الأعظم في ملكوت السماوات
(مرقس 9‏:33‏-37، لوقا 9‏:46‏-48)
1 ودَنا التّلاميذُ في ذلِكَ الوَقتِ إلى يَسوعَ وسألوهُ: «مَنْ هوَ الأعظَمُ في مَلكوتِ السّماواتِ؟»
2 فدَعا يَسوعُ طِفلاً وأقامَهُ في وسَطِهِم 3 وقالَ: «الحقّ أقولُ لكُم: إنْ كُنتُم لا تَتَغيّرونَ وتَصيرونَ مِثلَ الأطفالِ، فلن تَدخُلوا مَلكوتَ السّماواتِ. 4 مَن اَتّضعَ وصارَ مِثلَ هذا الطّفلِ، فهوَ الأعظمُ في مَلكوتِ السّماواتِ. 5 ومَنْ قَبِلَ طِفلاً مِثلَهُ باَسمي يكونُ قبِلَني.
6 مَنْ أوقعَ أحَدَ هؤُلاءِ الصّغارِ المؤمنينَ بي في الخَطيئةِ، فخَيرٌ لَه أنْ يُعلّقَ في عُنُقهِ حجَرُ طَحْنٍ كبيرٍ ويُرمى في أعماقِ البحرِ. 7 الويلُ لِلعالمِ ممّا يُوقِعُ الناسَ في الخطيئةِ! ولا بُدّ أنْ يَحدُثَ ما يُوقِعُ في الخَطيئةِ، ولكنّ الويلَ لمَنْ يُسَبّبُ حُدوثَهُ!
8 فإذا أوقَعَتكَ يَدُكَ أو رِجلُكَ في الخَطيئةِ، فاَقْطَعْها وألْقِها عَنكَ، لأنّهُ خَيرٌ لكَ أنْ تَدخُلَ الحياةَ الأبديّةَ ولكَ يدٌ أو رِجلٌ واحدةٌ، مِنْ أنْ يكونَ لكَ يَدانِ ورِجلانِ وتُلقى في النّارِ الأبديّةِ. 9 وإذا أوقَعَتكَ عَينُكَ في الخَطيئةِ، فاَقلَعْها وألقِها عَنكَ، لأنّهُ خَيرٌ لكَ أنْ تَدخُلَ الحياةَ الأبديّةَ ولكَ عَينٌ واحدةٌ، مِنْ أنْ يكونَ لكَ عَينانِ وتُلقى في نارِ جَهنّمَ.
10 إيّاكُم أنْ تَحتقروا أحدًا مِنْ هَؤلاءِ الصّغارِ. أقولُ لكُم: إنّ ملائِكَتَهُم في السّماواتِ يُشاهِدونَ كُلّ حِينٍ وجهَ أبي الّذي في السّماواتِ. 11 [فاَبنُ الإنسانِ جاءَ ليُخلّصَ الهالِكينَ].
الخروف الضال
(لوقا 15‏:3‏-7)
12 «وما قولُكُم؟ إنْ كانَ لِرجلٍ مِئَةُ خَروفٍ وضَلّ واحدٌ مِنها، ألا يَترُكُ التّسعةَ والتّسعينَ في الجِبالِ ويَبحَثُ عَن الخَروفِ الضّالّ؟ 13 وإذا وجَدَهُ، ألا يَفرَحُ بِه؟ الحقّ أقولُ لكُم: إنّهُ يَفرَحُ بِه أكثرَ مِنْ فَرَحِهِ بالتّسعةِ والتّسعينَ الّتي ما ضَلّت. 14 وهكذا لا يُريدُ أبوكُمُ الّذي في السّماواتِ أنْ يَهلِكَ واحدٌ مِنْ هَؤلاءِ الصّغارِ.
التسامح الأخوي
(لوقا 17‏:3)
15 «إذا خَطِئَ أخوكَ إليكَ، فاَذهَبْ إلَيهِ وعاتِبْهُ بَينَكَ وبَينَهُ، فإذا سَمِعَ لكَ تكونُ رَبِحتَ أخاكَ. 16 وإنْ رَفَض أنْ يَسمعَ لكَ، فَخُذْ معَكَ رَجُلاً أو رَجُلينِ، حتّى تُثْبِتَ كُلّ شيءٍ بِشَهادَةِ شاهِدَينِ أو ثلاثَةٍ. 17 فإنْ رَفَضَ أنْ يَسمَعَ لهُم، فقُلْ لِلكنيسةِ، وإنْ رَفَضَ أنْ يَسمَعَ لِلكنيسةِ، فَعامِلْهُ كأنّهُ وثَنيّ أو جابي ضرائبَ. 18 الحقّ أقولُ لكُم: ما تَرْبُطونَهُ في الأرضِ يكونُ مَربوطًا في السّماءِ، وما تَحُلّونَهُ في الأرضِ يكونُ مَحلولاً في السّماءِ.
Untitled design-3
19 الحقّ أقولُ لكُم: إذا اَتّفَقَ اَثنانِ مِنكُم في الأرضِ أنْ يَطلُبا حاجةً، حَصَلا علَيها مِنْ أبي الّذي في السّماواتِ. 20 فأينَما اَجتمعَ اَثنانِ أو ثلاثَةٌ باَسمي، كُنتُ هُناكَ بَينَهُم».
مثل العبد الذي لا يغفر
21 فدَنا بُطرُسُ وقالَ لِيَسوعَ: «يا سيّدُ، كَم مرّةً يَخطَأُ إليّ أخي وأَغفِرُ لَهُ؟ أسبعَ مَرّاتٍ؟»
22 فأجابَهُ يَسوعُ: «لا سَبعَ مرّاتٍ، بل سَبعينَ مرّةً سبعَ مرّاتٍ. 23 فمَلكوتُ السّماواتِ يُشبِهُ مَلِكًا أرادَ أنْ يُحاسِبَ عَبيدَهُ. 24 فلمّا بَدَأَ يُحاسِبُهُم، جِيءَ إلَيهِ بِواحدٍ مِنهُم علَيهِ عَشَرةُ آلافِ دِرهَمٍ مِنَ الفِضّةِ. 25 وكانَ لا يَملِكُ ما يُوفي، فأمَرَ سيّدُهُ بأنْ يُباعَ هوَ واَمرأتُهُ وأولادُهُ وجميعُ ما يَملِكُ حتّى يُوفيَهُ دَينَهُ. 26 فركَعَ العبدُ لَه ساجدًا وقالَ: أمهِلني فأُوفيَكَ كُلّ ما لك علَيّ! 27 فأشفَقَ علَيهِ سيّدُهُ وأطلَقَهُ وأعفاهُ مِنَ الدّينِ. 28 ولمّا خرَجَ الرّجلُ لَقِيَ عَبْداً مِنْ أصحابِه كانَ لَه علَيهِ مئةُ دينارٍ، فأمسكَهُ بِعُنُقِهِ حتّى كادَ يَخنُقُهُ وهوَ يقولُ لَه: أوفِني ما لي علَيكَ! 29 فركَعَ صاحِبُهُ يَرجوهُ ويقولُ: أمْهِلْني، فأوفيكَ. 30 فما أرادَ، بل أخَذَهُ وألقاهُ في السّجنِ حتّى يُوفيَهُ الدّينَ.
31 ورأى العَبيدُ أصحابُهُ ما جرى، فاَستاؤوا كثيرًا وذَهَبوا وأَخْبَروا سيّدَهُم بِكُلّ ما جرى. 32 فدَعاهُ سيّدُهُ وقالَ لَه: يا عَبدَ السُوءِ! أعْفَيْتُكَ مِنْ دَينِكَ كُلّهِ، لأنّكَ رَجَوْتَني. 33 أفما كانَ يَجبُ علَيكَ أنْ تَرحَمَ صاحِبَكَ مِثلَما رحَمتُكَ؟
34 وغَضِبَ سيّدُهُ كثيرًا، فسَلّمَهُ إلى الجَلاّدينَ حتى يُوفِيَهُ كُلّ ما لَه علَيهِ. 35 هكذا يَفعَلُ بِكُم أبي السّماويّ إنْ كانَ كُلّ واحدٍ مِنكُم لا يَغفِرُ لأخيهِ مِنْ كُلّ قَلبِهِ».
Ŋwulalimiye dilrujini litilitiny
1 A gi lamun ibile letileta a calmiz ila di Yasuuⓐ, alothaije galo, alaici, Ei gwiro gwina gwinunu kidhila ga Sama? 2 Ŋwapai ŋare ŋeta ŋina ŋitiny, ŋwudhuneje keligeny ganu degen, 3 ŋwulaici, Titiganu nyi gwa gwacaijinu, Ada nyaŋa lati limurle dugore galo dalo, nyalruje ŋinena da keleŋa gina gitigitiny no, nyaŋa lati luthi ŋoma luni kidhila ga Sama no. 4 Kwiji gwina gwathaure gwiren ŋwurujini gwitiny gwiro ŋinena ŋari ŋina ŋitiny, ŋeda gwiro gwina gwinunu kidhila ga Sama. 5 A kwiji gwina gwathuminyi ŋare ŋeta ŋina ŋitiny ŋina ŋiro minoŋ gi jiriny jiny, kwiji ibigwe gwuminyiny. 6 Abi ada kwiji gweta gwimugeje ŋare ŋeta ŋitiny ŋina ŋiro minoŋ ŋina ŋuminyiny, gwiŋiranu duŋw uthi dhuiny kulo guŋun, ŋwuguthini ŋau ganu ŋina ŋolaŋ ganu, ŋwerna.
Ŋwulalimiye dathil ekajo lijo dela gi dhai dha Kalo no
7 Dhuŋun dhike dha gidhila dha dhaijikiye dugore; dharuri dhuŋun dhike dhaji dhila, abi kwiji gwaji gwaka dhugore gwina gwaji gwapai. 8 Abi ada dhoi dhuŋa i lora luŋa ŋimaŋa dhiŋa dapai ŋida ŋina ŋike, urtadhilo galo, ŋalubire duguŋa; gwiŋiranu daŋamidhe gwiro ŋwudhibaŋ, i ŋerna ŋwora a dhoi, i daŋai ŋule ŋwora ŋwai a doi dai kiga ina yathudhe gwortal. 9 A ada ke guŋa gimaŋa dhiŋa dapai ŋida ŋina ŋike, waladhi galo, ŋubire duguŋa; gwiŋiranu daŋamidhe gwiro kabluiny, i daŋai ŋuthi je ram ŋule kiga ya Jahannam. 10 Ethadhinul galo, athanya dhagirinu gweta gwina gwitiny ibigwa no; nyi gwa gwacaijinu, Gi Sama malaayka legen lathirile Babuŋw gwiny gi je ganu gigina. 11 Ŋari ŋa liji ŋiludhi digilaŋiye lijo lina lidhudho.
Odaije gwa kaŋal gina gidhudho
12 Nyaŋa larakwai ada kwiji gweta gwimuthi jaŋala dure‐thudhina, abi geta dhudhe gi dhai, jati juŋwul gathani jina jiro dure‐kworoŋo‐a‐die‐a‐thudhina‐kworoŋo galo, ŋwaure kamarigen dibupe getipo gina gidhudho na? 13 A muŋw buja, titiganu nyi gwa gwacaijinu, gwiŋiranu dhugore kaŋal ibige getipo gi jaŋal jina jiro dure‐kworoŋo‐a‐die‐a‐thudhina‐kworoŋo jina jati jidhudho no. 14 Minoŋ ko Babo gwalo gwina gwathije Sama gwati gwara gweta gwa keleŋa ibiga gina gitigitiny gadhudhe no.
Alapaŋa ada liji limapai dhuŋuna dhina dhike daguri?
15 Ada magalo gwimapai dhuŋuna dhina dhike duguŋa, idhi dugun ŋa dhabiŋaijo, nyabiŋi ram cucun. Ada gwimaŋadeŋinaijo, ŋabi gwimabuje magalo. 16 Abi ada gwati gwimaŋa deŋina no, ŋabodha kwijo gweta i ram, a gi dhuŋun dha liji ram i thiril dhina dhiro shuhuud dhathau. 17 Abi ada gwati gwimal deŋinaijo no, abiŋaijo kaniisa; a ada gwati gwimadeŋinaijo kaniisa no, nyababrico ŋwuro dagalo ŋinena kwiji gwina gwiro Umam i gwina gwathimeje. 18 Titiganu nyi gwa gwacaijinu, Dhuŋun peth dhina dhathaiji dhanya guke mina kidhila dhagukini Sama ko; a dhuŋun peth dhina dhathaiji dhanya guda galo mina kidhila dhagududhini galo Sama ko.
Dabiŋaijo Kaloŋa liduŋw
19 A nyi gwa gwabiŋaijaje manaŋ, ŋajaici, Ada liji ram dagalo mina kidhila limuminyiye gi dhuŋun dheta, dhimal dhi uthe galo, dhaji dhal Babo gwiny gwina gwathije Sama urijo. 20 Ada liji limaje ram i thiril lina laicaijiye gi jiriny jiny, nyi ko gwaje keligeny ganu degen.
Aram aladhudhani ganu gi liji lina lathapai dhuŋuna dhina dhike daguri, a odaije gwa gadham gina gike
21 A Buṯrus ila dugun, ŋwothaije galo, ŋwaici, Kweleny gwai, ada maguri gwimapai dhuŋuna dhina dhike diginy, ŋwamun ganu uman nyinbi dhudhani ganu? ma ŋwamun ro kworoŋo‐thiril a? 22 A Yasuuⓐ aici, Nyi gwati gwaŋaici di a ŋwamun ro ganu kworoŋo‐thiril dogo no; abi ŋwamun ganu dure‐thiril‐a‐die ŋwamun kworoŋo‐thiril. 23 Minoŋ ko gidhila ga Sama giro ŋinena malik gweta gwina gwara gwumi jadham juŋun gamju gai guŋun. 24 A dina muŋwari juŋwul umi, a geta ila dugun gina guthi gamja guŋun ⓐashara alaaf wazna. 25 A dina mathuŋw uthi ŋida ŋadhuŋwul tujo no, a kweleny gwuŋun abiŋaijo ŋwari gwelaŋ gwidom gwuŋun, a kwa gwuŋun, a keleŋa guŋun, a ŋidi peth ŋina ŋuthuŋwulo, ŋwutujo gamja. 26 A gadham ide ŋwora ganu, ŋworthadha, ŋwaici, Kweleny gwai, abriciny a gaji gaŋatujo peth. 27 A kweleny gwa gadham ibige ina, ŋwuguda galo, a ŋwabricijo gamja. 28 Abi gadham ibige tu por, albudhe gadham gai giter, gina gidhedhuŋw gwarush dure‐thudhina, ŋwumutha kulo, ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Tujiny gamja. 29 Abi gadham ibige idijo ŋwurko ŋwai, ŋwothaije galo, ŋwaici, Urijiny ŋwamun piny, ŋa bupijo gwarush, ŋatujo peth. 30 Athuŋw buminyu no; ŋwumutha, ŋwugeta karkon di muŋw tujo gamja. 31 A dina ma jadham jiter aŋa dhuŋuna ibidhe dhina dhapinu, alkadugore gwuleny, alila, alabiŋaijo kwelenya gwegen dhuŋuna ibidhe dhina dhapinu. 32 An kweleny gwuŋun ukejiye, ŋwila, ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Gadham gai gina giro kwiji gwike, nyi gwabricijaŋa gamja ibige peth, ŋinena aradhiny gai nono. 33 Abi gwati gwiŋiranu ko daŋa ina gadham giter, gwiro ŋinena inadhaŋana na? 34 A kweleny gwuŋun ka dhugore gwuleny, ŋwodhadha gi liji lina lathakimiye, di muŋw tujo gamja peth. 35 A minoŋ ko Babo gwiny gwina gwathije Sama gwaji gwajin duje ko, ada nyaŋa gi dugor ganu dalo peth lati limathathi dhudhanu ganu ŋidi ŋike ŋina ŋathil limagalo apai dagalo no.