Bɔɔlɔs mɔŋgwɔ ele Mǝkḏuuniiyyɔ nɔ Akhaa-iiyyǝ tok.
1 Kwaathan mǝ lǝwǝ biɽǝthǝlɔ pǝt ta, na Bɔɔlɔs ɔrnɔṯi ṯalaamiiza dɔŋw, mindaŋ nɔŋwsi andaci ethisi firllasi-la, mindaŋ nɔŋwsi aaganni. E-ta nɔŋwsi ɔrlacci ŋwɔdoŋw nɔŋweele Mǝkḏuuniiyyǝ. 2 Mindaŋ nɔŋweele nɔŋw rɔɔmasi ǝzir-lɔ tatap, nɔŋw firllasi lizi-lǝ ŋiɽaŋal-ŋi ŋittǝzir. E-ta nɔŋw iila Akhaa-iiyyǝ, 3 nɔŋgwɔ naani yǝwǝ ṯoɽol. Nǝ mɔŋw ogwɔmɔce kilyǝ-lu etheele Suuriiyyǝ, nɔŋw biɽanni ŋiɽaŋali kǝninǝ ŋǝniŋw, Yahuuḏ kiyala yinǝŋnicǝ-ŋǝlɔ; ṯaŋw nɔŋw kittatha ethi aaɽi Mǝkḏuuniiyyǝ-ŋgi. 4 Nǝreele Suuppaaṯarus-gi kwir tɔr tǝthi Burrus kwǝthi Biiriiyyǝ-ŋwɔ, nǝ Arasṯarkhus-ŋǝ Sakuunḏus-gi lǝthi Ṯasaaluuniiki-ŋw, nǝ Ghaayuus kwǝthi Ḏǝrbǝ-ŋw, nǝ Ṯiimɔɔthaaws-ŋǝ Ṯiikhiikus-gi, nǝ Ṯuruufiimus lǝthi Aasiiyya-ŋw. 5 Nǝrnyji iŋnaci keereny nǝreele Ṯarwaas, nǝrnyji-gwɔ irllici kinanaŋw. 6 Nǝnyii diiɽǝ mɔrkǝb-gi kinaŋw Fiilibbii mǝ @iiḏ wǝthi kajlaŋ ṯamthɔ, mindaŋ mǝ ŋwaamin ṯamthɔ ṯɔthni nǝny-li ɔɽɔmaṯṯi dɔŋw Ṯarwaas kǝzir wɔmǝny-gwɔ naani ŋwaamin dɔvokwɔɽony.
Bɔɔlɔs mɔŋgwɔ rimthithi ṯiraŋitha ṯuuŋwun Ṯarwaas-na.
7 Nǝ kirakalɔ kwǝthi laamin lǝthi sǝbiṯ, nǝnyii aaɽathici ethneya dɔŋw wǝthi ŋɔmath. Nǝ Bɔɔlɔs andaci lizi lǝlu-ttuk mindaŋ nǝ kulŋǝ-nǝ oro, kaka ninḏi-ŋgwɔ ethisi ɔrlacci ŋwɔdoŋw ŋɔrpɔ-ŋgwa. 8 Nǝ ŋwombo naani ŋwuuru ŋwɔfɔɔdɔ ki-lithmin-la kindala kǝzir waaɽathiny-gwɔ dɔŋw. 9 Nǝ kaamal kette kǝni Afṯiikhuus kinaanalɔ ki-shubaak; nǝ kaka nandisa-gwɔ Bɔɔlɔs lǝlu-ttuk, nɔŋw nḏirathala kwɔnoŋw-kwɔnoŋw mindaŋ nɔŋw nḏiratha keereny-gi wiɽil, mindaŋ nɔŋw iidǝ ki-lithmin-la lir nimrǝ ṯoɽol nɔŋw iidǝ kwurǝyu-lu. Mindaŋ mǝr dimmi tǝ, nɔŋw-ai. 10 Nǝ Bɔɔlɔs dappitha-lɔ mindaŋ nɔŋgwɔ iidǝthǝlǝ nɔŋw mithǝnni naana tetter. Nɔŋwsǝccǝŋw, “Ǝṯi pinnǝ rɔŋwor-na mac, ŋgwɔta kinnǝ kwɔmiithɔ!” 11 E-ta nɔŋw aaɽitha ki-lithmin-la kindala, nɔŋw undǝthǝ rǝghiivǝ-nǝ, mindaŋ nɔŋwsi yee. Ŋwɔṯaŋw nɔŋwsi andaci mindaŋ nǝ aaŋwɔn dallitha kimaara, e-ta nɔŋwsi-mǝ ɔrlacci ŋwɔdoŋw nɔŋweele. 12 Mindaŋ nǝr dimmi kaamali nǝrŋeele dɔɔnɔ kimiithɔ, nǝr aamina beṯṯen ṯikandisa-thilɔ.
Mǝr diiɽǝ Ṯarwaas-na nǝreele Miiliiṯus.
13 Nǝnyii ele keereny ki-mɔrkǝb-nǝ nǝnyii-gi ele Assuus, kǝzir winḏiny-gwɔ ethi dimmǝ Bɔɔlɔs-ŋwɔ mɔrkǝb-gi, kaka nandica-ŋgwɔ nyuŋwsi ethisi-ṯǝ ǝrriŋw, ninḏi-ŋgwɔ etheele kinanaŋw ṯaay-thi ṯǝthi wurǝyu. 14 Mǝnyii-li kadirithi Assuus nǝnyii allasi ki-mɔrkǝb-lǝ nǝny-li ele Miiṯiiliinǝ. 15 Nǝnyii diiɽǝ kinanaŋw mɔrkǝb-gi mindaŋ nǝnyii ɔppathi Khiyuus ŋɔrpɔ-ŋgwa. Mǝ laamin ṯamthɔ lithaathɔ nǝnyii iila saamuus, nǝ ki-laamin lithaathɔ nǝnyii ɔppathi Miiliiṯus 16 kaka nigittathi-gwɔ Bɔɔlɔs ethi daaraci Afasuus-ŋwɔ, mindaŋ etheere kiirasi lɔɔmɔr-lɔ leere mac Aasiiyya-na. Nɔŋwɔni kwɔfiɽigathɔ mindaŋ ǝŋgiroro mǝmkin ethi ɔppathi Urshaliim Yɔɔm Al-khamsiin.
Bɔɔlɔs mɔŋgwɔ andaci lishiyuukha lǝthi Afasuus-ŋwɔ.
17 Kinaŋw a-naanɔ Bɔɔlɔs Miiliiṯus nɔŋw ɔɔsi juwaaba Afasuus ethi lishiyuukh lǝthi kǝniisǝ iila naanɔ-ŋgwɔ. 18 Mindaŋ mǝr ɔppathi nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋaaŋa lilŋithi rac ŋwɔɔmɔri tatap ŋwɔnaaniny-ŋi ŋaaŋa-li, ki-laamin lir kwon-kwon lɔppathiny-li muḏiiriiyyǝ kwǝthi Aasiiyya-ŋw. 19 Ǝṯiny-ŋgwɔ ǝkkici Kweelenyi ŋothɽor kaka khaḏaam ṯǝjlinnǝ-thi ki-rogɽo nǝ ŋwal-ŋi yǝy-yi tok, ki-ŋwɔɔmɔr-la ŋwa ŋwɔfirlli beṯ-beṯṯen ŋwɔnaaniny-gwɔ-na ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi Yahuuḏ yǝṯi-nyii nǝŋnicǝlɔ ethi mɔmmi. 20 Ŋaaŋa lilŋithi rac ethaarɔŋw nyiiti kwɔdirna ŋiɽaŋal-ŋi ŋeere mac ŋǝthi ŋɔma ethi mǝcci ŋaaŋwɔsi kinaŋw aari-nyii bǝshirǝ nǝ nǝṯiny aari @allima ki-lɔdɔŋw-na nǝ ki-dɔɔnɔ-na tok. 21 Ǝṯiny iirǝci Yahuuḏǝ-ŋwsi Umam-yi tig-tig ethi ɔrlacca ŋikiyaŋi ŋeeŋen ŋwɔdoŋw ethaaɽitha Allah naana, mindaŋ ethi ǝmminici Kweelenyi kwǝri kwǝni Yǝcu Kwɔrɔstɔ. 22 Nǝ kaka niinyicǝny-gwɔ Ṯigɽimǝ naana Ṯirllinǝlɔ ter, nǝnyii naŋni etheele Urshaliim, kwiti kwilŋicasi ŋeere ǝzir mac ŋinḏi-nyii ethi ǝrrinici kinanaŋw. 23 Ŋirta ŋɔtɔpɔt ŋilŋithi-nyji, ŋǝṯiny-ŋi Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter iirǝci ki-muḏun-na tatap, ǝṯɔŋwaarɔŋw, sijin ŋǝ ṯurvǝ-thi kithala ṯurbǝcǝ-ŋǝ. 24 Laakin ninyeere naŋni ŋimiitha ŋiinyi ethǝthi faayitha naaniny-gwɔ mac; nyii kwɔnaŋna tǝ ethisi ṯimmasi ŋa ŋɔɔsar-nyii-ŋi mindaŋ ethi erne ŋothɽor ŋa ŋinḏǝthǝ-nyji Kweeleny kwǝni Yǝcu ethisi ǝrri, ŋǝniŋw ethi kette shahaaḏa kwǝthi Inyjiil wǝthi ne@ma kwǝthi Allah.
25 “Nyii kwǝṯi iirǝrǝlɔ daŋgal-na kwaari bǝshirǝ ŋiɽaŋali ŋǝthi Ŋeeleny ŋǝthi Allah. Nǝ kirem-tǝ, nǝnyii elŋe rac ethaarɔŋw kwiti kweere mac daŋgal-na kwindi-nyii etheese kwokwony. 26 Ŋwɔṯaŋw ki-laamin-la ṯǝ kɔlɔ ŋǝsi andaci tig-tig; mɔŋw ṯɔɔthi kweere daŋgal-na tǝ, nǝ lɔɔm ere oro liinyi mac. 27 Kaka niti nɔblaṯiny-gwɔ mac ethi ɔppaca ŋaaŋwɔsi karatha kir min-min kǝthi Allah. 28 Aŋricar rogɽo raalɔ nǝ yaaŋal tok yikittica-ŋǝsi Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter ki-rii-na raalɔ ethisi karni. Rɔɔthɔr nyaaɽa nyǝthi kǝniisǝ kǝthi Allah, kigittaŋw kiraama-gi kǝthi ŋiɽany ŋǝthi Tɔr tuuŋwun. 29 Nyii kwilŋithi rac, mǝŋǝsi ɔrlacci ŋwɔdoŋw, ǝŋǝsi yiiraaw yǝthi ŋǝriyǝ ǝnḏithǝnǝ yiti yindi ethi athici yaaŋali ŋimɽiya-na ŋeere mac. 30 Laamar kila linḏi linḏi-li lizi lokwo daŋgal-na ethisi andasi ŋir ŋǝluŋw, mindaŋ ethisi ṯalaamiiz kwakithatha. 31 Ŋwɔṯaŋw aŋrathir a kithaayini tok nǝṯi-ŋǝsi-gwɔ ǝccǝ @allima yaaŋwɔnɔ; yulŋǝ ŋwal-ŋi yǝy-yi yithlǝyu ṯoɽol.
32 “Nǝ kirem tǝ, ŋǝsi kettice Allah ki-rii-na ruuŋwun, nǝ ki-ŋiɽaŋal-na ŋǝthi ne@ma kwuuŋwun, kwǝthi ŋɔma ethi kikindasi ŋaaŋwɔsi nǝ ethi inḏǝthǝ ŋaaŋwɔsi barka kwǝthi Allah ŋgwa kwir kwǝthi lizi tatap limǝ suuɽunni. 33 Nyii kwende kwɔmǝ naŋnatha kwizi kweere fiḏḏa wala ḏahab, wala kirethi keere. 34 Ŋilŋithi-ŋǝsi rogɽo-ri raalɔ nǝṯiny-gwɔ akkɔ ŋothɽor rii-ri riinyi kɔrɔ ethi ǝthi kwomne kwǝthi kila lǝṯiny-li akkathisi ŋothɽor nǝ kwǝṯiny naŋni nyii tok. 35 Nyii kwɔmǝ-ŋǝsi baaŋaci kwomne tatap ŋothɽor-ŋi ŋǝṯi-nyii akkɔ tig-tig, nǝ laazim ṯǝrṯiib-thi ṯǝ kɔthɔ ɔrithi mɔcci lizi lir lɔwaay naana. A kithaayini ŋiɽaŋali ŋǝthi Kweeleny kwǝni Yǝcu rogɽo-ri ruuŋwun ŋaarɔŋw-ŋiŋw, ‘Ṯaamana ṯǝṯi naani tɔppa mǝ iṯithi-lǝ ki-lɔɔbi lǝthi-li aavi’.” 36 Mǝ Bɔɔlɔs ṯimmasi ŋiɽaŋali ŋɔ, nɔŋw kwee ŋwɔrgwɔ-lɔ ŋundu-ŋǝli mindaŋ nɔŋw aari kiyiiriny. 37 Nǝr aaritha tatap ki-ldɔŋw mindaŋ nǝr mithǝnǝ, nǝr aaganni ruunyu-ri ethi kette kithaay. 38 Nǝr ronyine beṯ-beṯṯen; kaka nǝccǝŋwsi-gwɔŋw, ŋaaŋa liti lǝnyii ese kwokwony mac. Mindaŋ nǝreele ki-mɔrkǝb-nǝ.
Paulo Makedonia ndi Akaya be ya
1 Okye amo ono ro vosi oko, Paulo zi taoma'bai te voaloya ozo agoago te ànyari ago ye mede te ànyari. 'Dooko nda narute ago oyite le Makedonia ya. 2 Nda oyite wari kai yasi ago ozo agoago te lidri ri ata amba si. 'Dooko nda ikyite Akaya ya, 3 nda rite lau imba na nätu. Ondro nda te nja ugu oyine Siria ya oko nda usu vona te anjioko Yudai äyiyitate nda lomvo; ndi nda ratate ogone Makedonia yasi. 4 Sopatera ŋgwa Fureusa ro, ni Berea yasi, oyite nda be; ago Arisetareku ndi Sekundu be, ni Tesalonika ya; Gayo, ni Derebe ya; Tukiko ndi Trofimusa be, ni wari Asia roya; ndi Timoteo be. 5 Ànya oyiyite mileya ago koteyi ama te Troasa ya. 6 Mädite toŋbo si ni Filipoi yasi Karama Ambata Loŋgaako ro vosi, ago u'du nji vosi oko modro'be ama te ànya yibe Troasa ya, marite lau u'duna njidrieri.
Votäkyi Ädu Paulo ro Troasa ya
7 Tandrole Sabata rosi motokalate ta ŋgaonya ro voaloya rota. Paulo petate lidri ri ago ugu taope te madale o'bwaro, tana nda kaoye oyine kyenonosi. 8 Eyi lamba amba te vose motokalabe kigye zo ya kurusi ya ana ya. 9 Agoanji aza äzite Eutuku rite vouŋbo ya, ago ondro Paulo ka ugu taope oko Eutuku te panapanaro, madale nda u'dute ŋbi ago nda e'dete vuru ni ya nina zo ro kurusi yasi. Ondro ànya keŋga nda te kuru oko nda drate. 10 Oko Paulo fote vuru ago takorute nda dri ago ovo nda te, atate ekye: “Nyòlo'be mi ko, nda drigba lidriidriro!” 11 'Dooko nda gotute kuru, wa ambata te, ago nyate. Ondro Paulo kope tate madaro ago kitu kate itu oko nda oyite. 12 Ago lidri uguyi agoanji ana te 'bäru lidriidriro ago a'doyite yai'dwe amba si.
Paulo Oyite ni Troasa yasi le Miletu ya
13 Mòyite mileya toŋbo si ago mä̀dite le Asosa ya, mòyite Paulo uŋgyine ni lau. Nda ititate ämäri oyene inye, tana nda ka oyi lau gyini drisi. 14 Ondro nda ko'bedrite ama yibe Asosa ya oko, märu nda te ago moyite Mitulene ya. 15 Mädite toŋbo si ni lau ago mesate Kiosa ya kyenonosi. Ago ono vosi mesate Samosa ya ago voigyesi masate Miletu ya. 16 Paulo ratate udine toŋbo si lävune Epeso ya si, ago ko tu enjine awi wari Asia roya. Nda oyite foroforo osaza Yerusalema ya tu Penetikoseta rosi. Ondro ka'do gindi rritiako owo.
Kalaoso Paulo ro'Di'desii Epeso ya ri
17 Paulo zo lazo teni Miletu yasi Epeso ya, eji 'di'desii Känisa rote drî ndaro utune. 18 Ondro ànya kesayite oko, nda atate ànyari ekye: “Mìni ori se maribe te, tu cini se maribe ami yibe si, ṛoni tuse käti mesate wari Asia roya si. 19 Andivo logo si vuru ndi miendre be si maye losi maro te oso ruindu'ba Opi ro ronye tu rritiekye se kikyibe mädri ta taäyiro Yudai ro rosi ana. 20 Mìni ṛote anjioko meta ta aza se a'dona ndi ŋgaopa ro ämiri 'do kote oko mapetate ago memba ami te miamba ya ago 'ba amiro yasi. 21 Mozo miomba lämu'duro te Yudai ri ndi Atrai be anjioko beṛo ànyari drietane ni takozii ànyaro yasi Lu re ago taomane Opi amaro Yesu ya. 22 Ago yauono, Tori Alokado oro si mate ugu oyi Yerusalema ya, teinye tase ka oyebe a'done märi lau uniako. 23 Mäni toto miomba se Tori Alokado kozobe märi tana ayani se ekye kamba ndi rriti amba be ka ma kwote 'bakici cini yasi. 24 Oko adri modo maro ro a'do kote märi ta amba ro, male toto taope maro ndi losi se Opi Yesu kozobe märi oyene ono ondene, anjioko Lazokado se tai'dwero Lu ro ro ono tana larine.
25 “Mabate ami cini lakosi, ugu Miri 'Bädri'ba Lu ro ro tana ope be. Ago mäni ṛote aza alo amiro ri ogone mi maro ondrene te i'do tona. 26 Ka'do inye ma ta lämu'duro opena ämiri tu gi ono si, ondro alo aza amiro kiwirite 'do kote ta maro. 27 Tana meta ma kote ni ta cini Lu ro tana opevoya ämiri. 28 Ka'do inye mìmba ämidri ndi gboko cini se Tori Alokado kozobe ämiri vona ondrene ono be. Nyà'do lekye'bai Känisa Lu ro ro, se nda ko'babe a'done modo ndaro ri kari Ŋgwa ndaro rosi ono. 29 Mäni ṛote oyi maro vosi, ihwii siombaekye ikyina 'da ami lako, ago ànya e'benayi gboko ko. 30 Tu esana 'da 'dooko lidri rukä ni gboko modo amiro ro yasi oganayi kowe 'da taoma'bai o'baza osone ànya vo. 31 Ka'do inye mìkwa ŋga ago mìyi tase miendre amba si, kitu ndi ŋgäkyi be si, memba ami cini te ndroa na nätu ono tana.
32 “Ago yauono ma ami ozo Lu rigye ami gagane ago lazo tai'dwero ndaro se orivoya mbara be ami tombane ago äṛu se Lu be sina lidri cini ndaro ri ono ozone ämiri. 33 Male mo'di kode logo läguläguro kode boŋgo osoro amiro ko. 34 Ami andivo mini ṛote anjioko maye losi te drí maro kwoi si ŋgase cini azii maro ndi mabe màlebe be usuza. 35 Maka'da ŋga cini te ämiri anjioko losi oye mbarasi liti ono yasi si be ämäri mbaraako'bai opane, ugu ata se Opi Yesu andivo katabe tana oyine se ekye: ‘Ugu ŋga ozone ozo riyä na ndrani ugu ŋga uru drisi.’ ”
36 Ondro Paulo konde ata te oko, nda sokayate vuru ànya yibe ndi mätute. 37 Ànya cini kayi ugu liyi oko ovoyi nda te ago njunjuyi nda te yeyi mede te. 38 Ànya a'doyite tusuro ndra tase nda katabe se ekye ànyari ogone yi ondrene te i'do tona ono ta. Ago ànya 'bayi vo ndaro te toŋbo ya.