مثل الوكيل الخائن
1 وقالَ أيضًا لِتلاميذِهِ: «كانَ رَجُلٌ غَنيّ وكانَ لَهُ وكِيلٌ، فجاءَ مَنْ أخبرَهُ بأنّهُ يُبَدّدُ أموالَهُ، 2 فدَعاهُ وقالَ لَهُ: ما هذا الذي أسمَعُ عَنكَ؟ أعطِني حِسابَ وكالَتِكَ، فأنتَ لا تَصلُحُ بَعدَ اليومِ لأنْ تكونَ وكيلاً لي. 3 فقالَ الوكيلُ في نَفسِهِ: سَيَستَرِدّ سيّدي الوكالَةَ مِنّي، فماذا أعمَلُ؟ لا أقوى على الفِلاحَةِ، وأستَحِي أنْ أستَعطِي. 4 ثُمّ قالَ: عَرَفتُ ماذا أعمَلُ، حتى إذا عزَلَني سيّدي عَنِ الوِكالةِ، يَقبَلُني النّاسُ في بُيوتِهِم. 5 فدَعا جميعَ الذينَ علَيهِم دَينٌ لسَيّدِهِ، وقالَ لأحدِهِم: كَم علَيكَ لسيّدي؟ 6 أجابَهُ: مئةُ كَيلٍ مِنَ الزّيتِ. فقالَ لَهُ الوكيلُ: خُذْ صكوكَكَ واَجلِسَ في الحالِ واَكتُبْ خَمسينَ! 7 وقالَ لآخرَ: وأنتَ، كَم علَيكَ لسَيّدي؟ أجابَهُ: مِئةُ كَيلٍ مِنَ القَمحِ. فقالَ لَهُ الوكيلُ: خُذْ صكوكَكَ واَكتُبْ ثَمانينَ.
8 فمَدَحَ السيّدُ وكيلَهُ الخائِنَ على فِطْنَتِه، لأنّ أبناءَ هذا العالَمِ أكثَرُ فِطنَةً مِنْ أبناءِ النّورِ في مُعامَلَةِ أمثالِهِم.
9 وأنا أقولُ لكُم: إجعلوا لكُم أصدِقاءَ بالمالِ الباطِلِ، حتى إذا نفَدَ قَبِلوكُم في المَساكِنِ الأبدِيّةِ. 10 مَنْ كانَ أمينًا على القَليلِ، كانَ أمينًا على الكَثيرِ. ومَنْ أساءَ الأمانَةَ في القَليلِ، أساءَ الأمانَةَ في الكَثيرِ. 11 وإذا كُنتُم غَيرَ أُمناءَ في المالِ الباطِلِ، فمَنْ يأتَمنُكُم في الغِنى الحَقّ؟ 12 وإنْ كُنتُم غَيرَ أُمناءَ في ما هوَ لِغَيرِكُم، فمَنْ يُعطيكُم ما هوَ لكُم؟
13 لا يَقدِرُ أحدٌ أنْ يَخدُمَ سيّدينِ، لأنّهُ إمّا أنْ يُبغضَ أحدَهُما ويُحِبّ الآخَرَ، وإمّا أن يُوالي أحدَهُما ويَنبِذَ الآخَرَ. فأنتُم لا تَقدِرونَ أنْ تَخدُموا اللهَ والمالَ».
الشريعة والطلاق
(متى 11‏:12‏-13؛ متى 5‏:31‏-32، مرقس 10‏:11‏-12)
14 وكانَ الفَرّيسيّونَ، وهُم مِمّنْ يُحبّونَ المالَ، يَسمَعونَ هذا كُلّهُ ويَهزأُونَ بِهِ. 15 فقالَ لهُم يَسوعُ: «أنتُم تُبرّرونَ أنفُسَكُم عِندَ النّاسِ، لكِنّ اللهَ يَعرِفُ ما في قُلوبِكُم. ورَفيعُ القَدْرِ عِندَ النّاسِ رَجِسٌ عِندَ اللهِ.
16 بَقِيَتِ الشّريعةُ وتَعاليمُ الأنبياءِ إلى أنْ جاءَ يوحنّا، ثُمّ بَدأَتِ البِشارَةُ بِمَلكوتِ اللهِ، فأخَذَ كُلّ إنسانٍ يُجاهِدُ ليَدْخُلَهُ قَسرًا. 17 ولكِنّ زَوالَ السّماءِ والأرضِ أسهَلُ مِنْ أنْ تَسقُطَ نُقطَةٌ واحدةٌ مِنَ الشّريعةِ.
18 مَنْ طَلّقَ اَمرأتَهُ وتَزوّجَ غَيرَها زَنى، ومَنْ تزَوّجَ اَمرأةً طَلّقَها زَوجُها زَنى».
مثل الغني ولعازر
19 وقالَ يَسوعُ: «كانَ رجُلٌ غنيّ يَلبَسُ الأُرجُوانَ والثّيابَ الفاخِرَةَ ويُقيمُ الوَلائِمَ كُلّ يومٍ. 20 وكانَ رَجُلٌ فَقيرٌ اَسمُهُ لِعازَرُ، تُغطّي جِسمَهُ القُروحُ. وكانَ ينطَرِحُ عِندَ بابِ الرّجُلِ الغَنيّ، 21 ويَشتَهي أنْ يَشبَعَ مِنْ فَضَلاتِ مائِدَتِهِ، وكانَت الكِلابُ نَفسُها تَجيءُ وتَلحَسُ قُروحَهُ.
22 وماتَ الفَقيرُ فحَمَلَتْهُ المَلائِكَةُ إلى جِوارِ إبراهيمَ. وماتَ الغَنيّ ودُفِنَ. 23 ورفَعَ الغَنيّ عَينَيهِ وهوَ في الجَحيمِ يُقاسي العَذابَ، فَرأى إبراهيمَ عَنْ بُعدٍ ولِعازَرَ بِجانِبِه. 24 فنادى: إرحَمْني، يا أبي إبراهيمُ، وأرسِلْ لِعازَرَ ليَبُلّ طرَفَ إصبَعِهِ في الماءِ ويُبَرّدَ لِساني، لأنّي أتَعذّبُ كثيرًا في هذا اللَهيبِ. 25 فقالَ لَهُ إبراهيمُ: تذَكّرْ، يا اَبني، أنّكَ نِلتَ نَصيبَكَ مِنَ الخَيراتِ في حياتِكَ، ونالَ لِعازَرُ نَصيبَهُ مِنَ البَلايا. وها هوَ الآنَ يَتَعزّى هُنا، وأنتَ تَتعذّبُ هُناكَ. 26 وفَوقَ كُلّ هذا، فَبينَنا وبَينَكُم هُوّةٌ عَميقةٌ لا يَقدِرُ أحدٌ أن يجتازَها مِنْ عِندِنا إلَيكُم ولا مِنْ عِندِكُم إلينا.
27 فقالَ الغَنيّ: أرجو مِنكَ، إذًا، يا أبي إبراهيمُ، أنْ تُرسِلَ لِعازرَ إلى بَيتِ أبي، 28 ليُنذِرَ إخوتي الخمسَةَ هُناكَ لِئَلاّ يَصيروا هُم أيضًا إلى مكانِ العذابِ هذا. 29 فقالَ لَه إبراهيمُ: عندَهُم موسى والأنبياءُ، فليَستَمِعوا إلَيهِم. 30 فأجابَهُ الغَنيّ: لا، يا أبي إبراهيمُ! ولكِنْ إذا قامَ واحدٌ مِنَ الأمواتِ وذهَبَ إلَيهِم يَتُوبونَ. 31 فقالَ لَهُ إبراهيمُ: إنْ كانوا لا يَستَمِعونَ إلى موسى والأنبياءِ، فهُم لا يَقتَنِعونَ ولو قامَ واحدٌ مِنَ الأمواتِ».
Ŋen ŋed̶a gərəmoṯwa laŋge igi gəɽiano eŋen
1 Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯaləmis ilëɽəŋu com ṯa, “Ed̶a gafo gənəŋ gəɽo eləŋ gerṯo laŋge lwaiña gerṯo ed̶a gəmanwanṯia laŋge. Orn led̶a ldasəki maje ldəlwaɽəṯi eləŋ ṯa, ‘Maje galaldəd̶ia laŋge alo əllaɽəŋa’. 2 Na eləŋ nəŋundəd̶i maje nəŋəmalwaɽəṯi ṯa, ‘Ŋen ŋanṯau iŋi egənna ŋen ŋanṯa ŋa? Aŋaicəñi d̶wala id̶i egənaicaŋa ṯa ŋarəmoṯe, ŋen ŋanṯa agaber agəɽwad̶aṯa agaiñənwanṯia laŋge əllëɽəñi məldin’. 3 Maje ṯaŋəɽwato bəɽan ṯa, ‘Igëbəd̶ia ṯau ŋen ŋanṯa eləŋ gəlëɽəñi gaiñəməñia iŋəmëɽria? Egero egwonḏəṯa ŋen ŋanṯa egawad̶a na igëd̶əñia d̶əñənano ṯa egabekeɽəd̶ia led̶a laŋge. 4 Orn egaləŋeṯo igëbəd̶ia ṯau ṯa ndə igəməñinu d̶əge iŋəmëɽria, oro yerṯe led̶a ildi lid̶i aləñəŋënṯi eneɽa enen’. 5 Na gënəŋu nəŋurndəd̶i led̶a ildi lerṯo ëməcu geləŋ nəŋeɽəd̶e ed̶a gananoŋ ṯa, ‘Ëməcu gəlaɽəŋa gaɽo mənau?’ 6 Ed̶a nəŋaṯa, ‘Ŋela ŋaɽo safiya ered̶ia red̶’. Maje nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Maŋ abred̶a gəlaɽəŋa ŋaɽaŋe alo taltal ŋəwërd̶i, ered̶ia d̶enəŋ’. 7 Maje nəŋeɽəd̶e ed̶a gwomən ṯa, ‘Ëməcu gəlaɽəŋa gaɽo mənau?’ Ed̶a nəŋaṯa, ‘Ŋwana ŋaɽo asuwal ered̶ia red̶’. Maje nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Maŋ abred̶a gəlaɽəŋa ŋəwërd̶i ered̶ia d̶enəŋ nalo ered̶ia giɽijin’. 8 Na eləŋ nəŋənaice maje d̶amia igi gəfo gəɽiano eŋen ŋen ŋanṯa galəŋeṯo ŋen nəsi. Đeṯəm led̶a lalo isi laləŋeṯo ŋen iliga elden ləməñaṯo led̶a larrerre.”
9 Igandəlwaɽəṯia ṯa, “Id̶r rappa ŋenŋa ŋəlaŋge lalo ildi ləŋəmëɽria ŋəŋərəmia ṯa ndə laŋge lalo ləməndëd̶ənu lënəŋulu aləndəŋënti eɽa gəbəɽəbəte. 10 Ed̶a igi gəd̶urwaṯo eŋen ŋətëfr gënəŋu gad̶urwaṯa eŋen ŋoɽra com, na ed̶a igi gəɽiano eŋen ŋətëfr gënəŋu gaɽiano eŋen ŋoɽra com. 11 Nṯia ndə ñagero ñagəd̶urwaṯa eŋen ŋəlaŋge lalo, əsëgi gid̶i aŋəndənaice laŋge ildi ləd̶eṯəm ṯa ñaɽrəmoṯe? 12 Na ndə ñagero ñagəd̶urwaṯa eŋen ŋəled̶a lwomən, əsëgi gid̶i aŋəndənaice ŋen eŋalo?
13 “Ed̶a gero gənəŋ gəɽwad̶aṯa gəd̶uɽəd̶ənṯia nələŋ nəɽijan, ŋen ŋanṯa gënəŋu gid̶i aŋəned̶e eləŋ gənəŋ na gid̶i aŋəbwiṯi eləŋga gwomən walla gënəŋu gid̶i aŋənaice eləŋ gənəŋ etam gəlëɽəŋu na gid̶i aŋəd̶ame eləŋ gwomən. Ñagaber ñagəɽwad̶aṯa ñagəd̶uɽəd̶ənṯia Rəmwa na laŋge lalo com.”
Ŋen Yesu gəgariñaṯo Alfarisiyin
(Maṯṯa 11:12-13Maṯṯa 5:31-32Margus 10:11-12)
14 Alfarisiyin com isi yibwa gərusya kaiñ yano ŋen iŋi nimad̶aməce eŋen. 15 Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Ñaŋ ñagaɽwatiṯia led̶a ṯa ñagad̶urwaṯo eŋen Rəmwa nëiñua, orn Rəmwa raləŋeṯo nare enalo. Laŋge ildi led̶a laṯa laŋəra loɽra lënəŋulu labuŋənu Rəmwa nëiñua.
16 “Ŋen Yuanna gəmulu geṯo Alganun yi-Musa yafo na alanəbiya yafo com. Ndə Yuanna geṯo ŋələŋe ŋə-Rəmwa nəŋërrəŋeid̶ini na led̶a pred̶ ṯalwonaṯo ləbënṯia ŋabəɽaŋa. 17 Orn ŋen ṯa alo na elo yaməndëd̶ənia ŋenŋa ŋabaped̶ ŋəməñaṯo ŋen ṯa ŋwëɽiña ŋonto ŋətëfr ŋ-Alganun aŋəməndëd̶əni.
18 “Ed̶a gəned̶o wasen nəŋəme wuji gərto gënəŋu gaɽo alaiñ Na ed̶a igi gəma wuji igi ebaŋgen gəned̶əma gënəŋu gaɽo alaiñ.
Ŋen ŋəwujənu ŋed̶a igi gerṯo d̶wala d̶waiña na ŋə-Liasər
19 “Maje gafo gənəŋ gerṯo laŋge lwaiña. Ndrenia nəlëɽəŋu naŋəra kaiñ nabɽwaŋəno, na gënəŋu gëbəd̶ia d̶əŋəra nano ñoman pred̶ eŋen ŋəlaŋge lwaiña əllëɽəŋu. 20 Na ed̶a gafo gənəŋ gəɽo ŋəbaiyaŋəno gəbërnia Liasər, na gënəŋu ṯaŋəɽaŋo igëuwər yemaje gerṯo laŋge lwaiña, na gerṯo rëɽi nano pred̶. 21 Na gënəŋu ṯaŋwonaṯo gəsa aicəba gəmaje igi gəbərtəṯia alo. Na com ñina ñeṯo ṯaiñəmatəŋaṯo irëɽi. 22 Ed̶a gəɽo ŋəbaiyaŋəno nəŋaiye na malaiyəka nemape nimëɽi alo ed̶əŋəra nano elo Ibrayimga. Na maje igi gerṯo laŋge lwaiña nəŋaiye com nəŋurəni. 23 Ṯaŋəɽaŋo Alo ye-Led̶a Laiyo gəfo eŋen ŋubwa kaiñ, nəŋətud̶i isi ṯaŋəseicu Ibrayim na Liasər ləfəldəga. 24 Nəŋundəd̶i Ibrayim nəŋaṯa, ‘Bapa Ibrayim giyacəñe ŋəbaiya nano! Na d̶waṯaŋ Liasər aŋënəci loman eŋau ləɽənda ltëfr, aŋəñëɽi nḏəŋəla ṯa ad̶əməleṯe, ŋen ŋanṯa igubwa pid̶ aŋəno isia isi!’ 25 Orn Ibrayim nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Ya id̶ia gəlëɽəñi ləŋəd̶einu eŋen ṯa agananeinu ŋen ŋəŋəra ŋəlaɽəŋa liga agəməṯo garno Liasər gənaneinu ŋen ŋeicia. Orn d̶əñid̶i gënəŋu gabəɽiniano ëli, orn aganəŋa agagərd̶o eŋen ŋubwa kaiñ. 26 Na com alo yëni yoliano iligano ṯa led̶a ildi lwonaṯa laməña alo isi aləŋeṯa nano laber ləɽwad̶aṯa luɽəd̶aṯa ëlua, na ed̶a gero eñaŋ gəɽwad̶aṯa guɽəd̶ata ëli’. 27 Na maje nəŋaṯa, ‘Orn egaŋeɽəd̶ia bapa ṯa ŋad̶waṯe Liasər egeɽa gəd̶aṯa gəlëɽəñi, 28 ŋen ŋanṯa egerṯo lorldaiñanda d̶enəŋ, ṯa gënəŋu aŋələbəɽe nano ṯia ṯa alerṯe leṯo alo isi eŋen ŋubwa kaiñ’. 29 Ibrayim nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Lënəŋulu lerṯo Musa na alanəbiya. Ŋgiṯəlo aldənaṯe’. 30 Na maje nəŋaṯa, ‘Ndo bapa Ibrayim. Orn ndə ed̶a gənəŋ gəbəɽəlo nano gətwod̶o eŋəɽaiñ lënəŋulu lid̶i alṯad̶e ŋen eŋen ŋeicia aloɽəbaṯe Rəmwa nano’. 31 Ibrayim nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Ndə lënəŋulu lero lənna ŋen ŋə-Musa na ŋalanəbiya laber lid̶i aləŋënṯi ŋen ndə ed̶a gənəŋ gətwod̶o eŋəɽaiñ’.”