1 فقالَ أغريبّاسُ لِبولُسَ: «نأذنُ لكَ أنْ تُدافِـعَ عَنْ نَفسِكَ». فأشارَ بولُسُ بِـيَدِهِ وقالَ في دِفاعِهِ: 2 «أيّها المَلِكُ أغريبّاسُ! يَسُرّني أنْ أُدافِـعَ عَنْ نَفسي اليومَ لدَيكَ، وأرُدّ على كلّ ما يَتّهِمُني بِه اليَهودُ، 3 خُصوصًا إنّكَ مُطّلِـعٌ كُلّ الاطّلاعِ على تَقاليدِ اليَهودِ ومُجادَلاتِهِم. فأرجو أنْ يتّسِعَ صدرُكَ لِكَلامي.
4 يَعرِفُ جميعُ اليَهودِ ما كانَت علَيهِ سِيرتي مِنْ أيّامِ صِغَري، وكيفَ نَشأتُ وعِشتُ بَينَ شَعبـي في أُورُشليمَ. 5 فهُم يَعرِفوني مِنْ عَهدٍ بَعيدٍ، ولو أرادوا لشَهِدوا أنّي اَتّبَعتُ أكثرَ المذاهبِ في ديانتِنا تَشدّدًا، فعِشْتُ فَرّيسيّا. 6 وأنا الآنَ أُحاكَمُ لأنّي أرجو ما وعَدَ اللهُ بِه آباءَنا، 7 وما ترجو عشائِرُ بَني إِسرائيلَ الاثنتا عشْرَةَ تَحقيقَهُ، عابِدينَ اللهَ ليلَ نهارَ. بِهذا الرّجاءِ، أيّها المَلِكُ، يَتّهِمُني اليَهودُ. 8 فلِماذا لا تُصدّقونَ أنّ اللهَ يُقيمُ الأمواتَ؟
9 أمّا أنا، فكُنتُ أعتَقِدُ أنّهُ يَجِبُ أنْ أُقاوِمَ اَسمَ يَسوعَ النّاصِريّ بِكُلّ جَهدي. 10 وهذا ما فَعَلتُ في أُورُشليمَ، فسَجَنتُ بِتَفويضٍ مِنْ رُؤساءِ الكَهنَةِ عَددًا كبـيرًا مِنَ القدّيسينَ، ولمّا كانوا يُقتَلونَ كُنتُ مُوافقًا على قَتْلِهِم. 11 وكثيرًا ما عَذّبتُهُم في كُلّ مَجمَعٍ لأُجبِرَهُم على إنكارِ إيمانِهِم. واَشتَدّت نَقمتي علَيهِم حتى أخَذتُ أطارِدُهُم في المُدُنِ التي في خارجِ اليهوديّةِ. 12 فسافَرْتُ إلى دِمشقَ وبِـيدي سُلطةٌ وتَفويضٌ مِنْ رُؤساءِ الكَهنَةِ. 13 وفي الطّريقِ عِندَ الظّهرِ، رأيتُ أيّها المَلِكُ نُورًا مِنَ السّماءِ أبهى مِنْ شُعاعِ الشّمسِ يَسطَعُ حَولي وحَولَ المُسافِرينَ مَعي. 14 فوقَعْنا كُلّنا إلى الأرضِ، وسَمِعْتُ صَوتًا يَقولُ لي بالعبرِيّةِ: شاولُ! شاولُ! لِماذا تَضطهِدُني؟ صَعبٌ علَيكَ أنْ تُقاوِمَني. 15 فقُلتُ: مَنْ أنتَ يا ربّ؟ قالَ الرّبّ: أنا يَسوعُ الذي تَضطهِدُهُ أنتَ. 16 قُمْ وقِفْ على قَدَمَيكَ لأنّي ظَهرَتُ لكَ لأجعَلَ مِنكَ خادِمًا لي وشاهِدًا على هذِهِ الرُؤيا التي رأيتَني فيها، وعلى غَيرِها مِنَ الرُؤى التي سأَظهرُ فيها لكَ. 17 سأُنقِذُكَ مِنْ شَعبِ إِسرائيلَ ومِنْ سائِرِ الشّعوبِ التي سأُرسِلُك إلَيهِم 18 لِتفتَحَ عُيونَهُم فيَرجِعوا مِنَ الظّلامِ إلى النّورِ، ومِنْ سُلطانِ الشّيطانِ إلى اللهِ، فينالوا بإيمانِهِم بـي غُفرانَ خطاياهُم وميراثًا معَ القدّيسينَ.
19 ومِنْ تِلكَ السّاعةِ، أيّها المَلِكُ أغريبّاسُ، ما عَصَيتُ الرُؤيا السّماوِيّةَ، 20 فبشّرْتُ أهلَ دِمشقَ أوّلاً، ثُمّ أهلَ أُورُشليمَ وبِلادَ اليَهوديّةِ كُلّها، ثُمّ سائِرَ الأُممِ، داعيًا إلى التّوبَةِ والرّجوعِ إلى اللهِ، والقِـيامِ بأعمالٍ تَدُلّ على التّوبَةِ. 21 ولِهذا قــبَضَ علي اليَهودُ وأنا في الهَيكَلِ، وحاوَلوا قَتلي، 22 ولكِنّ اللهَ أعانني إلى هذا اليومِ، لأشهَدَ لَه عِندَ الصّغيرِ والكبـيرِ، ولا أقولُ إلاّ ما أنبأَ بِه موسى والأنبـياءُ، 23 مِنْ أنّ المَسيحَ يتألّمُ ويكونُ أوّلَ مَنْ يَقومُ مِنْ بَينِ الأمواتِ ويُبشّرُ اليَهودَ وسائِرَ الشّعوبِ بِنُورِ الخلاصِ».
24 وبَينَما بولُسُ يُدافِـعُ عَنْ نَفسِهِ بِهذا الكلامِ، صاحَ فَسْتوسُ بأعلى صوتِهِ: «أنتَ مَجنونٌ، يا بولُسُ! سَعَةُ عِلمِكَ أفقَدَتْكَ عَقلَكَ!» 25 فأجابَهُ بولُسُ: «كيفَ أكونُ مَجنونًا، يا صاحِبَ العِزّةِ فَسْتوسُ، وأنا أنطِق بِالحقّ والصّوابِ؟ 26 فالمَلِكُ الذي أخاطِبُهُ الآنَ بِكُلّ صَراحَةٍ يَعرِفُ هذِهِ الأُمورَ، وأعتَقِدُ أنّهُ لا يَخفى علَيهِ شيءٌ مِنها، لأنّها ما حدَثَت في زاوِيةٍ خَفِـيّةٍ. 27 أتُؤمِنُ بالأنبـياءِ، أيّها المَلِكُ أغريبّاسُ؟ أنا أعلَمُ أنّكَ تُؤمِنُ بِهِم».
28 فقالَ أغريبّاسُ لِبولُسَ: «أبِقليلٍ مِنَ الوقتِ تُريدُ أنْ تَجعلَ منّي مَسيحيّا؟» 29 فأجابَهُ بولُسُ: «إنْ بالقليلِ أو بالكثيرِ، فَرَجائي مِنَ اللهِ لكَ ولجَميعِ الذينَ يَسمَعوني اليومَ أنْ يَصيروا إلى الحالِ التي أنا علَيها، ما عَدا هذِهِ القُيودَ».
30 فنهَضَ المَلِكُ والحاكِمُ وبَرنيكَةُ والجالِسونَ مَعهُم، 31 فقالَ بَعضُهُم لِبَعضٍ وهُم مُنصَرِفونَ: «ما عَمِلَ هذا الرّجُلُ شَيئًا يَستَوجِبُ بِه الموتَ أوِ السّجنَ». 32 وقالَ أغريبّاسُ لِفَسْتوسَ: «كانَ يُمكِنُ إِخلاءُ سَبـيلِ هذا الرّجُلِ لولا أنّهُ رَفَعَ دَعواهُ إلى القَيصرِ».
Ŋen Bulus gopəṯo Agribas nëiñua
1 Agribas nəŋeiṯi Bulus ṯa, “Agerṯo liga ṯa ŋopəṯe etam gəlaɽəŋa.” Bulus nəŋabəce d̶əŋ elo nəŋopəṯe oliaga.
2 Nəŋaṯa, “Egaŋəra nano ṯa eŋopəṯe ŋa nëiñua ya eləŋ Agribas, eŋen iŋi pred̶ Alyawuḏ yisəkiñau, 3 ŋen ŋanṯa aganəŋa agaləŋeṯo ŋopia ŋen pred̶ ŋ-Alyawuḏ na d̶əgiyaid̶ia eŋen ed̶en, na ŋen ŋafəṯia egaŋeɽəd̶ia ṯa ŋaiñənaṯe araga gwalano.
4 “Ŋen pred̶ ŋəlëɽəñi ŋələŋinu ŋopia ig-Alyawuḏ pred̶ ŋen ñagəfo led̶ala əllëɽəñi na alo yi-Ursalim com. 5 Yaləŋeṯo liga lwalano, ndə ywonaṯa yelwaɽa, ananoŋ egaɽo ed̶a g-Alfarisiyin isi yëndu ŋen kaiñ ŋ-Alyawuḏ ləməñaṯo led̶a pred̶. 6 Na d̶əñid̶i igəd̶əru igəbinḏeinia ëli ŋen ŋanṯa egaṯa igaṯurṯia ŋen iŋi Rəmwa rëɽəṯu bapanda ildëndr, 7 iŋi led̶a eldaiñ ləŋəɽwa red̶ ldəməñe ləɽijan lafo ləbuŋṯia Rəmwa araga gonto uləŋgələŋ na ëd̶əñëd̶əñin ŋen ŋanṯa laṯa lid̶i aləseici ŋen ŋid̶i aŋəfeṯe. Na ya eləŋ, igəsəkinu ig-Alyawuḏ ŋen igəṯurṯia ŋen iŋi. 8 Ñagad̶amo ŋen ṯa Rəmwa raɽwad̶aṯa rətud̶ia led̶a eŋəɽaiñ ed̶a?
9 “Igënəñi d̶urri egaṯa gəbanṯa yid̶i ŋen ŋwaiña ŋəgeiya irəŋ gə-Yesu galo yi-Nasəraṯ. 10 Na igid̶u ṯia alo yi-Ursalim. Na gerṯe igakëndu led̶a lwaiña eled̶a ltəɽe ikərəŋ ŋələŋeŋa ŋənələŋ nəkana, orn com ndə ləɽiñənu egaṯa ŋen ŋëpi alɽiñəni. 11 Na egafo egakəməlo ñoman ñwaiña egalmajma pred̶ na egananaicəlo ŋen ŋubwa ṯa aləɽwate ŋen ŋə-Yesu ŋeicia, na d̶eicianod̶a d̶waiña egageiyalo, na egananaicəlo ŋen ŋubwa alo yerto nwaldaŋ.
Ŋen Bulus gəlwaɽo təŋ eŋen ŋəlëɽəŋu ŋəd̶ëndia ŋen ŋə-Yesu
(Amal Arrasul 9:1-19Amal 22:6-16)
12 “Na eŋen iŋi egabəṯa alo yi-Ḏimisk ŋələŋeŋa ŋənələŋ nəkana ini nəd̶waṯəñe, 13 na ëd̶əñinano, ya eləŋ, ŋen egəfo ed̶ad̶ igaseicu arrerre girəwa elo gətəɽe kaiñ gəməñaṯo ëd̶əñina, nəŋəñəwad̶e nano na led̶a nano ildi ñagəfəlda, 14 na ndə ñagirətiṯu alo nəñane olia gəñiɽwatiṯia oliaga g-Ibraniyin, nəŋaṯa ṯa, ‘Sawul, Sawul, agaiñənanaica ŋen ŋubwa ed̶a? Ŋen ŋabɽwaŋəno kaiñ ŋa nano ṯa aganed̶a ŋen ŋəlëɽəñi’. 15 Niyaṯa, ‘Ya Eləŋ agaɽo əsëgi?’ Na Eləŋ nəŋaṯa, ‘Fiñi Yesu, ñiŋgi agəñənanaica ŋen ŋubwa. 16 Orn twod̶o ŋəd̶uri rəmanəñara alo rəlaɽəŋa ŋen ŋanṯa igamiñiṯiaŋa eŋen iŋi, ṯa iŋundəd̶i ŋaiñid̶uɽəd̶inṯi na ŋaɽeṯe d̶aməd̶aṯa eŋen iŋi agwondaṯiñau, na eŋen iŋi igid̶i iŋaumiñiṯi. 17 Igid̶i iŋëbəri ed̶əŋ d̶əled̶a na eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, ildi igid̶i iŋələd̶weiṯi, 18 ṯa ŋalëbərd̶i isi esen ṯa aɽred̶e iŋərəm aleṯa egarrerre na ṯa aɽred̶e eŋabəɽa ŋə-Seṯan aleṯa Rəmwa nano, ṯa aləŋgəd̶eini ŋen ŋeicia eŋen na aləfid̶i alo led̶ala ildi ltəɽe ŋen ŋanṯa lerṯo d̶wonaṯa iñi’.
Ŋen Bulus gəlwaɽo eŋen ŋəŋəmëɽria ŋəlëɽəŋu
19 “Na ya eləŋ Agribas, egero egəned̶a ŋen iŋi ŋeṯo elo, 20 ananoŋ igalwaɽəṯu led̶a ŋen ildi lalo yi-Ḏimisk na ildi lalo yi-Ursalim, na alo pred̶ Yuḏiya, na led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ com, ṯa alṯad̶e ŋen eŋen ŋeicia aloɽəbaṯe Rəmwa nano na ṯalid̶u ŋen iŋi ŋəbërrəŋeid̶ia ŋen ṯa loɽəbaṯo Rəmwa nano. 21 Na eŋen iŋi Alyawuḏ yëndeiciñi ig-Alekəl niyaṯa yaiñaɽiña. 22 Na Rəmwa raməd̶aṯiñe jaica jaica na d̶əñid̶i məldin, na ŋen igəd̶əru ëli egaɽo d̶aməd̶aṯa eled̶a lərra na loɽra pred̶, egero egəlwaɽa ŋen ŋənəŋ illi ŋen iŋi alanəbiya pred̶ na Musa lalwaɽo ṯa ŋid̶i aŋəfeṯe, 23 ṯa Almasiya gid̶i aŋəneini ŋen ŋubwa, na ŋen ŋanṯa fəŋu gətwod̶o eŋəɽaiñ ananoŋ gënəŋu gid̶i aŋërrəŋaici Alyawuḏ na led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ ŋen ŋarrerre.”
24 Ndə Bulus gopəṯo ŋenŋa iŋi Fasṯus nəŋəraice olia pəlelo nəŋaṯa, “Bulus agarëməɽu, d̶ələŋeṯa d̶əlaɽəŋa d̶waiña d̶agera ŋəṯəɽa ŋəlaɽəŋa.” 25 Orn Bulus nəŋaṯa, “Egero igərëməɽua, ya eləŋ Fasṯus. Egaɽwata ŋen iŋi ŋəd̶urwaṯo na ŋəd̶eṯəm. 26 Ŋen ŋanṯa Agribas galəŋeṯo ŋen iŋi ŋopia na igalwaɽəṯəma ŋəd̶aiña ŋero, ŋen ŋanṯa egaṯa d̶eṯəm gënəŋu galəŋeṯo ŋen iŋi pred̶ ŋen ŋanṯa ŋen ŋero ŋənəŋ ŋələbijənu!” 27 Nəŋaṯa, “Ya eləŋ Agribas agëndu ŋen ŋalanəbiya? Egaləŋeṯo ṯa agëndu!”
28 Na Agribas nəŋeiṯi Bulus ṯa, “Agaṯa ṯa agañëŋənia ṯa yëndi ŋen ŋ-Almasiya iliga lobəlano?”
29 Na Bulus nəŋaṯa, “Ndə liga lobəlano walla lwalano egabeɽəd̶ia Rəmwa ṯa gerṯe aganəŋa agonto orn led̶a pred̶ ildi ləno ŋen ŋəlëɽəñi d̶əñid̶i ñaiñameṯe. Illi gerṯe d̶əkasənia nurid̶ana.”
30 Orn eləŋ Fasṯus nəŋətwod̶e na eləŋ goɽra Agribas na Barnika na ildi pred̶ ləfəlda, 31 na ndə ləməñaṯo ndëuwər ṯalɽwataid̶o ldəɽo ldaṯa, “Maje igi gero gəbəd̶ia ŋen ŋənəŋ ŋeicia ṯa aŋəɽiñəni walla aŋëndəni.” 32 Na Agribas nəŋeiṯi Fasṯus ṯa, “Gəbanṯa maje igi aŋëbərni ndə gero gəlwaɽa ṯa aŋəyiɽəni eləŋ goɽra nëiñua gə-Roma.”