Haḏaaya wǝthi Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter.
1 Ǝṯi kwakithatha ṯamɽa-lɔ, mindaŋ mǝŋǝsi sɔɔrɔm yee-na beṯ-beṯṯen kwǝthi haḏaaya wǝthi Ṯigɽim, ethi-yi aari bǝshirǝ ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah. 2 Ŋgwa kwǝṯi andasi kandisa kithimthina, ǝṯɔŋweere andaci lizi mac, laakin ǝṯɔŋw andaci Allah dak; kaka niti ninaanɔ ŋgwɔ kweere mac kinaŋw kwilŋithi ŋiɽaŋali ŋuuŋun. Laakin nɔŋwɔni kwǝṯisi andasi ŋa ŋuluccunǝ ŋir rerrem ŋɔma-ŋi ŋǝthi Ṯigɽim. 3 Laakin ŋgwa kwǝṯisi andasi ŋǝthi Allah, ǝṯɔŋwɔni kwandica lizi, ethisi mǝcci, ethisi firlli naana, nǝ ethisi kandisalɔ tok. 4 Ŋgwa kwǝṯisi andasi ŋithimthina, ǝṯɔŋwɔni kwɔmǝccǝ rogɽo ruuŋwun dak, laakin ŋgwa kwǝṯisi andasi ŋǝthi Allah tǝ, ǝṯɔŋwɔni kwumǝccǝ kǝniisǝ tatap. 5 Ŋwɔṯaŋw nǝŋǝsi naŋni tatap ethi andasi kandisa kithimthina rac, laakin nǝŋǝsi naŋni beṯṯen ethisi andasi ŋǝthi Allah. Ŋgwa kwǝṯisi andasi ŋǝthi Allah, ǝṯɔŋw ṯamthɔ-la ŋgwa kwǝṯisi andasi ŋithimthina. Illi mǝ kwizi kweere naani kinaŋw kwǝthi ŋɔma ethisi uppunǝ, mindaŋ ethi mǝcci kǝniisǝ tatap. 6 Ṯaŋw liyǝŋgǝri liinyi, mǝnyii iila naaniŋa-gwɔ kwandisa kandisa kithimthina, e-ta faayitha kwiinyii kwirṯaŋ naaniŋa-gwɔ Illi mǝŋǝsi ǝvicǝ ŋiɽaŋali ŋeere ŋǝthi Allah, ya ṯilŋithinǝ ṯeere, ya ŋiɽiiyaŋi ŋeere ŋǝthi Allah, ya ṯa@liima. 7 Mǝ kwomne ŋgwa kwǝṯir ǝrii kwir kaka lɔvɽɔṯɔr-ŋi kwumbǝrǝ-gi ere ǝthi ŋwal ŋwirna ter-ter mac tǝ, e-ta ǝmǝ ṯilŋa elŋethine aŋgwɔrɔ? 8 Mǝ kibooɽony ere ǝrinni ŋwal ŋwilŋithina ŋwɔthi ŋǝryǝ mac tǝ, e-ta ǝyǝ kwɔrɔ kwinḏi ethi nǝnyji ŋǝriyǝ-lɔ cɔgwo-cɔgwop? 9 Nǝrṯoroŋw tok daŋgal-na, ŋinḏisi kwizi ethisi elŋe aŋgwɔrɔ mǝsi andasi kandisa-gi kithimthina, ŋiti ŋilŋithina-lɔ por-por mac? Kandisa kaala kinḏi kɔrɔn ethi dimmǝ domony ethigeele. 10 Kandisa kinaanɔ ki-ṯurmun-nǝ kittǝzir kirna ter-ter, laakin nɔŋweere keere kiira ma@na-na mac. 11 Laakin minyeere elŋe ma@na kwǝthi kandisa kǝthi ŋgwa kwandisa mac tǝ, nyoro kwette kwithimthina kiyǝnǝ yǝthi ŋgwa kwandisa, nǝ ŋgwa kwandisa ŋwɔ ṯimethine kiyǝnǝ yiinyi. 12 Nǝrṯoroŋw tok daŋgal-na; kaka nǝthiŋǝ-gwɔ sɔɔrɔma kwǝthi haḏaaya wǝthi Ṯigɽim, ṯaŋw kittar-yi ŋɔma tig-tig ethi-yi dɔŋgwɔ-ŋgwazi kǝniisǝ.
13 Ŋwɔṯaŋw ethi ŋgwa kwǝṯi andindasi kandisa kithimthina, laazim ethɔŋwaari kiyiiriny mindaŋ ethǝyhi ŋɔma ethi-ŋi uppi ŋiɽaŋali-na ŋa ŋandisa-ŋwsi. 14 Kaka mǝnyii aari kiyiiriny kandisa-gi kithimthina, ǝṯi ṯigɽim ṯiinyi ǝni ṯaarɔ kiyiiriny, laakin ǝṯi ŋaɽiny ŋiinyi ere naani kinaŋw mac. 15 E-ta aatha kwǝnyii ǝrri? Ethi-nyii aari kiyiiriny ṯigɽim-thi ṯiinyi, laakin nyaari kiyiiriny tok ŋaɽiny-ŋi ŋiinyi; nǝ nyii kette rilŋa ṯigɽim-thi ṯiinyi, laakin nyiitǝ kette rilŋa tok ŋaɽiny-ŋi ŋiinyi. 16 Na mǝ ǝccǝ Allah shukran ṯigɽim-thi ṯɔɽɔk tǝ, na kwizi-ŋgwa kwir kinnǝni kwiyaŋ domony, e-ta ŋwɔmǝ ǝthi ŋɔma ethaari “Amiin” aŋgwɔrɔ ki-ṯaarana ṯɔɔŋwa kiyiiriny ṯǝccǝ-ŋǝthi Allah shukran? Ŋende ŋilŋithi-ŋwsi ŋa ŋandisa-ŋasi. 17 Mǝ kinnǝni aami ǝccǝ Allah-ŋw shukran ki-ṯaarana kiyiiriny ṯɔɔŋwa. Laakin kwizi kwir ter tǝ, ŋweere kaṯṯasi ṯimǝccǝ ṯeere mac. 18 Nyii kwǝccǝ Allah shukran kaka nǝṯiny-gwɔ andasi beṯṯen kandisa kǝthi riŋla kithimthina daŋgal-la tatap. 19 Laakin ki-ṯɔgwɔcca-lɔ kǝniisǝ-nǝ tǝ, nǝr ɔvthanni duŋgwu-nyii ethi andasi ŋwɔɽɔjɔ ṯɔthni ŋwilŋithina, ethisi ǝccǝ lithaathɔ @allima, ki-lɔɔbi lǝthi-li andasi ŋwɔɽɔjɔ alf ŋwɔthimthina.
20 Liyǝŋgǝri liinyi, ǝṯeere aaɽanni nyɔɔrɔ nyokwɔɽony mac ki-fikir-nǝ kwaalɔ, ǝṯi aaɽanni nyɔɔrɔ nyokwɔɽony nyiti nyilŋithi mac aatha kwɔrɔ kwǝni ŋikiya, laakin ǝṯi peŋe ki-fikir-nǝ kwaalɔ. 21 Ŋɔlɔɔthɔna ki Yiṯaab-na ŋaarɔŋw, “Kweeleny kwaarɔŋwa, nyii kwandaci lizi liinyi, ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi kandisa kithimthina kǝthi lizi. Nyii andasi ruunyu-ri rǝthi lizi lithimthina, laakin ŋɔ tatap ǝnyii lizi liinyi ere kettice yǝy tok mac.”
22 Ŋwɔṯaŋw, nǝ kandisa kǝthi riŋla kithimthina kir haḏiiyyǝ wǝthi Ṯigɽim ere oro ŋilim ki-lizi lǝthi ṯǝmminǝ mac, laakin nɔŋw kǝniny oro ŋilim ki-lizi liira ṯǝmminǝ, nǝ ŋa ŋir haḏiiyyǝ wǝthi kandisa kǝthi Allah nǝroro ŋilim ki-lizi lǝthi ṯǝmminǝ, laakin nǝreere oroŋw ki-lizi-nǝ kila liira ṯǝmminǝ mac. 23 Ŋwɔṯaŋw mǝ kǝniisǝ aaɽathi dɔŋw tatap, mindaŋ mǝr aari ibṯǝḏi tatap ethandasi kandisa kǝṯhi riŋla kiṯhimṯhina, na mǝ lizi lokwo liyaŋ, ya kila liira ṯǝmminǝ ǝnḏǝ, liti liŋǝsi ruusi yeeɽer mac-a? 24 Laakin mǝrsi andasi tatap leere-leere ŋa ŋinḏǝthǝsi Allah, mindaŋ mɔŋw ǝnḏǝ kweere kwiti kwǝthi ṯǝmminǝ mac, ya kweere kwir kwiyaŋ, mɔŋwsi neŋne tǝ, ŋwɔ elŋe ŋikiyaŋi ŋuuŋun. Nǝ a ŋiɽaŋal ŋɔ tatap ŋiniŋna-ŋwsi ruusi ŋunduŋw kaṯṯi, 25 mindaŋ a ŋejmeth ŋǝthi ṯɔgwor ṯuuŋwun ruwǝnnǝlɔ, mindaŋ ŋwiidi ŋwɔrgwɔ-ŋalɔ ethi kwocce Allah-lɔ kwaarɔŋw, ‘Iyyǝ Allah wɔmi rerrem daŋgal-na!”
Ṯɔgwɔccalɔ niizaam-gi kǝniisǝ-nǝ.
26 E-ta, a kwǝr aari tha liyǝŋgǝri liinyi? Maaɽathi dɔŋw, ǝṯɔŋwɔthi kwette ṯilŋa, nǝ kwir ter ṯa@liima, nǝ kwir ter ǝṯɔŋwɔthi ŋiɽaŋali ŋurwǝccǝsi Allah-lɔ, nǝ kwir ter ǝṯɔŋwɔthi ŋiɽaŋali ŋithimthina, nǝ kwir ter ethisi uppunǝ ŋa ŋandinna, ṯaŋw ethiroro tatap ŋǝthi ṯimǝccǝ ṯǝthi kǝniisǝ. 27 Mɔŋw naani kweere kwinḏi ethi andasi kandisa kǝthi riŋla kithimthina, ethiroro ndǝn alla ṯoɽol linḏi ethandasi ṯǝrtiib-thi, ethɔŋw naani kwette kwinḏisi ethisi uppunǝ ŋa ŋandinna. 28 Laakin mɔŋweere naani kweere kwinḏisi ethisi uppunǝ mac tǝ, ethir naani tugwup kǝniisǝ-nǝ, ǝri andasi ki-rɔgwor-nǝ reeŋen leere-leere ǝri andaci Allah. 29 Ethi liɽii andasi ndǝn ya ṯoɽol ŋiɽaŋali ŋa ŋinḏǝthǝsi Allah ethisi andasi, nǝ lithaathɔ tǝ, ǝrisi ese ŋǝni ǝyǝ ŋa ŋandinna. 30 Laakin mǝ kweere kwɔnaanalɔ ki-lɔdɔŋw-na ava ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah tǝ, ethɔŋw rilli ŋgwa kwandisa kerreny. 31 Kaka nǝthiŋǝ-gwɔ ŋɔma ethandasi tatap ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah ṯǝrṯiib-thi leere-leere, mindaŋ maari tatap @allima, mindaŋ ǝŋi firllathala tatap. 32 Ethi ŋgwa kwǝṯi andasi ǝthi sɔlṯa ki-ŋiɽaŋal-la ŋir haḏiiyyǝ ŋinḏǝthǝsi Allah, 33 kaka niti nɔrɔ-gwɔ Allah, Allah wǝthi ŋitǝmbilnǝ mac, laakin nɔŋworo Allah wǝthi ŋiiɽǝnnǝ.
Kaka nɔrɔr-gwɔ ṯaŋw ki-yǝniisǝ-nǝ tatap yǝthi lizi lirllinǝlɔ ter. 34 Ethi laaw naani tugwup kiyǝniisǝ-nǝ. Kaka niti ninḏǝthǝrsi izinǝ mac ethandasi. Laakin ǝri niŋnithi kǝniny kakǝ nandisa-gwɔ Sherii@a. 35 Mǝ kwomne naani kweere kwɔnaŋnar ethelŋe tǝ, ǝri uṯici lilen-ŋwɔsi-lɔ ki-dɔɔnɔ-na kweeŋen. Kaka nɔrɔr-gwɔ fǝthiyǝ ethi kwaaw andasi kǝniisǝ-nǝ. 36 Anna! Ŋiɽaŋal ŋǝthi Allah ŋuruuthu naaniŋa-gwɔ-a? Alla ŋǝni ŋɔpathɔ daŋgalɔ ṯɔɽɔk?
37 Mǝ kweere nyithak aarɔŋw nyii kwir kwiɽii, ya ethǝthi haḏiiyyǝ wǝthi Allah, laazim ŋwɔsi elŋe ŋa ŋɔlɔcca-ŋǝsi ethaarɔŋw waamir wǝthi Kweeleny wiri. 38 Nǝ mǝsi kweere ere kettice ŋɔ yǝy mac tǝ, ere kettice ŋunduŋw yǝy tok mac. 39 Ŋwɔṯaŋw liyǝŋgǝri liinyi, ethi-ŋǝsi sɔɔrɔm yee-na beṯṯen ethandasi ŋiɽiiyaŋi ŋǝthi Allah, ǝṯi ṯiinyinǝ kandisa kǝthi riŋla kithimthina mac. 40 Laakin ethi kwomne tatap ǝrrini ŋǝmmǝŋ, nǝ ṯǝrṯiib-thi tok.
Dhedha tur gwadhabiŋi gwiro ŋinena nebiŋa a gwa diŋila
1 Gwujul dhai dha dhuminyi, nyabupe gwuleny dhedhaŋw tur gwa Dhigirim, abi kwerkwereny danya abiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi. 2 Abi kwiji gwina gwathabiŋi dhiŋila dhai gwati gwathabiŋaijo lijo no, ŋwubabiŋaijo Kaloŋa; ŋinena athathi gwetipo diŋinu no; abi gi Dhigirim gwathabiŋi dhuŋuna dhina dhigilibicinu. 3 Abi gwina gwathabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, athuŋwbabiŋaijo lijo dilaicini, alojamaje, alaudhaijiye galo. 4 Kwiji gwina gwathabiŋi gi dhiŋila gwathaice gwidom gwuŋun; abi gwina gwathabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi gwathaice kaniisa. 5 Nyi gwuminyu darnu nyaŋa peth labiŋi diŋila dai, abi kwerkwereny danya abiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi; abi kwiji gwina gwathabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi gwinunu kwiji gwina gwathabiŋi diŋila dai, ada gwati gwimaŋini no, dathi kaniisa aicini. 6 Abi ŋinena, limega lai, ada nyi gwimila dagalo nyabiŋi diŋila dai, nyaŋa lateyani aŋ galo nyi gwai, ada nyi gwati gwimajabiŋaijo dhai dhai dha dhaŋiye, i dha liŋa, i dha dhabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, i dha dhalimiye no? 7 A ŋidi ŋina ŋati ŋuthi midhuŋw no ŋina ŋuthi ŋwal, ŋwiro ŋinena ŋwula i gubura, ada ŋati ŋimal alije ŋwal ŋwitiŋwiter no, ŋwaliŋini akwai aŋ gwiro gwina gwurinu? 8 A ada ŋiridhe ŋati ŋima liŋini ŋwal no, ei gwuthi ŋoma gwajarimanijo ŋoŋora? 9 Minoŋ ko ada nyaŋa lati limabiŋi dhiŋila dhai dhina dhaliŋidhini no, akwai dhuŋun dhina dhabiŋanya dhaliŋidhini? Abi nyaŋa labiŋi gi karun. 10 Dhuŋun dhoinyadho dho dha dhabiŋi kidhila, a dhati dhetipo dhina dhati dhuthi je ganu no. 11 Ada nyi gwati gwimaliŋa dhuŋun dharakwai no, nyi gwaro di kwiji gwina gwathabiŋi ŋinena kwiji gwa por gwina gwati gwiliŋinu dhuŋun dhuŋun no, a gwina gwathabiŋi gwiro diginy ŋinena kwiji gwa por gwina gwati gwiliŋidhi dhuŋuna dhiny no. 12 Minoŋ ko nyaŋa, liro ŋinena nyaŋa lathibupe dhedhaŋw tur gwa Dhigirim, bupul gi dhuŋun dha dhaice kaniisa danya badhadhe. 13 Minoŋ abricul gweta gwina gwathabiŋi dhiŋila dhai ŋwabiŋaijo Kaloŋa gi dhuŋun dhiliŋidhini. 14 Abi ada nyi gwimabiŋaijo Kaloŋa dhiŋila dhai, dhigirim dhiny dhabiŋaijo Kaloŋa, abi liŋa gwiny gwati gwuthi je ganu no. 15 Minoŋ aŋ gwiro? Nyabiŋaijo Kaloŋa dhigirim dhai, a liŋa gwai ko; a nyi gweliŋa dhigirim dhai, a liŋa gwai ko. 16 Abi ada ŋa gwimabarikiye dhigirim dhai, akwai kwiji gwina gwathijalo kalo ga kwiji gwina gwati gwiliŋidhi no gware amiin dina araŋa shukran, athuŋwbiliŋidhi dhuŋuna dhuŋa dharo akwai no? 17 Abi ŋa gwathare shukran momaŋ, abi gwiter gwati gwathaicini no. 18 Nyi gwaici Kaloŋa shukran darnu nyi gwathabiŋi diŋila dai doinyadhanu dagalo peth. 19 Abi kaniisa ganu nyi gwibupo dabiŋi dhuŋuna thudhina liŋa gwai gwiny, diny alimiye lijo liter ko dhuŋuna dhoinyadhanu, di ⓐashara alaaf dhiŋila dhai.
20 Limega lai, athanya rui keleŋa gi ŋadigireny no; nyabiro keleŋa gina gitigitiny gi dhuŋun dhina dhire, abi gi ŋadigireny ruiyul lurun. 21 Dhulinu gi naamuus darnu, Liji lai la diŋila diter a ŋwinyu ŋwai ŋwiter, nyi gwaji gwabiŋaijo lijo ibila; a Kalo garnu a minoŋ lati liny deŋinaijo no. 22 Minoŋ diŋila dati diro dhuŋun dhina dhinaŋ dha liji lina luminyu no, ŋwubiro dhuŋun dhina dhinaŋ dha liji lina lati luminyu no; abi dhuŋun dha dhabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi dhati dhiro dha liji lina lati luminyu no; ŋwubiro dha liji lina luminyu. 23 Ada kaniisa peth gimauradha liduŋw kalo getipo, a liji peth abiŋini diŋila dai, a ada liji lina lati liliŋidhi no limudha, i lina lati luminyu no, lati alarnu nyaŋa lirlelo gi ŋwura ganu na? 24 Abi ada liji peth limabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, a ada gweta gwina gwati gwimuminyi no, i gwina gwati gwiliŋidhi no udha, gwa liji peth ŋeŋira gwakimini liji lai peth. 25 Minoŋ dhuŋun dha dhugor dhuŋun dhina dhigilibicinu dhaŋini; a minoŋ ŋeda gwide gi je ganu juŋun, a gworthadha Kaloŋa, a gwurniye darnu titiganu Kalo go dagalo.
Dhuŋun dhiro daruri dhadhi geta dhuŋuna momaŋ dhadhorthadha Kaloŋa gi kaniisa
26 Abi aŋ gwiro, limega lai? Maji manya auradha liduŋw, gweta gweta dagalo gwuthi mazmuur, a alimiye, a aŋini, a dhiŋila, a dhuŋun dha dhaŋiye. Abricul ŋida peth alupini ŋadhaice. 27 Ada gweta gwimabiŋi dhiŋila dhai, abricillo alro ram ram, i maloinyadhani abricillo alro thiril thiril, almamdhe ganu; a nyabrico kwijo gwetipo gwaŋiye dhuŋuna. 28 Abi ada gweta gwina gwathaŋiye gwati gwimaje no, abricul ŋwuje jigwoiny kaniisa ganu; abricul ŋwabiŋaijo gwidom gwuŋun, a Kalo. 29 Abricul nebiŋaije alabiŋi ram i thiril, abi liter akimiye dil liŋa. 30 Abi ada dhimaŋinijo gweta gwina gwijalo, abricul gwina gwijo kwerkwereny ŋwuje jigwoiny. 31 Abi nyaŋa peth luthi ŋoma labiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi gwetipo gwetipo, di liji peth alimini, a peth alojimaje. 32 A digirim da nebiŋa dathi uminyajo nebiŋaije. 33 Abi Kalo gati giro Kalo gadhi lagaje ganu no, ŋwubiro Kalo gadhi audhaijiye galo, gwiro ŋinena juŋwuna kanaayis peth ga liji lina liŋir didirel.
34 Abricul laio lalo laje jigwoiny kanaayis ganu; abi dhati dhiŋir degen dilabiŋi no; abricillo aluminyi gwiro ŋinena arna naamuus. 35 Abi ada limabupe dilalimiye dhuŋuna dheta, abricillo alothaije loma legen galo dunu; ŋinena ruŋw dharo di kwa duŋw abiŋi kaniisa.
36 Dhuŋun dha Kalo dhituii dagalo a? I dagalo cucun dhidhi a? 37 Ada gweta gwimarnu gwiro nebi, i gwuthi dhuŋuna dha Dhigirim, abricul ŋwuliŋa dhuŋuna dhina dhathiny ule dagalo darnu dhiro awaamir gwa Kweleny. 38 Abi ada gweta gwimadhimetha, abricul ŋwudhimetha. 39 Minoŋ, limega lai, bupul gwuleny danya abiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, a athanya ekajo dabiŋi diŋila dai no. 40 Nyalbi abrico peth alupini momaŋ dhai dhai dhina dhiŋir.