Ŋen ŋə-Yesu na Sakka
1 Yesu gënṯu alo y-Ariya nəŋəməñe. 2 Na maje gafo gənəŋ alo isei gəbërnia Sakka. Gënəŋu gaɽo eləŋ gəled̶a lətəmeicia ṯolba na gerṯo laŋge lwaiña kaiñ. 3 Gënəŋu gafo gwonaṯa gənwana Yesu, orn gero gəɽwad̶aṯa ŋen ŋanṯa led̶a lafo lwaiña na gënəŋu gobəla. 4 Sakka nəŋobəd̶e nəŋafəd̶e nëiñua nəŋabwoṯe egəbəd̶a ṯa aŋəseici Yesu, ŋen ŋanṯa Yesu gaməña ed̶ad̶ id̶ei. 5 Ndə Yesu gərəmaṯo alo isei nəŋəd̶aŋaid̶e elo ṯaŋəseicu Sakka iguɽi, nəŋəmeiṯi ṯa, “Ya Sakka irəwaŋ taltal ŋen ŋanṯa d̶əñid̶i egabəṯa egeɽa gəlaɽəŋa eɽaŋau!” 6 Sakka nəŋirəwi taltal nəŋəmaŋënṯi d̶əŋərad̶a nano. 7 Ndə led̶a ləseicu ṯia, ldəməlad̶e ŋenŋa ldaṯa, “Gënəŋu gabəla ṯa aŋəɽaŋe egeɽa gəmaje geicia.”
8 Sakka nəŋəd̶uri nəŋeiṯi Eləŋ Yesu ṯa, “Ya Eləŋ igid̶i enanaice led̶a ildi ləɽo ləbai laŋge ləṯəfəd̶əniano elaŋge əllëɽəñi na ndə egəsaṯo ed̶a gənəŋ waŋgənəŋ igid̶i imuɽəbiṯi laŋge ləɽijainu egworəb ñoman marldwan.”
9 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Đəñid̶i d̶ëbəria d̶eṯo egeɽa igi, ŋen ŋanṯa gënəŋu com gaɽo id̶ia g-Ibrayim. 10 Ŋen ŋanṯa Id̶ia gə-Led̶a geṯo ṯa aŋəpwaiñe na ṯa aŋëbəri led̶a ildi ləṯwo.”
Ŋen ŋəwujənu ŋalgərus isi yeɽo ḏaəb
(Maṯṯa 25:14-30)11 Ndə led̶a lənna ŋen iŋi, Yesu ṯaŋəlɽwatiṯu ŋen ŋəwujənu məldin ŋen ŋanṯa gënəŋu gafo alo yi-Ursalim ṯwaiñ, na ŋen ŋanṯa led̶a labaṯa ṯa ŋələŋe ŋə-Rəmwa ŋid̶i aŋela taltal. 12 Nṯia Yesu nəŋaṯa, “Eləŋ gafo gənəŋ goɽra gəbəɽo nwaldaŋ ŋen ŋanṯa aŋəma ŋələŋe oro aŋoɽəbəd̶e. 13 Ŋen gënəŋu gəbəla nəŋundəd̶i ləbai red̶ əllëɽəŋu nəŋəlnanaice pred̶ jənei yeɽo ḏəab nəŋəleiṯi ṯa, ‘Id̶rldia ŋəmëɽria, egabəla yela’. 14 Orn led̶a lalo ilëɽəŋu laned̶o eləŋ na nṯia ldəmad̶weiṯi led̶a almeiṯi ṯa, ‘Ñaganed̶aŋa agaɽia eləŋ egaiñ’. 15 Na ŋen ŋafo ṯia ndə eləŋ gəmo ŋələŋe nəŋoɽəbəd̶e nəŋundəd̶i ləbai red̶ əllëɽəŋu, ildi gënəŋu gəfo gənaicəlo gərus, ŋen ŋanṯa aŋəlnwanṯi algərus gaɽe yaɽo mənau ed̶a gwomən gaɽəjaico. 16 Ebai gənëiñua nəŋela nəŋaṯa, ‘Jənei isi agənaicəñi yento egaɽəjaico egworəb yaɽo red̶’. 17 Na eləŋ nəŋaṯa, ‘Ŋen ŋame agaɽo ebai gəŋəra! Ŋen ŋanṯa agad̶urwaṯo eŋen iŋi ŋətëfr egaŋanaica ŋələŋe ŋirnuŋ red̶’. 18 Na ebai gwomən nəŋela nəŋaṯa, ‘Ya eləŋ, jənei isi agənaicəñe yento egaɽəjaico egworəb yaɽo d̶enəŋ’. 19 Eləŋ nəŋaṯa com. ‘Egaŋanaica ŋələŋe ŋirnuŋ d̶enəŋ’. 20 Na ebai gwomən təŋ nəŋela nəŋaṯa, ‘Ya eləŋ, jənei isi agənaicəñe fisi, egarəmoṯo yakaseinu egəren. 21 Egafo igëd̶əñiaŋa ŋen ŋanṯa agabɽwaŋəno eŋen ŋəŋgi agəmama laŋge ildi agero agəlëɽia alo yenəŋ na ŋəŋgi agwanḏa laŋge agero agələwad̶a’. 22 Eləŋ nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Agaɽo ebai geicia! Egaŋakəmia eŋen ŋəlaɽəŋa d̶urri! Agaləŋeṯo ṯa egabɽwaŋəno eŋen na egamama laŋge ildi egero igəlëɽia na egwanḏa laŋge ildi egero egələwad̶a. 23 Nṯia ŋen ŋanṯau agero agəñeɽəṯia jənei ilëɽəñi ibank ed̶a ṯa ndə egeṯo emame yaɽəjeinu aten?’ 24 Na eləŋ nəŋeiṯi led̶a ildi ləṯurwa ṯwaiñ ṯa, ‘Maṯəmar jənei ñanaice ed̶a igi gerṯo jənei red̶’. 25 Na led̶a ldəmeiṯi ṯa, ‘Ya eləŋ, gënəŋu gerṯo jənei red̶!’ 26 Eləŋ nəŋaṯa, ‘Igandəlwaɽəṯia ṯa ed̶a gerṯo laŋge ndə lwaiña gid̶i aŋəlneini lwomən təŋ, orn ed̶a gero laŋge, waŋge gətëfr gəlëɽəŋu igi gerṯo gid̶i aŋəmeini. 27 Na led̶a ildi ləgeyeiñe ildi ləned̶əñe ṯa egaɽia eləŋ egen, maṯarldo ëli ñaləɽiñaṯe ñi nëiñua!’ ”
Ŋen Yesu gënṯu alo yi-Ursalim ŋaɽrwaŋa
(Maṯṯa 21:1-11Margus 11:1-11Yuanna 12:12-19)28 Ndə Yesu gəlwaɽo ṯia nəŋafəd̶e nëiñua ŋen gəbəṯa alo yi-Ursalim. 29 Ndə geijomaṯo alo yi-Beṯfaji na aloyi-Beṯania aiyən nano ibërnia aiyən yi-Seṯun, gënəŋu nəŋəd̶waṯe ṯaləmis eɽijan, 30 nəŋəleiṯi ṯa, “Mbər irnuŋ gakəl nëiñua. Ŋen ñagəbënṯia ñagid̶i ñafid̶i ŋəɽiŋgia ŋəta ŋakasənu iŋi ed̶a gero gənəŋ gaborṯo. Ñamiña ñaiyela. 31 Ndə ed̶a gənəŋ gəndeɽəd̶ia ṯa, ‘Ñagamiñia ŋəɽiŋgia ed̶a?’ Lwaɽəṯəmar ṯa, ‘Eləŋ Yesu gwonaṯa’.” 32 Led̶a ildi Yesu gəd̶waṯəlo ldabəṯa ldəfid̶i ŋen ŋarno gënəŋu gəlwaɽəṯəlo. 33 Na liga lënəŋulu ləmiñia ŋəɽiŋgia, led̶a ildi lerṯo ŋəɽiŋgia ldaṯa, “Ñagamiñia ŋəɽiŋgia ed̶a?” 34 Lënəŋulu ldaṯa, “Eləŋ Yesu gwonaṯa.” 35 Na ldəməṯia Yesu ŋəɽiŋgia na led̶a ldəkëɽi ndrenia ldëɽua ldənabwoce Yesu. 36 Na ŋen gënəŋu gəbəla led̶a ldekeləce ndrenia alo ed̶ad̶. 37 Ndə gënəŋu geijomaṯo ed̶ad̶ id̶i d̶iruwa naiyən yi-Seṯun ṯaləmis pred̶ isi ywaiña ṯaiyarəjaico olia nenaice Rəmwa d̶amia d̶əŋərad̶a nano ŋen ŋanṯa aŋwara pred̶ isi yënəŋulu yiseicu, 38 niyaṯa; “Gënəŋu gabuŋənṯu igi gəɽo Eləŋ, gid̶i aŋela igirəŋ g-Eləŋ Rəmwa. Ŋgiṯr d̶ëuṯaralo ad̶əfeṯe elo na ŋaɽrwa pəlelo.”
39 Led̶a ləmaṯan l-Alfarisiyin ildi lafəlda ldeiṯi Yesu ṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, gəriñaṯo ṯaləmis elaɽəŋa.” 40 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa igandəlwaɽəṯia ṯa, “Ndə yënəŋulu yibwaiño ŋəma, ŋwandra iŋi ŋid̶i aŋərəjaice olia.”
Ŋen Yesu gəɽwato ŋwalŋa eŋen ŋalo yi-Ursalim
41 Na ndə Yesu geijomaṯo nəŋəseici alo yi-Ursalim nəŋarṯe, 42 nəŋaṯa, “Egwonaṯa aganaŋa ŋaləŋeṯe d̶əñid̶i ŋen iŋi ŋəɽwad̶aṯa ŋəŋanaica d̶ëuṯaralo! Orn ŋen iŋi ŋaləbijənu isiano elaɽəŋa. 43 Liga lid̶i alela ildi led̶a ləgeiyaŋa lid̶i aləŋuɽiṯi d̶ud̶ad̶a ad̶əŋëd̶iti ŋafeṯe iligano agëndənu. 44 Lënəŋulu lid̶i aləŋauwəṯi alo na ñere ñəlaɽəŋa com, laber lid̶i aləŋgid̶iti lwandra orəba nano na ŋen ŋanṯa agaijəba liga ildi Rəmwa reṯaŋau nano!”
Ŋen Yesu gəlaldiñu led̶a ildi ləbəlid̶iṯa ig-Alekəl
(Maṯṯa 21:12-17Margus 11:15-19Yuanna 2:13-22)45 Na Yesu nəŋënṯi ig-Alekəl nəŋəmiñi led̶a ildi ləbəlid̶a laŋge, 46 nəŋəleiṯi ṯa, “Ŋen ŋawërd̶ənu ṯa, ‘Eɽa gəlëɽəñi gid̶i aŋəɽeṯe eɽa gəd̶əṯurṯia Rəmwa’. Orn ñagid̶u gəɽo alo yendom!”
47 Na Yesu gafo gəbërrəŋaicia led̶a ŋen ñoman pred̶ ig-Alekəl. Orn nələŋ nəkana na led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun, na led̶a loɽra ṯalwonaṯo ləmaɽiña, 48 orn lero ləfid̶a liga ṯa lëbəd̶ia ṯia, ŋen ŋanṯa led̶a pred̶ lanaṯəma kaiñ.
Yesu ndi Zakayo be
1 Ago Yesu oyite Yeriko ya ago kate ugu lävu kigyesi. 2 Ago mano aza orivoya lau ävuruna Zakayo nda parata koto'ba 'desi yi, ago orivoya ŋgaamba be. 3 Nda ojote ya cini si Yesu ondrene kode nda a'di owo, oko nda mano nyagoraŋwa yi, ago ni kote Yesu ondrene ni lowa ri. 4 Ta'dota, nda mute driya ago tute ce kyi'du ro dri Yesu ondrene, se kaoye lävune liti ana yasi. 5 Ago ondro Yesu kesate vose ana ya oko, nda ndre vote kuru ago atate ekye: “Zakayo, nyefo vuru ndrindri, tana kitu ondro ono si beṛo märi orine zo miro ya.”
6 Ago Zakayo efote vuru ndrindri, ndi ru Yesu te riyä amba si. 7 Ago lidri cini se kondre ta ono be ono eto atate ŋguruŋguru ekye: “Mano ono oyite ŋgwazi ro 'ba takozi'ba roya.”
8 Ago Zakayo edrete kuru ago atate Opi ri ekye: “Mindre Opi, mozona telesi lakaza maro ro ati'bai ri, ago ondro ka'do moco 'diaza te ŋga aza ro, mologona vona perena su.”
9 Ago Yesu atate ndäri ekye: “Kitu ondro ono si ono ŋgaopa ikyite zo ono ya, tana mano ono kpani zelevo Abarayama ro yasi. 10 Tana Ŋgwa Lidri ro ikyite 'dise kujebe uṛine ago opane.”
Lapidriopi Parata Kaciro Logo Läguläguro ro
(Matayo 25:14-30)11 Ago ondro lidri kadri tase ono erina oko, Yesu ugu atate ago iti lapidriopi ono te ànyari. Nda te lototi Yerusalema lomvo ago lidri koma iro be ekye, Miri 'Bädri'ba Lu ro ro ka oyete esane ndri ro. 12 Ta'dota, nda atate ànyari ekye: “Mano orooro aza oyite 'bädri lozo aza ya nda o'bane 'bädri'ba ro ago 'dovosi ogo egone 'bäru. 13 Oko dri teinye ndäri oyiako, nda zi ruindu'bai 'butealo ndaro te ago ozo parata kaciro logo läguläguro te ànya cini ri ba alo alo ago atate ànyari ekye: ‘Nyòyi nyìliti ŋga parata ono si madale mego lutu.’ 14 Oko lidri 'bädri ndaro ro yana osoro nda lomvo ago ta'dota ànya zoyi lazo'bai te nda vo atane ekye: ‘Màle mano ono ko a'done 'bädri'ba amaro.’
15 “Caoko, a'ba mano ana te 'bädri'ba ro ago nda egote. Ago nda zo lazo te ruindu'bai se nda kozo parata be ànyari ana vo, tana nda kuni drinju'du se ànya kusube ŋga logye si ana robe. 16 Ruindu'ba käti ikyite ago atate ekye: ‘'Desi parata logo läguläguro alodi se nyozobe märi ono liti parata logo läguläguro te 'butealo.’ 17 Ago nda atate ndäri ekye: ‘Miyete kado, mi orivoya ruindu'ba kado yi. Tana nya'do te 'diri ŋga giṛiŋwa ya, ta 'do ro, nya'dona te drikaca be 'bakici 'butealo dri.’ 18 Ago ruindu'ba ṛiri ikyite, ago atate ekye: ‘'Desi parata logo läguläguro miro liti parata nji aza kpate.’ 19 Ago 'desi atate ndäri ekye: ‘Nya'dona te drikaca be 'bakici nji dri.’
20 “Ago ruindu'ba aza ikyi kpate ago atate ekye: ‘'Desi parata miro logo läguläguro begi ono, mada'dote lozo joṛo kuru boŋgo ya. 21 Tana ma orivoya turiro ni miri, mi orivoya mano rritibe yi, ago nya ŋgase ko miro uruna, ago ŋgase nyikyi'di kote ni nya olona.’ 22 Ago nda atate ruindu'ba ana ri ekye: ‘Mi ruindu'ba kozi ono, mapena vure miro ata kala miro ro modona si. Minite ma mano rritibe yi, ago ma ŋgase ko maro uruna, ago ŋgase mikyi'di kote ni olona, 23 oko tana e'di mi'de ko parata maro o'ba lutwe ya niya? Tana aba megote oko musu robe drinju'du be.’
24 “Ago mano ana atate lidri se kedrebe lau ana ri ekye: ‘Miru parata logo läguläguro 'do ni nda rigye, ago nyòzo ruindu'ba se sina 'butealo ana ri.’ 25 Oko ànya atate ekye: ‘'Desi nda te nja parata be 'butealo.’ Ndi nda zatadrite ekye, 26 ‘Mata ämiri ono 'dicini se ŋga be, ozona 'da ànyari ndra, oko 'dise ŋga ako, ca se nda ka'dobe sina giṛiŋwa 'do äruna 'da ni nda rigyesi. 27 Oko ta kyila'baazii maro rota, se koleyi be ko märi a'done 'bädri'ba ànyaro 'do, nyèzi ànya noŋwa ago mìfu ànya ma kandra.’ ”
Eci Yesu ro Yerusalema ya Riyä 'Desi si
(Matayo 21:1-11Marako 11:1-11Yoane 12:12-19)28 Ago ondro Yesu kata ta ono te oko, nda oyite Yerusalema ya ànya mile. 29 Ago ondro nda kesate loto ti Betefage ndi Betaniya be lomvo, lutu se äzibe 'Bereŋwa Ice Ido ro ro pa oko, nda zo taeri'bai ritu te mileya, ago atate ànyari ekye: 30 “Nyòyi ta ŋgaembaro kwoi be 'baŋwa mile amiro ya ana ya, ago ondro nyate oci kigye oko, nyusuna doŋgyi to'diŋwa aza ayite vuru se 'diaza lämu ko dri sina alona. Mìtri anya ago nyèzi noŋwa. 31 Ago ondro 'diaza keji ami te ekye: ‘Nyà anya otri tana e'di ya,’ nyàta ndäri mikye, Opi le anya ni.”
32 Ago ànya se azo be ana, oyiyite ago usuyi anya gi oso Yesu kata tana be ànyari ronye.
33 Ago ondro ànya kate doŋgyi to'diŋwa ana otri oko, kuzupinai atate ànyari ekye: “Nyà doŋgyi to'diŋwa 'do otri etaya?”
34 Ago ànya zatadrite ekye: “Opi le anya ni.” 35 Ndi ànya eziyi doŋgyi to'diŋwa ana te Yesu ri, ago 'beyi boŋgo ànyaro te driigye ago 'bayi Yesu te driigye. 36 Ago Yesu kate ugu umu sina oko, lidri 'be boŋgo ànyaro te liti drisi.
37 Ago ondro Yesu kesate ti Yerusalema lomvo vose liti na koyibe vurulero 'Bereŋwa Ice Ido ro ro pa oko, lowa tomoyo oso'bai nda vo ro etoyi riyä ndi räṛu be oyete Lu ri otre amba si ta tase cini 'desi ro ànya kondrebe ana ta, 38 ata be ekye: “Lu käṛu 'Bädri'ba se kabe ikyi ävuru Opi roya ono! Taliatokpe ka'do vo'buyakuru ya ago 'desi ka'do Lu ri.”
39 Ago rukä Parusii ro se lowa lako ana atayite Yesu ri ekye: “Miemba'ba, mita taeri'bai miro odrine ti.”
40 Oko Yesu zatadrite ekye: “Mata ämiri ono, ondro ka'do ànya kodrite titiro, 'dooko kunii etona totrete ni.”
Yesu Liyite Yerusalema ta
41 Ago ondro Yesu kishwete loto ti 'bakici lomvo ago ondro nda kondrete oko, nda liyite ta ta, 42 ekye: “Aba minina gi toto ondro tase kezina taliatokpe ndri miri. Oko yauono ada'dote ni mi miro yasi. 43 Tana tu kaoye esane, se kyila'baazii miro o'bena aga 'da gbikyi milomvo si ago umunayi drî miro 'da ŋgulu ago lagana yi ofovo miro zo cuku cini yasi. 44 Ànya tufunayi mi 'da ndi lidri se tiṛi obe obe miro ya 'do be, anya unina ko kuni giṛiŋwa aza e'bene vo ànyaro ya, tana mini tuse Lu kikyi be mi opane ono ko.”
Yesu Oyite Yekalu ya
(Matayo 21:12-17Marako 11:15-19Yoane 2:13-22)45 Ago Yesu oyi cite Yekalu ya ndi eto lidri se ka ŋgalogye lau kai onjana te tesi 46 ago atate ànyari ekye: “Egyi ṛote Taegyi ya, Lu atate ekye: ‘Yekalu maro a'dona 'da zo mätu ro,’ oko nyotozate kugyi ŋgatopa'bai ro.”
47 Tu cini si, Yesu emba ŋgate Yekalu ya. Ago kohanii 'desi, miemba'bai Ota ro ndi dri'bai lidri robe etoyi tavo uṛite nda ufune. 48 Oko ànya usuyi liti aza kote oyezana, tana lidri cini rite 'du ta ndaro erine, ago leyi kote ata giṛiŋwa aza ri lävune.