Ŋen ŋə-Yesu na ŋəwuji galo yi-Saməriya
1 Ndə Eləŋ Yesu gələŋeṯo ṯa Alfarisiyin yano ṯa gënəŋu gëbəd̶ia led̶a lwaiña ləmateṯa na galnanaica mamuḏiya ləməñaṯo lorəba le-Yuanna ( 2 na Yesu gënəŋu gero gənaica ed̶a gənəŋ mamuḏiya, illi ṯaləmis ilëɽəŋu yalnanaica mamuḏiya), 3 gënəŋu nəŋəməñe alo Yuḏiya nəgabəṯa alo yi-Jalil. 4 Na ŋen gënəŋu gəfo ed̶ad̶ gəməña alo yi-Saməra. 5 Na gënəŋu nəŋeṯa irnuŋ nano galo yi-Saməra gəbërnia Sukar, alo yafo ṯwaiñ alo nano isi Yagub gənaico Yusif, id̶ia gəlëɽəŋu pənde. 6 Ləbu lə-Yagub lafo tu. Na Yesu nəŋəcwarəṯe kaiñ ŋen ŋanṯa gerldo, nəŋəmiñəniano ldəbu ëd̶əñinano. 7 Wuji gənəŋ galo yi-Saməriya nəŋeṯa nəŋau gwonaṯa gəbaɽa ŋawa. Na Yesu nəŋeiṯi wuji ṯa, “Naicəñe ŋawa iṯi.” ( 8 Ŋen ŋanṯa ṯaləmis ilëɽəŋu yabəɽo irnuŋ ṯa ailid̶i ŋəsa.) 9 Wuji galo yi-Saməriya nəŋəmeiṯi ṯa, “Ŋen ŋanṯau aganəŋa agaɽo Alyawuḏ na ageɽəd̶iñe ŋawa, ñiŋgi egalo yi-Saməriya?” (Ŋen ŋanṯa ñaŋ Alyawuḏ na Asamariyin ləgaged̶r.)
10 Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Gəbanṯa agaləŋeṯo d̶ənaica d̶ə-Rəmwa, na ed̶a igi gəlwaɽəṯiaŋa ṯa, naicəñe ŋawa iṯi, ṯa aganəŋa agid̶i ŋameɽəd̶e na gënəŋu gid̶i aŋanaice ŋawa ŋəd̶əməṯia.” 11 Wuji nəŋəmeiṯi ṯa, “Ya Eləŋ, agero agəberṯia arrəmbei, na ləbu loliano. Agid̶i ŋame ŋga ŋawa iŋi ŋəd̶əməṯia? Ləbu na arrəmbei 12 Agoɽra agaməñaṯa d̶aṯa egaiñ Yagub, igi gənaicənde ləbu ildi gënəŋu na ləd̶ia əllëɽəŋu, na d̶wala d̶əlëɽəŋu ləṯiau ŋawa?”
13 Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ed̶a gəṯia ŋawa iŋi aŋal gid̶i aŋəmare təŋ, 14 orn ed̶a gənəŋ gəṯia ŋawa iŋi egəmanaica gënəŋu gaber gid̶i aŋerṯe d̶ərraŋalano lomanəŋ təŋ kwai kwai, ŋen ŋanṯa ŋawa iŋi egəmanaica ŋid̶i aŋəɽeṯe d̶oro iŋu id̶i d̶ərrəməd̶ia ŋawano bəɽəbəte ŋen ŋanṯa d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte.”
15 Wuji nəŋəmeiṯi ṯa, “Ya Eləŋ, naicəñe ŋawa iŋi, ṯa aŋal aŋerṯe gaiñarra lomanəŋ təŋ, na yerṯe igid̶i yoɽəbaṯe nəŋau təŋ.” 16 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Mbu ŋundəd̶ia ebaŋgalo ñeṯa ëli.” 17 Wuji nəŋəmeiṯi ṯa, “Egero ebaŋgaiñ.”
Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Agalwaɽo d̶eṯəm, ndə agaṯa agero agəberṯia ebaŋgalo, 18 ŋen ŋanṯa agafo agerṯo ebaŋgalanda d̶enəŋ na maje igi agerṯəma d̶əñid̶i gerṯe ebaŋgalo igi. Ŋen ŋəlaɽəŋa ŋad̶eṯəm.”
19 Wuji nəŋəmeiṯi ṯa, “Ya Eləŋ, igaseicia ṯa agaɽo nabi. 20 Bapanda eldaiñ labuŋṯu Rəmwa naiyən isi, orn ñaŋ ñagabaṯa ṯa Ursalim gaɽo alo isi d̶eṯəm led̶a lwabuŋṯiau Rəmwa.” 21 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Wuji ëndu ŋen ŋəlëɽəñi, liga lid̶i alela ildi ñagəber ñagid̶i ñabuŋṯi Đaṯa Rəmwa naiyən isi walla alo yi-Ursalim. 22 Ñaŋ ñəŋgi ñagəɽo Asamariyin ñagaijəba ñagabuŋṯia əsëgi, orn nanda Alyawuḏ ñagaləŋeṯo ṯa əsëgi ñagəmabuŋṯia, ŋen ŋanṯa d̶ëbəria d̶eṯo ig-Alyawuḏ. 23 Orn liga lid̶i alela, d̶eṯəm leṯo na iliga ildi led̶a laboŋwa cnare ŋopia lënəŋulu labuŋṯia Rəmwa ig-Usila na eŋen ŋəd̶eṯəm, ŋen ŋanṯa Đaṯa Rəmwa rwonaṯa led̶a larno ṯia ṯa labuŋṯia. 24 Rəmwa raɽo Usila, na led̶a ildi labuŋṯia d̶eṯəm aləbuŋṯi Usilaga na ŋenŋa ŋəd̶eṯəm.”
25 Wuji nəŋəmeiṯi ṯa, “Egaləŋeṯo ṯa Masiya gid̶i aŋela, ndə geṯo d̶əge gid̶i aŋəndəlwaɽəṯi ŋen pred̶.” 26 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa. “Fəŋu Almasiya igi ñagəldəgəɽwata.” 27 Liga ildei ṯaləmis ilëɽəŋu yeṯo niyirəwano ŋen ŋanṯa yafid̶əma ləɽwata wujiga, orn ed̶a nəŋerṯe gənəŋ iŋulu geɽəd̶əma ṯa, “Agwonaṯa wande, walla ṯa ñagaɽwata wujiga ed̶a?” 28 Na wuji nəŋəṯad̶e ɽia əllëɽəŋu nəŋoɽəbaṯe irnuŋ nəŋəlwaɽəṯi led̶a ṯa, 29 “Elar ñaŋ pred̶ aɽr ñanwane maje igi gəɽwata ŋen pred̶ iŋi igid̶u, gaɽe gerṯe fəŋu Almasiya?” 30 Na lënəŋulu ldela irnuŋ ldəmaɽe nano.
31 Ŋen wuji gəbəɽo aŋəɽwatiṯi liji, ṯaləmis ṯaiyəɽwatiṯu Yesu ṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, so ŋəsa.” 32 Orn gënəŋu nəŋəleiṯi ṯa, “Egerṯo ŋəsa egəsa iŋi ñagaijəba.”
33 Ŋen ŋafəṯia ṯaləmis ṯaiɽwataid̶o niyaṯa, “Gaɽe ed̶a gənəŋ gaməṯəma ŋəsa gəso?” 34 Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Fəŋəsa iŋi ŋəlëɽəñi, fəd̶id̶ia ŋen ŋəlëɽəŋu igi gəd̶waṯəñe, na ṯa ebəɽenḏeṯe ŋəmëɽria ŋəlëɽəŋu. 35 Gerṯe ñagəbaṯa ṯa, ‘Liga ləd̶wanḏa lamulu leṯo nubwa marldwan?’ Orn igandəlwaɽəṯia tud̶ir isi esalo ñaseici nii nore d̶əñid̶i na ñwonaṯa nwandənia! 36 Na ed̶a igi gwanḏa gamama d̶əpəɽa, ŋen ŋanṯa gënəŋu gabëkëɽia ŋolwa ldəɽo ŋen ŋanṯa d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte, ṯa ed̶a gawad̶a na ed̶a gwanḏa aləŋəreṯe nano ndəm. 37 Ŋen ŋafo d̶eṯəm ṯa, ‘Ed̶a gənəŋ gawad̶a, na ed̶a gwomən təŋ gwanḏa’. 38 Egad̶waṯənde ṯa ñwande ŋolwa, orn ñagero ñagəbəd̶ia ŋəmëɽria ṯa ñid̶i ŋolwa iŋi. Led̶a lwomən təŋ lid̶u ŋəmëɽria kaiñ orn ñaganəñaŋ nəñënṯi iŋəmëɽria eŋen iŋi lënəŋulu lid̶u.”
39 Led̶a lwaiña ləɽo Asamariyin lirnuŋ igei lëndu ŋen ŋə-Yesu ŋen ŋanṯa d̶aməd̶aṯa d̶əwuji ndə gaṯa, “Gënəŋu galwaɽəṯiñi ŋen pred̶ igid̶u.” 40 Na ndə Asamariyin yeṯəma nano ṯaimekeɽəd̶o ṯa ald̶əɽaŋəlda, na laɽaŋəlda ñoman ñəɽijan. 41 Na led̶a lwomən lwaiña ldëndi ŋen ŋəlëɽəŋu ŋen ŋanṯa ŋen gəlwaɽəṯəlo, 42 na lënəŋulu ldeiṯi wuji ṯa, “Đəñid̶i ñagero ñagəbëndia ŋen ŋə-Yesu ŋen ŋanṯa ŋa, orn ñagananda ñagano d̶urri, na ñagaləŋeṯo d̶eṯəm ṯa, gënəŋu gaɽo Đëbəria d̶alo.”
Ŋen Yesu geid̶u id̶ia ged̶a gəɽo eləŋ goɽra alo yi-Kafrnawum
(Maṯṯa 8:5-13Luka 7:1-10)43 Orn ndə ñoman ñəŋgaṯo ñəɽijan Yesu nəŋəməñe, nəgabəṯa alo yi-Jalil. 44 Ŋen ŋanṯa Yesu gënəŋu gaṯa, “Nabi gero gənəŋ gənaneinia d̶amia irnuŋ gəlëɽəŋu.” 45 Ŋen ŋafəṯia ndə geṯo alo yi-Jalil, liji lalo yi-Jalil ldəmaŋënṯi ŋen ŋanṯa laseicu ŋen pred̶ gënəŋu gid̶u alo yi-Ursalim iliga ləd̶əsa. Lënəŋulu laseicu ŋen pred̶ ŋid̶ənu iliga ləd̶əsa.
46 Yesu nəŋoɽəbaṯe alo yi-Gana Jalil, alo isi gid̶iau ŋawa nəŋəɽeṯe ŋawa ŋenəb. Na maje gafo gənəŋ gəɽo eləŋ gəfo alo yi-Kafrnawum, na id̶ia gəlëɽəŋu gafo gwuma. 47 Ndə gəno ṯa Yesu goɽəbaṯo alo Yuḏiya nəŋeṯa alo yi-Jalil, nəŋəmaɽe nano nəŋəmekeɽəd̶e kaiñ ŋen ŋanṯa aŋirəwuṯa Kafrnawum ṯa aŋeid̶i ŋere, ŋen ŋanṯa id̶ia gafo ṯwaiñ gabaiya. 48 Na Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Ndə ñagero ñagəseica ŋen ŋoɽra na aŋwara ñagaber ñagid̶i ñëndi ŋen.” 49 Maje gəɽo eləŋ nəŋəmalwaɽəṯi ṯa, “Ya Eləŋ elaŋ d̶əñid̶iṯia ŋere ŋəlëɽəñi ŋəmulu ŋəbaiya.” 50 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Mbu id̶ia gəlaɽəŋa gwëtu gatwod̶o gid̶i aŋəməṯe!” Na maje nəŋëndi ŋen iŋi Yesu gəlwaɽəṯəma nəgabəla.
51 Liga gënəŋu gəmulu girəwa gəfo ed̶ad̶ ləbai əllëɽəŋu ldopəd̶aid̶e ŋulda, ldəmalwaɽəṯi ṯa, “Ŋere ŋəlaɽəŋa ŋwëtu ŋaməṯo!” 52 Ŋen ŋafəṯia nəŋəleɽəd̶e, sa yaɽo mənau ŋaməjəd̶ia, na lënəŋulu ldəmeiṯi ṯa, “Đəmwa d̶aŋgiṯəma erega sa yento.” 53 Ŋen ŋafəṯia eṯen galəŋeṯosa yakəl d̶urri, isi Yesu gəlwaɽəṯəmau ṯa, “Id̶ia gəlaɽəŋa gwëtu gatwod̶o, gid̶i aŋəməṯe.” Gënəŋu na led̶a pred̶ leɽa gəlëɽəŋu ldëndi ŋen. 54 Ŋen iŋi ŋaɽo aŋwara eɽijan isi Yesu gid̶u ndə goɽəbad̶o alo Yuḏiya nəŋeṯa alo yi-Jalil.
Yesu ka Ata Toko aza Samaria'ba robe
1 Parusii eriyi tate Yesu ka ugu lidri amba usu ago ka ugu taeri'bai amba bapatisi ndrani Yoane ri. 2 (Caoko, Yesu bapatisi 'diaza alo ko, taeri'bai ndaro ye toto ni.) 3 Ago ondro Yesu keri tase ugu atana be ana tana te oko, nda e'be Yuda te oyite kovole Galilaya ya; 4 oyi ndaro lau si anjioko ndäri oyine Samaria yasi.
5 Samaria ya nda ikyite 'ba'desi se äzibe Sikara ya, se ko lozo ni lowo se Yakoba kozobe ŋgwa ndaro Yosepa ri resi. 6 Koro Yakoba ro orivoya lau, ago Yesu te rritiro ni aba ri, rite vuru koro kala. Te oso kitudiri ronye.
7 Toko Samaria ro ikyite gyi ondi, ago Yesu atate anyari ekye: “Nyozo gyi umvu ro märi.” 8 (Taeri'bai ndaro oyiyite 'ba'desi ya ŋgaonya ogyene.)
9 Toko ana zatadrite ekye: “Mi orivoya Yuda yi, ago ma orivoya Samaria'ba yi; nyejina ta gyi umvuro ni mäsi si eŋwanye ya?” (Yudai ri dugyi kala alo ndi lakaza kala alo se Samaria'bai kabe gyi umvu sina umvune i'do.)
10 Yesu zatadrite ekye: “Ondro aba mini ŋgase Lu kabe ozona gwo ndi nda se kabe ugu gyi umvu ro eji ni misi ono be, nyejina ṛo nda, ago nda ozona gyi uguadri ozoro miri.”
11 Toko ana atate ekye: “'Desi, mi ŋga gyi ondi ro ako, ago koro cite tu. Nyusuna gyi uguadri ozoro ono ni eŋwaro ya? 12 Zutu amaro Yakoba ni se ozo koro ono be ämäri, nda ndi ŋgwàagoro ndaro ndi gboko voŋgaro cini ndaro robe mvuyite ni kigye. Minina ko a'done ndrani Yakoba ri, nya'dona ndiya?”
13 Yesu zatadrite ekye: “'Dise kabe gyi ono umvu, gyilu ufuna kpa to'di, 14 oko nda se kabe gyi se mozona 'da ndäri umvu gyilu ufuna ko alona. Gyi se mozona ndäri a'dona nda ya gyi legwalegwaro se ozona gyi uguadri ozoro ndäri ago ozona adri äduako ndäri.”
15 Toko ana zatadrite ekye: “'Desi, nyozo gyi na 'do märi! 'Dooko gyilu ufuna ma ko to'di alona, mikyina kpa ko noŋwa gyi ondine.”
16 Yesu atate anyari ekye: “Nyoyi mizi ago miro, ago nyego.”
17 Anya zatadrite ekye: “Ma ago ako.”
Yesu logotate ekye: “Ta miro orivoya ŋgye se nyatabe mikye mi ago ako ono. 18 'Diàgo nji gye mi te, ago mano se nyabe ori sina yauono ko ago gya miro, nyitite taŋgye ayani märi.”
19 Toko ana atate ekye: “'Desi, mandrebe mi orivoya nebi yi. 20 Zutui maro Samaria'bai ro mätuyi Lu te 'bereŋwa ono dri, oko ami Yudai nyà ata mìkye Yerusalema ni vose ämäri Lu mätune kigye owo.”
21 Yesu atate anyari ekye: “Toko, mima ma ya, tu esana 'da se lidri mätuna Täpi kpa ko 'bereŋwa ono dri ca Yerusalema ya. 22 Ami Samaria'bai nda se nyàbe mätuna ono mìni ko endaro, oko ama Yudai mä̀ni nda se màbe mätuna te, tana ŋgaopa ka ikyi ni Yudai resi. 23 Oko tu kate eziikyi ago ṛote nja noŋwa, se mbara Tori Lu ro rosi lidri mätuna Täpi 'da taŋgye si oso nda ka'dobe ronye, ugu mätu ŋgye oyesi ndäri se nda lebe ronye. 24 Lu orivoya Tori yi, ago toto mbara Tori ndaro rosi lidri unina ndi nda mätune taŋgye si oso nda ka'dobe ronye.”
25 Toko ana atate ndäri ekye: “Mäni ndi anjioko Mesiya ikyina 'da, ago ondro kikyite oko, nda itina ta cini 'da ämäri.”
26 Yesu zatadrite ekye: “Ma se ma ugu ata mibe ono, ma ni nda owo.”
27 Ndriŋwa oko taeri'bai Yesu ro egoyite, ago ànya larolaro ro amba nda usuvoya ugu atavoya toko ana be. Oko alo aza ànyaro ata kote anyari ekye: “Mile e'di ya?” Ago ejiyi nda kote ekye: “Nya ugu ata anya be etaya?”
28 'Dooko toko ana e'be luku'du gyi ro anyaro te oyite kovole 'ba'desi ya, ago atate lidri lau ana ri ekye: 29 “Nyìkyi ago mìndre mano se iti tase cini moloyebe kwoi te. Nda a'dona ko ni Mesiya owo ya?” 30 Ago ànya foyite ni 'ba'desi yasi ago oyiyite Yesu re.
31 Tuna gialo ono ya taeri'bai ejiyi Yesu te ekye: “Miemba'ba, minya ŋgaonya!”
32 Oko nda zatadrite ekye: “Ma ŋgaonya be onyane se mìni tana ko.”
33 Ago taeri'bai etoyi andivo ànyaro ejina te iyivoya ekye: “Inye'do 'diaza ezi ŋgaonya te ndäri ya?”
34 Yesu atate ànyari ekye: “Ŋgaonya maro ni ole nda se kezo mabe ono ro oyene ago losi se nda kozobe märi oyene ono ondene. 35 Nyà ata mìkye: ‘Imba e'be drigba su ago 'dooko jalia esana gwo.’ Oko mata ämiri ono, mìndrevo kadoro ämvui ya; yauono ŋga kate oka ago te nja kotone! 36 'Dise kabe kala ŋga jalia ro koto a päläti ozo rigye ago ka kala ŋga ro otona tana adri äduako; tana 'dise kabe ŋga kyi'di ago 'dise kabe kotona a'donayi 'da troalo yai'dwesi. 37 Tana ata ono orivoya ŋgye. ‘'Diaza kyi'di ŋga ago 'diaza ka iro kotona.’ 38 Mazo ami te ŋga jalia ro kotone ämvu se mìye losi kote kigye ya. 'Di azaka yeyi losi te lau, ago nyìliti ŋgate ni losi ànyaro yasi.”
39 Amba Samaria'bai ro 'bakici ana ya mayite Yesu ya tana toko ana ititate ekye: “Nda iti tase cini moloyebe te märi.” 40 Ago ondro Samaria'bai kikyite ndare oko, ànya ejiyi nda te orine ànya yibe, ago Yesu rite lau u'duna ritu.
41 Amba mate ta lazo ndaro rota, 42 ago ànya atayite toko ana ri ekye: “Yauono màmate ko tase nyatabe ta, oko tana andivo amaro mèri ta ndaro te, ago mä̀nite nda ni endaro Opa'ba 'bädri ro.”
Yesu Ede Ŋgwaagoro Dri'ba rote
43 U'du ritu lau vosi oko, Yesu e'be vo ana te ago oyite Galilaya ya. 44 Tana nda andivo atate ekye: “Aro nebi kote 'bädri modo ndaro roya.” 45 Ondro nda kesate Galilaya ya oko, lidri lau ana ruyi nda te yai'dwesi, tana ànya oyiyite Karama Lävu Odra ro roya Yerusalema ya ago ndreyi ŋga cini se nda koyebe tu Karama rosi te.
46 'Dooko Yesu oyite Kana se Galilaya ya ana ya, se nda toza gyi be vino ro kigye ana. Dri'ba miri ro orivoya lau se ŋgwaago na orivoya adravoro rritiro Kaperenauma ya. 47 Ondro nda keri tate Yesu ikyite ni Yuda yasi Galilaya ya oko, nda oyite ndare ago eji nda te oyine Kaperenauma ya ŋgwaago ndaro edene, se te ti odrane ana. 48 Yesu atate ndäri ekye: “Aba mìndre ta rubä ro ndi talaro ro be ko alo aza amiro ri taomane i'do alona.”
49 Dri'ba ana zatadrite ekye: “'Desi, nyikyi mabe teinye ŋgwa maro ri odraako.”
50 Yesu atate ndäri ekye: “Nyoyi ŋgwaago miro edena 'da!”
Mano ana mate ata Yesu roya ago oyite. 51 Nda kate oyi 'bäru oko ruindu'bai ndaro 'bedrite nda be liti ya lazo be ekye: “Ŋgaga miro edete!”
52 Nda eji ànya te ta saa se ŋgwaago ndaro a'dobe sina kado rota, ago ànya zayitadrite ekye: “Tandrobe kitudiri vosi oko driu'bo e'be nda te.” 53 'Dooko täpi nite anjioko 'do ṛo ni saa modo se Yesu katabe sina ndäri ekye: “Ŋgwaago miro edena 'da.” Ago nda ndi katidri cini ndaro be mayi ta te.
54 Ono ni talaro ro ṛiri se Yesu koyebe ikyi ndaro ni Yuda yasi vosi Galilaya ya owo.