Ṯɔrlacca ŋikiyaŋi ŋwɔdoŋw.
1 Ki-lɔɔmɔr-la ṯǝ kila nǝ lizi naani lokwo kinaŋw, nǝr andaci Yǝcu-ŋwɔ ŋiɽaŋali ŋǝthi lizi lir Jǝliiliiyyiin, kila limǝsi Biilaaṯɔs ɽeenye, kinaŋw kitticar-gwɔ Allah kiraama. 2 Nǝsi Yǝcu ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋaaŋa laari ŋarnaŋw lizi kila lir Jǝliiliiyyiin lir lizi ligii beṯṯen kilizi-lǝ tatap lithaathɔ lǝthi Jǝliil-ŋwɔ, kaka niɽiryithirsi-ṯǝ ŋwɔ-a? 3 Bǝri-mǝ! Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, meere ɔrlacca ŋikiyaŋi ŋaalɔ ŋwɔḏoŋw mac tǝ, ǝtǝ ai tatap tok kaka ṯǝ ŋunduŋwsi. 4 Nǝ ŋǝthi kila lir wrii-dɔvokwɔppa limǝsi lithmin lɔɔlala aathitha mindaŋ nɔŋwsi ɽeenye kǝzir wǝni Silwaam. E-ta ŋaaŋa laarɔŋw lizi kila lithǝmthisi-lǝ ŋikiyaŋi tatap linannɔ Urshaliima? 5 Bǝri-mǝ! Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, meere ɔrlacca ŋikiyaŋi ŋaalɔ ŋwɔdoŋw mac tǝ, ǝṯǝ ai tatap tok kaka ṯǝ ŋunduŋwsi.”
Mǝthǝl kwǝthi kwɔɔtha kwiti kwǝṯi riiɽi mac.
6 E-ta nǝsi Yǝcu andaci mǝthǝlǝ-ŋgwɔ nɔŋwsǝccǝŋw, “Kwɔr kwɔnaanɔ kwette kwǝthi kwɔɔtha ki-jineene-na kwuuŋwun. Nɔŋweele ethi ulǝccǝ ŋwɔɔtha ŋweere, laakin nɔŋwseere kaṯṯica ŋweere mac. 7 E-ta nɔŋwɔccǝ kwɔɔrɔ kwǝṯi aŋraci jineeneya-ŋwɔ, ‘Iisa-ṯi nyii kwɔmǝthi yithlǝyu ṯoɽol yǝṯiny-yi iila kɔnɔŋw ethi ulǝcci kwɔɔtha-ŋgwɔ ŋwɔɔtha ŋweere, laakin ǝṯi-nyjeere inḏaci ŋweere mac. Uɽuthǝthǝlɔ kithaay! Aatha kwɔrɔ kwɔŋwɔ nanyji kɔnɔŋw domony ethi kiirasi wurǝyuŋi-lu?’ 8 Laakin nǝ kwɔr kwǝṯi aŋraci jineeneya ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, ‘Yaa sǝyyiḏ duŋgwǝcǝ-ṯi kinnǝ kithlǝyu-ŋgɔ kette; mindaŋ nyii kwuuruci lubuŋi nyii rikaccalɔ, mindaŋ nyii balci lur. 9 Ŋwɔṯaŋw mɔŋw riiɽi nyɔɔrɔ kithlǝyu kaaɽu tǝ, a ŋiɽaŋal saawi beṯṯen, nǝ ŋiti ŋɔ mac tǝ, e-ta ǝmǝ uɽuthǝthǝlɔ kithaay’.”
Yǝcu mɔŋgwɔ sǝwi kwayɔ kwɔgwɔdɔma ṯɔɔɽɔwana.
10 Laamin lette lǝthi Sǝbiṯ nǝ Yǝcu aari @allima ki-majma@-na. 11 Nǝ kwaaw naani kwette kinaŋw kwǝthi ṯigɽimǝ-nǝ ṯigii, nɔŋw uumi ŋundu-ŋwɔ yithlǝyu wrii-dɔvokwɔppa; mindaŋ nɔŋw kwodmena nɔŋweere ǝthi ŋɔma mac ethi rillala cor-cor. 12 Mǝ Yǝcu ese tǝ, nɔŋw ɔrnɔṯi nɔŋwɔccǝŋw, “Kwaaw kwaalɔ ethiŋǝ kimǝthi kɔɔŋa duŋgwǝci!” 13 Nɔŋw kette rii ruuŋwun duŋgwun-lǝ, nǝ ŋwɔṯaŋw tɔc nɔŋw irllathala cor-cor, mindaŋ nɔŋw ɔrtatha Allah.
14 Nǝ rǝ-iis rǝthi majma@ urǝzi ṯɔgwori kaka nǝṯi-gwɔ Yǝcu sǝwi ki-laamin-la lǝni Sǝbiṯ, mindaŋ nɔŋw andaci lizi nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋwaamin ŋwɔnaani nyirlil ŋwɔthi-ŋi akkɔ ŋothɽor, nǝ ki-ŋwaamin-la ṯǝ ŋwɔ, nǝroro ŋwɔthi ṯisǝwǝ, laakin Sǝbiṯ tǝ, bǝri!”
15 Nǝ Kweeleny ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Ŋaaŋa kila lǝṯi arri-ri ŋidiny! Kweere nyithak daŋgal-na kwiira kwǝṯi kǝḏu tithri ṯuuŋwun ya tǝɽiŋgǝŋi ki-lɔz-na lǝthi ŋirel ǝṯɔŋw-ri ele ethi iccǝ ŋaaw ki-laamin-la lǝthi Sǝbit! 16 Nǝ ŋǝthi kwaaw ŋgwɔ kwir tɔr tir tiira tǝthi Ibraahiim tikǝkkǝ Shiiṯaan yithlǝyu wrii-dɔvokwɔppa; e-ta ŋweere kǝdinni ki-laamin-la lǝthi Sabiṯ mac-a?” 17 Nǝ ṯɔrony mithǝ ṯuwǝnu ṯuuŋwun mǝrsi neŋne ŋǝthi ṯǝŋnicǝ ṯuuŋwun, nǝ lizi-tǝ, nǝr nyeŋlena ŋundu-ŋǝ kwomne-gi ŋgwa tatap kwǝrrǝŋw kwir ŋilim.
Mǝthǝl kwǝthi lɔɔla lǝthi kwatta.
(Maṯṯa 13:31-32Mɔrgus 4:30-32)
18 Nǝ Yǝcu ɔṯalɔ nɔŋwaarɔŋw, “Ŋeeleny ŋǝthi Allah ŋaaɽinna aathaŋw? Ŋǝnyji biɽithinǝ aatha-gi? 19 Ŋaaɽinna lɔɔla lǝthi kwatta, lidimmǝ kwor kwette nɔŋw ǝnyjǝlɔ ki-ṯɔrɔny-na, mindaŋ nɔŋw peŋe nɔŋworo kwaaɽi, e-ta ǝṯi ndǝw iila ǝṯir-gwɔ kette yɔɽɔɔ yeeŋen ki-ril-la ruuŋwun.”
Mǝthǝl kwǝthi khamiira.
(Maṯṯa 13:33)
20 Nǝ Yǝcu ɔṯalɔ kwokwony, nɔŋwaarɔŋw, “Aatha kwɔrɔ kwǝnyii-gi biɽithi Ŋeeleny-na ŋǝthi Allah? 21 Ŋaaɽinna khamiira kette kidimmǝ kwaaw kwette, nɔŋw-ŋgi uthǝthǝ yiilǝ yir lisǝfiyǝ ndǝn mindaŋ nǝr ole tatap.”
Ǝgwur wumǝṯinǝ.
(Maṯṯa 7:13-14, Maṯṯa 21-23)
22 Nǝ Yǝcu ele nɔŋw ruu muḏun-ginǝ nǝ ŋwilli-ŋina tok, kwǝccǝ lizi @allima inḏi-ŋgwɔ etheele Urshaliim. 23 Nǝ kwette uṯicǝlɔ nɔŋwɔccǝŋw, “Kweeleny, lizi linḏi-ṯǝ ethi kilaaw leere caaw dak-ga?”
Nǝsi Yǝcu ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, 24 “Kwɔrmɔṯannar tetter ethi ǝnḏi ǝgwur-yi wumǝṯina; kaka ninḏi-gwɔ lizi littǝzir ethi tǝccici ethi-yi ǝnḏi, laakin areere ǝthi ŋɔma mac. 25 Mǝ kwizi kwǝthi dɔɔnɔŋwɔ diiɽi mɔŋw lǝŋthithǝ ǝgwur; na mǝ rilli ŋaaŋa par mindaŋ mǝ ippi lɔbaaba, mindaŋ mǝccǝŋw, ‘Kweeleny, kiṯṯicǝ-nyji lɔbaaba!’ E-ta ŋwɔ ǝŋnicǝ ŋaaŋwɔsi ŋwɔccǝ ŋaaŋwɔsiŋw, ‘Nyii kwiti kwilŋithi-ŋǝsi mac ŋaaŋa lǝthi ṯakaŋw lɔrɔ!’ 26 E-ta ǝŋnici ǝccǝŋw, ‘A kwithnar-pa na nǝr ii dɔŋw tok; nǝ ǝtaari @allima ki-lishaar-la lǝri tok!’ 27 Laakin ŋwɔsi ǝccǝ kwokwony-ŋwɔ, ‘Nyii kwende kwilŋithi-ŋǝsi ŋaaŋa lǝthi ṯaka-ŋwɔ lɔrɔ. Tuccǝrnyiinǝ kithaay ŋaaŋa tatap lir lothɽor lǝthi ŋikiya!’ 28 Ŋaaŋa limbaami aariŋw, nǝ a yee yiŋath-na tok, meese Ibraahiim-ŋwɔsi Is-haag-gi, nǝ Ya@guub-ŋǝ liɽii-ŋǝli tatap ki Ŋeeleny-na ŋǝthi Allah, nǝ ŋaaŋa tǝ limǝ kǝṯṯini par! 29 Lizi linḏi ethiila aaŋwɔn-yi, nǝ ǝzir-yi wǝṯi-yi aaŋwɔn ɔɽi, nǝ wuthǝri-ŋgi nǝ ŋwɔdoŋw-ŋala-ŋgi, ǝri naanalɔ ki Ŋeeleny-na ŋǝthi Allah. 30 Ŋwɔṯaŋw a kila liŋna ǝri aaɽitha kwaathan, nǝ kila linaanɔ kwaathan ǝri eŋne.”
Ṯamɽa ṯǝthi Yǝcu ṯamɽaŋw-thi Urshaliim-ŋwɔ.
(Maṯṯa 23:37-39)
31 Ki-lɔɔmɔr-la ṯǝ kila lette-lette, nǝ Lifirriisiiyyiin iila lokwo naanɔ-gwɔ Yǝcu nǝrǝccǝŋw, “Laazim a ruu kithaay kǝzir wɔ, mindaŋ ele kǝzir wir ter, kaka naŋnaŋa-gwɔ Hiiruuḏus ethi ɽeenye.”
32 Nǝsi Yǝcu ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Nḏir andaci kwɔthlɔma-ŋgwa ǝccǝŋw, ‘Nyii ŋgwɔ kwɔllilli rigɽimǝ rigii kithaay, nyji sǝwi aŋwɔnɔ, nǝ ŋɔrpɔ tok, nǝ ki-laamin-la kila lir ṯɔɽɔl nyii rattasi ŋothɽor ŋiinyi’. 33 Laakin laazim nyii naani ki-thaay-la ṯiinyi aŋwɔnɔ, ŋɔrpɔ nɔ ŋɔrpɔ ŋgwala, kaka niti nɔvthannar-gwɔ mac ethi ɽeenye kwiɽiiya kǝzir weere mac illi Urshaliim.
34 “Athrɔ Urshaliim! Athrɔ Urshaliim! Ŋa ŋgwɔ kwǝṯi endindinye liɽiiyaŋi, nǝ ǝṯi accicatha yaavɔra-lɔ kiya yusicǝ-ŋǝsi Allah! Nyii kwǝṯi naŋni beṯ-beṯṯen nyaamin nyittǝzir ethi alla rii-na mindaŋ ethi aaɽasi lizi lɔɔŋwa dɔŋw, kaka kagrɔ kǝṯi aaɽasi nyagwrɔŋi dɔŋw ki-yivɔɔ-na yuuŋwun; laakin nirnyeere duŋgwǝci mac! 35 Ṯaŋw Heikal waalɔ winḏi ethi arṯinnalɔ. Nyii kwɔŋǝsi andaci, ŋaaŋa liti lǝnyii ese mac mindaŋ mǝ lɔɔmɔr iila linḏiŋǝ-li ethaarɔŋw, ‘Kwɔrtanni ŋgwa kwinḏi yiriny-yi yǝthi Kweeleny!’ ”
Dhuŋun dhan durle dugore galo gi ŋidi ŋina ŋike
1 Gi lamun ibile liji liludhi mine dabiŋaijo Yasuuⓐuŋw dhuŋuna dha liji la Jaliil lina luthi ŋina ŋina ŋapilo Biilaaṯus, ŋwullagaje ganu ŋin ŋai ŋa ŋidi ŋina ŋidhugijilo Kaloŋa. 2 Al Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwulaici, Nyaŋa larnu liji ibila la Jaliil likanu gi liji peth la Jaliil, ŋinena uthi dhuŋun ibidhe je ganu degen a? 3 Nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Oo, abi ada nyaŋa lati limurle dugore galo gi ŋidi ŋina ŋike no, nyaŋa peth laji lai gwiro minoŋ. 4 Gi liji ibile ganu lina liro die‐a‐dubaŋ, lina limal dunu gwina gwolalaŋ gi Siluwaam idadhalo, ŋwulrinya, nyaŋa larnu ŋediŋa likanu gwuleny gi liji peth lina lathije Urushaliim a? 5 Nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Oo; abi ada nyaŋa lati limurle dugore galo gi ŋidi ŋina ŋike no, nyaŋa peth laji lai gwiro minoŋ.
Odaije gwa gwudha gwina gwati gwuthi ŋwudha no
6 Ŋwulabiŋaijo odaijuŋw ibigwa ko, ŋwulaici, Kwiji gweta gwuthi gwudha gweta gi dhiruiny ganu dhuŋun; ŋwela, ŋwunbupe ŋwudha bipe. 7 Ŋwabiŋaijo gadham gina gathapai ŋiro gi dhiruiny ganu dhuŋun, ŋwaici, Aŋadhi, jidhila ibija thiril nyi gwathila dibupe ŋwudha gi gwudha ibigwa bipe, athinyibi bujo no. Urudhi galo. Kworaŋ athuŋwbi jalo kwiyaŋ tur? 8 Ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Kweleny gwai, abrico gidhileo ibiga ko, di minyi kwurejo kwiyaŋu, nyigitijo ŋwunyan. 9 Ada gwimarire ŋwudha, dhuŋun dhiŋir; abi ada gwati gwimarire no, ŋabura galo.
Kwa gwina gwigitinu momaŋ gi lamun la Sabith
10 Dina muŋwalimiye gi majmaⓐ gweta gi lamun la Sabith, 11 a kwa gweta je gwina gwuma jidhileo die‐a‐dubaŋ, ŋwapi ganu, athuŋw uthi ŋoma gwadhuna galo momaŋ gatur no. 12 Dina ma Yasuuⓐ aŋa, ŋwurnie, ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Kwa gwai, ŋa gwimagududhini galo gi gumiye guŋa. 13 Ŋwumini kwaio doi dai, an kwa dira ganu, ŋwumajidhe Kaloŋa. 14 Abi kweleny gwa majmaⓐ ka dhugore, ŋinena geto Yasuuⓐ kwijo momaŋ gi lamun la Sabith, ŋwabiŋaijo lijo, ŋwulaici, Ŋwamun ŋwo nyiril ŋwadhuŋw liji apai ŋiro; athanyan eladhe nyure nono, athathanya idhi gi lamun la Sabith no. 15 A Kweleny abiŋaijo, ŋwaici, Kwiji gwai gwina gwuthi dhuŋuna ganu ram, nyaŋa peth gweta gweta dagalo ganu gwati gwathiguda ŋidhra ŋuŋa i ŋurigaŋ ŋuŋa kalo gina gathin dhire, ŋalodhadha dice gi lamun la Sabith na? 16 A kwa ibigwa, gwina gwiro ŋera ŋa Ibraahiim, ŋina ŋiguko Sheṯaan jidhileo ibija jina jiro die‐a‐dubaŋ, gwati gwaudhi duŋw gududhini galo gi guke ibiga gi lamun la Sabith na? 17 Dina abiŋuŋw minoŋ a liji peth lina likiil lai aluthi dhara; a liji peth iŋir dugore ŋiro ŋai ibiŋa ŋina ŋinaŋ ŋina ŋapuŋwulo.
Odaije gwa luginy la mastarda a ŋijini
18 Ŋwari ŋwarnu, Gidhila ga Kalo giro ŋinena aŋ? Nyi gware giro akwai? 19 Giro ŋinena luginy la mastarda lina lapo kwiji, ŋwukwoi gi jinena juŋun, ŋwutu, ŋwubiŋa ŋwuro kwari gwipa; athin nyira nya kabo aice gi durna alaŋ duŋun. 20 Ŋwunare manaŋ, ŋwarnu, Nyi gware gidhila ga Kalo giro ŋinena aŋ? 21 Giro ŋinena ŋijini ŋina ŋapilo kwa gweta, ŋwulgilbice gi jila ganu jina jimulo jina jiro ŋwenya thiril, di ma ro ŋijini peth.
Dhai dhina dhimudhi ganu dhathela di midhe
22 Athuŋw ela ŋwen ŋwina ŋwipiŋwipa a ŋwina ŋwitiŋwitiny, athuŋw alimiye lijo, athuŋwela gi dhai dhina dhathela Urushaliim. 23 A kwiji gweta abiŋaijo, ŋwaici, Kweleny gwai, liji coŋ dogo laji lagilaŋ a? Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, 24 Jul momaŋ duni kour ina imudhi ganu. Nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Liji loinyadho laji lari lanuni, abi lati luthi ŋoma no. 25 Maji ma kwiji gwa dunu dire, muŋw luthe gibura, nyaŋa ladhuna por, nyapi gibura, nyalarnu, Kweleny gwai, Kweleny gwai, igijije; abi gwajabiŋaijo, gwajaici, Nyi gwati gwiliŋidhaje gwai a kaloŋa gina gidhanyana no. 26 A nyaŋa lari larnu, Ŋa gwijo dilaŋ ithana, aniye, ŋalimiye lijo gi dai duri. 27 Abi gwajabiŋaijo, gwajaici, Titiganu nyi gwati gwiliŋidhaje gwai kaloŋa gina gidhanyana no. Tuiyul ganu diginy, nyaŋa peth lina lathapai ŋiro ŋa ŋidi ŋina ŋike. 28 A mine ŋwal ŋwaji ŋwaje a inyini gi jiŋai maji manyaŋa Ibraahiimuŋw a Isẖaag a Yaⓐguub a nebiŋa peth dije kidhila ga Kalo, abi nyaŋa ladhiŋudhini por. 29 A liji laji lila ŋwumera peth ŋwa gidhila a lajalo kidhila ga Kalo. 30 A liji lo ŋinena lina lijo gidon lina laji lamadhini, a lo ko lina lathimadhina ŋinena lina laji laje gidon.
Dhuŋun dha dhirini dha Hiiruudus
31 Gi lamun ibile a Farriisiyiin coŋ ela dugun, alabiŋaijo, alaici, Idhi, ŋa gathani kaloŋa ibiga; ŋinena athi Hiiruudus bupe daŋa rinya. 32 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Idhul, nyabiŋaijo ŋartumi ibiŋe, nyaici, Ŋinenaŋina a bigunu nyi gwateye nyurinya, nyi gwageta lijo momaŋ, abi ŋwamun ŋwa thirilŋa ŋiro ŋiny ŋameadhe. 33 Abi aram nyi gwela ŋinenaŋina, a bigunu, a bigunu gweda, nyela Urushaliim; gwati gwiŋir di nebi ai ter di Urushaliim no.
Are gwan Urushaliim
34 Urushaliim gwai, Urushaliim gwai, gwina gwimarinya nebiŋaije, a gwina gwimaice ŋediŋaije lina lukejilo dagalo; nyi gwara gwawareje keleŋa guŋa liduŋw, gwiro ŋinena athi kagaro wareje keleŋa guŋun gi nyibo ganu, athanya buminyi no. 35 Aŋadhi. Dunu gwuŋa gwijalo gwudho ganu; a nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Nyaŋa lati linyaŋa manaŋ no, di ma lamun ila lina lanyal arnu, Gwiŋir dhugore gwina gwidhi jiriny jai ja Kweleny.