Ŋen ŋəwujənu ŋəñere iñi ñəɽo red̶
1 “Ŋen ŋəŋələŋe ŋelo ŋarno ñere red̶ ñəɽo ñowa iñi ñəmo ñamba eñen nəñabəla ṯa alopəd̶aid̶e ed̶ala igi gəməd̶ia. 2 Ñere d̶enəŋ iŋulu ñaɽo niɽəṯiano na d̶enəŋ ñaləŋeṯo ŋen nəsi. 3 Ñënəŋulu iñi ñəɽo niɽəṯiano ñapo ñamba eñen orn ñero ñapa ajas. 4 Orn ñënəŋulu iñi ñələŋeṯo ŋen nəsi ñapo ajas iŋaɽa ñambaña eñen. 5 Na ed̶a gəməd̶ia nəŋerṯe geṯo taltal, na ñënəŋulu ñaməd̶iṯia elo nəñandre.
6 “Orn uləŋgiano olia nəŋela pəlelo gəbaṯa, ‘Seicr ed̶a igi gəməd̶ia gëni geṯo! Twod̶r ñaldopəd̶əlda!’ 7 Na ñere pred̶ nəñətwod̶e niñəṯoɽaṯe ñamba eñen. 8 Na ñere iñi ñəɽo niɽəṯiano niñəlwaɽəṯi ñere ñələŋeṯo ŋen nəsi ṯa, ‘Naicəndrən ajas ltëfr esalo ŋen ŋanṯa ñamba eñaiñ ñwonaṯa ñabaiyəṯia’. 9 Orn ñere ñələŋeṯo ŋen nəsi nəñəluɽəbuṯi eŋen nəñaṯa, ‘Aŋgaica ajas yero ywaiña ŋen ŋanṯa ñaŋ na nanda com. Orn mbər eḏokan ñilid̶a ajas esalo’. 10 Na iliga ñënəŋulu ñabəla añilid̶a ajas, ed̶a nəŋela igi gəməd̶ia na ñere iñi ñəfo ñaṯuɽəd̶einu ldënṯəlda alo ed̶aməd̶ia na ëuwər niyaldanḏəni.
11 “Orn iliga lətëfr ñere ñəṯënu nəñela com nəñaṯa, ‘Ya eləŋ, ya eləŋ, gagiṯənde!’ 12 Orn gënəŋu nəŋəluɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, ‘Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ṯa egaijəbande’.
13 “Ŋen ŋafəṯia apr sindua ŋen ŋanṯa ñagaijəba loman na sa.
Ŋen ŋəwujənu ŋələbai liɽijin ildi eləŋ gənanaicəlo gərus ṯa aɽrəmoṯe
(Luka 19:11-27)
14 “Ŋen ŋid̶i aŋəfeṯe ṯia ŋarno ŋen ṯa ed̶a gənəŋ gwonaṯa gəbaṯa alo yenəŋ nwaldaŋ, nəŋundəd̶i ləbai əllëɽəŋu nəŋəlnaice laŋge əllëɽəŋu ṯa aldrəmoṯe. 15 Ed̶a ganaico ebai gənəŋ jənei d̶enəŋ nəŋənaice ebai gwomən jənei eɽijan na nəŋənaice gwomən jənei yento. Gënəŋu nəŋənaice ebai gwaiña ŋabəɽano jənei ywaiña na ebai gəta ŋabəɽa jənei yitëfr. Orn ed̶a nəŋəɽe nwaldaŋ. 16 Ebai igi gəneinu jənei d̶enəŋ nəŋəɽe taltal nəŋid̶i ŋəmëɽria gərusya nəŋaɽəjaice egworəb neɽeṯe red̶. 17 Nṯia com ebai igi gəneinu jənei eɽijan nəŋid̶i ŋəmëɽria gərusya nəŋaɽəjaice egworəb neɽeṯe marldwan. 18 Orn ebai igi gəneinu jənei yento nəŋəɽe nəŋuri alo id̶ud̶a nəŋələbəce gərus yeləŋ gəlëɽəŋu.
19 “Ndə liga ləŋgaṯo lwalano ed̶a gerṯo ləbai lakəl nəŋela ŋen ŋanṯa aŋəlnwanṯi algərus gaɽe yaɽo ṯau. 20 Na ebai igi gəneinu jənei d̶enəŋ nəŋela jəneiya red̶ nəŋaṯa, ‘Ya eləŋ aganaicəñe jənei d̶enəŋ ṯa erəmoṯe. Seicu egaɽəjaico egworəb yaɽo red̶’. 21 Eləŋ gəlëɽəŋu nəŋəmeiṯi ṯa, ‘ŋen ŋaŋəra agaɽo ebai gəŋəra na gəd̶urwaṯo eŋen! Ŋen ŋanṯa agad̶urwaṯo eŋen ŋətëfr, egaŋanaica laŋge lwaiña ṯa ŋaɽrəmoṯe. Ënṯu ed̶əŋəra nano d̶eləŋ gəlaɽəŋa!’ 22 Na ebai igi gəneinu jənei eɽijan nəŋela com nəŋaṯa, ‘Ya eləŋ aganaicəñe jənei eɽijan ṯa erəmoṯe. Seicu! Egaɽəjaico egworəb yaɽo marldwan’. 23 Eləŋ gəlëɽəŋu nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Ŋen ŋaŋəra, agaɽo ebai gəŋəra na gəd̶urwaṯo eŋen. Ŋen ŋanṯa agad̶urwaṯo eŋen ŋətëfr egaŋanaica laŋge lwaiña ṯa ŋaɽrəmoṯe. Ënṯu ed̶əŋəra nano d̶eləŋ gəlaɽəŋa!’
24 “Oro ebai igi gəneinu jənei yento nəŋela com nəŋaṯa, ‘Ya eləŋ egaləŋeṯaŋa ṯa agaɽo ed̶a gəbɽwaŋəno eŋen, ŋəŋgi agwanḏa laŋge agero agəlwad̶a, na agararreid̶ia laŋge agero agaldaldəd̶ia alo. 25 Egafo igad̶əñialo na egabəɽo neləbəce jənei elaɽəŋa id̶ud̶a. Seicu! Jənei elaɽəŋa fisi’.
26 “Orn eləŋ gəlëɽəŋu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, ‘Agaɽo ebai geicia na gaiñəlaŋəno! Agaləŋeṯo ṯau egwanḏa laŋge egero egələwad̶a na igararreid̶ia laŋge egero igaldaldəd̶ia alo? 27 Orn ŋen ŋaŋəra ndə agəfo agənaico led̶a jənei ildi lerṯo bank, ṯa ndə egeṯo eneini jənei ilëɽəñi yaɽəjeinu aten. 28 Nṯia nəŋeiṯi led̶a ildi ləṯurwa ṯwaiñ ṯa, maṯəmar jənei ñanaice ed̶a igi gerṯo jənei red̶. 29 Ŋen ŋanṯa ed̶a gerṯo laŋge gid̶i aŋəlneini ləmən təŋ na gid̶i aŋəlerṯe lwaiña, orn ed̶a gero laŋge, waŋge igi gətëfr gəlëɽəŋu gid̶i aŋəmeini. 30 Nṯia ëuwəṯr ebai igi gero ŋeniano iŋərəm ndëuwər. Đara na d̶əsaṯa eŋad̶ lid̶i aləfeṯe tu’.
Ŋen ŋəloman ildi Rəmwa rid̶i arwakəme alo
31 “Ndə Id̶ia gə-Led̶a gid̶i aŋela eŋaɽrwa ŋəlëɽəŋu malaiyəkaya gënəŋu gid̶i aŋəɽaŋe nalkurs eŋaɽrwa ilëɽəŋu. 32 Na led̶a pred̶ lalo ɽetəɽeteo lid̶i almaraid̶e ŋu nëiñua. Na gënəŋu gid̶i aŋələndəd̶iano ŋen ŋarno ed̶a gəsia d̶wala gəndəd̶o yaŋalano esəɽo. 33 Na gënəŋu gid̶i aŋëɽi yaŋala nḏəŋ d̶əŋaiceba na oɽo nḏəŋ d̶əŋabur. 34 Orn eləŋ gid̶i aŋəlwaɽəṯi led̶a ildi ləfo nḏəŋ d̶əŋaicəba ṯa, ‘Ya led̶a lə-Bapa gəlëɽəñi! Ñəŋgi ñagabuŋənṯu elar ñerṯe ŋələŋe iŋi ŋëɽənṯənde liga alo yid̶ənu. 35 Ŋen ŋanṯa egafo egaicoiña na ñaganaicəñe ŋəsa. Na aŋal gafo garriñe na ñaganaicəñe niṯi. Egaɽo ilia na ñagënəciñi eneɽa enalo. 36 Egafo məɽəməɽeñ nəñaiñëɽi ndrenia nano. Egafo igwuma nəñela nəñaiñanwane. Egafo isijən nəñaiñeṯa nano’. 37 Orn led̶a ildi ləd̶urwaṯo eŋen lid̶i almuɽəbiṯi eŋen alaṯa, ‘Ya Eləŋ, ñagaseicaŋa agaicoiña nəñaŋənaice ŋəsa ndaŋəɽwa? Na aŋal gərraŋa nəñaŋənaice nëṯi ndaŋəɽwa? 38 Na ñagaseicaŋa agəɽo ilia nəñaŋënəci eneɽa ndaŋəɽwa? Na agafo məɽəməɽeñ nəñaŋëɽi ndrenia nano ndaŋəɽwa? 39 Na ñagaseicaŋa agwuma walla agafo isijən nəñaŋeṯa nano ndaŋəɽwa?’ 40 Eləŋ gid̶i aŋəluɽəbiṯi eŋen aŋəleiṯi ṯa, ‘Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ndə ñagaməd̶aṯo ed̶a gənəŋ gəta elorəba ildi əllëɽəñi, ñagaməd̶aṯəñe!’
41 “Oro gënəŋu gid̶i aŋəlwaɽəṯi led̶a ildi ləfo nḏəŋ d̶əŋabur ṯa, ‘Ŋgaṯəñr nano ya led̶a lëbuŋənu! Alo yisia yebəɽəbəte isi yëɽənṯu Seṯan na malaiyəka ilëɽəŋu! 42 Ŋen ŋanṯa egafo egaicoiña nəñerṯe ñagaiñənaica ŋəsa. Aŋal gafo garriñe nəñerṯe ñagaiñənaica niṯi. 43 Egafo egaɽo ilia nəñerṯe ñagaiñënəcia eneɽa enalo. Egafo məɽəməɽeñ nəñerṯe ñagaiñëɽia ndrenia nano. Egafo igwuma na egafo isijən nəñerṯe ñageṯəñe nano!’ 44 Na lënəŋulu com lid̶i almuɽəbiṯi eŋen alaṯa, ‘Ya Eləŋ, nanda ñagaseicaŋa agaicoiña walla aŋal gərraŋa walla agaɽo ilia walla agafo məɽəməɽeñ ndrenia neraŋa nano, walla agwuma walla agafo isijən ndaŋəɽwa, nəñerṯe ñagəŋaməd̶aṯa?’ 45 Orn gënəŋu gid̶i aŋəluɽəbiṯi eŋen aŋaṯa, ‘Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ṯa, ŋen ŋarno ñagero ñagaməd̶aṯa ed̶a gənəŋ gəta eled̶a ildi ñagero ñagaiñaməd̶aṯa com’. 46 Na lënəŋulu lid̶i aləɽe alënṯi ed̶akəmia d̶əbəɽəbəte, orn led̶a ildi ləd̶urwaṯo eŋen lid̶i alënṯi ed̶əməṯia d̶əbəɽəbəte.”
Lapidriopi Ndiriŋwa 'Butealo ro
1 “Tu gi ana si Miri 'Bädri'ba vo'buyakuru ro labana oso nonye. Tu alo si oko ndiriŋwa 'butealo orivoya se ruyi lamba ànyaro te ago foyite drî kodrogo ro utune. 2 Nji ànyaro orivoya amamai, ago nji azaka orivoya tavouni'bai. 3 Amamai ruyi lamba ànyaro te oko ruyi ido kinja kote ànya be, 4 oko tavouni'bai soyi ido te twi kuru ànyaro yasi. 5 Ondro kodrogo kadri ikyi le liyaro oko, ndiriŋwa kai te panapanaro ndi u'duyite.
6 “Te le o'bwaro oko eri kporo amo rote ekye: ‘Kodrogo begi ono! Nyìkyi ri drî na utune!’ 7 Ndiriŋwa se 'butealo kai piyimite ago edeyi lamba ànyaro te. 8 'Dooko se amamai kai atayite tavouni'bai ri ekye: ‘Nyòzo ido amiro azana ämäri, tana lamba amaro kate uzwe.’ 9 Tavouni'bai zayitadrite ekye: ‘Hwa, endaro, ojo ama ko ami yibe. Nyòyi ri vo ogyena roya ago mìgye ri andivo amiro ri.’ 10 Ago ndiriŋwa se amamai ro ana oyiyite ido aza ogyene; ago ondro ànya dri oyivoya oko, kodrogo esate. Ndiriŋwa se nji nja ana ciyite nda be karama lagye roya, ndi ase käläsi te.
11 “'Dooko ndiriŋwa se azaka kai esayite le liyaro kovolesi. Ànya ayoyidrite ekye: ‘'Desi, 'Desi! Mipi käläsi maci robe.’ 12 Kodrogo zatadrite ekye: ‘Endaro! Mäni ami ko.’ ”
13 Yesu ndetate nonye ekye: “Ka'do inye, mìkwa vo, tana mìni tu ndi saa be ko.
Lapidriopi Ruindu'bai Nätu ro
(Luka 19:11-27)
14 “Tu gi ana si Miri 'Bädri'ba vo'buyakuru ro labana oso nonye. Tu alo si oko mano aza kate 'ba e'be oyine vo aza ya; nda zi ruindu'bai ndaro te ago nda ozo driba lakaza cini ndaro rote ànyari. 15 Nda ozo ŋga te 'dialo ri mbara ndaro voro; aza ri nda ozo parata mo'di ro nji, aza ri nda ozo ritu, aza ri alo. 'Dooko nda e'be 'ba te oyite. 16 Ruindu'ba se kuru mo'di nji be ana oyite dori ago 'ba parata ndaro te losi oyene ago nda liti aza kpate nji. 17 Ruindu'ba se kuru mo'di be ritu ana ye kpate oso inye liti aza kpate ritu. 18 Oko ruindu'ba se kuru mo'di be alo ana oyite 'di 'bu te gyini ya, ago da'do parata 'desi ndaro rote.
19 “Tu amba vosi oko 'desi ruindu'bai kai ro egote ago rite oti mo'di ro otine ànya yibe. 20 Ruindu'ba se kuru mo'di nji be ana ecite ago ozo nji aza kpate. Nda atate ekye: ‘'Desi, nyozo mo'di te nji märigye, mindre, militi aza kpate nji, begi ono.’ 21 'Desi ndaro atate ekye: ‘Miyete kado, mi ruindu'ba kado ago 'diri ono! Nya'dote 'diri losi oyevoya ŋga fereŋwa si, ka'do inye ma'bana mi 'da a'done dri'ba ro ŋga 'desi dri, nyeci ri ago màye riyä robe mibe.’
22 “'Dooko ruindu'ba se ozo mo'di ritu be nda rigye ana ecite ago atate ekye: ‘'Desi, nyozo mo'di ritu te märi, Mindre! Militi ritu aza kpate, begi ono.’ 23 'Desi ndaro atate ekye: ‘Miyete kado, mi ruindu'ba kado ago 'diri ono! Nya'dote 'diri losi oyevoya ŋga fereŋwa si, ka'do inye ma'bana mi 'da a'done dri'ba ro ŋga 'desi dri, nyeci ri màye riyä robe mibe.’
24 “'Dooko ruindu'ba se kuru mo'di alo be ana ecite ago atate ekye: ‘'Desi, mänite mi mano siomba'ba yi, ŋgase nyikyi'di koni nya ŋga jalia na ro olona ayani, ago nya ŋgase miri kwari na koni kotona ayani; 25 ma orivoya turiro, ta'doro moyite mada'do parata miro te gyini ya. Mindre amiro begi ono.’
26 “'Desi ndaro atate ndäri ekye: ‘Mi orivoya ruindu'ba kozi yi, ago tovo yi. Minite, ŋgase mikyi'di ko ma ŋga jalia na ro olona ayani, ago ŋgase mari kwari na ko ma ŋga na kotona ayani ya? 27 Oko, aba beṛo miri parata maro o'bane lutwe ya, tana megote oko musu robe drinju'du be. 28 Ka'do inye miru parata ni nda rigyesi ago nyozo nda se mo'di 'butealo be 'do ri. 29 Tana 'di cini se ŋga be, ozona kpa ndra ndäri, ago nda a'dona 'da sina ndra, oko 'dise ŋga ako, ca se nda ka'dobe sina giṛiŋwa ono äruna 'da ni nda rigyesi. 30 Mìru ruindu'ba se koziro ono; mìvo nda tesi vouni ya kori robe lau vose liyi ndi sionya be ya.’
Vure Ädu
31 “Ondro Ŋgwa Lidri ro kate ikyi 'Bädri'ba ro malaikai cini be nda be oko nda orina 'da giti miri ro ndaro dri, 32 ago lidri tu'dei cini ro otona kala 'da nda kandra. 'Dooko nda lonyina ya ànyaro 'da ritu, oso lekye'ba kabe timele lewe ni indri resi ronye. 33 Nda o'bana lidri taŋgye'bai 'da drígwo ndaro yasi ago taŋgyeako'bai gaṛi ndaro yasi. 34 'Dooko 'Bädri'ba atana 'da lidri se drígwo ndaro yasi ana ri ekye: ‘Nyìkyi, ami se Täpi maro käṛube ono! Nyìkyi mìru miri 'bädri'ba ro se edete tana ami ṛoni o'ba 'bädri rosi ono. 35 Tana mabe täbiri ro nyòzo ŋgaonya ni märi, ago mabe gyilu be nyòzo gyi ni umvune märi mabe orivoya atra ro mìru ma ni 'ba amiro yasi. 36 Mabe orivoya bägyuluro mìso boŋgo ni malomvo; mabe adravoro mìti ta maro ni, ago mabe kamba ya nyä̀täkyi ma ni.’
37 “'Dooko taŋgye'bai ozanayi tadri ndaro gwo ekye: ‘Opi, màndre mi täbiriro ago mozo ŋgaonya miri itube, kode gyilu be ago mozo gyi umvune miri itube ya? 38 Màndre mi atra ro ago märu mi te 'ba amaro yasi itube, kode bägyuluro ago màso boŋgo te milomvo itube ya? 39 Màndre mi adravoro kode kamba ya ago mä̀täkyi mi itube ya?’ 40 'Bädri'ba ozana tadri gwo ekye: ‘Mata ämiri ono, tase mìyebe 'dise tipari ädrupii maro kwoi ri ono, mìyete märi.’
41 “'Dooko nda atana gwo ànya se gaṛi ndaro yasi kai ri ekye: ‘Nyòyi ri ni maresi, ami se latri Lu ro zele ono! Nyòyi asi äduako ya se edete tana Kicu'ba ndi malaikai ndaro be ono. 42 Ma'dobe täbiri ro mìleko ŋgaonya ozone märi, ma'dobe gyilu be mìleko gyi ozone umvune märi; 43 ma'dobe atra ro mìleko ma urune 'ba amiro yasi, ma'dobe bägyuluro mìleko boŋgo osone malomvo; ma'dobe adravoro ago kamba ya, mìleko ta maro otine.’
44 “'Dooko ànya ozanayi tadri ndaro gwo ekye: ‘Opi, màndre mi täbiri ro kode gyilu be kode atra ro kode bägyulu ro kode adravo ro kode kamba ya ago màleko mi opane itubeya?’ 45 'Bädri'ba ozana tadri gwo ekye: ‘Mata ämiri ono, tuse mìgabezo 'dise tipari kwoi opane ana mìgazo ma opane.’ 46 'Dooko azona 'dise kwoi 'da rueza äduako ya, oko taŋgye'bai oyinayi 'da adri äduako ya.”