تقديم
1 لأنّ كثيرًا مِنَ النّاسِ أخَذوا يُدَوّنونَ رِوايةَ الأحداثِ التي جَرَت بَينَنا، 2 كما نَقَلَها إلَينا الذينَ كانوا مِنَ البَدءِ شُهودَ عِيانٍ وخدّامًا للكَلِمَةِ، 3 رأيتُ أنا أيضًا، بَعدَما تتَبّعتُ كُلّ شيءٍ مِنْ أُصولِهِ بتَدقيقٍ، أنْ أكتُبَها إليكَ، يا صاحِبَ العِزّةِ ثاوفيلُسُ، حسَبَ تَرتيبِها الصّحيحِ، 4 حتى تَعرِفَ صِحّةَ التّعليمِ الذي تَلقّيتَهُ.
البشارة بميلاد يوحنا
5 كانَ في أيّامِ هيرودُسَ مَلِكِ اليهوديّةِ كاهنٌ مِنْ فِرقَةِ أبيّا اَسمُهُ زكَرِيّا، لَهُ زوجةٌ مِنْ سُلالَةِ هرونَ اَسمُها أليصابات. 6 وكانَ زكَرِيّا وأليصاباتُ صالحَيْنِ عِندَ اللهِ، يَتبَعانِ جميعَ أحكامِهِ ووصاياهُ، ولا لومَ علَيهِما. 7 وما كانَ لَهُما ولَدٌ، لأنّ أليصاباتَ كانَت عاقِرًا، وكانَت هيَ وزكَرِيّا كبيرَينِ في السّنّ.
8 وبَينَما زكَرِيّا يَتناوَبُ الخِدمَةَ معَ فِرقَتِهِ ككاهنٍ أمامَ اللهِ، 9 أُلقيَتِ القُرعَةُ، بحسَبِ التّقليدِ المُتّبَعِ عِندَ الكَهنَةِ، فأصابَتْهُ ليَدخُلَ هَيكَلَ الرّبّ ويَحرُقَ البَخورَ. 10 وكانَت جُموعُ الشّعبِ تُصلّي في الخارِجِ عِندَ إحراقِ البَخورِ.
11 فظهَرَ لَهُ مَلاكُ الرّبّ واقِفًا عَنْ يَمينِ مَذبَحِ البَخورِ. 12 فلمّا رآهُ زكَرِيّا اَضطَرَبَ وخافَ. 13 فقالَ لَهُ المَلاكُ: «لا تخَفْ يا زكَرِيّا، لأنّ اللهَ سَمِعَ دُعاءَكَ وسَتَلِدُ لكَ اَمرأتُكَ أليصاباتُ اَبنًا تُسمّيهِ يوحنّا. 14 وستَفرَحُ بِه وتَبتَهِجُ، ويفرَحُ بمولِدِهِ كثيرٌ مِنَ النّاسِ، 15 لأنّهُ سيكونُ عَظيمًا عِندَ الرّبّ، ولن يَشرَبَ خَمرًا ولا مُسكرًا، ويَمتلِئُ مِنَ الرّوحِ القُدُسِ وهوَ في بَطنِ أُمّهِ، 16 ويَهدي كثيرينَ مِنْ بَني إِسرائيلَ إلى الرّبّ إلهِهِم، 17 ويسيرُ أمامَ اللهِ بِرُوحِ إيليّا وقُوّتِهِ، ليُصالِحَ الآباءَ معَ الأبناءِ ويُرجِعَ العُصاةَ إلى حِكمةِ الأبرارِ، فَيُهيّئَ لِلرّبّ شَعبًا مُستعِدّا لهُ».
18 فقالَ زكَرِيّا لِلمَلاكِ: «كيفَ يكونُ هذا وأنا شَيخٌ كَبيرٌ واَمرأتي عَجوزٌ؟» 19 فأجابَهُ المَلاكُ: «أنا جِبرائيلُ القائِمُ في حضرَةِ اللهِ، وهوَ أرسَلَني لأُكلّمَكَ وأحمِلَ إليكَ هذِهِ البُشرى. 20 لكنّكَ ستُصابُ بالخَرَسِ، فلا تَقدِرُ على الكلامِ إلى اليومِ الذي يَحدُثُ فيهِ ذلِكَ، لأنّكَ ما آمنتَ بِكلامي، وكلامي سيَتِمّ في حينِهِ».
21 وكانَتِ الجُموعُ تَنتَظِرُ زكَرِيّا وتتَعَجّبُ منِْ إبطائِهِ في داخِلِ الهَيكَلِ. 22 فلمّا خرَجَ، كانَ لا يَقدِرُ أنْ يُكَلّمَهُم، ففَهِموا أنّهُ رأى رُؤيا في داخِلِ الهَيكَلِ. وكانَ يُخاطِبُهُم بالإشارَةِ، وبَقيَ أخرَسَ.
23 فلمّا اَنتهَتْ أيّامُ خِدمَتِهِ رَجِعَ إلى بَيتِهِ. 24 وبَعدَ مُدّةٍ حَبِلَتِ اَمرأتُهُ أليصاباتُ، فأَخفَت أمرَها خَمسةَ أشهُرٍ. وكانَت تَقولُ: 25 «هذا ما أعطاني الرّبّ يومَ نظَرَ إليّ ليُزيلَ عَنّي العارَ مِنْ بَينِ النّاسِ».
البشارة بميلاد يسوع
26 وحينَ كانَت أليصاباتُ في شَهرِها السّادسِ، أرسَلَ اللهُ المَلاكَ جِبرائيلَ إلى بَلدَةٍ في الجَليلِ اَسمُها النّاصِرَةُ، 27 إلى عذراءَ اَسمُها مَريَمُ، كانَت مَخطوبَةً لِرَجُلٍ مِنْ بَيتِ داودَ اَسمُهُ يوسُفُ.
28 فدخَلَ إليها المَلاكُ وقالَ لها: «السّلامُ علَيكِ، يا مَنْ أنعمَ اللهُ علَيها. الرّبّ مَعكِ». 29 فاضطرَبَت مَريَمُ لِكلامِ المَلاكِ وقالَت في نَفسِها: «ما مَعنى هذِهِ التّحيةِ؟» 30 فقالَ لها المَلاكُ: «لا تَخافي يا مَريَمُ، نِلتِ حُظْوةً عِندَ اللهِ: 31 فسَتَحبَلينَ وتَلِدينَ اَبنًا تُسَمّينَهُ يَسوعَ. 32 فيكونُ عظيمًا واَبنَ اللهِ العَليّ يُدعى، ويُعطيهِ الرّبّ الإلهُ عرشَ أبيهِ داودَ، 33 ويَملِكُ على بَيتِ يَعقوبَ إلى الأبدِ، ولا يكونُ لمُلْكِهِ نِهايةٌ!»
34 فقالَت مَريَمُ لِلملاكِ: «كيفَ يكونُ هذا وأنا عَذراءُ لا أعرِفُ رَجُلاً؟» 35 فأجابَها المَلاكُ: «الرّوحُ القُدُسُ يَحِلّ علَيكِ، وقُدرَةُ العليّ تُظَلّلُكِ، لذلِكَ فالقدّوسُ الذي يولَدُ مِنكِ يُدعى اَبنَ اللهِ. 36 ها قَريبَتُكِ أليصاباتُ حُبلى باَبنٍ في شَيْخوخَتِها، وهذا هوَ شَهرُها السّادِسُ، وهيَ التي دَعاها النّاسُ عاقِرًا. 37 فما مِنْ شيءٍ غَيرَ مُمكنٍ عِندَ اللهِ». 38 فقالَت مَريَمُ: «أنا خادِمَةُ الرّبّ: فَلْيكُنْ لي كَما تَقولُ». ومَضى مِنْ عِندِها المَلاكُ.
مريم عند أليصابات
39 وفي تِلكَ الأيّامِ، قامَت مَريَمُ وأسرَعَت إلى مَدينةِ يَهوذا في جِبالِ اليهوديّةِ. 40 ودخلَت بَيتَ زكَرِيّا وسَلّمَت على أليصاباتَ. 41 فلمّا سَمِعَت أليصاباتُ سلامَ مَريَمَ، تحرّكَ الجَنينُ في بَطنِها، واَمتلأت أليصاباتُ مِنَ الرّوحِ القُدُسِ، 42 فهَتفَت بِأَعلى صَوتِها: «مُباركَةٌ أنتِ في النّساءِ ومُبارَكٌ اَبنُكِ ثَمرةُ بَطنِكِ! 43 مَنْ أنا حتى تَجيءَ إليّ أُمّ رَبّي؟ 44 ما إنْ سَمِعتُ صوتَ سَلامِكِ حتى تَحرّكَ الجَنينُ مِنَ الفرَحِ في بَطني. 45 هَنيئًا لَكِ، يا مَنْ آمَنتْ بأنّ ما جاءَها مِنْ عِندِ الرّبّ سيَتِمّ».
نشيد مريم
46 فقالَت مَريَمُ:
«تُعَظّمُ نَفْسي الرّبّ
47 وتَبتَهِجُ رُوحي بِاللهِ مُخَلّصي
48 لأنّهُ نظَرَ إليّ،
أنا خادِمَتُهُ الوضيعةُ!
جميعُ الأجيالِ سَتُهَنّئُني
49 لأنّ القَديرَ صنَعَ لي عظائِمَ.
قُدّوسٌ اَسمُهُ
50 ورَحمتُهُ مِنْ جِيلٍ إلى جِيلٍ
لِلذينَ يَخافونَهُ.
51 أظهرَ شِدّةَ ساعدِهِ
فبَدّدَ المُتكبّرينَ في قُلوبِهِم.
52 أنزَلَ الجبابِرَةَ عَنْ عُروشِهِم
ورفَعَ المُتّضِعينَ.
53 أشبَعَ الجياعَ مِنْ خيراتِهِ
وصرَفَ الأغنياءَ فارِغينَ.
54 أعانَ عَبدَهُ إِسرائيلَ
فتَذكّرَ رَحمتَهُ،
55 كما وعَدَ آباءَنا،
لإبراهيمَ ونَسلِهِ إلى الأبدِ».
56 وأقامَت مَريَمُ عِندَ أليصاباتَ نحوَ ثلاثَةِ أشهُرٍ، ثُمّ رجَعَت إلى بَيتِها.
ميلاد يوحنا المعمدان
57 وجاءَ وقتُ أليصاباتَ لتَلِدَ، فولَدَتِ اَبنًا. 58 وسَمِعَ جيرانُها وأقاربُها أنّ اللهَ غَمَرها برحمتِهِ، ففَرِحوا معَها. 59 ولمّا بلَغَ الطّفلُ يومَهُ الثّامنَ، جاؤوا ليَختِنوهُ. وأرادوا أنْ يُسمّوهُ زكَرِيّا باَسمِ أبيهِ، 60 فقالَت أُمّهُ: «لا، بل نُسمّيهِ يوحنّا». 61 فقالوا: «لا أحَدَ مِنْ عَشيرَتِكِ تَسَمّى بِهذا الاسمِ». 62 وسألوا أباهُ بِالإشارَةِ ماذا يُريدُ أنْ يُسمّى الطّفلُ، 63 فطَلَبَ لوحًا وكتَبَ علَيهِ: «اَسمُهُ يوحنّا». فتَعجّبوا كُلّهُم. 64 وفي الحالِ اَنفتَحَ فمُهُ واَنطلَقَ لِسانُهُ فتكَلّمَ ومَجّدَ اللهَ. 65 فمَلأ الخوفُ جميعَ الجيرانِ.
وتحدّثَ النّاسُ بجميعِ هذِهِ الأُمورِ في جِبالِ اليهوديّةِ كُلّها. 66 وكانَ كُلّ مَنْ يسمَعُ بِها يحفَظُها في قلبِهِ قائِلاً: «ما عسى أن يكونَ هذا الطّفلُ؟» لأنّ يَدَ الرّبّ كانَت معَهُ.
نشيد زكريا
67 واَمتلأَ أبوهُ زكَرِيّا مِنَ الرّوحِ القُدُسِ، فتَنبّأَ قالَ:
68 «تبارَكَ الرّبّ، إلهُ إِسرائيلَ
لأنّهُ تَفَقّدَ شَعبَهُ واَفتَداهُ،
69 فأقامَ لنا مُخَلّصًا قَديرًا
في بَيتِ عَبدِهِ داودَ
70 كما وعَدَ مِنْ قَديمِ الزّمانِ
بِلسانِ أنبيائِهِ القدّيسينَ
71 خَلاصًا لنا مِنْ أعدائِنا،
ومِنْ أيدي جميعِ مُبغِضينا،
72 ورَحمةً مِنهُ لآبائِنا
وذِكرًا لِعَهدِه المُقدّسِ
73 وللقَسَمِ الذي أقسَمَهُ
لإبراهيمَ أبينا
74 بأنْ يُخَلّصَنا مِنْ أعدائِنا،
حتى نَعبُدَهُ غيرَ خائِفينَ،
75 في قداسةٍ وتَقوَى عِندَهُ
طُوالَ أيّامِ حياتِنا.
76 وأنتَ، أيّها الطّفلُ،
نَبيّ العليّ تُدعى،
لأنّكَ تتَقدّمُ الرّبّ
لتُهيّئَ الطّريقَ لَهُ
77 وتُعَلّمَ شَعبَهُ أنّ الخلاصَ
هوَ في غُفرانِ خطاياهُم.
78 لأنّ إلَهَنا رَحيمٌ رَؤوفٌ
يَتَفقّدُنا مُشرِقًا مِنَ العُلى
79 ليُضيءَ لِلقاعِدينَ في الظّلامِ
وفي ظِلالِ الموتِ
ويَهدي خُطانا في طريقِ
السّلامِ».
80 وكانَ الطّفلُ يَنمو ويتقَوّى في الرّوحِ. وأقامَ في البرّيّةِ إلى أنْ ظهَرَ لِبَني إِسرائيلَ.
Dhuŋun dhina dhiro kwerkwereny
1 Gwiro ŋinena liji loinyadho limidheje dule dhuŋuna dhan ŋiro ŋina ŋigitinu momaŋ daguri ganu. 2 A gwiro ŋinena limijidhedha, lina laŋadhi ŋiro ibiŋe ro kwerkwereny je jai jegen, a lina liro jadham ja dhuŋun. 3 Gwimaŋini gwiŋir diginy ko, gwina gwiliŋidhi ŋida ibiŋe peth momaŋ ro kwerkwereny, daŋa ulijo, Taawufiilus gwai gwina gwuminyinu, dhuŋuna ibidha dimalgwujani dhuŋuna dheda dheda momaŋ. 4 Daŋa liŋa dhuŋuna ibidhe dhiro titiganu dhina dhimaŋa alimini.
Gwabiŋu liŋini gwai gwa Yuuẖanna al Maⓐmadaan
5 Gi ŋwamun ŋwina ŋwijo ŋwai Hiiruudus, gwina gwiro malik gwa Yahuudiiya, a gasiis geta je gina gan Zakariiya, gina giro kwiji gwa Abiiya; a kwa gwuŋun gwiro ŋera ŋa H̱aruun, ŋina ŋan Iliis̱aabaat. 6 Liŋir ram gi je ganu ja Kalo, athilela gi awaamir peth gwa Kweleny a dhuŋun dhina dhigitinijilo dilapai, athiluthi lom no. 7 A ŋediŋa lati luthi ŋare no, ŋinena Iliis̱aabaat gwiro ludum, alro lurun ram. 8 Gi ŋwamun ibiŋwe dina muŋw apai ŋiro ŋa gusus gi je ganu ja Kalo, gwiro ŋinena ŋiro ŋuŋun ŋa dhapai ŋwamun peth. 9 Gi dhuŋun dha gusus ŋiro ŋuŋun ŋiro ŋa dhiduni ŋara ŋina ŋiro gwudhurul dina muŋw uni gi hekal gwa Kweleny. 10 A liji peth abiŋaijo Kaloŋa por gi saaⓐa jadhi duni ŋara ŋina ŋiro gwudhurul. 11 A malaak gweta gwa Kweleny aŋina dugun, ŋwudhuna gi dhoi dhina dhiro dhiŋir dha loboŋ ladhi duni ŋara ŋina ŋiro gwudhurul. 12 A dina ma Zakariiya aŋa, a dhugor miri, ŋwudhenya. 13 Abi malaak abiŋaijo, ŋwaici, Zakariiya, athaŋa dhenyo no; Kalo gimadiŋini abiŋaijuŋw Kaloŋa gwuŋa; a kwa gwuŋa gwina gwan Iliis̱aabaat gwaji gwaŋaliŋijo ŋare, a ŋaŋadhedha jiriny jan Yuuẖanna. 14 A ŋa gwaji gwiŋir dhugore gwuleny; a liji loinyadho laji liŋir dugore liŋini gwai gwuŋun. 15 A ŋeda gwaji gwuni gi je ganu ja Kweleny, a gwati gweye ŋau ŋa dugur i girija no; a gwaji gwoinyadhe Dhigirima dhina Dhiŋir, ro kari ganu ga nana gwuŋun. 16 A ŋwurla lijo galo loinyadho la Israayiil di Kweleny gwina gwiro Kalo gegen. 17 Ŋaji ŋamadhini dhigirim dhai a ŋoma ŋai ŋa Iliiya, durla dugore da baboŋa di keleŋa, a lina lati lathuthejo nyuni no di bebra gwa liji lina liŋir; digeta lijo momaŋ lina lijarimanu gwan Kweleny. 18 A Zakariiya abiŋaijo malaak, ŋwaici, Akwai nyi gwuthi ŋoma gwaliŋa dhuŋuna ibidha? Anaŋa kwa gwai gwiny liro juburu. 19 A malaak abiŋaijo, ŋwaici, Nyi gwiro Jabraayiil, gwina gwidhunudhi gi je ganu ja Kalo; a nyi gwimukeja duguŋa daŋa abiŋaijo, ŋaŋajo dhuŋuna ibidha dhina dhiŋir. 20 A ŋa gwaji gwaje jigwoiny, a ŋa gwati gwuthi ŋoma dabiŋi no, di ma lamun lina lal ŋidi ibiŋa ŋimupini, ŋinena ŋa gwati gwimuminyi dhuŋuna dhiny dhina dhaji dhuthi je ganu gi lamun luŋun no. 21 A liji dhunijo Zakariiyuŋw, alali galo dir dina juŋw gi hekal gwortal. 22 A dina muŋw tu por, athuŋw uthi ŋoma luŋwulabiŋaijo no; alliŋa darnu gwimaŋa malaak gi hekal; ŋinena laicuŋwulo ŋalam, athuŋwul abiŋaijo no. 23 A ma lamun la ŋiro ŋuŋun erna, ŋwela gi dunu gwuŋun. 24 A ma ŋwamun ibiŋwe erna, a kwa gwuŋun gwina gwan Iliis̱aabaat aji ŋwuje kari gai, ŋwugilba luweo thudhina, ŋwarnu, 25 Minoŋ Kweleny gwiminyigitijo dhuŋuna ibidha diginy gi ŋwamun ŋwina ŋwan ŋwaŋudhul dapai dhagirini gwiny gi liji ganu.
Gwabiŋu liŋini gwai gwa Yasuuⓐ
26 A ma luwa ro nyiril, a Kalo ukeja malaak gwina gwan Jabraayiil, ŋwela gi len leta la Jaliil, lina lan Naas̱ira. 27 Ŋwela gi lutar leta lina lara la kwiji gweta ago, gwina gwan Yuusuf, gwina gwiro kwiji gwa dunu gwa Daawudŋa; a lutar lan Maryam. 28 A malaak uni kiru dugun, ŋwaici, Salaam, ŋera ŋai ŋina ŋathi Kalo nujuni. Kweleny gwo gwijajaŋa galo; ŋa gwiro kwa gwina gwibarikinu gi la ganu. 29 A dina muŋw aŋa, a dhugor miri gi dhuŋun dhuŋun, ŋwabiŋi gi dhugor ganu, ŋwarnu, Dhuŋun dha dhaŋ dhiro ibidha dha dhimira minoŋ? 30 A malaak abiŋaijo, ŋwaici, Maryam, athaŋa dhenyo no; Kalo gimaŋanujuni gi la peth. 31 Ŋa gwaji gwaje kari gai, a ŋa gwaliŋa ŋare ŋina ŋiro kwoma, a ŋaŋadhedha jiriny jan Yasuuⓐ. 32 Ŋaji ŋuni, ŋuthi jiriny jan Ŋari ŋa Kalo gina gipa; a ŋa Kweleny gwina gwiro Kalo dhedha kursi ga babo gwuŋun gwina gwan Daawud. 33 A gwaji gwuthi ŋelenya ŋa dunu gwa Yaⓐguubŋa gwortal; a gidhila guŋun gati gerna gatur no. 34 A Maryam abiŋaijo malaak, ŋwaici, Dhuŋun ibidha dhuthi je ganu akwai? ŋinena athiny iludhi kwoma no. 35 A malaak abiŋaijo, ŋwaici, Dhigirim dhina Dhiŋir dhaji dhula duguŋa, a ŋoma ŋa Kalo ŋina ŋinaŋ ŋaŋa gitijo dhigirima; a ŋina ŋaji ŋiliŋini duguŋa ŋina ŋiŋir didirel ŋaji ŋuthi jiriny jan Ŋari ŋa Kalo. 36 A magalo, gwina gwan Iliis̱aabaat, gwimaje kari gai ko, gwiro kuburu; gwimaji kari gai luweo nyiril, gwina gwiro ludum. 37 Kalo guthi ŋoma gapai dhuŋuna peth. 38 A Maryam abiŋaijo, ŋwaici, Nyi gwiro gine ga Kweleny; abrico dhuŋuna ibidha ŋwuthi je ganu diginy, gwiro ŋinena abiŋaŋana. A malaak gathani, ŋwela.
Maryam gwiludhi ŋirin di Iliis̱aabaat. Dheliŋa dha Maryam
39 Ŋwamun ibiŋwe a Maryam dire, ŋwela kalo ga ŋwen babraŋ, ŋwela gi len leta la Yahuudha. 40 Ŋwuni gi dunu gwa Zakariiya, ŋwumira Iliis̱aabaatuŋw. 41 A ma Iliis̱aabaat diŋini Maryamuŋw duŋw mira, a ŋari ŋuŋun didire galo kari ganu; a Dhigirim dhina Dhiŋir oinyadhe gi dhugor ganu dha Iliis̱aabaat. 42 A Iliis̱aabaat ure gwula, ŋwarnu, Ŋa gwimabarikini gi la peth, a baraka je gi ŋari ŋina ŋo kari ganu guŋa. 43 A nyi gwimapaŋa, abi nana gwa Kweleny gwiny eladha diginy? 44 Dina minyi diŋini dinyimira, an ŋari didira ganu kari ganu giny, ŋwiŋir dhugore. 45 Iŋirii dhugore gwina gwimuminyi; ŋinena dhuŋun dha Kweleny dhaji dhapini dhina dhabiŋaijilo. 46 A Maryam arnu, Dhugor dhiny dhathinuje Kwelenya, 47 a dhigirim dhiny dhimiŋir dhugore di Kalo gina giro Mukhallis̱ gwiny. 48 Gwaŋadhi ginia guŋun gina giro kwiji gwitiny dogo; a ŋinena a gigina liji peth laji linyurnie iŋir gwai dhugore. 49 Gwina gwuthi ŋoma peth gwiminy gitijo ŋiro ŋina ŋinaŋ; a jiriny juŋun jaro jiŋir didirel. 50 Athuŋwina lijo peth lina lathidhenya gi ligwurnan di ligwurnan. 51 Gwimaŋa ŋoma dhoi dhai dhuŋun; gwimabeye lijo galo lina lathare gi dugor ganu lipilipa. 52 Gwimuleje lijo galo gi karaasi gegen lina linaŋ, ŋwulneje lina litilitiny. 53 Gwimadhedha lijo lina lithilo jamu ŋida ŋina ŋama, alpa; ŋwubibeye lijo galo lina luthi ŋida ŋoinyadho. 54 Gwimagathaje gadham guŋun uwa gina gan Israayiil, di aŋidhani gwa dhuŋun dhuŋun dha dhina, 55 dhina dhabiŋaijuŋw baboŋaije luri ro kwerkwereny, ŋwarnu, gwa ina Ibraahiimuŋw a keleŋa guŋun a ligwurnan gwortal. 56 A Maryam je Iliis̱aabaat gwai luweo lar thiril, ŋwaji ŋwaura dunu dugun.
Liŋini gwa Yuuhanna al Maⓐmadaan. Dheliŋa dha Zakariiya
57 A lamun aji ŋwila lina lan Iliis̱aabaat liŋa; ŋwuliŋa ŋare ŋina ŋiro kwoma. 58 A liji lina lathil maiji galo a limegen aldiŋini darnu Kweleny gwimina Iliis̱aabaatuŋw gwuleny; aliŋir dugore ŋeda ŋalai. 59 A ma ŋari je ŋwamun dubaŋ, alila, alari ŋalura; alari ŋaldhedha jiriny jan Zakariiya, jina jiro jiriny ja babo gwuŋun. 60 Albi nana gwuŋun abiŋaijo, ŋwulaici, Oo; jiriny juŋun jan Yuuẖanna. 61 Alabiŋaijo, alaici, Liji late gi liji lalo lina luthi jiriny ibija no. 62 Alaici babuŋw gwuŋun ŋalam, alothaije galo alari gwaŋia jiriny. 63 Ŋwulothaije galo tharabeza dhai dhadhule, ŋwule, ŋwarnu, Jiriny juŋun jan Yuuẖanna. Alali galo dir peth. 64 An linyu luŋun gududhini ganu, an dhiŋila dhuŋun abiŋadhadha ganu, ŋworthadha Kaloŋa. 65 A liji peth lina lathilmaijiye galo aldhenya; a dhuŋun ibidhe bai galo ŋwen peth ŋwa Yahuudiiya. 66 A liji peth lina lidiŋinu alireye je galo gi dugor ganu degen, alarnu, Ŋari ibiŋa ŋaji ŋaro aŋ? Ŋijilo Kweleny gwai. 67 A Dhigirim dhina Dhiŋir oinyadhe babuŋw gwuŋun gwina gwan Zakariiya gi dhugor ganu, ŋwarnu, 68 Iŋirii dhugore Kweleny gwai gwina gwiro Kalo ga Israayiil; ŋinena muŋwila, ŋwugeta bibruŋw gwan liji luŋun. 69 Jigitijo Mukhallis̱ gwina gwinaŋ gi dunu gwa gadham guŋun gina gan Daawud. 70 Gwiro ŋinena ro kwerkwereny dina abiŋu nebiŋa luŋun lina liŋir didirel dhuŋuna dha Kalo, alarnu, 71 Gijiguda galo gi liji lina likianalai, a lina lathijirini. 72 Ŋwari gina baboŋaije luri, a daŋidhani dhuŋuna dhuŋun dhina dhiŋir didirel; 73 dhina dhabiŋaijuŋw Ibraahiimuŋw gwina gwiro babo gwuri, ŋwarnu, 74 Gijiguda galo gi liji lina likianalai, gijabrico ganupijo ŋeduŋw ŋiro, athana dhenyo no. 75 Liŋir didirel a dhuŋun dhina dhiŋir gi je ganu juŋun ŋwamun peth ŋwa midhe gwuri. 76 Ŋari ŋai, ŋa gwaji gwuthi jiriny jan nebi gwa Kalo gina ginunu; ŋa gwamadhina Kwelenya daŋagitijo dai duŋun momaŋ. 77 Didhedha lijo luŋun liŋuŋw gwa gilaŋ ubire gwai ŋidi ganu ŋegen ŋina ŋike, 78 ina gwai gwina gwuthi ŋimira gwa Kalo guri; gina gabrico fure ŋwula daguri gwina gwathije kabo. 79 Dorajo lijo lina lathije kalo gina girima ganu, a lina lar lai, a dijodha kalo gina gathinaudhaijiye galo. 80 A ŋari biŋa, ŋwubur nono gi dhigirim, athuŋwje gi leba di muŋw ela ŋwaŋini gi liji la Israayiil.