Odaije gwa ⓐazuuma gwa dhagiye
1 Al Yasuuⓐ odaije manaŋ, ŋwulaici, 2 Gidhila ga Sama giro ŋinena kweleny gwina gwigitijo ŋari ŋuŋun ⓐazuuma gwa dhago. 3 Ŋwukeje jadham juŋun ŋwari jurnie lirina alila gi ⓐazuuma; albi doinya dila. 4 Ŋwari gwukeje jadham jiter manaŋ, ŋwari gwuleny labiŋaijo lirina, alaici, Nyi gwimageta ŋida peth ŋa ⓐazuuma ŋinena, a nyi gwimadhuge nyidhra a ŋidi ŋiter ŋina ŋikwenu; a ŋidi ŋimaro peth; ilal gi ⓐazuuma. 5 Athibi liji deŋinaijo dhuŋuna dhuŋun no, alela ŋiro ŋegen. A gweta ela gi dhiruiny ganu dhuŋun, a gwiter ela gi jiliny. 6 A liter mutha jadham juŋun, alure ŋina, alirinya. 7 Abi dina ma kweleny diŋini dhuŋuna ibidhe, ŋwuka dhugore gwuleny; ŋwukeje ejigur yuŋun, ŋwurinya lijo ibile, gwoca alidunijo len legen. 8 Ŋwari ŋwabiŋaijo jadham juŋun, ŋwulaici, Ŋidi ŋa ⓐazuuma ŋimaro peth, abi lirin lati liŋir no, limadoinya dila. 9 Idhul gi dai alaŋ peth, a liji lina lanyalbuje, nyalaici alila gi ⓐazuuma. 10 A jadham ibije tu, alela gi dai alaŋ, alodha lijo peth lina libujilo gi dai alaŋ, lina like a lina liŋir; a liji oinyadhe kⓐazuuma ditel. 11 A dina ma kweleny ila daŋa lijo lina limila gi ⓐazuuma, ŋwila ŋwaŋa kwijo gweta gwina gwati gwigeno jallaabiiya ja ⓐazuuma no. 12 Ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Madhiguri, kworaŋ ŋabiladha gi ⓐazuuma gwiny, athaŋabi geno jallaabiiya ja ⓐazuuma no? Ŋwubijalo jigwoiny. 13 Abi kweleny abiŋaijo jadham juŋun, ŋwulaici, Gukul doi a ŋwora, nyabre gi dhai, nya gatho kirim; gwaji gwanare mine, a gwinyini gi jiŋai. 14 Loinyadho lurninu, abi coŋ dogo uthini ganu.
Othaije galo gwan dimejo Ges̱aruŋw
15 Abi Farriisiyiin ela, alabiŋaijiye alari gwalugejo dhuŋuna ganu dhuŋun. 16 Alukeje calmiz jegen liji lai la Hiiruudus, alela dugun alugeje, alaici, Muⓐallim gwai, anaŋa liliŋidhi darnu ŋa gwiro titiganu, a dhuŋun dhina dhathaŋalimiye dha Kalo dhiro titiganu, athathaŋa dhenya kwijo gwetipo, i gwaŋa mirejo galo gweda no. 17 Abiŋaijije au gwarakwai? Gwaudhi gi dhuŋun dha naamuus dhathanimejo Ges̱aruŋw thulba a? i oo. 18 Abi Yasuuⓐ liŋa ŋwujimiya ŋwegen, ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici. Kworaŋ nyilbi ugeje? liji lai lina luthi dhuŋuna ganu ram. 19 Aŋajinyilo gwarush gwa dhimeje. Alupijo rubu gweta. 20 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, S̱uura a jiriny ibija ja dhei jiro? 21 Alabiŋaijo, alaici, Ja Ges̱ar. Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Dhedhul Ges̱aruŋw ŋida ŋa Ges̱ar, nyadhedha Kaloŋa ŋida ŋa Kalo. 22 A mal diŋini dhuŋuna ibidhe alali galo dir, algathani, alela.
Othaije galo gwan dire dai
23 Gi lamun ibile letileta a S̱adduugiyiin ila dugun, lina latharnu liji lati lathidire dai no, alothaije galo, alaici, 24 Muⓐallim gwai, Muusa gwacaijinu ada kwiji gweta gwimai, athuŋw buthi keleŋa no, aram megen gwago kwaio gwuŋun, ŋwuliŋijo keleŋa. 25 Anaŋa luthi lijo kworoŋo‐thiril liro ŋimega; a gwina gwiro lira ago kwaio, ŋwai, athuŋw uthi keleŋa no, ŋwari ŋwai a megen apai kwaio gwuŋun. 26 A gwina gwigwodhaijo ai ko, a gwiter manaŋ gwina gwigwodhaijo, ando kworoŋo‐thiril peth. 27 A gidon a kwa aji ŋwai ko. 28 Gi lamun lina ladhil liji dira dai kwa ibigwe gwaji gwaro gwa dhei gi liji ibile liro kworoŋo‐thiril? ŋinena agilo kwereny peth. 29 Albi Yasuuⓐ aicinu, Nyaŋa liro gathi, nyaŋa lati liliŋidhi jitham a ŋoma ŋa Kalo no. 30 Gi lamun lina ladhil liji dire dai lati lathago laio no, a la lati lathugini no, alro ŋinena malaayka lina lathije gi Sama. 31 Abi gi dhuŋun dha dhidire dai, nyaŋa lati limabiŋaijo gi jitham ganu dhuŋuna dhina dhabiŋu Kalo, ŋwarnu, 32 Nyi gwiro Kalo ga Ibraahiim, nyiro Kalo ga Isẖaag, nyiro Kalo ga Yaⓐguub na? Kalo gati giro ga liji lina laio no, ŋwubiro Kalo ga liji lina limidho. 33 A dina ma liji diŋini dhuŋuna ibidhe, alali galo dir gi taⓐliim dhuŋun.
Othaije galo gwan amr gwina gwibuthanu
34 Abi ma Farriisiyiin diŋini darnu gwimajiye S̱adduugiyiin jigwoiny, alauradha liduŋw. 35 A gweta degen, gwiro kwiji gwina gwathapai ŋiro ŋa naamuus, diralaŋ, ŋwugeje, ŋwothaije galo, ŋwaici, 36 Muⓐallim gwai, amr gwiro gwirau gwa naamuus gwina gwibuthanu peth? 37 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Uminyu Kwelenya gwina gwiro Kalo guŋa dhugor dhai dhuŋa peth, a dhigirim dhai dhuŋa peth, a ŋadigireny ŋai ŋuŋa peth. 38 Amr ibigwa gwiro gwina gwiranu kwerkwereny a gwibuthanu peth. 39 A gwina gwigwodhaijo gwirna minoŋ, aram ŋa gwuminyi kwijo gwina gwijaijiyanya gwai galo gwiro ŋinena uminyaŋana gwidom gwuŋa. 40 Awaamir ibigwa ram naamuus peth a nebiŋa ladidhine.
Othaije galo gwan al Masiiẖ
41 Dina jo Farriisiyiin daurithadha liduŋw, al Yasuuⓐ othaije galo, ŋwulaici, 42 Nyaŋa latharnu al Masiiẖ gwiraŋ? Gwiro ŋari ŋa dhei? Alaicinu, Gwiro Ŋari ŋa Daawud. 43 Ŋwulbaicinu, Abi akwai abi Daawud dhigirim dhai dhedha jiriny jan Kweleny, ŋwarnu, 44 Kweleny gwabiŋaijo Kwelenya gwiny, ŋwaici, Jalo gi dhoi dhiny dhina dhiro dhiŋir, di minyi ruje lijo gidhur ga ŋwora ŋwuŋa lina likiyanyalai? 45 Ada gwima Daawud aici, Kweleny, abi gwaro ŋari ŋuŋun akwai? 46 Abi kwiji erna gwetipo gwina gwawurujo galo, albi dhenya; athil uthi ŋoma gwal othaije galo dhuŋun dhai dhetipo manaŋ no.
Ŋen ŋəwujənu ŋəd̶əsa d̶əd̶əma
(Luka 14:15-24)1 Na Yesu nəŋəlwaɽəṯi led̶a təŋ ŋenŋa ŋəwujənu nəŋaṯa, 2 “Ŋen ŋəŋələŋe ŋelo ŋarno ŋen ŋeləŋ gənəŋ gid̶u d̶əsa d̶oɽra ŋen ŋanṯa id̶ia gəlëɽəŋu gamaṯa wasen eɽa. 3 Na eləŋ nəŋəd̶waṯe ləbai ṯa aləlwaɽəṯi led̶a ildi lundəd̶ənu ṯa alela, orn led̶a ldəned̶e leṯo. 4 Na eləŋ nəŋəd̶waṯe ləbai təŋ nəŋaṯa, ‘Mbər ñalwaɽəṯi led̶a ildi lundəd̶ənu ṯa, Seicr, egaṯoɽaṯo d̶əsa d̶əge. Ñənḏəri na d̶wala d̶əd̶əwo d̶aɽiñənu na laŋge pred̶ laṯuɽeinu. Elar ñase!’ 5 Orn led̶a ldəd̶aməce eləŋ eŋen ldabəṯa alo yerto. Ed̶a gənəŋ gabəɽo igii na gənəŋ gabəɽo eḏokan d̶əlëɽəŋu. 6 Na led̶a ildi ləṯënu ldëndi ləbai ldəlnaice ŋen ŋubwa ŋeicia ldələɽiñe. 7 Ndə eləŋ gəno ŋen ṯia nəŋəciṯano kaiñ nəŋəd̶waṯe askari ilëɽəŋu niyəɽiñe led̶a ildi ləɽiño ləbai niyuɽi irnuŋ gegen. 8 Nṯia nəŋəlwaɽəṯi ləbai ṯa, ‘Đəsa d̶əd̶əma d̶aṯuɽeinu orn led̶a ildi lundəd̶ənu lero lərəjad̶aṯa eŋen ṯa aləse. 9 Mbər erad̶ pred̶ rirnuŋ ñurndəd̶ia led̶a ildi ñagələfid̶ia ṯa aleṯa nḏəsa’. 10 Nṯia ləbai ldəɽe erad̶ ldəmama led̶a pred̶ ildi ləfid̶əlo ildi leicia na ləŋəra. Na eɽa nəŋunḏeini led̶a ano laijəbaṯo.
11 “Na ndə eləŋ geṯo ṯa aŋəseici led̶a ildi lundəd̶ənu, nəŋəseici ed̶a gənəŋ igi gero erenia nano gəd̶əma, 12 nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Oraiñ, agënṯu ṯau alo isi erenia geraŋa nano gəd̶əma?’ Orn ed̶a nəŋəbwaiñe ŋəma. 13 Orn eləŋ nəŋeiṯi ləbai ṯa, ‘Akasəmar rəŋ na rəmanəña ñamëuwəṯi iŋərəm ndëuwər. Đara na d̶əsaṯa eŋad̶ lid̶i aləfeṯe’. 14 Ŋen ŋanṯa led̶a lwaiña lundəd̶ənu orn lətëfr luṯənu.”
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋəd̶ənaid̶ia ṯolba
(Margus 12:13-17Luka 20:20-26)15 Na Alfarisiyin niyeɽe ṯaiɽwataid̶o ṯa aiyəfid̶i ŋen ŋənəŋ gəlwaɽo mənna aiyəmëundeici. 16 Oro niyemad̶weiṯi ṯaləmis esen ŋu nano led̶ala lëləŋ Iruḏus na lënəŋulu ldəmeɽəd̶e ldaṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, ñagaləŋeṯo ṯa fəŋa d̶eṯəm. Agəbërrəŋaicia led̶a ŋen ŋə-Rəmwa rad̶əra rəd̶eṯəm na agaber agəbəɽəca ŋeniano ŋəled̶a, ŋen ŋanṯa agaber agəseicia ŋəmëɽria ŋəled̶a. 17 Nṯia lwaɽəṯənde agaṯau? Alganun yabaṯa ṯa ŋen ŋëpi ndə ñagənanaica eləŋ goɽra gə-Roma ṯolba walla ŋen ŋafo mənna?” 18 Orn Yesu nəŋələŋeṯe ŋen eŋen ŋeicia nəŋaṯa, “Ya led̶a ñəŋgi ñagerṯo ŋen ŋəɽijan, ñagaiñinḏeicia ed̶a? 19 Aŋaicəñr gərus yeṯolba.” Na led̶a ldəmanaice gərus yarno lkairia, 20 na Yesu nəŋəleɽəd̶e nəŋaṯa, “Sura yəsëgi isi na ŋwëɽiña ŋəsëgi nəgərus?” 21 Lënəŋulu ldəmeiṯi ṯa, “Ŋ-Eləŋ goɽra gə-Roma.” Orn gënəŋu nəŋəlwaɽəṯi ṯa, nṯia, “Naicr Eləŋ goɽra gə-Roma laŋge ildi əllëɽəŋu, na naicr Rəmwa laŋge ildi əllëɽəŋu.” 22 Ndə ləno ŋen iŋi, lënəŋulu ldirəwano kaiñ ldəmaŋgiṯi ldabəla.
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋəd̶ətwod̶a eŋəɽaiñ
(Margus 12:18-27Luka 20:27-40)23 Eloman lakəl led̶a ləmaṯan i-Saḏḏugiyin isi yebaṯa ṯa d̶ətwod̶a eŋəɽaiñ d̶ero, ldeṯa Yesu nano ldəmeɽəd̶e ldaṯa, 24 “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, Musa gaṯa ṯa, ‘Ndə ed̶a gənəŋ gerṯo wasen, orn nəŋaiye ñere ñero, orəba gəlëɽəŋu gid̶i aŋəme wasen aŋəmaləŋəṯi ñere’. 25 Ldaṯa təŋ, lorəba lafo d̶enəŋ ldəməñe ləɽijan. Orəba gənëiñua garno wasen orn nəŋaiye ñere ñero, nəŋgiṯi wasen ŋen ŋanṯa orəba gwomən. 26 Na orəba nəŋərraṯe igwuji orn nəŋaiye ñere ñero, na orəba gwomən gid̶u ṯia com, na lorəba pred̶ ldaməlad̶e igwuji ldaiye ñere ñero. 27 Na nḏurṯalo wuji nəŋaiye com. 28 Iliga ləd̶ətwod̶a eŋəɽaiñ wuji gid̶i aŋəɽeṯe wasen gəsëgi? Ŋen ŋanṯa lënəŋulu lafo lamamo pred̶.”
29 Orn Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, “Ñagafo mənna kaiñ ed̶a! Ŋen ŋanṯa ñagaijəba ad̶am gə-Rəmwa na ŋabəɽa ŋə-Rəmwa com. 30 Ŋen ŋanṯa led̶a lid̶i lətwod̶o eŋəɽaiñ lënəŋulu laber lid̶i almaməd̶e na laber lid̶i almaməni, orn lid̶i alarneṯe malaiyəka isi yefo elo. 31 Na eŋen ŋəd̶ətwod̶a eŋəɽaiñ, ñagero ñagəbëgəria ŋen Rəmwa rəlwaɽəṯənde, 32 ‘Igënəñi egaɽo Rəmwa r-Ibrayim na egaɽo Rəmwa r-Isag na egaɽo Rəmwa rə-Yagub’. Rënəŋu rero rəɽia Rəmwa rəled̶a ildi laiyo orn raɽo Rəmwa rəled̶a ildi ləməṯia.” 33 Na ndə led̶a ləno ŋen iŋi nəŋen nəŋəlajəbinṯi ŋen ŋanṯa d̶ërrəŋaid̶ia d̶əlëɽəŋu.
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋəɽənda ig-Alganun
(Margus 12:28-34Luka 10:25-28)34 Ndə Alfarisiyin yeno ṯa Yesu gid̶u Asaḏḏugiyin yebwaiña ŋəma yënəŋulu niyerraid̶e ldəɽo, 35 na ed̶a gənəŋ iŋulu gəɽo ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun nəŋəminḏeici nəŋəmeɽəd̶e. 36 Nəŋaṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, fəŋen ŋaŋga ig-Alganun ŋəɽənda elorəb pred̶?” 37 Na Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen nəŋaṯa, “Bwiṯu Eləŋ Rəmwara rəlaɽəŋa araga pred̶ na usilaga pred̶ na ŋəṯəɽaŋa pred̶. 38 Fəŋen ŋənëiñua ig-Alganun yi-Rəmwa na ŋəɽənda elorəba. 39 Na fəŋen ŋəɽaico orəba gəɽijan ig-Alganun ṯa, ‘Bwiṯu ed̶aga igi gəɽo ëuwər garno etam gəlaɽəŋa’. 40 Ŋen iŋi ŋəɽijan ŋaɽo ad̶una ig-Alganun pred̶ yi-Musa na eŋen pred̶ ŋalanəbiya.”
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋ-Almasiya
(Margus 12:35-37Luka 20:41-44)41 Ndə Alfarisiyin yerraid̶o ldəɽo, Yesu nəŋəleɽəd̶e, 42 nəŋaṯa, “Ñagaṯau eŋen ŋ-Almasiya? Gënəŋu gaɽo Id̶ia gəsëgi?” Yënəŋulu nimeiṯi ṯa, “Almasiya gaɽo Id̶ia gə-Ḏawuḏ.” 43 Gënəŋu nəŋəleiṯi ṯa, “Ndə ŋen ŋəfo ṯia, ŋen ŋanṯau Usila Gətəɽe gənaico Ḏawuḏ ŋen nəŋəmënəci, ‘Eləŋ’? 44 Gënəŋu gaṯa,
‘Eləŋ Rəmwa ralwaɽəṯu Eləŋ Rəmwa rəlëɽəñi ṯa,
ɽaŋo alo nḏəŋ d̶əŋaicəba d̶əlëɽəñi
ŋen igəmulu igəbëɽia led̶a ildi ləgeiyaŋa alo
erəmanəña id̶urṯu rəlaɽəŋa’.
45 Ndə Ḏawuḏ gënəcu Almasiya ‘Eləŋ’. Ŋen ŋanṯau gəɽia Id̶ia gəlëɽəŋu?” 46 Na ed̶a gero gənəŋ gəɽwad̶aṯa gəmuɽəbiṯia eŋen kwai kwai, na led̶a pred̶ ldəmëd̶əñiṯi lderṯe ləmeɽəd̶ia ŋen ŋənəŋ təŋ.