Ŋen Usila Gətəɽe gəd̶weinu
1 Ndə loman leṯo ildi ləbërnia Alkamsin, ṯaləmis yarraid̶o ldəɽo pred̶ alo yento. 2 Na taltal olia nəŋirəwa elo garno d̶əbera d̶ura, na nəŋunḏəjeini egeɽa igi loɽaŋa. 3 Na rəŋəla ndrələmiñiṯi rarano isia ndrəlikirəwuṯi nano ɽetəɽeteo. 4 Na pred̶ niyunḏəjeini Usilaga Gətəɽe ṯalwaɽato olia gəled̶a ɽetəɽeteo ŋen ŋarno Usila gənaicəlo ṯa aɽwate ṯia. 5 Na led̶a l-Alyawuḏ lafo alo yi-Ursalim ləd̶əñia Rəmwa, ildi leṯo alo pred̶. 6 Na ndə ləno olia igi, led̶a lwaiña ldərraid̶e ldəɽo orn ŋen nəŋəlajəbaṯe nano ŋen ŋanṯa pred̶ lano olia egen ɽetəɽeteo. 7 Ldirəwano pred̶, ldaṯa ṯa, “Led̶a ildi ləɽwata gerṯe lalo yi-Jalil pred̶? 8 Orn ŋen ŋanṯau ləganar olia igëndr ɽetəɽeteo lënəŋulu loɽwata? 9 Ləgaɽr Farṯiyin na Maḏiyin na Ilamiym, na led̶a lalo yebarlda yeɽijan, na lalo Yuḏiya na lalo yi-Kabəḏukiya, na lalo yi-Bunṯus na lalo y-Asiya, 10 na lalo yi-Farijiya na lalo yi-Bamfiliya, na lalo yi-Masr na lalo pred̶ yi-Libiya isi yi-Girəwan, na led̶a laijəbaṯo lalo yi-Rumiya na Alyawuḏ na led̶a lalo yerṯo ildi lëndu ŋen ŋ-Alyawuḏ, 11 na Kariṯiyin na Arabiya na ləganar lënəŋulu ləɽwata olia igëndr ɽetəɽeteo ləɽwatiṯəndr ŋen ŋoɽra ŋə-Rəmwa.” 12 Ldirəwano pred̶ ldəd̶əñiṯalo, ldaṯa, “Ŋen ŋanṯau iŋi?” 13 Orn ləmaṯan ldələd̶aməce eŋen ldaṯa ṯa, “Led̶a ildi lareməɽu!”
Ŋen Buṯrus gəɽwato liga Usila Gətəɽe gəd̶weinu
14 Buṯrus gad̶oru led̶ala ildi ɽred̶ nəŋəməñe gonto, ṯaŋəɽwato oliaga pəlelo, nəŋəleiṯi ṯa, “Led̶a lalo Yuḏiya na ildi ləfo alo yi-Ursalim ñaŋ pred̶, ləŋinr nano na nər ŋopia ŋen iŋi. 15 Ŋen ŋanṯa led̶a ildi lero ləreməɽua garno ñagəlwaɽo ŋen ŋanṯa sa yaɽo d̶enəŋ neməñe marldwan ulaldiṯano, 16 orn fəŋen iŋi nabi Yuwil gəlwaɽo pənde, 17 ṯa,
‘Rəmwa raṯa ṯa, liga ildi lənḏurṯu
igid̶i erəjaice led̶a Usila nano gəlëɽəñi pred̶,
na lemmia na ñere eñalo lid̶i alɽwate ŋen ŋə Rəmwa
na ŋen ŋid̶i aŋəmiñiṯi lëd̶əmwa eldalo,
na ŋen ŋid̶i aŋəmiñiṯi ləṯwëɽi eldalo iŋurid̶.
18 Đeṯəm igid̶i erəjaice Usila gəlëɽəñi
ləbai nano əllëɽəñi lərrwa na əɽəlda,
na lid̶i alɽwate ŋen ŋə-Rəmwa.
19 Na igid̶i yimiñeici laŋge loɽra elo laijəbinṯənde
na aŋwara alo, ŋəfəni, na isia na d̶ubwa d̶waiña.
20 Ëd̶əñina yid̶i aiyəmërni ŋərəmia, na ubwa gid̶i aŋəmërni ŋəfəni iliga loman l-Eləŋ Rəmwa ləmulu leṯo, loman lakəl loɽra kaiñ.
21 Na ŋen ŋid̶i aŋəfeṯe ṯa led̶a ildi lid̶i alurndəd̶i igirəŋ g-Eləŋ Rəmwa lid̶i alëbərni’.
22 “Ya led̶a l-Israyil, nər olia igi. Yesu galo yi-Nasəraṯ maje igi Rəmwa rid̶əma gələŋinu eñaŋ ŋenŋa ŋoɽra na aŋwaraiya na ŋaməlaŋa iŋi Rəmwa rid̶əlo eñaŋ ŋuga, garno ñagələŋeṯo, 23 fəŋu igi gəneid̶ənu garno ŋen iŋi Rəmwa rëɽu na raləŋeṯo pənde, na ñagëndəma nəñamaɽiñe rəŋəra rəled̶a leicia ndə lëɽəma id̶uɽi. 24 Orn Rəmwa ratud̶ima eŋəɽaiñ ndrəmëbəri ed̶əbwa d̶əŋəɽaiñ, ŋen ŋanṯa ŋero ŋəɽwad̶aṯa ŋəmëndia. 25 Ḏawuḏ galwaɽo eŋen ŋəlëɽəŋu nəŋaṯa,
‘Igaseicu Eləŋ Rəmwa gəfəñe nëiñua jaica ŋen ŋanṯa gafəñe nḏəŋ d̶əŋaicəba ṯa yerṯe itësəni.
26 Ŋen ŋafəṯia ara gəlëɽəñi gaŋəra nano kaiñ, na d̶əŋəla d̶əlëɽəñi d̶aŋəra nano,
na aŋəno ilëɽəñi com yid̶i aiyəfeṯe id̶əṯurṯia id̶i d̶id̶i ad̶əfeṯe d̶eṯəm.
27 Ŋen ŋanṯa agaber agid̶i ŋaŋgiṯi usila gəlëɽəñi gətëd̶ənia alo eled̶a laiyo,
na agaber agid̶i ŋaŋgiṯi ed̶a gəlaɽəŋa gətəɽe aŋəcəbəre.
28 Agaŋaicəñi rad̶ rəd̶əməṯia,
na agid̶i ŋaiñunḏəjaice d̶əŋərad̶a nano d̶əlaɽəŋa na ləgid̶i aləfeṯe’.
29 “Lorldaiñ, igandəlwaɽəṯia d̶eṯəm ŋen ŋənabi Ḏawuḏ ṯa gaiyo nəŋurəni, na d̶el d̶əlëɽəŋu d̶ëni iliga ildi. 30 Gënəŋu gaɽo nabi, na galəŋeṯo ṯa Rəmwa ralwaɽəṯəma d̶aləfiad̶a ṯa ed̶a gənəŋ ed̶ələŋəd̶ia d̶əlëɽəŋu gid̶i aŋəɽaŋe nalkursi eŋeləŋe ilëɽəŋu, 31 gënəŋu gaseicu ŋen ŋənḏurṯu na gaɽwato eŋen ŋəd̶ətwod̶a eŋəɽaiñ d̶-Almasiya ṯa gero gəṯënia alo eled̶a laiyo na aŋəno ilëɽəŋu yero yecəbəria. 32 Fəŋu Yesu igi Rəmwa rətud̶ima eŋəɽaiñ na eŋen iŋi nanda ñagaɽo d̶aməd̶aṯa d̶əlëɽəŋu, 33 na gënəŋu gabeinu elo nḏəŋ d̶əŋaicəba d̶ə-Rəmwa, na ganeinu i-Đaṯa Usila Gətəɽe garno ŋen ŋëɽənu, gënəŋu garaicənde ŋen iŋi nano garno ñagəseicia na ñagənna. 34 Ḏawuḏ gero gabwoṯwa elo, orn gënəŋu gaṯa ṯa,
‘Eləŋ Rəmwa ralwaɽəṯu Eləŋ gəlëɽəñi ṯa, ɽaŋalo nḏəŋ d̶əŋaicəba d̶əlëɽəñi.
35 Ŋen igəmulu igəbəd̶ia led̶a ildi ləgeiyaŋa ṯa aləfeṯe erəmanəña rəlaɽəŋa’.
36 “Nṯia ŋgiṯr led̶a pred̶ l-Israyil, aləŋeṯe d̶eṯəm ṯa Rəmwa rid̶əma gəɽo Eləŋ na Almasiya com, Yesu igi ñagəɽiñaṯəma id̶uɽi!”
37 Ndə led̶a ləno ŋen iŋi nəŋəlwad̶e enare, ldəlwaɽəṯi Buṯrus na led̶a ləd̶weinu pred̶ ṯa, “Lorldaiñ ñagëbəd̶ia ṯau?” 38 Na Buṯrus nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Ṯad̶r ŋen eŋalo ŋeicia ñoɽəbaṯe Rəmwa nano na ñananeini mamuḏiya irəŋga gə-Yesu Almasiya ñaŋ pred̶, ŋen ŋanṯa d̶əŋgeinia d̶əŋen eŋalo ŋeicia, na ñagid̶i ñaneini d̶əneinia id̶i d̶əɽo Usila Gətəɽe. 39 Ŋen ŋëɽənṯənde na ñere eñalo na led̶a ildi pred̶ ləfo nwaldaŋ, ildi Eləŋ Rəmwa eraiñ rid̶i arəlundud̶i.” 40 Na Buṯrus nəŋələɽwatiṯi ŋen ŋwaiña nəŋəleɽəd̶e kaiñ nəŋaṯa, “Ebərr ntam enalo eled̶a ləɽiano ləliga ildi!” 41 Nṯia led̶a ildi ləŋënṯu ŋen ŋəlëɽəŋu lanəneinu mamuḏiya na ldaɽəjeini egworəb, loman lakəl laɽo aləf giɽijin. 42 Na ldənaid̶e ntam enen ldënṯi id̶ërrəŋaid̶ia ŋen ŋəled̶a ləd̶weinu, na ed̶əɽəbəd̶ia eŋen na ed̶əgera aicəba na id̶əṯurṯia Rəmwa.
Ŋen ŋəd̶əməṯia d̶əled̶a ildi lëndu ŋen ŋə-Yesu
43 Na led̶a ləd̶weinu lid̶u aŋwara na ŋen ŋwaiña ŋoɽra kaiñ, na ŋəd̶aiña ŋëndəlo pred̶. 44 Na ildi pred̶ lëndu ŋen lafəldəɽo na laŋge elden lafəldəɽo, 45 ldəṯwe neɽa na laŋge elden pred̶ na ldakərnəd̶e gərus ldəɽo led̶ala ildi lwonaṯa. 46 Na lararraid̶ia ig-Alekəl ñoman pred̶, na ṯalgero aicəba eneɽa d̶əŋərad̶a nano na narna name, 47 ṯalnanaico Rəmwa d̶amia d̶əŋərad̶a nano na led̶a laŋerṯəlo nano, na ñoman pred̶ Eləŋ Rəmwa rabakaɽəjaica led̶a egworəb ildi ləbërənu.
Ikyi Tori Alokado ro
1 Ondro tu Penetikoseta ro kesate oko, vo taoma'bai cini ro otoyikalate troalo voaloya. 2 Ndriŋwa oko kporo ikyite ni vokuru yasi uwina laba oso oli mbara be kugu usi ronye, ago ga zo se ànya koriyibe kigye ana te twi. 3 'Dooko ànya kondreyi be ondrena laba oso ladra asi ro ronye se peredrite ago ikyi rite 'dicini alo alo lau ana dri. 4 Ànya cini a'dote twi Tori Alokado be ago etoyi ata te kala toto azaka si, oso Tori kozo mbara be ànyari atane ronye.
5 Yudai se koriyibe Yerusalema ya, lidri mätu'bai se ikyite ni 'bädri cini 'bädri ya yasi. 6 Ondro ànya keriyi kporo ono te oko, lowa amba otoyikalate, ànya cini te orivoya larolaro ro, tana ànya cini alo alo eriyi taoma'bai kayi ugu ata kala modo ndaro rosi. 7 Ànya a'doyite lä'bilä'biro ago larolaro ro ànya atayite ekye: “Ànya se ka ugu ata oso nonye kwoi ṛo ko Galilaya'bai ya? 8 Oko vo amaro cini, meri ànya te ugu atavoya kala modo amaro rosi ono, eŋwanye ya? 9 Ama orivoya ni Paretia, Media, ndi Elama be yasi; ni Mesopotamia, Yuda, ndi Kapadokia be yasi; ni Pondusi ndi Asia be yasi; 10 ni Ferugia ndi Pamefulia be yasi; ni Ezipeto ndi wari Libiya ro loto Kurene lomvo yasi. Rukä amaro ni Roma ya, 11 Yudai ndi riti atrai se tozarube Yudai ro be, ago rukä amaro ni Kurete ndi Arabia be yasi, caoko ama cini meri ànya te kayi ugu ata kala modo amaro rosi ta tase para Lu koyebe rota!” 12 A'doyite lä'bilä'biro ago wiriwiriro, ànya kayi ugu azi eji ekye: “Takaci ta ono ro e'di ya?”
13 Oko azakana guyi taoma'bai te ekye: “Lidri kwoi fuyi iyi te vino si!”
Taope Petero ro
14 'Dooko Petero edrete kuru lazo'bai azi se 'butealo foalo kai yibe, ago eto taope te ṛeṛe lowa ri ekye: “Yudai azi ago ami cini se nyàbe ori Yerusalema ya ono, nyeri ta maro ago mi'ba miti tase ono takacina te ämiri. 15 Lidri kwoi fu iyi ko wa si, oso mìmabe ronye, ono orivoya toto saa nina kyenoŋbo ro yi. 16 Oko, ono ni tase nebi Yoele kope tana be owo:
17 ‘Lu atate ekye, ono ni tase ma oyebe oyene tui äduro ya owo:
medena Tori maro 'da 'dicini dri.
Ŋgwàagoro amiro ndi ndiriŋwa be openayi lazo maro 'da oso nebii ronye;
agoanjii amiro ondrenayi rulofo 'da
ago tori ezina ta 'da agoàmbago amiro dri.
18 Owo, ndi inye tu gi kai si medana Tori maro 'da,
ruindu'bai maro àgoro ndi ndiriŋwa robe dri riti,
ago ànya openayi lazo maro 'da oso nebii ronye.
19 Mayena talaro ro 'da vokuru kurusi ya
ago mayena rubä 'da 'bädri vurusi ya.
Kari, asi, ndi äṛubäni kätu robe a'dona 'da;
20 Otozana kitu 'da ŋgätini ro
ago imba tozaruna 'da okaro oso kari ronye,
teinye tu 'desi ago liŋgyiekye Opi ro ri esa ako.
21 Ago 'dooko, nda se kabe Opi uzi ta ŋgaopa rota apana 'da.’
22 “Nyèri ata kwoi, Yisaraele'bai azi! Yesu Nazareta ro ni mano se drikaca mbara Lu ro ro ka'date ŋbelero ämiri talaro ro cini si ndi rubä be se Lu ye te ämiri nda si, ami andivo mìni ta ono te, tana a'dote noŋwa ami lako. 23 Oso taora modo ndaro ronye Lu ra ta ṛote nja anjioko ozo Yesu te ämiri, ago mìfu nda te mì'ba lidri takozi amba be otoyi nda te. 24 Oko Lu eŋga nda teni avo yasi, onji nda te dritai ro ni mbarana yasi, tana orivoya rritiro odra ri nda urune kamba'ba ro. 25 Tana Dawidi atate ta ndaro ta ekye:
‘Mandre Opi te ma mile tu cini si;
nda orivoya loto mare, ago ma'dona ko rritiro.
26 Ago ma te yai'dwe amba si,
ago ata maro te orivoya twi riyä amba be.
Ago ma, ma ca orivoya oŋgwaoŋgwaro,
marina 'da mio'ba ŋgye ya,
27 tana nye'bena ma ko 'bädri avo roya;
nye'bena ruindu'ba 'diri miro ko oŋgwane 'budri ya
28 Nyaka'da liti se kabe 'di ugu adri ya te märi,
ago a'do loto miro o'bana ma 'da twi riyä ro!’
29 “Ädrupii maro, beṛo märi atane ämiri ŋbelero ta zutu likuekye amaro 'Bädri'ba Dawidi rota. Nda drate ago asete, ago 'budri ndaro orivoya noŋwa ama be gile tu ono si ono. 30 Nda orivoya nebi yi, ago nda ni tao'baro Lu ro ndäri tana ṛote: Lu 'ba tao'ba te anjioko nda o'bana alo aza zelevoi Dawidi ro ro 'da 'bädri'ba ro, kpa oso Dawidi ronye. 31 Dawidi ndre tase Lu ka oyebe oyene mileya te, ago nda pe ta eforo Mesiya ro tana te se nda katabe ekye:
‘E'be nda kote 'bädri avo roya;
lomvo ndaro ŋgwa kote 'budri ya.’
32 Lu eŋga Yesu gi ono teni odra yasi, ago ama cini orivoya tazevoedre'bai taŋgye ono ro. 33 Eŋga nda te drígwo Lu Täpi ndaro roya, ago usu Tori Alokado teni nda resi, oso nda 'batabe ronye. Tase nyàbe ondrena ago nyàbe erina ono orivoya ŋgapäṛi ndaro se nda kedabe ämädri owo. 34 Tana Dawidi oyi kote vo'buyakuru ya oko nda atate ekye:
‘Opi atate Opi maro ri ekye:
Miri noŋwa drígwo maro ya
35 madale ma'bana kyila'baazii miro lutu kotopa pa otoro ro pa miro zele.’
36 “Ka'do inye lidri cini Yisaraele ro ri unine ŋgye Yesu gi se nyòtobe ono, ni nda se Lu 'bate Opi ro ago Mesiya ro owo!”
37 Ondro lidri keri ta ono te oko, ya ànyaro loŋga tawi ago atayite Petero ndi azaka lazo'bai robe ri ekye: “Ädrupii, mayena e'di ya?” 38 Petero atate ànyari ekye; “Beṛo ami cini alo alo ri drietane ni takozi amiro yasi ago a'done bapatisi be ävuru Yesu Kristo roya tana e'be ami robe takozi amiro ta; ago nyusuna ŋgapäṛi Lu ro ndi, se ni Tori Alokado. 39 Tana tao'ba Lu ro a'bate ämiri ndi ŋgwai amiro be, ago ànya se cini lozo di ri, se cini Opi Lu amaro kabe uzina andivo ndaro re ri.”
40 Petero petate ànyari ago ata amba azaka si nda atate ànyari ekye: “Mìpa andivo amiro ni taezaro se kabe eziikyi lidri kozi ono dri risi!” 41 Amba ànyaro mate lazo ndaro ya ago abapatisi te, ago lidri oso kutu nätu (3,000) ronye odro'bete gboko gi tu ana si ana be. 42 Ànya riyite ta unine ni lazo'bai resi, dro'beyirute rumora ya, ago uguyi ŋgaonya te voaloyasi ndi mätu oyebe.
Ori Taoma'bai ro
43 Lazo'bai uguyi talaro ndi rubä amba be oyena te, ago turi so 'dicini te. 44 Taoma'bai cini riyite troalo rumora alo ya, ago lanjiyi ŋgase ànya be sina te azi be. 45 Ànya gyeyi lakaza ndi ŋgase ànya be sina be te tesi, ago leweyi parata na te ànya voya, oso 'dialo kolebe iri ronye. 46 Tu cini si ànya otoyikalate gboko ro Yekalu ya, ago ànya nyayi ŋgaonya te voaloyasi 'bai ànyaro yasi, uguyi ŋgaonya te yai'dwesi ago driuŋgyiako si, 47 uguyi Lu räṛu te ago lidri ata tate kado ta ànyaro ta. Ago tu cini si Opi dro'be 'dise cini apabe te gboko ànyaro ya.