علامات الأزمنة
(مرقس 8‏:11‏-13، لوقا 12‏:54‏-56)
1 وأقبَلَ إلَيهِ بَعضُ الفَرّيسيّينَ والصدّوقيّينَ ليُجرّبوهُ، فطَلَبوا مِنهُ أنْ يُريَهُم آيةً مِنَ السّماءِ. 2 فأجابَهُم: «تَقولونَ عِندَ غُروبِ الشّمسِ: سيكونُ صحوٌ، لأنّ السّماءَ حَمراءُ كالنّارِ. 3 وعِندَ الفَجرِ تَقولونَ: اليومَ مَطَرٌ، لأنّ السّماءَ حمراءُ على سَوادٍ. مَنظَرُ السّماءِ تَعرِفونَ أنْ تُفسّروهُ، وأمّا عَلاماتُ الأزمِنةِ فلا تَقدِرونَ أنْ تُفسّروها. 4 جِيلٌ فاسِدٌ فاسِقٌ يَطلُبُ آيةً، ولن يكونَ لَه سوى آيةِ يونانَ». ثُمّ تَركَهُم ومَضى.
خمير الفريسيين والصدوقيين
(مرقس 8‏:14‏-21)
5 ولمّا عبَرَ التّلاميذُ إلى الشّاطئِ المُقابِلِ، نَسوا أنْ يَتزَوّدوا خُبزًا، 6 فقالَ لهُم يَسوعُ: «اَنتبِهوا، إيّاكُم وخَميرَ الفَرّيسيّينَ والصَدّوقيّينَ». 7 فقالوا في أنفُسِهِم: «يقولُ هذا لأنّنا ما تَزوّدنا خُبزًا».
8 فعَرَفَ يَسوعُ وقالَ لهُم: «يا قليلي الإيمانِ، كيفَ تَقولونَ في أنفُسِكُم: لا خُبزَ مَعنا؟ 9 أما فهِمتُم بَعدُ؟ ألا تَذكرونَ الأرغِفةَ الخَمسةَ لِلخَمسةِ الآلافِ وَكم قُفّةً مَلأتُم؟ 10 والأرغِفةَ السّبعةَ للأربَعَةِ الآلافِ وكم سلّةً ملأتُم؟ 11 كيفَ لا تَفهمونَ أنّي ما عَنَيْتُ الخُبزَ بكلامي؟ فإيّاكُم وخميرَ الفَرّيسيّينَ والصَدّوقيّينَ!»
12 ففَهِمَ التّلاميذُ أنّهُ قالَ لهُم يجِبُ أنْ يتَجَنّبوا تعاليمَ الفَرّيسيّينَ والصَدّوقيّينَ لا خميرَ الخُبزِ.
بطرس يشهد بحقيقة يسوع
(مرقس 8‏:27‏-30، لوقا 9‏:18‏-21)
13 ولمّا وصَلَ يَسوعُ إلى نواحي قيْصَرِيّةِ فيلبّسَ سألَ تلاميذَهُ: «مَنْ هوَ اَبنُ الإنسانِ في رأيِ النّاسِ؟» 14 فأجابوا: «بعضُهُم يقولُ: يوحنّا المَعْمدانُ، وبعضُهُم يقولُ: إيليّا، وغيرُهُم يقولُ: إرميا أو أحَدُ الأنبياءِ». 15 فقالَ لهُم: «ومَنْ أنا في رأيِكُم أنتُم؟» 16 فأجابَ سِمْعانُ بُطرُسُ: «أنتَ المَسيحُ اَبنُ اللهِ الحيّ». 17 فقالَ لَه يَسوعُ: «هَنيئًا لَكَ، يا سِمْعانُ بنَ يُونا! ما كشَفَ لكَ هذِهِ الحَقيقةَ أحدٌ مِنَ البشَرِ، بل أبي الّذي في السّماواتِ. 18 وأنا أقولُ لكَ: أنتَ صَخرٌ، وعلى هذا الصّخرِ سأبني كَنيسَتي، وقوّاتُ الموتِ لنْ تَقوى علَيها. 19 وسأُعْطيَكَ مفاتيحَ مَلكوتِ السّماواتِ، فما تَربُطُهُ في الأرضِ يكونُ مَربوطًا في السّماءِ، وما تحُلّهُ في الأرضِ يكونُ مَحلولاً في السّماءِ». 20 وأوصى يَسوعُ تلاميذَهُ أنْ لا يُخبِروا أحدًا بأنّهُ المسيحُ.
يسوع ينبئ أول مرة بموته وقيامته
(مرقس 8‏:31؛ مرقس 9‏:1، لوقا 9‏:22‏-27)
21 وبدَأَ يَسوعُ مِنْ ذلِكَ الوَقتِ يُصَرّحُ لِتلاميذِهِ أنّهُ يجِبُ علَيهِ أنْ يذهَبَ إلى أُورُشليمَ ويَتألّمَ كثيرًا على أيدي شُيوخِ الشّعبِ ورُؤساءِ الكهَنةِ ومُعلّمي الشّريعةِ، ويموتَ قتلاً، وفي اليومِ الثّالثِ يَقومُ.
22 فاَنفَرَدَ بِه بُطرُسُ وأخذَ يُعاتِبُهُ فيقولُ: «لا سمَحَ اللهُ، يا سيّدُ! لن تلقى هذا المَصيرَ!» 23 فاَلتَفَتَ وقالَ لبُطرُسَ: «اَبتَعِدْ عنّي يا شَيطانُ! أنتَ عَقَبَةٌ في طريقي، لأنّ أفكارَكَ هذِهِ أفكارُ البَشرِ لا أفكارُ اللهِ».
24 وقالَ يَسوعُ لِتلاميذِهِ: «مَنْ أرادَ أنْ يَتبعَني، فلْيُنكِرْ نَفسَهُ ويَحمِلْ صَليبَهُ ويتبَعْني، 25 لأنّ الّذي يُريدُ أن يُخلّصَ حياتَهُ يَخسَرُها، ولكنّ الّذي يخسَرُ حياتَهُ في سبيلي يَجِدُها. 26 وماذا يَنفَعُ الإنسانَ لو رَبِحَ العالَمَ كُلّهُ وخسِرَ نَفسَهُ؟ وبِماذا يَفدي الإنسانُ نَفسَهُ؟ 27 سيَجيءُ اَبنُ الإنسانِ في مَجدِ أبيهِ معَ ملائِكَتِهِ، فيُجازي كُلّ واحدٍ حسَبَ أعمالِه. 28 الحقّ أقولُ لكُم: في الحاضِرينَ هُنا مَنْ لا يَذوقونَ الموتَ حتّى يُشاهِدوا مَجيءَ اَبنِ الإنسانِ في مَلكوتِهِ».
Ŋen Yesu gəned̶o ŋen ŋəled̶a ildi leɽəd̶əma ŋaməla
(Margus 8:11-13Luka 12:54-56)
1 Na Alfarisiyin na Asaḏḏugiyin leṯo Yesu nano ṯa alminḏeici, ldəmeɽəd̶e ṯa, aŋələŋaici ŋaməla ŋelo. 2 Gënəŋu nəŋəluɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, “Ndə ltuŋga labwoṯwa lore ltəɽe iliga ëd̶əñina yibënṯia, nəñaṯa, ‘Đəbera d̶id̶i ad̶ətwod̶e d̶əŋəra’. 3 Na ulaldiṯano ltuŋga lore ləmunwa ñagabaṯa, ‘Rəmwa rad̶ənia’. Đeṯəm ñagaləŋeṯo ŋen ŋəltuŋga na ŋəd̶əber orn ñagaijəba ŋen ŋəŋaməla ŋəliga ildi. 4 Led̶a ləliga ildi leicia lero d̶wonaṯa i-Rəmwa lapwaiña ŋaməla, orn laber lid̶i alneini ŋaməla illi ŋaməla ŋə-Yunan.” Nṯia gënəŋu nəŋəloməñe nəŋələŋgiṯi.
Ŋen ŋud̶əɽi g-Alfarisiyin na g-Asaḏḏugiyin
(Margus 8:14-21)
5 Ndə ṯaləmis ilëɽəŋu yuɽəd̶u ed̶əbarlda d̶oɽra niyaijəbeini eŋen ṯa aiyape aicəba. 6 Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Rəmojəd̶r igud̶əɽi g-Alfarisiyin na g-Asaḏḏugiyin.” 7 Yënəŋulu ṯaiɽwataid̶o niyaṯa, “Gënəŋu galwaɽo ṯia ŋen ŋanṯa ləgerr ləgapar aicəba.” 8 Yesu nəŋələŋeṯe ṯia nəŋəleiṯi ṯa, “Ŋen ŋanṯau ñagaɽwataid̶ia ṯa ñagero aicəba, ya led̶a ñəŋgi ñagerṯo d̶wonaṯa d̶ətëfr? 9 Ñagaijəba ŋen məldin? Ñagaijəbeinu eŋen ŋəragif d̶enəŋ irri rəbeico led̶a aləf d̶enəŋ, na none naɽo mənau ini ñagwonḏəjaicəlo? 10 Na ñagaijəbeinu eŋen ŋəragif d̶enəŋ ndrəməñe rəɽijan irri rəbeico led̶a aləf marldwan, na none naɽo mənau ini ñagwonḏəjaicəlo? 11 Ŋen ŋanṯau ñagaijəba məldin egero igəndəlwaɽəṯia ṯa ñarəmojəd̶e eŋen ŋaicəba? Rəmojəd̶r igud̶əɽi g-Alfarisiyin na g-Asaḏḏugiyin.” 12 Oro yënəŋulu niyeləŋeṯe ṯa gënəŋu gero gəlwaɽəṯia ṯa aiyərəmojəd̶e igud̶əɽi gaicəba, orn ŋen iŋi Alfarisiyin na Asaḏḏugiyin yibërrəŋaid̶ia.
Ŋen Buṯrus gəlwaɽo ṯa Yesu gaɽo Almasiya
(Margus 8:27-30Luka 9:18-21)
13 Ndə Yesu gərəmaṯo alo ibërnia Gaisariya Filibus, gënəŋu nəŋeɽəd̶e ṯaləmis ilëɽəŋu ṯa, “Led̶a labaṯa ṯa Id̶ia gə-Led̶a gaɽo əsëgi?” 14 Na yënəŋulu nimuɽəbiṯi eŋen niyaṯa, “Led̶a ləmaṯan labaṯa ṯa fəŋa Yuanna igi gənanaid̶ia mamuḏiya, na ləmaṯan labaṯa ṯa, fəŋa Iliya, na ləmaṯan labaṯa ṯa fəŋa Irəmiya walla nabi yenəŋ.” 15 Gënəŋu nəŋəleɽəd̶e ṯa, “Orn ñaganəñaŋ ñagabaṯa igënəñi əsëgi?” 16 Siman Buṯrus nəŋəmuɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, “Fəŋa Almasiya, Id̶ia gə-Rəmwa irri rəməṯo.” 17 Na Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, “Agəbuŋənṯu Siman id̶ia gi-Yuna ŋen ŋanṯa led̶a ildi ləɽo aŋəno lero ləŋërrəŋaicia ŋen iŋi, orn Bapa gəlëɽəñi igi gəfo elo gërrəŋaiciaŋa ŋen, 18 na igaŋəlwaɽəṯia com, agəbërnia Buṯrus na igid̶i ywad̶e kanisa d̶əlëɽəñi ldwandr ildi na ŋabəɽa ŋəŋəɽaiñ ŋaber ŋid̶i aŋəd̶ame. 19 Igid̶i eŋanaice ñəmofəṯa ñəŋələŋe ŋelo na ŋen iŋi agakaso alo ŋid̶i aŋakasəni elo com, na ŋen iŋi agəbaṯa agaŋgiṯu alo aŋgini elo com.” 20 Nṯia nəŋəlwaɽəṯi ṯaləmis ilëɽəŋu d̶wonḏəṯad̶a ṯa aiyerṯe yilwaɽəṯia ed̶a gənəŋ ṯa, gënəŋu gaɽo Almasiya.
Ŋen Yesu gəlwaɽo ṯa gid̶i aŋaiye orn aŋətwod̶e təŋ
(Margus 8:31–9:1Luka 9:22-27)
21 Iliga ildei nëiñua Yesu ṯaŋəɽwatiṯu ṯaləmis ilëɽəŋu ṯa ŋen d̶eṯəm gënəŋu gabəṯa alo yi-Ursalim na ṯa led̶a loɽra na nələŋ nəkana na led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun lid̶i almananaice ŋen ŋwaiña ŋubwa na gënəŋu aŋəɽiñəni na aŋətud̶ini ndə ñoman ñəɽo ñiɽijin. 22 Na Buṯrus nəŋəmabəled̶eṯe aləsoŋ nəŋamagariñaṯe nəŋaṯa, “Ya Eləŋ gerṯe fəṯia. ŋen iŋi ŋaber ŋid̶i aŋeṯa nano.” 23 Orn Yesu nəŋəred̶ialo nəŋeiṯi Buṯrus ṯa, “Ŋgaṯəñe nano ya Seṯan. Agaɽo d̶ar id̶i d̶iñëkəɽəŋaicia ŋen ŋanṯa agaber agəlëldəŋəd̶einia eŋen Rəmwa rwonaṯa orn eŋen led̶a lwonaṯa.”
Ŋen led̶a ləlwaɽənṯu ṯa alned̶e ntam enen
24 Orn Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯaləmis nəŋaṯa, “Ndə ed̶a gənəŋ gwonaṯa gaiñəteṯa ŋgiṯəma aŋəned̶e etam gəlëɽəŋu, na aŋarrəpe d̶uɽi d̶əlëɽəŋu aŋaiñəteṯe. 25 Ŋen ŋanṯa ed̶a igi gwonaṯa gərəmoṯwa d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu, gënəŋu gid̶i aŋəṯwe, na ed̶a igi gəbaiya ŋen ŋanṯa ñi, gënəŋu gid̶i aŋəməṯe d̶eṯəm. 26 Ŋen ŋanṯa d̶aɽəjaica d̶wuŋga ndə ed̶a gəneinia laŋge pred̶ lalo orn gaṯwia d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu? Walla ed̶a gid̶i aŋənaid̶e wande gəɽo ilia ṯa aŋəməṯe? 27 Ŋen ŋanṯa Id̶ia gə-Led̶a gid̶i aŋela eŋaɽrwa ŋ-Eṯen malaiyəkaya ilëɽəŋu na gid̶i aŋəpəɽe led̶a ŋen ŋarno ŋəmëɽria eŋen lid̶u. 28 Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ṯa, led̶a ləmaṯan eled̶a ildi ləṯurwa ëli laber lid̶i alaiye ŋen ləmulu ləseicia Id̶ia gə-Led̶a geṯo eŋələŋe ŋəlëɽəŋu garno Eləŋ.”