الخطيئة والصفح والإيمان
(متى 18‏:6‏-7‏،متى 21‏-22، مرقس 9‏:42)
1 وقالَ يَسوعُ لِتلاميذِهِ: «لا بُدّ مِنْ حُدوثِ ما يوقِعُ النّاسَ في الخَطيئَةِ، ولكِنّ الوَيلَ لِمَن يكونُ حُدوثُهُ على يَدِهِ. 2 فخَيرٌ لَهُ أنْ يُعلّقَ في عُنُقِهِ حجَرُ طَحنٍ ويُرمى في البحرِ مِنْ أنْ يوقِعَ أحدَ هَؤلاءِ الصّغارِ في الخَطيئَةِ. 3 فكونوا على حذَرٍ.
إذا أخطأَ أخوكَ فوَبّخْهُ، وإنْ تابَ فاَغفِرْ لَهُ. 4 وإذا أخطأَ سبعَ مرّاتٍ في اليومِ، ورجَعَ إلَيكَ في كُلّ مرّةٍ فقالَ: أنا تائِبٌ، فاَغفِرْ لهُ».
5 وقالَ الرّسُلُ لِلرّبّ: «زِدْ إيمانَنا»، 6 فأجابَ الرّبّ: «لَو كانَ لكُم إيمانٌ مِقدارُ حَبّةٍ مِنْ خَردَلٍ وقُلتُم لِهذِهِ الجُمّيزَةِ: اَنقَلِعي واَنْغَرِسي في البحرِ، لأطاعَتْكُم.
التواضع في الخدمة
7 «مَنْ مِنكُم لَهُ أجيرٌ يَفلحُ الأرضَ أو يَرعى الغنَمَ، إذا رجَعَ مِنَ الحَقلِ، يقولُ لَهُ: أسرِعْ واَجلِسْ لِلطعامِ. 8 ألا يقولُ لَهُ: هيّئْ ليَ العشاءَ، وشَمّرْ عَن ساعدَيكَ واَخدُمني حتى آكُلَ وأشرَبَ، ثُمّ تأكُلُ أنتَ وتَشرَبُ؟ 9 فهل للأجيرِ فَضْلٌ إذا أطاعَ سيّدَهُ؟ لا أظُنّ. 10 وهكذا أنتُم، إذا فَعَلْتُم كُلّ ما أُمِرتُم بِهِ فقولوا: نَحنُ خَدَمٌ بُسطاءُ، وما فَعَلنا إلاّ ما كانَ يَجِبُ علَينا أنْ نَفعَلَ».
شفاء عشرة برص
11 وبَينَما هوَ في طَريقِهِ إلى أُورُشليمَ، مَرّ بالسّامِرَةِ والجليلِ. 12 وعِندَ دُخولِهِ إحدى القُرى اَستَقْبَلَهُ عَشَرةٌ مِنَ البُرْصِ، فوَقَفوا على بُعدٍ مِنهُ 13 وصاحوا: «يا يَسوعُ، يا مُعَلّمُ، اَرحَمْنا!» 14 فتَطلّعَ وقالَ لهُم: «اَذهَبوا إلى الكَهنَةِ وأرُوهُم أنفُسَكُم!»
وبَينَما هُم ذاهبونَ طَهُروا. 15 فلمّا رأى واحدٌ مِنهُم أنّهُ شُفي، رجَعَ وهوَ يُمَجّدُ اللهَ بأعلى صَوتِهِ، 16 واَرتَمى على وَجهِهِ عِندَ قَدمَي يَسوعَ يَشكُرُهُ، وكان سامِرِيّا. 17 فقالَ يَسوعُ: «أما طَهُرَ العَشرَةُ، فأينَ التِسعَةُ؟ 18 أما كانَ فيهِم مَنْ يَرجِعُ لِيُمَجّدَ اللهَ سوى هذا الغريبِ؟» 19 ثُمّ قالَ لَهُ: «قُمْ واَذهَبْ، إيمانُكَ خلّصَكَ».
مجيء ملكوت اللهِ
(متى 24‏:23‏-28‏،متى 37‏-41)
20 ولمّا سألَهُ الفَرّيسيّونَ: «متى يَجيءُ مَلكوتُ اللهِ؟» أجابَهُم: «لا يَجيءُ مَلكوتُ اللهِ بِمَشهدٍ مِنْ أحَدٍ. 21 ولا يُقالُ: ها هوَ هُنا، أو ها هوَ هُناكَ، لأنّ مَلكوتَ اللهِ هوَ فيكُم».
22 وقالَ لِتلاميذِهِ: «يَجيءُ زَمانٌ تَتَمَنّونَ فيهِ أنْ تَرَوا يومًا واحدًا مِنْ أيّامِ اَبنِ الإنسانِ ولَنْ تَرَوا. 23 وسيُقالُ لكُم: ها هوَ هُنا، أو ها هوَ هُناكّ! فلا تَذهَبوا ولا تَتبَعوا أحدًا، 24 لأنّ مَجيءَ اَبنِ الإنسانِ في يومِهِ يكونُ مِثلَ البَرقِ الذي يَلمَعُ في أفُقٍ ويُضيءُ في آخَرَ. 25 ولكنْ يَجِبُ علَيهِ قَبلَ ذلِكَ أنْ يتألّمَ كثيرًا، وأنْ يَرفُضَهُ هذا الجِيلُ. 26 وكما حدَثَ في أيّامِ نوحٍ، فكذلِكَ يحدُثُ في أيّامِ اَبنِ الإنسانِ: 27 كانَ النّاسُ يأكُلونَ ويَشرَبونَ ويَتَزاوَجونَ، إلى يومِ دخَلَ نوحٌ السفينَةَ، فجاءَ الطوفانُ وأهلَكَهُم كُلّهُم. 28 أو كما حدَثَ في أيّامِ لوطٍ: كانَ النّاسُ يأكُلونَ ويَشرَبونَ، ويَبيعونَ ويَشتَرُونَ، ويَزرَعونَ ويَبنونَ، 29 ولكِن يومَ خرَجَ لوطٌ مِنْ سدومَ أمطَرَ اللهُ نارًا وكِبريتًا مِنَ السّماءِ فأهلَكَهُم كُلّهُم. 30 هكذا يَحدُثُ يومَ يَظهَرُ اَبنُ الإنسانِ. 31 فمَنْ كانَ في ذلِكَ اليومِ على السّطحِ، فلا يَنزِلْ إلى البيتِ ليأْخُذَ حوائِجَهُ. ومَنْ كانَ في الحَقلِ فلا يرجِعْ إلى الوَراءِ. 32 تَذكّروا اَمرأةَ لوطٍ! 33 مَنْ حاوَلَ أنْ يَحفَظَ حَياتَهُ يَخسَرُها، ومَنْ خَسِرَ حياتَهُ يُخَلّصُها. 34 أقولُ لكُم: سيكونُ في تِلكَ الليلةِ اَثنانِ على سريرٍ واحدٍ، فيُؤخَذُ أحدُهُما ويُترَكُ الآخَرُ. 35 وتكونُ اَمرأتانِ على حجَرِ الطّحنِ معًا، فتُؤخَذُ إحداهُما وتُتْركُ الأُخرى. [ 36 ويكونُ رَجُلانِ في الحقلِ، فيُؤخذُ أحدُهُما ويُترَكُ الآخَرُ»]. 37 فسألَهُ التلاميذُ: «أينَ، يا رَبّ؟» فأجابَهُم: «حَيثُ تكونُ الجِيفةُ تَجتَمِعُ الغُربانُ».
Dhuŋun coŋ dhina dhabiŋu Yasuuⓐ
1 Ŋwabiŋaijo calmiz, ŋwulaici, Aram ŋidi ŋina ŋike ŋila; a kwiji gwaka dhugore gwina gwaji ŋuŋwulapa. 2 Ada kwiji gwimadhiŋa ŋare ŋetipo ŋina ŋitiny dapai ŋida ŋina ŋike, gwiŋiranu duŋwui uthi dhuiny kulo, ŋwugathani gi baẖr ganu. 3 Ethadhinul galo gi lidom lalo. Ada magalo gwimapai ŋida duguŋa ŋina ŋike, ŋadhabiŋaijo; a ada gwimurle dhugore galo gi ŋidi ŋina ŋike, ŋan dhudhani ganu. 4 A ada gwimapai ŋida ŋina ŋike duguŋa ŋwamun ganu kworoŋo‐thiril gi lamun letipo, ŋwauradha duguŋa ŋwamun ganu kworoŋo‐thiril gi lamun letipo, ŋwaici, Nyi gwimurle dhugore galo gi ŋidi ŋina ŋike; ŋan dhudhani ganu. 5 A liji lina lukejinu abiŋaijo Kwelenya, alaici, Kweleny gwai, oinyajije imaan gwuri. 6 A Kweleny arnu, Ada nyaŋa lina luthii imaan gwitiny dogo gwiro ŋinena luginy la mastarda, nyaŋa laiuthi ŋoma laiabiŋaijo gwudha ibigwa, gwanyaici, Wulinu galo duwa dai, ŋurini gi baẖr ganu, abi gwajii uthejo kuni. 7 Ei gwo dagalo gwina gwathabiŋaijo ginia guŋun gina gathije dikure i die jaŋala muŋwaura kedho, ŋwaici, Eladhan ganu, ŋajalo, ŋeny. 8 Gati gathuŋwabiŋaijo minoŋ na gwuŋwaici, Gitijiny ŋida ŋa dheny, ŋa gena fuuṯa, nyupijo ŋiro minyije deny a diye; abi ŋa gwaji gweny a ŋa gwiye? 9 Abi gine ibige giŋiranu ŋinena apuŋw dhuŋuna dhina dhabiŋaijuŋw dhai a? Nyi gwati gwiliŋidhi no. 10 Gwiro minoŋ dagalo ko. Mathanyapai ŋida peth ŋina ŋabiŋaijajiŋai, athanyarnu, Anaŋa liro jine jina jati jaudhi no; anaŋa lapo dhuŋuna dogo dhina dhaudhi danapai.
Yasuuⓐ gwigeto lijo die momaŋ lina lithilo ŋilaŋ
11 A dina idhuŋw gi dhai dhina dhathela Urushaliim, ŋwela keligeny ganu Saamira a Jaliil. 12 A dina udhuŋw gi len leta, albudhe liji lai die lina lithilo ŋilaŋ, lina lidhunudhi romine. 13 Alure gwula, alaici, Yasuuⓐ, Muⓐallim gwai, inudhije. 14 A dina muŋwulaŋa, ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Idhul nyaŋajo gususuŋw aŋina yalo. A dina idhilo, alure nono. 15 A gweta degen urle galo dina muŋwaŋa darnu gwuro nono, ŋwaurai, ŋwure gwula, ŋwumajidhe Kaloŋa. 16 Ŋwubire lira lai ŋwora ganu di Yasuuⓐ, ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Shukran; a ŋeda gwiro Saamiri. 17 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Liji lati liro die lina limure nono na? Abi lada biliro thudhina‐kworoŋo? 18 Kwiji ibigwa cucun gwimaura dimajidhe Kaloŋa, gwina gwiro kwiji gwa len liter a? 19 Ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Diro, ŋela gi dhai; imaan gwuŋa gwimaŋa iŋiriye nono.
Ila gwa gidhila ga Kalo
20 A dina ma Farriisiyiin othaije galo lamun lai lina lal gidhila ga Kalo ila, ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Gidhila ga Kalo gati gaji gila giro ŋinena kwoŋ gwina gwathanya ethadhe galo nyaŋa no. 21 A liji lati larnu, Go mina, i go mine no; ŋinena jo gidhila ga Kalo keligeny ganu dagalo. 22 Ŋwabiŋaijo calmiz, ŋwulaici, Ŋwamun ŋwaji ŋwila ŋwina ŋwanya ŋwari nyalaŋa lamun letipo la Ŋari ŋa liji, abi lati lanyaŋa no. 23 Laji lajabiŋaijo, lajaici, Aŋadhul mina; i aŋadhul mine. Athanyalbi idhi no, i athanyal gwujo no. 24 Gwiro ŋinena fure gwa lirainy, gwina gwathora galo gi libil leta la Sama duŋwobaije galo gi libil liter; a minoŋ ko Ŋari ŋa liji ŋaji ŋaro gi lamun luŋun. 25 Abi aram ŋaji ŋumi ŋiya ŋoinyadho, a ŋa liji doinya lina lo ŋinena kidhila. 26 A gwiro ŋinena ŋwamun ŋwa Nuuẖ, a minoŋ ko gi ŋwamun ŋwa Ŋari ŋa liji. 27 Latheny, athiliye, athilago laio, athi la ela gi loma, di lamun aji ŋwila lina ladhilai Nuuẖ uni felluuka, a kwuru ila, ŋwulrinya peth. 28 Ŋwamun ŋwa Luuṯ ŋwiro minoŋ ko; latheny, athiliye, athilelaŋ, athilelaŋ ŋida ŋegen, athilkwoi, athilaice duna. 29 Abi gi lamun lina lal Luuṯ gathani Saduumuŋw, a iga ula gi Sama girimithi gai, ŋwulrinya peth. 30 A lamun laro minoŋ lina laji lal Ŋari ŋa liji aŋina. 31 Gi lamun ibile kwiji gwina gwaje gi dhoda alaŋ, a ŋidi ŋuŋun je kiru, athuŋw uludhi galo kwiyaŋ ŋuŋwulteya no; a gwina gwaje kedho, athuŋw orudhi dunu ko no. 32 Aŋidhanul kwaio gwa Luuṯ. 33 Gwina gwabupe didima midhuŋw gwuŋun gwaji gwuŋw dhudhie; a gwina gwabupe didhudhie midhuŋw gwuŋun gwaji gwuŋw dima. 34 Nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Gi lamun ibile gile, liji ram ladhire gi lagram letipo; gweta gwupini, a gweta gwajalo. 35 La ram laje diro kela yetipo; gweta gwupini, a gweta gwajalo. 36 Liji ram laje kedho; gweta gwupini, a gweta gwajalo. 37 Alabiŋaijo, alaici, Negwai, Kweleny gwai? Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Ŋwubirthaŋ ŋwathiŋwauradhe liduŋw kalo peth gina gathin aŋinu je.