwɔppa ere, mǝ lɔɔmɔr iila kila lǝthi-li uɽu tɔɔrɔ lɔthrɔnya, nǝr ǝnyjici yiriny yǝni Yǝcu, kiya yǝnyjicǝsi meleka iti iithar-ŋwɔ ŋunduŋw kinnǝni mac.
Yǝcu mǝrgeele ki Heikal-na.
22 Mǝ lɔɔmɔr iila lǝthi-li Yuusuf-ŋǝ Mǝryǝm-gi suuɽunni, kaka nǝllicǝsi-gwɔ Muusǝ waamira Sherii@a-gi kwuuŋwun, nǝ ŋwɔṯaŋw nǝr dimmǝ tɔɔrɔ nǝr-ri ele Urshaliim ethi inḏǝthǝ Kweelenyi, 23 kaka lɔɔthɔnar-gwɔ ki Sherii@a-na kwǝthi Kweeleny ŋaarɔŋw, “Mǝr elŋe tɔŋwɔra tir nda tǝ, ǝri rillici Kweelenyi-lɔ ṯer.” 24 Nǝreele tok ethi kitta kiraama kǝthi lɔrrɔ ndǝn ya yɔɔthɔr yiɽǝn yir ŋwurgwudu, kaka-ṯǝ ŋa ŋandisasi Kweeleny ki Sherii@a-nǝ kwuuŋwun.
25 Ki-lɔɔmɔr-la-ṯǝ kila, nǝ kwɔr naani kwette Urshaliim kwǝni Sim@aan kwirllalɔ kwǝṯi iiɽi Allah-na, nǝ ǝṯɔŋw ǝkkici ŋiglǝthǝ kizǝn ŋǝthi Israa-iil. Nǝ ǝṯi-gwɔ Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter ɔmina. 26 E-ta nǝ Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter ruwǝcci ŋunduŋw ŋiɽaŋali-lɔ ŋǝniŋw, kwiti kweese ŋiɽany kinnǝni mac mindaŋ mɔŋweese Kwɔrɔstɔ-ŋwɔ kwǝthi Kweeleny. 27 Nǝ Ṯigɽim iili Sim@aan-ŋwɔ ki Heikal-na, nǝ Yuusuf-ŋǝ Mǝryǝm-gi aava Yǝcu-ŋwɔ kwir tɔr ki Heikal-na ethi ǝrrici ǝthiyǝ wirga wandisa-yi Sherii@a, 28 nǝ Sim@aan dimmǝthǝ tɔɔrɔ kiriny nɔŋw ɔrtatha Allah nɔŋwɔccǝŋw,
29 “Kweeleny a kwɔmǝ ṯimmasi wa@ḏa wɔɔŋa aŋwɔnɔ,
ṯaŋw a duŋgwǝci khaḏaama kɔɔŋa ŋweele kaami naana.
30 Nyii kwɔmǝ ese ŋiglǝthǝ ŋɔɔŋa yǝy-yi yiinyi.
31 Ŋa ŋidaɽimica-ŋǝsi lizi tatap kiyǝnǝ yeeŋen.
32 Fɔɔri kwinḏi ethi ruwǝnnici Umama-lɔ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi
ṯɔgwor ṯɔɔŋwa,
ethi ǝvicǝ lizi lɔɔŋwa lir Israa-iil ŋinithi.”
33 Nǝ ṯǝrnyin-ŋǝ lǝnyin-gi liŋɽi ŋiɽaŋali-ŋi ŋandisasi Sim@aan ŋǝni ŋundu. 34 Nǝsi Sim@aan ɔrtatha, mindaŋ nɔŋwɔccǝ Mǝryǝm-ŋwɔ kwir lǝnyin, “Iisa-ṯi tɔr kɔrɔ tǝlli Allah-na ethisi kiirasalɔ luuru, nǝ ethisi kilǝthi luuru tok lǝthi Israa-iil. Ŋworo @alaama wǝthi Allah winḏi lizi littǝzir ethi andindisa naana ṯuwǝnu-ṯuwǝnu. 35 Mindaŋ ŋwɔsi ruwǝcci ŋejmeth-lɔ ŋǝthi ǝfkǝr wǝthi rɔgwor reeŋen. Ǝŋǝ ṯɔrɔɔnyɔna ṯir kaka kaalala kiiraana ovece ŋaaŋwɔ ṯɔgwori-na ṯɔrɔṯ.” 36 Nǝ kwiɽii naani kwette kwir kwaaw kwir kimǝyǝŋ kwir kweeṯhel kwǝni Hanna kwir tɔr ṯǝthi Fanuu-iil kwǝthi gabiilǝ kǝthi Ashiir-ŋǝ. Kwǝginǝ yithlǝyu dɔvokwɔɽony dak, 37 nǝ kire-kirem-ŋgwɔ ŋɔŋworo yithlǝyu ruɽi-kwaɽiŋan-la kwaɽiŋan. Nɔŋweere rucci Heikala-na mac; ǝṯɔŋw kwogwɔcce Allah-la kaŋwɔn-kaŋwɔn, kulu-kulu, kwimthi arminḏaani nǝ ṯaara kiyiiriny tok. 38 Nǝ ki-saa@-la ṯǝ ŋgwa nɔŋw ɔppatha mindaŋ nɔŋwɔccǝ Allah shukran, nɔŋwsi andaci lizi tatap ŋǝthi tɔr, kila lǝkkicǝ Allah kizǝn ethi alla Urshaliim-ŋwɔ ki-ŋɔwaay-na.
Yuusuf-ŋǝ Mǝryǝm-gi mǝr-gwɔ aaɽitha Naasira.
39 Mǝ Yuusuf-ŋǝ Mǝryǝm-gi ṯimmasi ǝthiyǝ wǝthi Sherii@a kwǝthi Kweeleny, nǝr aaɽitha ki-mǝḏiinǝ-nǝ kweeŋen kwǝni Naasira kwɔnaana Jǝliil. 40 Nǝ tɔr peŋe mindaŋ nɔŋw ferlle, nɔŋw urǝnni-nǝ ṯǝthinǝ-ṯhi yǝnǝ deddep, nǝgwɔ ne@ma kwǝthi Allah naanina.
Tɔr tǝni Yǝcu a-naana-ŋgwɔ ki Heikal-na.
41 Ǝṯi ṯǝrnyin ṯǝthi Yǝcu-ŋǝ lǝnyin-gi ṯaaŋi Urshaliim yithlǝyu tatap ethi kitta @iiḏǝ wǝthi Fis-ha. 42 Na mǝ Yǝcu oro yithlǝyu wrii-kwuɽǝn nǝreele ki-@iiḏ-nǝ kaka nɔrɔ-gwɔ ǝthi weeŋen. 43 Mindaŋ mǝ @iiḏ ernene tǝ nǝraari ibṯǝḏi ethaaɽitha dɔɔnɔ. Laakin nǝ tɔr tǝni Yǝcu ṯathinaɔlɔ Urshaliim-na. Nǝ ṯǝrnyin-ŋǝ lǝnyin-gi ere elŋece ŋiɽaŋali ŋɔ mac; 44 nǝraarɔŋw ŋgwana-ta kǝzinni ki-lɔdɔŋw-na, ŋwɔṯaŋw nǝreele aaŋwɔnɔ min-min, mindaŋ nǝraari ibṯǝḏi ethi naŋna-lɔ ki-lizi-nǝ leeŋen nǝ limethgen tok. 45 Mindaŋ mǝreere kaṯṯasi mac tǝ nǝr aaɽitha Urshaliim ethi naŋnalɔ. 46 Nǝ mǝ ŋwaamin ṯoɽol ere nǝr kaṯṯasi ki Heikal-na, kwɔnaanalɔ mɔ@allimiin-gi kwǝthi Yahuuḏ, lakkica-ŋwsi kizǝn, nǝ ǝṯɔŋwsi uṯicǝlɔ tok; 47 nǝ kila tatap liniŋnaca liŋɽi elŋeṯṯe-ŋgi kwuuŋwun ŋiɽaŋali-na, nǝ ŋa ŋǝṯiŋwsi-ǝi aǝnici tok. 48 Nǝ ṯǝrnyin-ŋǝ lǝnyin-gi liŋɽi mǝreese, mindaŋ nǝ lǝnyin ǝccǝŋw, “Tɔr, a kwotho kwǝrricǝ-nyji ŋiɽaŋali ŋɔrtɔŋw? Iisa-ṯi nyuŋwsi ṯarnyalɔ-thi abiyinyii-gwɔ ṯurvǝ biɽe-biɽeṯ ethi naŋni ŋaaŋwɔ-lɔ.” 49 Noŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Aatha kworo kwɔnǝŋnicǝr-nyii-lɔ? A liti lilŋithi mac ethaarɔŋw, kwinḏi laazim ethi naani ki-dɔɔnɔ kwǝthi Papa kwiinyi mac-a?” 50 Laakin ŋa ŋǝŋnicǝŋwsi-ŋi nǝrseere elŋe mac. 51 Mindaŋ nǝ Yǝcu aaɽitha Naasira ŋundu-ŋǝli, nɔŋwsi-gwɔ iinyici naana. Nǝ lǝnyin aanitha ŋiɽaŋali ŋɔ tatap ki-ṯɔgwor-na ṯuuŋwun. 52 Ǝṯi Yǝcu duŋgwɔ-ŋgwatha ṯǝthinǝ-thi yǝnǝ, nǝ aŋna-yi tok, nǝ Allah ǝmminici nǝ lizi tok ṯikikiɽǝnnǝ-thi.