شاول يضطهد الكنيسة
1 وكانَ شاوُلُ مُوافِقًا على قَتلِ إستِفانوسَ. وبَدأَت كَنيسةُ أُورُشليمَ تُعاني اَضْطهادًا شديدًا، فَتَشَتّتَ المُؤمنونَ كُلّهُم، ما عَدا الرّسُلَ، في نواحي اليَهوديّةِ والسّامِرَةِ. 2 ودَفَنَ بَعضُ الأتقياءِ إستِفانوسَ وأقاموا لَه مَناحةً عَظيمةً. 3 وكانَ شاوُلُ يَسعى إلى خَرابِ الكنيسةِ، فيذهَبُ مِنْ بَيتٍ إلى بَيتٍ ويُخرِجُ مِنهُ الرّجالَ والنّساءَ ويُلقيهِم في السّجنِ.
التبشير في السامرة
4 وأخَذَ المُؤمِنونَ الذينَ تَشَتّتوا يَنتَقِلونَ مِنْ مكانٍ إلى آخَرَ مُبشّرينَ بِكلامِ اللهِ. 5 فنزَلَ فيلُبّسُ إلى مدينةٍ في السّامِرةِ وبَدأَ يُبَشّرُ فيها بِالمسيحِ. 6 وأصغَتِ الجُموعُ بِقَلبٍ واحدٍ إلى أقوالِهِ، لأنّها سَمِعَت بِعجائِبِهِ أو شاهَدَتْها. 7 فكانَتِ الأرواحُ النّجِسَةُ تَخرُجُ مِنْ أُناسٍ كثيرينَ وهيَ تَصرُخُ بِصوتٍ شديدٍ. ونالَ الشّفاءَ كثيرٌ مِنَ المَفلوجينَ والعُرجِ، 8 فعَمّ المدينةَ فَرَحٌ عَظيمٌ.
9 وكانَ في المدينةِ ساحِرٌ اَسمُهُ سِمعانُ، فتَنَ السّامِريّـينَ مِنْ قَبلُ بأعمالِ السّحرِ واَدّعى أنّهُ رَجُلٌ عَظيمٌ. 10 فكانوا يَتْبَعونَهُ جميعًا، مِنْ صَغيرِهِم إلى كبـيرِهِم، ويَقولونَ: «هذا الرّجُلُ هوَ قُدْرَةُ اللهِ التي نَدعوها: العَظيمةَ». 11 وكانوا يَتبَعونَهُ لأنّهُ فتَنَهُم بأساليبِ سِحرِهِ مِنْ زَمَنٍ طويلٍ. 12 فـلـمّـا بَشّرَهُم فـيلُبّسُ بِملكوتِ اللهِ واَسْمِ يَسوعَ المَسيحِ، آمنوا وتعَمّدَ رِجالُهُم ونِساؤُهُم. 13 وآمنَ سِمعانُ أيضًا، فتَعمّدَ ولازَمَ فيلُبّسَ، يَرى ما يَصنَعُهُ مِنَ الآياتِ والمُعجِزاتِ العظيمةِ، فَتَأْخُذُهُ الحَيرَةُ.
14 وسَمِعَ الرّسُلُ في أُورُشليمَ أنّ السّامِريّـينَ قَبِلُوا كلامَ اللهِ، فأرسَلوا إلَيهِم بُطرُسَ ويوحنّا. 15 فلمّا وَصَلا إلى السّامِرَةِ صَلّيا لهُم حتى يَنالوا الرّوحَ القُدُسَ، 16 لأنّهُ ما كانَ نَزَلَ بَعدُ على أحدٍ مِنهُم، إلاّ أنّهُم تَعَمّدوا بِاَسمِ الرّبّ يَسوعَ. 17 فوَضَعا أيديَهُما علَيهِم، فنالوا الرّوحَ القُدُسَ.
18 فلمّا رأَى سِمعانُ أنّ اللهَ مَنَحَهُمُ الرّوحَ القُدُسَ عِندَما وضَعَ بُطرُسُ ويوحنّا أيديَهُما علَيهِم، عَرَضَ علَيهِما بَعضَ المالِ، 19 وقالَ لَهُما: «أعطِياني أنا أيضًا هذِهِ السّلطةَ ليَنالَ الرّوحَ القُدُسَ كُلّ مَنْ أضَعُ علَيهِ يدَيّ!» 20 فقالَ لَه بُطرُسُ: «إلى جَهنّمَ أنتَ ومالُكَ، لأنّكَ ظَنَنتَ أنّكَ بالمالِ تَحصلُ على هِبةِ اللهِ. 21 لا حِصّةَ لَكَ في عَمَلِنا ولا نَصيبَ، لأنّ قَلبَكَ عِندَ اللهِ غَيرُ سليمٍ. 22 فتُبْ مِنْ شَرّكَ، وتَوَسّلْ إلى الرّبّ لعلّهُ يَغفِرُ لَكَ ما خَطَرَ في بالِكَ. 23 فأنا أراكَ في مَرارةِ العَلقمِ وشَرَكِ الخَطيئَةِ». 24 فأجابَ سِمعانُ: «تَوَسّلا إلى الرّبّ مِنْ أجلي لِئَلاّ يُصيبَني شيءٌ ممّا ذَكَرْتُما».
25 أمّا بُطرُسُ ويوحنّا، فبَعدَما أدّيا الشّهادَةَ وأعلنا كلامَ الرّبّ، رَجَعا إلى أُورُشليمَ وهُما يُبَشّرانِ قُرًى كثيرةً في السّامِرَةِ.
فيلبّس يعمّد وزير ملكة الحبشة
26 وكلّمَ مَلاكُ الرّبّ فيلُبّسَ فقالَ لَه: «قُمِ اَذهَبْ نحوَ الجَنوبِ، في الطّريقِ المُنحَدِرَةِ مِنْ أُورُشليمَ إلى غَزّةَ وهيَ مُقفِرَةٌ». 27 فقامَ فيلُبّسُ ومَضى. وفي الطّريقِ صادَفَ رَجُلاً مِنَ الحَبَشةِ، وزيرًا مِنْ خِصيانِ كِنْداكَةَ مَلِكَةِ الحَبَشِ، وخازِنَ جميعِ أموالِها. وهوَ جاءَ إلى أُورُشليمَ لِلعبادَةِ، 28 وكانَ راجِعًا وهوَ جالِسٌ في مَركَبَتِهِ يَقرأُ النّبـيّ إشَعيا. 29 فقالَ الرّوحُ لِفيلُبّسَ: «تَقدّمْ حتى تَلحَقَ هذِهِ المَركبَةَ». 30 فأسرَعَ إلَيها فيلُبّسُ فسَمِعَ الرّجُلَ يَقرأُ النّبـيّ إشَعيا، فقالَ لَه: «أتفَهَمُ ما تَقرَأُ؟» 31 فأجابَ: «كيفَ أفهَمُ ولا أحدَ يَشرَحُ لي؟» ورَجا مِنْ فيلُبّسَ أنْ يَصعَدَ ويَجلِسَ معَهُ. 32 وكانَتِ الفَقَرَةُ التي يَقرَأُها مِنَ الكِتابِ هيَ هذِهِ:
«كَنَعجةٍ سِيقَ إلى الذّبحِ،
كحَمَلٍ صامِتٍ بَينَ يَدَي مَنْ يَجزّهُ
هكذا لا يفتَحُ فَمَهُ.
33 أذلّوهُ وسَلَبوهُ حَقّهُ.
حياتُهُ زالَت عَنِ الأرضِ،
فمَنْ يُخبِرُ عَنْ ذُرّيّتِهِ؟»
34 فقالَ الرّجُلُ لِفيلُبّسَ: «أخبِرْني مَنْ يَعني النّبـيّ بِهذا الكلامِ؟ أيعني نفسَهُ أمْ شَخصًا آخَرَ؟» 35 فبدَأَ فيلُبّسُ مِنْ هذِهِ الفَقَرَةِ في الكِتابِ يُبشّرُهُ بِـيَسوعَ. 36 وبَينَما هُما في الطّريقِ وصَلا إلى مكانٍ فيهِ ماءٌ،
فقالَ الرّجُلُ لِفيلُبّسَ: «هُنا ماءٌ، فما يَمنَعُ أنْ أتعمّدَ؟» [ 37 فأجابَهُ فيلُبّسُ: «يُمكِنُكَ أنْ تَتَعمّدَ إنْ كُنتَ تُؤمِنُ مِنْ كُلّ قَلبِكَ». فقالَ الرّجُلُ: «أُؤمِنُ بأنّ يَسوعَ المَسيحَ هوَ اَبنُ اللهِ».] 38 ثُمّ أمَرَ بأنْ تَقِفَ المَركَبَةُ، ونزَلَ هوَ وفيلُبّسُ إلى الماءِ، فعَمّدَهُ فيلُبّسُ. 39 ولمّا خَرَجا مِنَ الماءِ خطَفَ رُوحُ الرّبّ فيلُبّسَ، فغابَ عَنْ نَظَرِ الرّجُلِ، فمَضى في طريقِهِ فَرِحًا. 40 وأمّا فيلُبّسُ فوَجَدَ نَفسَهُ في أشدودَ، ثُمّ سارَ مُبَشّرًا في المُدُنِ كُلّها حتى وصَلَ إلى قيصرِيّةَ.
Dhagirini a bai galo gwa Masiiẖiyiin
1 A Shaawul uminyi darnu Istifaanuus gwarinyini. Gi ŋwamun ibiŋwe athi liji dhagirini kaniisa gwuleny gina gijo gi Urushaliim; a liji peth bai galo gi ŋwen ŋwa Yahuudiiya a Saamira, abi liji lina lukejinu cucun jalo. 2 A liji lina luminyu Kaloŋa apai Istifaanuusuŋw algwurce, alare alrunijo gwuleny. 3 Athibi Shaawul digir galo kaniisa gai, athuŋw uni gi dunu peth, ŋwodha loma a la ŋwulgeta gi sijn.
Fiilibbus gwijo gi Saamira
4 Athibi liji lina libai galo ela kalo peth alabiŋaijo lijo Dhuŋuna dhina Dhiŋir. 5 A Fiilibbus ule gi mediina gwina gwan Saamira, athuŋw abiŋaijo lijo dhuŋuna dha al Masiiẖ. 6 A liji deŋinaijo Fiilibbusuŋw dhugor dhai dhetipo dina maldiŋini alaŋa ŋiro ŋina ŋipiŋipa ŋina ŋapuŋwulo. 7 Ŋinena aro nyuriny gwuleny, altu por gi liji loinyadho lina luthilo; a liji loinyadho lina laio aŋina nono, a lina liro jibijoŋ, alure nono. 8 A liji iŋir dugore gwuleny gi mediina ibigwe.
Simⓐaan gwina gwiro gwuma
9 Abi kwiji gweta gwijo, gwina gwan Simⓐaan, gwina gwathapai ŋima kwereny gi mediina ibigwe, athuŋw alije lijo galo dir la Saamira, athuŋw arnu ŋeda gwinaŋ. 10 Athibi liji peth deŋinaijo, lina litilitiny a lina lipilipa, alarnu, Kwiji ibigwa gwiro ŋoma ŋa Kalo ŋina ŋinaŋ. 11 Athil deŋinaijo, ŋinena athuŋw alije lijo galo dir ŋima ŋai ŋuŋun kaija gina golaŋ ganu. 12 Abi dina mal uminyi dhuŋuna dhina dhabiŋu Fiilibbus dhan dhuŋun dha gidhila ga Kalo gi jiriny ja Yasuuⓐ al Masiiẖ, alⓐamidhini, loma a la. 13 A Simⓐaan ko uminyi, a dina muŋw ⓐamidhini, athilje Fiilibbus gwai, ŋwalo galo dir dina muŋw aŋa ŋiro ŋina ŋipiŋipa a ŋoma ŋina ŋinaŋ ŋina ŋupinu.
Buṯrusŋa Yuuẖanna gwai gi Saamira
14 A dina ma liji diŋini lina lukejinu lina lijo gi Urushaliim darnu liji la Saamira limuminyi dhuŋuna dha Kalo, alukeja Buṯrusŋaije Yuuẖanna gwai degen. 15 A dina mal uludha galo galiny, alabiŋadhaijo Kaloŋa degen gwai dilapai Dhigirima dhina Dhiŋir; 16 (ŋinena athuŋw ulo kwiji alaŋ gweda degen kwereny no, abi liⓐamidhinu gi jiriny ja Kweleny gwina gwan Yasuuⓐ dogo.) 17 Anbi ŋediŋa geta doi alaŋ degen, a Dhigirim dhina Dhiŋir ula degen. 18 A dina ma Simⓐaan aŋa lijo lina lukejinu dingeta doi alaŋ a Dhigirim dhina Dhiŋir ula degen, ŋwari luŋwuldhedha gwarush, 19 ŋwarnu, Dhedhinyilo ŋelenya ibiŋa ko, di ada nyi gwimageta doi kwiji alaŋ gweda ŋwapai Dhigirima dhina Dhiŋir. 20 Abi Buṯrus aicinu, Gwarush gwuŋa gwanya gwerna, ŋinena araŋanu ŋa gwelaŋ dhedhaŋw tur gwa Kalo gwarush gwai. 21 Ŋa gwati gwuthi dhuŋuna dhetipo i gura gi dhuŋun ibidha no, ŋinena athi dhugor dhuŋa dhunu galo gi je ganu ja Kalo no. 22 Abi urlo dhugore galo dhuŋa gi dhuŋun dhuŋa ibidha dhina dhike, ŋothaije Kaloŋa galo udubidi gwadhudhani ganu gi fikr gwa dhugor dhuŋa. 23 Nyi gwiliŋidhi darnu ŋa gwuthi dhuŋuna dhina dhire gi dhugor ganu dhuŋa, a ŋidi ŋina ŋike ŋigukaŋa. 24 A Simⓐaan abiŋaijo, ŋwaici, Abiŋadhaijul Kaloŋa diginy, dathi ŋidi ŋeda ŋa ŋidi ibiŋa ŋina ŋabiŋaijinyilo jo diginy no. 25 A dina malaŋajo lijo dhuŋuna dhina dhiliŋidhilo a mallabiŋaijo dhuŋuna dha Kweleny, alaura gi Urushaliim, alabiŋaijo lijo la ŋwen ŋwoinyadho ŋwa Saamira Dhuŋuna dhina Dhiŋir.
Fiilibbusŋa dhumiri dhai
26 Abi malaak gwa Kweleny abiŋaijo Fiilibbusuŋw ŋwaicinu, Diro ŋela gi dhai dhina dhathela januub gwai gi dhai dhina dhathule gi Urushaliim ŋwela Qaza, gwina gwiro leba. 27 Ŋwudire ŋwela. A kwiji gweta gwa H̱abash, gwina gwiro dhumiri, gwiro kweleny gwa Kandaaka, malika gwa H̱abashiyiin, gwathidima ŋida ŋa malika ŋina ŋauwadhinu, a ŋeda ila gi Urushaliim dorthadha Kaloŋa. 28 Ŋwubari gwaurai; ŋwujalo kⓐarabiiya alaŋ yuŋun, a ŋeda abiŋaijo kitham ga nebi gwina gwan Ishaⓐya. 29 A Dhigirim aici Fiilibbusuŋw nu, Dogadhi githo ŋalo kⓐarabiiya alaŋ ibiya. 30 A Fiilibbus orta dugun, ŋwudiŋini dabiŋaijo kitham ga nebi gwina gwan Ishaⓐya, ŋwaici, Ŋa gwiliŋidhi dhuŋuna dhina dhabiŋaijaŋa kitham ganu a? 31 Ŋwubarnu, Dhinyiliŋa akwai ada kwiji gweda gwati gwiminyaŋajo no? Ŋwubupe Fiilibbusuŋw duŋwalo algwijalo. 32 Abi kalo ga kitham gina gabiŋaijuŋw giro ibiga. Gwudhinu gwiro ŋinena kaŋal gadhi dhuge; a gwiro ŋinena lirainy lina lathidhuna jigwoiny gi je ganu ja gwina gwathuru jola juŋun, minoŋ athuŋw igiyo ŋwinyu ŋwuŋun no. 33 Rujini gwai gwitiny gwuŋun dhuŋun dha dhakimiye dhina dhuthuŋw dhimupini dugun. A ei gwuthi ŋoma daŋiye dhuŋuna dhan ŋeda gi liji lina lijo gi ŋwamun ŋwuŋun, ŋinena ma midhe gwuŋun upini kidhila. 34 A dhumiri abiŋaijo Fiilibbusuŋw ŋwaici, Nyi gwaŋa othaije galo darnu, kwiji gwan ei gwina gwabiŋudhina nebi? Dhuŋun ibidha dhan ŋeda, i dhan kwiji gwiter? 35 A Fiilibbus igiye ŋwinyu ŋwuŋun, ŋwabiŋaijo dhuŋuna dha kitham ibiga kwereny, ŋwubaji ŋwabiŋaijo dhuŋuna dhan Yasuuⓐ. 36 A dina jilo dela gi dhai alaŋ, alobani kalo ga ŋau, a dhumiri arnu, Aŋadhi, ŋau ŋo mina. Dhuŋun dhiro dhaŋ dhina dhinyi ekajo dapai maⓐmuudiiya? 37 A Fiilibbus arnu, Ada ŋa gwimuminyi dhugor dhai dhuŋa peth, ŋa gwuthi ŋoma. Ŋwabiŋaijo ŋwaicinu, Nyi gwuminyu darnu Yasuuⓐ al Masiiẖ gwiro Ŋari ŋa Kalo. 38 Ŋwabiŋaijo di ⓐarabiiya dhuna. Alule ram ŋau ganu, Fiilibbus a dhumiri, ŋwuⓐamidhiye. 39 A dina maltuiya ŋau ganu, a Dhigirim dha Kweleny apai Fiilibbusuŋw; athi dhumiri aŋadhi manaŋ no. Ŋwubela gi dhai dhuŋun gwiŋir dhugore. 40 A Fiilibbus bujini gi Ashduud, a dina idhuŋw athuŋw abiŋaijo lijo peth la ŋwen peth Dhuŋuna dhina Dhiŋir, di ŋwila gi Ges̱ariiya.