Ŋen ebai geid̶inu geləŋ gaskari
(Maṯṯa 8:5-13)1 Ndə Yesu gabəɽenḏeṯo ŋen iŋi pred̶ led̶a nëiñua, gënəŋu nəŋënṯi alo yi-Kafrnawum, 2 na ebai geləŋ goɽra gənəŋ gaskari yalo yi-Rumiya gwuma kaiñ gəfo ṯwaiñ gəbaiya. Na ebai igi gabwaniya kaiñ. 3 Ndə eləŋ goɽra gəno ŋen ŋə-Yesu nəŋəd̶waṯe nələŋ n-Alyawuḏ ṯa aleɽəd̶e Yesu aŋela aŋeid̶i ebai gəlëɽəŋu. 4 Na ndə nələŋ neṯo Yesu nano ldəmekeɽəd̶e kaiñ ldaṯa ṯa, “Eləŋ goɽra garəjad̶aṯo eŋen ṯa ŋamaməd̶aṯe, 5 ŋen ŋanṯa gënəŋu gəbwa Alyawuḏya na fəŋu gwad̶əṯənde majma.” 6 Na Yesu labəɽəlda na ŋen ɽrəmaico ṯwaiñ eɽa nano na eləŋ gad̶weiṯəma led̶a ləɽo rappa rəlëɽəŋu na lënəŋulu ldəlwaɽəṯi Yesu ṯa eləŋ gaṯa, “Ya Eləŋ ŋerṯe agəcwarinia ŋen ŋanṯa egero egərəjad̶aṯa eŋen ṯa agəbënṯia eɽa gəlëɽəñi. 7 Fəŋen iŋi egaṯa egero egərəjad̶aṯa eŋen com ṯa eŋeṯa nano. Orn lwaɽo ŋəŋgiṯi ebai gəlëɽəñi aŋeid̶ini. 8 Ŋen ŋanṯa igënəñi com, iganeinu ŋələŋe na egerṯo askari. Ndə igəlwaɽəṯia yenəŋ ṯaiyəɽe naiyəɽe! Na ndə igəlwaɽəṯia yenəŋ ṯa, aiyela naiyela! Na ndə igəlwaɽəṯia ebai gəlëɽəñi ṯaŋid̶i ṯia gënəŋu naŋid̶i!” 9 Na ndə Yesu gəno ŋen iŋi nəŋen nəŋəmajəbinṯi ŋəlëɽəŋu, nəŋəred̶ialo nəŋənwane led̶a lwaiña ildi ləmaiyeteṯa alo nəŋəleiṯi ṯa, “Igandəlwaɽəṯia ṯa egero igəfid̶a d̶wonaṯa d̶arno ṯia alo pred̶ y-Israyil.” 10 Na ndə led̶a ildi ləd̶weinu loɽəbaṯo egeɽa ldəfid̶i ebai gəpi d̶əge.
Ŋen id̶ia gətud̶inu gəwuji gəṯëd̶ənialo alo yi-Naiyin
11 Na eloman lwomən Yesu ldəməñe ldabəṯa irnuŋ goɽra gəbërnia Naiyin, ṯaləmisya ywaiña ilëɽəŋu na led̶ala lwaiña. 12 Ndə gərəmaico igëuwər irnuŋ gakəl led̶a ldəməña lapo ed̶a gənəŋ gaiyo. Gënəŋu gaɽo id̶ia gonto gələŋgen na ləŋgen gaṯëd̶ənialo. Na led̶a lwaiña lalo isei ləfo wujiga. 13 Na ndə Yesu gəseicu wuji ŋen nəŋəmaɽəṯe ŋəbaiyaŋəno, nəŋeiṯi wuji ṯa, “Ŋerṯe agəbara.” 14 Nəgabəṯa nëiñua nəŋəbəre aŋəno naləŋgərem na led̶a ildi larrəpa aləŋgərem ldəd̶uri. Na Yesu nəŋaṯa, “Ya ëd̶əmwa, igaŋəlwaɽəṯia twod̶o.” 15 Na ed̶a igi gaiyo nəŋətwod̶e ṯaŋəɽwato na Yesu nəŋəmanaice ləŋgen. 16 Na ŋəd̶aiña nəŋëndi led̶a pred̶ na lënəŋulu ldənaice Rəmwa ŋaɽrwa ldaṯa ṯa, “Nabi yoɽra yatwod̶əndrau”, na com ldaṯa ṯa, “Rəmwa reṯo led̶a nano əllëɽəŋu.” 17 Na ŋen iŋi ŋə-Yesu nəŋəməñe alo pred̶ Yuḏiya na alo pred̶ Yuḏiya ṯwaiñ.
Ŋen ŋe-Yuanna igi gənanaid̶ia mamuḏiya
(Maṯṯa 11:2-19)18 Ndə ṯaləmis ye-Yuanna yilwaɽəṯəma ŋen iŋi pred̶, 19 na gënəŋu nəŋundəd̶i ṯaləmis ilëɽəŋu eɽijan, nəŋələd̶waṯe Eləŋ Yesu nano ṯa aiyəmeɽəd̶e, “Gaɽe fəŋu ed̶a igi ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa gid̶i aŋela, walla ñagaṯurṯia ed̶a gərto?” 20 Lënəŋulu ldeṯa Yesu nano ldəmeiṯi ṯa, “Yuanna igi gənanaid̶ia mamuḏiya gad̶waṯənde ŋa nano ṯa ñaŋeɽəd̶e gaɽe agaɽo ed̶a igi ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa gid̶i aŋela walla ñagaṯurṯia ed̶a gərto?” 21 Iliga ildei Yesu geid̶u led̶a lwaiña ildi lwuma na ildi lerṯo nusila nano neicia nəŋid̶i led̶a ləŋəlisi ləseid̶ia, 22 nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Mbər ñəlwaɽəṯi Yuanna ŋen iŋi ñagəseicu na ñagəno. Led̶a ildi ləŋəlisi lid̶ənu ləseid̶ia na led̶a ləɽo lebəco lid̶ənu ləbərlda, na led̶a ləgəro lid̶ənu ltəɽe na led̶a ləɽo ndul lid̶ənu lənna, na led̶a laiyo latud̶inu na ŋen ŋəŋəra ŋërrəŋeinu led̶a ləɽo ŋəbaiyaŋəno. 23 Na ed̶a gaŋəra nano kaiñ igi gero gəberṯia ŋen ŋəɽijan iŋi ŋəmid̶ia gəbëɽəŋeinia!”
24 Na ndə led̶a ildi Yuanna gəd̶waṯəlo ləbəɽo, Yesu nəŋəlwaɽəṯi led̶a eŋen ŋe-Yuanna ṯa, “Ñagabəɽo ed̶əñwa ed̶a? Ṯa ñaseici pəɽwapəɽwa id̶i d̶əbera d̶ətësia? 25 Orn ñagabəɽo ed̶a? Ṯa ñaseici ed̶a gëɽənu ndrenia nano nəmətiaŋəno? Led̶a ildi lëɽənu ndrenia nano nəŋəra kaiñ na lerṯo laŋge lwaiña, lënəŋulu lafo eneɽa noɽra nəŋəra nənələŋ! 26 Orn ñagabəɽo ed̶a? Ṯa ñaseici nabi? A, igandəlwaɽaṯia d̶eṯəm ñagaseicu ed̶a goɽra gəməñaṯo nabi. 27 Fəŋu Yuanna igi ŋen ŋəwërd̶ənu iŋu,
‘Seid̶u, egad̶waṯa ed̶a ŋa nëiñua igi gid̶i aŋəṯoɽaṯe d̶ad̶ ŋa nëiñua’.”
28 Igandəlwaɽəṯia ṯa, “Eled̶a ildi lələŋənu iliji əɽəlda ed̶a gero gənəŋ goɽra gəməñaṯo Yuanna. Orn ed̶a igi gəta gəməñaṯo led̶a pred̶ eŋələŋe ŋə-Rəmwa, gënəŋu goɽra gaməñaṯo Yuanna.” 29 Ndə led̶a ləno ṯia lënəŋulu pred̶ led̶ala ildi lətəmeicia ṯolba ldəŋënṯi ŋen ṯa Rəmwa rad̶urwaṯo eŋen ŋen ŋanṯa Yuanna gananaicəlo mamuḏiya. 30 Orn Alfarisiyin na led̶a ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun ldəned̶e ŋen Rəmwa rëɽəṯəlo ŋen ŋanṯa Yuanna gero gəlnanaica mamuḏiya.
31 Yesu nəŋaṯa, “Led̶a ildi ləfo d̶əñid̶i larno wande? 32 Lënəŋulu larno ñere iñi ñəɽaŋa nəsuk ṯaiñurndəd̶u ṯaiñəɽwataid̶o ṯa,
‘Ñagëriṯənde ŋəmëŋia orn nəñerṯe ñagərṯia!
Ñagaləŋəṯənde d̶eicianod̶a orn nəñerṯe ñagəbara!’
33 Ŋen ŋanṯa Yuanna igi gənanaid̶ia mamuḏiya geṯo nəŋerṯe gəsa aicəba walla gəṯia ŋawa ŋenəb na nəñaṯa ṯa, ‘Gënəŋu gerṯo usila nano geicia!’ 34 Id̶ia gə-Led̶a geṯo nəŋəse nəŋəṯi na nəñaṯa, ‘Seicr ed̶a gaməñod̶əñano igi gəṯia ŋawa ŋenəb igi gəɽo rappa led̶ala ildi lətəmeicia ṯolba na led̶ala leicia!’ 35 Đələŋeṯa d̶ə-Rəmwa d̶ërrəŋeid̶ənu ṯa d̶aɽo d̶əd̶urwaṯo led̶ala pred̶ ildi ləŋënṯu.”
Ŋen Yesu gəfo egeɽa gə-Siman igi gəɽo Alfarisi
36 Na ed̶a gənəŋ g-Alfarisiyin geɽəd̶o Yesu ṯa aŋela aldəgəse, na Yesu nəŋënṯi eɽa gəlëɽəŋu nəŋəɽaŋe alo ṯa aŋəse. 37 Na wuji gafo gənəŋ girnuŋ gakəl geicia kaiñ. Na gënəŋu nəŋələŋeṯe ṯa Yesu gwëtu gasa egeɽa g-Alfarisi, nəŋela ŋelaŋa ŋəmwad̶a gaiñəla elwandr lid̶ənu larno ŋaɽa ləbërnia albasṯar. 38 Na wuji nəŋəd̶uri nḏurṯu nərəmanəŋ rəlëɽəŋu na ŋwal ŋəwuji ṯəŋirəwuṯu rəmanəŋ rə-Yesu ndrəɽeṯe ŋau. Na wuji nəŋərred̶e rəmanəña iriya yenenda nəŋəmad̶oɽəṯe rəmanəña nəŋələcwad̶e ŋelaŋa. 39 Ndə ed̶a gəɽo Alfarisi gënəcu Yesu egeɽa gəlëɽəŋu gəseicu ŋen iŋi, nəŋəlwaɽaini egare nəŋaṯa, “Gəbanṯa ed̶a igi gaɽo nabi ṯa gënəŋu aŋələŋeṯe wuji igi gaɽo wande, igi gəmapərra, ṯa gënəŋu geicia kaiñ!” 40 Na Yesu nəŋəmalwaɽəṯi ṯa, “Ya Siman egerṯo ŋen ŋənəŋ egwonaṯa iŋəlwaɽəṯia.” Na Siman nəŋəmeiṯi ṯa, “Lwaɽəṯiñi, ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen.” 41 Na Yesu nəŋaṯa, “Led̶a lafo ləɽijan lerṯo ëməcu ged̶a gənəŋ igi gənaicəlo gərus. Ed̶a gənəŋ gerṯo ëməcu garno jənei ered̶ia d̶enəŋ na ed̶a gwomən gerṯo ëməcu garno jənei d̶enəŋ. 42 Orn ŋen ŋanṯa led̶a ildi ləɽijan lero ləɽwad̶aṯia ləmuɽəbiṯia gərus, ed̶a gakəl nəŋələŋgid̶iṯi ëməcu ndəm d̶əge.” Na Yesu nəŋeɽəd̶e Siman ṯa, “Lwaɽəṯiñi, fed̶a gaŋga iŋulu gid̶i aŋəbwiṯi majega gakəl gəməñaṯo orəba?” 43 Siman nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Egaṯa ed̶a igei gəŋgid̶intu ëməcu goɽra.” Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Agalwaɽo d̶eṯəm.” 44 Na Yesu nəŋəred̶ialo nəŋənwane wuji nəŋeiṯi Siman ṯa, “Agaseicia wuji igi? Igënṯu egeɽa gəlaɽəŋa orn nəŋerṯe agəñənaica ŋawa ŋen ŋanṯa ywasəni rəmanəña. Orn gënəŋu gwaso rəmanəña rəlëɽəñi ŋwalŋa na nəŋəɽrred̶e iriya ilëɽəŋu yenenda. 45 Agero agaiñənaica salam ëiñuaya egərel ŋen igënṯu egeɽa gəlaɽəŋa, orn wuji igi gero gəd̶urwa gaiñid̶oɽəṯa rəmanəña rəlëɽəñi. 46 Agero agaiñəcwad̶a nda ŋelaŋa orn gënəŋu gaicwad̶əñe rəmanəña ŋelaŋa ŋəmwad̶a gaiñəla. 47 Ŋen ŋafəṯia igaŋəlwaɽəṯia ṯa, ŋen ŋəlëɽəŋu ŋeicia iŋi ŋwaiña ŋaŋgeinu, ŋen ŋanṯa d̶əbwa d̶əlëɽəŋu d̶oɽra. Orn ed̶a igi gəŋgəd̶einu ŋen ŋeicia ŋəta gid̶i aŋəŋaid̶i d̶əbwa d̶əta.” 48 Na Yesu nəŋeiṯi wuji ṯa, “Ŋen ŋəlaɽəŋa ŋeicia ŋəŋgeinu.” 49 Na led̶a ildi ləsalda ṯalɽwataid̶o ldaṯa, “Ǝsëgi igi gəŋgeicia ŋen ŋeicia?” 50 Orn Yesu nəŋeiṯi wuji ṯa, “Đwonaṯa d̶əlaɽəŋa d̶ëbəriaŋa. Mbu id̶ëuṯaralo.”
Yesu Ede Ruindu'ba Dri'ba Kyila'bai Roma'ba ro rote
(Matayo 8:5-13)1 Ondro Yesu konde tase cini kwoi atana te lidri ri oko, nda oyite Kaperenauma ya. 2 Dri'ba kyila'bai Roma'ba ro lau ruindu'ba be se nda lu tawi, ruindu'ba ono orivoya adravoro ago ka oyete odrane. 3 Ondro dri'ba kyila'bai ro keri ta Yesu rote oko, nda zo 'di'desii azaka Yudai rote nda ejine ikyine ruindu'ba ndaro edene. 4 Ànya ikyiyite Yesu re ago ejiyi nda te rulo'ba si ekye: “Endaro mano ono le ŋgaopa miro. 5 Nda lu lidri amaro ago nda andivo be zotaeriro ni ämäri.”
6 Ndi Yesu oyite ànya yibe. Nda kote lozo ni zo lomvo oko, dri'ba kyila'bai ro zo bereazii te ta itine ndäri ekye: “'Desi takado maro ojo ko miri ikyine zo maro ya. 7 Ca musu andivo maro kpa ko kado ikyine mire. Nyata toto ata ago 'dooko ruindu'ba maro a'dona ndi kado. 8 Ma maro kpa, mano drikaca dri'bai 'desiro kyila'bai ro zele yi, ago ma kyila'bai be ma zele. Matabe alona aza ri makye: ‘Nyoyi!’ Nda oyi ndi, ago azana ri makye: ‘Nyikyi!’ Ago nda ikyi ndi, ago mata ruindu'ba maro te makye: ‘Miye ono!’ Ago nda ye anya ndi.”
9 Yesu keri ta ono te oko, nda larote. Nda zamite gbikyi ago atate lowa se ka ugu oso nda vo ri ekye: “Mata ämiri ono, musu 'diaza alo ko Yisaraele ya taoma be oso ono ronye!”
10 Lazo'bai oyiyite kovole zo dri'ba kyila'bai ro roya ago usuyi ruindu'ba ndaro te kadoro.
Yesu Adri Ŋgwa Ävuzi rote
11 Dori ono vosi Yesu oyite 'ba'desi se äzibe Naina ya, taeri'bai ndaro ndi lowa amba be oyiyite tro nda be. 12 Nda kesate dereŋwa 'ba'desi ro kala oko, 'bedrite lowa be kayi ugu oyi tesi avo ose. Mano kodrabe ana ŋgwa alodi toko aza se ävuzi ro ro ago lowa amba ni 'ba'desi yasi orivoya anya be. 13 Ondro Opi kondre anya te oko, ya ndaro a'dote twi tusu be ta anya rota, ago nda atate anyari ekye: “Nyili ko.” 14 'Dooko nda lävute mileya ndi do para te, ago lidri se kuŋgyiyi avo be edregwo, Yesu atate ekye: “Mano to'di! Mata miri, miŋga kuru!” 15 Mano se avo ro ana rite kuru ago eto atate, ago Yesu ozo nda te kovole endre ndaro ri.
16 Turi so ànya cini te ago räṛuyi Lu te ekye: “Nebi 'desi efote ama lako!” Ànya atate ekye: “Lu ikyite lidri ndaro opane!” 17 Lazo ta Yesu rota ono sate 'bädri cini Yuda ro yasi ago 'bädri se gbikyi lomvoigyesi yasi.
Lazo'bai ni Yoane Bapatisi'ba resi
(Matayo 11:2-19)18 Ondro taeri'bai Yoane ro kitiyi ta cini kwoi tana te ndäri oko, nda zi ritu ànyaro te 19 ago zo ànya te Opi re nda ejine ekye: “Inye'do mi ni se Yoane kata tana be ka oyebe ikyine owo, kode ma'ba mi drigi 'diaza tona ta ya?”
20 Ondro ànya kikyite Yesu re oko, ànya atayite ekye: “Yoane Bapatisi'ba ezo ama ni ta ejine kode mi ni se nda kata tana be ka oyebe ikyine owo, kode ma'ba mi ri aza ta ya?”
21 Tuna gi ana si Yesu ede lidri amba te ni lomvoluwu adravoro ànyaro ndi tori undiro be risi, ago 'ba lidri amba miako te voondrene. 22 Yesu zatadri lazo'bai Yoane ro rote ekye: “Mìgo kovole ago nyìti ta Yoane ri ta tase mìndrebe ago nyèribe rota, miako'ba kate voondrene, ka'bo kate aba, ede ànya se adravo koziro kyini robe te wäṛi, tuṛui kate taeri, adri avo te, ago ape Lazokado te ati'bai ri. 23 Ànya se a'do ko wiriwiriro ta maro ta ni kado.”
24 Lazo'bai Yoane ro oyina vosi oko, Yesu eto ta atate lowa ri ta Yoane rota ekye: “Tuse nyòyibe Yoane re vocowa ya, mì'ba mi te e'di ondrene ya? Bi käyi ro oli kabe kandana 'do ondrene ya? 25 Nyòyi te tesi e'di ondrene ya? Mano se so boŋgo ṛiyäṛiyä be ondrene ya? Lidri se kabe boŋgo oso inye ago ka ori ŋga nyalakpa lako ka ori zoi'desiro 'bädri'bai ro yasi! 26 Nyìti tana märi, nyòyite tesi e'di ondrene ya? Nebi? Owo ndi inye, oko mìndre mano aza te ndrani nebi ri. 27 Tana Yoane ni alo aza se taegyi kata tana be owo se ekye: ‘Lu atate ekye, mazona lazo'ba maro 'da mimile liti edene miri.’ ” 28 Yesu atate ekye: “Mata ämiri ono, Yoane orivoya para ndrani mano aza se koribe kyeno ri. Oko nda se tipari ànya se Lu kabe mirina lako orivoya para ndrani Yoane ri.”
29 Lidri cini eriyi ta ndaro te; ànya ndi parata koto'bai be ni 'dise koroyi taŋgye se Lu kolebe te owo ago abapatisi ànya te Yoane si. 30 Oko Parusii ndi miemba'bai Ota robe leyi taora Lu ro ta andivo ànyaro rota ko ago gayizo a'done bapatisi be Yoane si.
31 Yesu ugu atate ekye: “Mojona lidri tu ono ro ŋga eŋwani be ya? Ànya labayi eŋwanye ya? 32 Ànya labayi oso ŋgàgaŋwa ka ugu ori be vo ŋgalogye roya ronye. Gboko alo ka driayo azi ri ekye: ‘Mà'bi läri lagyeogyero te ämiri, oko mìle ko läri otone! Màŋgo loŋgo avo osero te, oko mìle ko liyine!’ 33 Yoane Bapatisi'ba ikyite, ago nda akpate ago mvu vino ko, ago nyàtate mìkye: ‘Nda orivoya demona be nda ya!’ 34 Ŋgwa Lidri ro ikyite, ago nya ŋga te ago mvu ŋga te, ago nyàtate mìkye: ‘Mìndre mano ono! Nda orivoya ŋgaonya'ba yi ago vino umvu'ba yi, bereazi parata koto'bai ro ndi otapere'bai be ro!’ 35 Caoko, tavouni Lu ro, aka'date ŋgye vona se cini kuru anya be si.”
Yesu 'Ba Simona Parusi roya
36 Parusi aza alo eji Yesu te ŋgaonyane nda be, ago Yesu oyite zo ndaro ya ago rite vuru ŋgaonya. 37 'Ba'desi se ana ya toko aza orivoya se orina koziro. Anya eritate Yesu orivoya ŋgaonyavoya zo Parusi roya oko, anya ezi gäbä se edeni kuni alabasata ro yasi te ido ŋgutruro be 38 ago edrete Yesu kundu, pa ndaro pa, liyi be ago udu pa ndaro te miendre anyaro si. Ago yo pa ndaro te drikyiri anyaro si, ago njunju pa anyaro te ago da ido ŋgutruro te anya drisi. 39 Ondro Parusi kondre ta ono te oko, nda atate andivo iro ri ekye: “Ondro mano ono ka'do gi nebi yi endaro, nda unina toko se ka ugu nda odo ono tana ndi, nda unina ori koziro se anya kabe orina ono ndi.”
40 Yesu atate ṛe ndäri ekye: “Simona, ma ta aza be itine miri.” Nda atate ekye: “Owo miemba'ba, nyiti ri märi.” 41 Yesu eto ta itite ekye: “Lidri ritu ruyi parata teni parata ozo'ba tiko ro rigyesi, alodi ru parata kaci mo'di ro kama nji teni nda rigyesi, ago aza ro 'butenji. 42 Caoko ànya niyi kote logone kovole ndäri, ndi nda e'be ànya riti te ta yuŋgu rota. Ka'do inye, se eŋwani, luna nda ni ndra ya?”
43 Simona zatadrite ekye: “Mamabe a'dona ni nda se e'bete ndra 'do ayani.”
Yesu atate ekye: “Ta miro orivoya ŋgye.” 44 'Dooko nda zamite toko ana dri ago atate Simona ri ekye: “Mindre toko ono te ya? Mikyite zo miro ya, ago nyozo gyi kote tana pa maro, oko anya jo pa maro te miendre anyaro si ago yo anya te drikyiri anyaro si. 45 Miru ma kote ma njunju si, oko anya edre kote ni pa maro njunjuvoya mikyibe gi ono owo. 46 Nyozo ido ice ido ro ro kote tana drî maro, oko anya da ido ŋgutruro te pa maro ya! 47 Ago mata miri ono, ŋgalu se 'desi anya kaka'dabe ono ka'date anjioko takozi se amba anyaro ono e'be anya te tana ro. Oko nda se e'bete ta giṛiŋwa ta ka'date toto ŋgalu giṛiŋwa ayani.”
48 'Dooko Yesu atate toko ana ri ekye: “E'be mi te takozi miro ta.”
49 Azii se koriyibe nda be tara'biza lomvo kai etoyi ata te ànyavoya ekye: “Mano se kabe takozi e'be ono, a'di owo ya?”
50 Oko Yesu atate toko ana ri ekye: “Taoma miro pa mi te, nyoyi liatokpero.”