يسوع والمرأة السامرية
1 وعرَفَ الرّبّ يَسوعُ أنّ الفَرّيسيّـينَ سَمِعوا أنّهُ تَلمَذَ وعَمّدَ أكثَرَ مِمّا تَلمَذَ يوحنّا وعَمّدَ، 2 معَ أنّ يَسوعَ نَفسَهُ ما كانَ يُعَمّدُ بل تلاميذُهُ، 3 فتَرَكَ اليهودِيّةَ ورجَعَ إلى الجَليلِ. 4 وكانَ لا بُدّ لَه مِنَ المُرورِ بالسّامِرَةِ، 5 فوصَلَ إلى مدينةٍ سامرِيّةٍ اَسمُها سُوخارُ، بالقُربِ مِنَ الأرضِ التي وهَبَها يَعقوبُ لاَبنِهِ يوسُفَ، 6 وفيها بِئرُ يَعقوبَ. وكانَ يَسوعُ تَعِبَ مِنَ السّفَرِ، فقَعَدَ على حافَةِ البئرِ. وكانَ الوَقتُ نحوَ الظّهرِ. 7 فجاءَتِ اَمرأةٌ سامريّةٌ تَستَقي مِنْ ماءِ البِئرِ، فقالَ لها يَسوعُ: «أعطيني لأشرَبَ». 8 وكانَ تلاميذُهُ في المدينةِ يَشتَرُونَ طَعامًا. 9 فأجابَتِ المرأةُ: «أنتَ يَهوديّ وأنا سامرِيّةٌ، فكيفَ تَطلُبُ مِنّي أنْ أسقِـيَكَ؟» قالَت هذا لأنّ اليَهودَ لا يُخالِطونَ السّامِريّـينَ.
10 فقالَ لها يَسوعُ: «لو كُنتِ تَعرِفينَ عَطِيّةَ اللهِ، ومَنْ هوَ الذي يَقولُ لكِ أعطيني لأشرَبَ، لَطَلَبتِ أنتِ مِنهُ فأعطاكِ ماءَ الحياةِ». 11 قالَت لَه المَرأةُ: «لا دَلوَ معَكَ، يا سيّدي، والبِئرُ عَميقَةٌ، فمِنْ أينَ لكَ ماءُ الحياةِ؟ 12 أبونا يَعقوبُ أعطانا هذِهِ البِئرَ، وشَرِبَ مِنها هوَ وأولادُهُ ومواشيهِ، فهَلْ أنتَ أعظَمُ مِنْ يَعقوبَ؟»
13 فأجابَها يَسوعُ: «كُلّ مَنْ يَشرَبُ مِنْ هذا الماءِ يَعطَشُ ثانيةً، 14 أمّا مَنْ يَشرَبُ مِنَ الماءِ الذي أُعطيهِ أنا، فلَنْ يَعطَشَ أبدًا. فالماءُ الذي أُعطيهِ يَصيرُ فيهِ نَبعًا يَفيضُ بِالحياةِ الأبديّةِ».
15 قالَت لَه المرأةُ: «أَعطِني مِنْ هذا الماءِ يا سيّدي، فلا أعطَشَ ولا أعودَ إلى هُنا لأستقِـيَ».
16 قالَ لَها: «اَذهَبـي واَدْعِي زوجَكِ، واَرجِعِـي إلى هُنا». 17 فأجابَتِ المَرأةُ: «لا زَوجَ لي». فقالَ لها يَسوعُ: «أصَبْتِ في قولِكِ: لا زَوجَ لي، 18 لأنّهُ كانَ لكِ خَمسةُ أزواجٍ، والذي لكِ الآنَ ما هوَ زَوجُكِ. وفي هذا صَدَقْتِ».
19 قالَتِ المَرأةُ: «أرى أنّكَ نَبِـيّ، يا سيّدي! 20 آباؤُنا عَبَدوا اللهَ في هذا الجبَلِ، وأنتُمُ اليَهودُ تَقولونَ إنّ أُورُشليمَ هيَ المكانُ الذي يَجِبُ أنْ نَعبُدَ اللهَ فيهِ».
21 قالَ لها يَسوعُ: «صدّقيني يا اَمرَأةُ، يَحينُ وقتٌ يَعبُدُ النّاسُ فيهِ الآبَ، لا في هذا الجبَلِ ولا في أُورُشليمَ. 22 وأنتُم السّامِريّـينَ تَعبُدونَ مَنْ تَجهَلونَهُ، ونَحنُ اليَهودَ نَعبُدُ مَنْ نَعرِفُ، لأنّ الخلاصَ يَجيءُ مِنَ اليَهودِ. 23 ولكِنْ ستَجيءُ ساعَةٌ، بل جاءَتِ الآنَ، يَعبُدُ فيها العابِدونَ الصادِقونَ الآبَ بالرّوحِ والحَقّ. هَؤلاءِ هُمُ العابِدونَ الذينَ يُريدُهُمُ الآبُ. 24 اللهُ رُوحٌ، وبالرّوحِ والحَقّ يَجِبُ على العابِدينَ أنْ يَعبُدوهُ».
25 قالَت لَه المَرأةُ: «أعرِفُ أنّ المَسيّا، (أي المسيحَ) سيَجيءُ. ومتى جاءَ أخبَرَنا بِكُلّ شيءٍ». 26 قالَ لها يَسوعُ: «أنا هوَ، أنا الذي يُكلّمُكِ».
27 وعِندَ ذلِكَ رجَعَ تلاميذُهُ. فتَعَجّبوا حينَ وجَدوهُ يُحادِثُ اَمرأةً. ولكِنْ لا أحدَ مِنهُم قالَ: «ماذا تُريدُ مِنها؟» أو «لماذا تُحادِثُها؟»
28 وتَركَتِ المَرأةُ جَرّتَها ورَجَعَت إلى المدينةِ. فقالَت للنّاسِ هُناكَ: 29 «تَعالَوا اَنظُروا رَجُلاً ذكَرَ لي كُلّ ما عَمِلتُ. فهَلْ يكونُ هوَ المَسيحُ؟» 30 فخرَجوا مِنَ المدينةِ وجاؤُوا إلى يَسوعَ.
31 وكانَ التلاميذُ في أثناءِ ذلِكَ يَقولونَ ليَسوعَ: «كُلْ، يا مُعَلّمُ». 32 فقالَ لهُم: «لي طعامٌ آكُلُه لا تَعرِفونَهُ أنتُم». 33 فأخَذَ التلاميذُ يَتساءَلونَ: «هَل جاءَهُ أحدٌ بِما يُؤكَلُ؟» 34 وقالَ لهُم يَسوعُ: «طعامي أنْ أعمَلَ بِمَشيئَةِ الذي أرْسَلني وأُتمّمَ عَمَلهُ. 35 أما تَقولونَ: بَعدَ أربعةِ أشهُرٍ يَجيءُ الحَصادُ؟ وأنا أقولُ لكُم: تَطَلّعوا واَنظُروا إلى الحُقولِ كيفَ اَبـيضّت ونَضجَت لِلحَصادِ. 36 وها هوَ الحاصِدُ يأخُذُ أُجرتَهُ، فيَجمَعُ ثَمَرًا لِلحياةِ الأبديّةِ. فيفرَحُ الزّارعُ معَ الحاصِدِ، 37 ويَصْدُقُ القولُ: واحِدٌ يَزرَعُ وآخَرُ يَحصُدُ. 38 وأنا أرسَلتُكُم لِتَحصُدوا حَقلاً ما تَعِبتُم فيهِ. غَيرُكُم تَعِبَ وأنتُم تَجنُونَ ثَمرَةَ أتعابِهِ».
39 فآمَنَ بِه كثيرٌ مِنَ السّامِريّـينَ في تِلكَ المدينةِ، لأنّ المَرأةَ شَهِدَت فقالَت: «ذكَرَ لي كُلّ ما عَمِلتُ». 40 فلمّا جاءَ إلَيهِ السّامريّونَ رَجَوا مِنهُ أنْ يُقيمَ عِندَهُم، فأقامَ يومَينِ. 41 وزادَ كثيرًا عددُ المُؤمنينَ بِه عِندَما سَمِعوا كلامَهُ، 42 وقالوا لِلمَرأةِ: «نَحنُ نُؤمِنُ الآنَ، لا لِكلامِكِ، بل لأنّنا سَمِعناهُ بأنفُسِنا وعَرَفنا أنّهُ بالحقيقةِ هوَ مُخَلّصُ العالَمِ».
يسوع يشفي طفلاً
(متى 8‏:5‏-13، لوقا 7‏:1‏-10)
43 وبَعدَ يومَينِ ذهَبَ يَسوعُ إلى الجليلِ، 44 مَع أنّهُ هوَ الذي قالَ: «لا كرامةَ لِنَبـيّ في وطَنِهِ». 45 فلمّا وصَلَ إلى الجَليلِ، رَحّبَ بِه أهلُها، لأنّهُم كانوا في أُورُشليمَ في عيدِ الفِصحِ، فشاهَدوا كُلّ ما عَمِلَ مُدّةَ العيدِ.
46 وجاءَ أيضًا إلى قانا الجليلِ، حيثُ جَعلَ الماءَ خَمرًا. وكانَ في كَفْرناحومَ رَجُلٌ مِنْ حاشيةِ المَلِكِ، لهُ اَبنٌ مَريضٌ. 47 فلمّا سَمِعَ أنّ يَسوعَ وصَلَ مِنَ اليَهوديّةِ إلى الجَليلِ، جاءَ إلَيهِ يَلتَمِسُ مِنهُ أنْ يَنزِلَ إلى كَفْرناحومَ لِـيشفيَ اَبنَهُ الذي أشرَفَ على الموتِ. 48 فقالَ لَه يَسوعُ: «أنتُم لا تُؤمنونَ إلاّ إذا رأيتُمُ الآياتِ والعَجائِبَ». 49 فقالَ لَه الرّجُلُ: «اَنزِلْ يا سيّدي، قَبلَ أنْ يَموتَ ولَدي». 50 فقالَ لَه يَسوعُ: «اَذهَبْ! اَبنُكَ حَيّ».
فآمَنَ الرّجُلُ بِكلامِ يَسوعَ وذهَبَ إلى كَفْرناحومَ. 51 وبَينَما هوَ في الطّريقِ، لاقاهُ خَدَمُهُ وأخبروهُ بِأنّ اَبنَهُ حيّ. 52 فسألَهُم: «متى تَعافى؟» أجابوا: «البارِحَةَ، في السّاعةِ الواحِدَةِ بَعدَ الظّهرِ، تَركَتْهُ الحُمّى». 53 فتَذكّرَ الأبُ أنّها السّاعةُ التي قالَ فيها يَسوعُ: «اَبنُكَ حيّ». فآمَنَ هوَ وجميعُ أهلِ بَيتِهِ.
54 هذِهِ ثانِـيةُ آياتِ يَسوعَ، صنَعَها بَعدَ مَجيئهِ مِنَ اليَهوديّةِ إلى الجَليلِ.
Yasuuⓐ a kwa gwa Saamira
1 Dina ma Kweleny liŋa darnu Farriisiyiin limadiŋini darnu Yasuuⓐ gwigeto calmiz joinyadhanu, ŋwulⓐamidhe joinyadhanu di Yuuẖanna, 2 (Yasuuⓐ gwati gwiro cucun gwina gwathiⓐamidhe no, abi calmiz juŋun ro jathiⓐamidhe,) 3 ŋwugathani Yahuudiiyuŋw, ŋwela Jaliil manaŋ. 4 A aram gwela Saamira gwai. 5 Ŋwobani gi len leta la Saamira, lina lan Suukhaar, githo kalo gina gidhedhi Yaⓐguub ŋari ŋuŋun ŋan Yuusuf. 6 Biir gwa Yaⓐguub gwijo mine, a Yasuuⓐ mule nono kwilaŋ, ŋwujalo kalbiir alaŋ kaŋin ganu.
7 A kwa gwa Saamira eladha daŋire ŋau; a Yasuuⓐ aicinu, Dhedhiny nyiye. 8 (Ŋinena ma calmiz juŋun ela gi len delia ŋida ŋa dheny.) 9 A kwa gwa Saamira aicinu, Kworaŋ ŋa, gwina gwiro Yahuudi, nyi bothaije galo iye gwai, ŋinena riny kwa gwa Saamira? Ŋinena athi Yahuud iŋiriyo Saamiriiyiin lai no. 10 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Ada ŋa gwina gwiliŋidhii dhedhaŋw tur gwa Kalo, a gwina gwothaijaŋa galo iye gwai; gwaŋai othaije galo, a gwaŋa dhedha ŋau ŋina ŋimidho. 11 A kwa aicinu, Kweleny gwai, au gwati gwuthi kwoiny gwa dhodha ŋau no, a biir gwolaŋ ganu; abi ŋaŋal apana ŋau ŋina ŋimidho a? 12 Ŋa gwinunu di babo gwuri gwan Yaⓐguub, gwina gwidhedhije biir, athuŋwuniye, a keleŋa guŋun a dhola dhuŋun a? 13 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Gwina gweye ŋau ibiŋa gwaji gwa odha eny manaŋ; 14 Abi gwina gweye ŋau ŋina ŋaji ŋinyildhedha gwati gwa odha eny gatur no; abi ŋau ŋina ŋaji ŋinyildhedha ŋaji ŋaro dugun ŋinena lijigeny lina lathirthedhe di midhe gwortal. 15 A kwa aicinu, Kweleny gwai, dhedhiny ŋau ibiŋa athiny odha ithi no, i athathiny oradhi daŋire no. 16 A Yasuuⓐ aicinu, Idhi, ŋa urnia kwoma gwuŋa, nya ila mina. 17 A kwa abiŋaijo, ŋwaici, Nyi gwati gwuthi kwoma no. A Yasuuⓐ aicinu, Ŋa gwimabiŋi momaŋ ŋa gwati gwuthi kwoma no. 18 Ŋinena uthaŋa loma thudhina; a gwina gwuthaŋa ŋinena gwuŋa gwutu no; gi dhuŋun ibidha ŋa gwabiŋu titiganu. 19 A kwa aicinu, Kweleny gwai, nyi gwimaŋa ŋa gwiro ŋinena nebi. 20 Baboŋa luri lathorthadha Kaloŋa gi len ibila; nya barnu Urushaliim gwiro kalo ga dhorthadha Kaloŋa. 21 A Yasuuⓐ aicinu, Kwa gwai, uminyu dhuŋuna dhiny, saaⓐa jaji jila jina jati jainya jai orthadha Babuŋw gi len ibila, i gi Urushaliim no. 22 Nyaŋa lathorthadha ŋida ŋina ŋati ŋiliŋidhanyalo no; athanalbi orthadha ŋina ŋiliŋidhanalo; ŋinena dhuŋun dhadhi gilaŋ dhidhi di Yahuud. 23 Abi saaⓐa jaji jila, a jo ŋinena, ma liji lina lathorthadha Kaloŋa titiganu galorthadha gi dhigirim a gi dhuŋun dhina dhiro titiganu; ŋinena bupilo Babo lina liro minoŋ dilorthadha. 24 Kalo giro Dhigirim; a lina lorthadha, aram galorthadha gi dhigirim a gi dhuŋun dhina dhiro titiganu. 25 A kwa abiŋaijo, ŋwaici, Nyi gwiliŋidhi darnu Masiiya gwaji gwila, gwina gwan al Masiiẖ; muŋwila, gwijabiŋaijo dhuŋuna peth. 26 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Nyi gwiro ibigwa gwina gwabiŋaijaŋa.
27 A ŋinena ma calmiz juŋun ila, alali galo dir ŋinena odaijilo kwa gwai; athibi kwiji gweta arnu, Au gwibupaŋa no? i kworaŋ nya babiŋi kwa gwai no? 28 A kwa gathani gidhe ga ŋau, ŋwela gi len, ŋwabiŋaijo lijo, ŋwulaici, 29 Ilal, nyaŋa kwijo gwina gwabiŋaijiny dhuŋuna peth dhina dhathiny apai. Gwati gwiro al Masiiẖ na? 30 Algathana lena, alila dugun. 31 Kaija ibige a calmiz juŋun abiŋaijo, alaici, Muⓐallim gwai, ithi. 32 Ŋwulbaicinu, Nyi gwuthi ŋida ŋa dheny ŋina ŋati ŋiliŋidhanyalo no. 33 A calmiz othaijiye galo, alarnu, Gwiman kwiji gweta upijo ŋida ŋa dheny a? 34 Al Yasuuⓐ aicinu, Ŋidi ŋiny ŋa dheny ŋiro ŋa dhapai dhuŋuna dhuŋun gwina gwukejiny, a dimeaje ŋiro ŋuŋun. 35 Nyaŋa lati latharnu, Luwa loma kworoŋo la dhuna na? Aŋadhul, nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Daŋadhul galo, nya datiŋa galo gi dhiruiny ganu; ŋwima udhe ŋwa dhuni. 36 A gwina gwathapai ŋiro ŋa dhuni gwapai ujra yuŋun, alwureje ŋwona liduŋw di midhe gwortal; a gwina gwathikwoi a gwina gwathuni liŋir dugore. 37 A dhuŋun dhina dhatharnu, Gweta gwathikwoi, a gweta gwathuni, dhiro titiganu. 38 Nyi gwukejaje duni ŋwona ŋwina ŋwati ŋwapanyana ŋiro ganu no; liji liter lapo ŋiro, nyabi madhadhe ŋiro ŋegen.
39 A Saamiriiyiin loinyadho la len ibile uminyi Yasuuⓐuŋw, ŋinena maldiŋini dhuŋuna dha kwa dhina dhabiŋaijuŋwulo, ŋwulaici, Gwabiŋaijiny dhuŋuna peth dhina dhathiny apai. 40 Ma Saamiriiyiin ela dugun, alothaije galo, alaici, Ada ŋa gwimuminyi, ŋajalo mina. Ŋwujalo mine ŋwamun ram. 41 A gi dhuŋun dhuŋun a liji loinyadho gwuleny uminyi. 42 Alaici kwaio nu, Ŋinena manuminyi, gwati gwuminyudhana gi dhuŋun dhuŋa dogo no; anabi diŋini, analiŋa darnu ŋeda gwiro al Masiiẖ titiganu, gwina gwiro Mukhallis̱ gwa gidhila.
Yasuuⓐ gwiŋiriyo ŋare nono ŋa kweleny gweta gwa Jaliil
43 A ma ŋwamun ram erna ŋwugathani kaloŋa ibige, ŋwela Jaliil. 44 Ŋinena abiŋina Yasuuⓐ, ŋwarnu, Nebi gwati gwuthi nuŋw gi len luŋun no. 45 Dina muŋwobani Jaliil, a Jaliiliyiin uminyi, dina aŋudhilo dhuŋuna peth dhina dhapuŋw gi Urushaliim gi ŋidwa; ŋinena ko iledhilo ŋidwa. 46 A Yasuuⓐ aura manaŋ Gaana ga Jaliil, kalo gina gimidineyuŋwuna ŋau ŋa dugur. A kweleny gweta je, gwina gwuthi ŋare ŋuma Kafranaaẖuum. 47 Dina muŋwdiŋini darnu Yasuuⓐ gwimagathana Yahuudiiyuŋw ŋwila Jaliil, ŋwela dugun, ŋwothaije galo gwuleny ŋwari gwaiula ŋwudirijo ŋare galo ŋuŋun; ŋijo githo dai. 48 A Yasuuⓐ aicinu, Mathaŋa aŋadhi ŋiro ŋina ŋipiŋipa a dhuŋun dha dhalije galo dir no, au gwati gwuminyu gatur no. 49 A kweleny aicinu, Kweleny gwai, ula kwereny nanaŋ ŋari ŋiny ŋina ŋitiny ŋati ŋaio no. 50 A Yasuuⓐ aicinu, Idhi gwiŋir dhugore; ŋari ŋuŋa ŋamidhe. A kwiji uminyi dhuŋuna dhina dhabiŋaijo Yasuuⓐ, ŋwela. 51 A dina juŋw dule, albudhe jadham jai juŋun, alaicinu, Ŋari ŋuŋa ŋimidho. 52 A dina muŋwulothaije galo, ŋwulaici, Ŋari ŋiŋirii nono kaija girau? Alaicinu, Ŋiŋirii nono saaⓐa jetipo dilaŋina. 53 A babo liŋa darnu saaⓐa jiro jeta jeta jina jar jai Yasuuⓐ ŋari ŋimiŋir nono; ŋwuminyi, a liji peth la dunu gwuŋun. 54 Ŋiro ibiŋa ŋina ŋipiŋipa ŋina ŋigodhaijo ŋiro ram ŋina ŋapilo Yasuuⓐ, dina gathanuŋw Yahuudiiyuŋw ŋwela Jaliil.