Maryam gwa Betⓐanya gwibulujo Yasuuⓐuŋw ŋela ŋwora nono
1 Ŋwamun nyiril kwereny nanaŋ Ŋidwa ŋa dh’Abrico ŋat ŋijo no, a Yasuuⓐ ela Betⓐanya, kalo gina gijina Liⓐaazar gwina gwaio, gwina gwidireyuŋw dai. 2 Alligitijo ŋida ŋa dheny keraga; a Martha je dapai ŋiro; abi Liⓐaazar ro gweta degen gwina gwijaijo tharabeza galo. 3 A Maryam apa ŋela ŋina ŋiro gwudhurul gwar roṯl gweta, a luro luŋun liro gwarush gwoinyadho, ŋwulbuluje Yasuuⓐuŋw ŋwora nono, ŋwudamire ŋwora ŋwuŋun uru yai; a dunu ame galo gwudhurula gwa ŋela. 4 Abi Yahuudha al Iskharyuuṯi, gwina gwiro thilmiz dheta dhuŋun, gwina gwiro ŋari ŋa Simⓐaan, gwina gwaji gwuŋwunugejiye, arnu, 5 Kworaŋ athibi ŋela ibiŋa ŋina ŋiro gwudhurul ilinu jinia die‐a‐nus̱s̱, aldhedhini lijo lina lati luthi ŋida no? 6 Gwaro minoŋ, ŋinena athuŋwuminyu lijo lina lati luthi ŋida no, abi ŋinena ruŋw gwuram, ŋwuthi ŋilgu, athuŋwun enya. 7 A Yasuuⓐ arnu, Abricul; gwimageta ŋela ibiŋa momaŋ gi lamun liny ladhi gwuricini. 8 Abi liji lina lati luthi ŋida no lathanyalije gigina; abi alŋa lati lathije gigina no. 9 A Yahuud loinyadho liŋa darnu gwo mine, athilidhi daŋa Yasuuⓐuŋw dogo no, albari laŋa Liⓐaazaruŋw ko, gwina gwidireyuŋw dai. 10 Abi leleny la gusus abiŋaijiye alari larinya Liⓐaazaruŋw ko. 11 Gi dhuŋun dhuŋun a Yahuud loinyadho alela, aluminyi Yasuuⓐuŋw.
Yasuuⓐ gwudhi Urushaliim gwiro ŋinena gweta gwina gwidhinyu lijo kalo ga ŋoŋor
12 A bigunu liji loinyadho lina liludhi ŋidwa, a maldiŋini darnu Yasuuⓐ gwa gwiludhi Urushaliim, 13 alapai durna da nyida, alela, alari gwalibudhe, alure gwula, alarnu, Us̱anna; gwiŋir dhugore gwina gwiro Malik gwa Israayiil gwina gwidhi firiny jai ja Kweleny. 14 A dina ma Yasuuⓐ buje ŋurigaŋa ŋeta ŋina ŋogaŋ, ŋwunalalaŋ; gwiro ŋinena ulinuŋwuna, 15 Athanya dhenyo no, ŋera ŋai ŋa S̱aahyuun; aŋadhi, malik gwuŋa gwa gwidhi ŋari alaŋ ŋa ŋurigaŋ. 16 Dhuŋun ibidha dhati dhiliŋidhi calmiz juŋun kwereny no; abi maji ma Yasuuⓐ majidhini alaŋidhini darnu dhuŋun ibidha dhuludhinu dugun, alupijo dhuŋuna ibidha. 17 A liji lina lijilai dina muŋwurnie Liⓐaazaruŋw gi dhel ganu, ŋwudireya dai, liro shuhuud. 18 Gi dhuŋun ibidha albudhe liji lai ko, ŋinena diŋinilo darnu gwapo ŋiro ibiŋa ŋina ŋipiŋipa. 19 A Farriisiyiin abiŋaijiye alarnu, Aŋadhul, gwati gwidhinyana no. Aŋadhul, gwima liji la gidhila gwuje.
Bupe gwa Yuunaaniyiin
20 A Yuunaaniyiin coŋ je lina liludhi liji lai liter dorthadha gi ŋidwa. 21 A ŋediŋa ela di Fiilibbus, gwina gwa Bets̱aida gwa Jaliil, alothaije galo, alaici, Kweleny gwai, anaŋa lara laŋa Yasuuⓐuŋw. 22 A Fiilibbus ila ŋwabiŋaijo Andaraawusuŋw; a Andaraawusŋa Fiilibbus gwai abiŋaijo Yasuuⓐuŋw. 23 Al Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwulaici, Saaⓐa jimila jadhi jai Ŋari ŋa liji majidhini. 24 Titiganu, titiganu, nyi gwa gwacaijinu, Ada lon lati limide kwiyaŋ ŋwai no, laje cucun; abi ada limai, luthi je joinyadho. 25 Gwina gwathuminyi midhuŋw gwuŋun gwaji gwuŋwdhudhie; a gwina gwathidoinya midhuŋw gwuŋun kidhila ibiga gwaji gwuŋwdima di midhe gwortal. 26 Ada kwiji gweta gwiminyupijo ŋiro, abrico nyi gwuje; a kalo gina ginyinje, gan gadham giny je ko; ada kwiji gweta gwiminyupijo ŋiro, ŋeda gwa Babo gwiny neye. 27 Nyi gwa gwike dhugore ŋinena; a nyi gwarakwai? Babo, gileyiny gi saaⓐa ibija. Abi gi dhuŋun ibidha nyi gwiludhi gi saaⓐa ibija. 28 Babo, majidho jiriny juŋa. A gwulo ula Sama, ŋwarnu, Jiminyil majidhe, a jaji jinyil majidhe manaŋ. 29 A liji lina lidhunadhi aldiŋini, alarnu lirainy limirinu ganu; a liter arnu, Gwabiŋaijo malaak. 30 Al Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwulaici, Gwulo ibigwa gwati gwiludhi diginy no, ŋwubeladha dagalo. 31 Ŋinena ro ẖukm gwa gidhila ibiga; a ŋinena a dhaji kweleny gwa gidhila ibiga guthini por. 32 A nyi, i ada nyi gwimadirini kwiyaŋ, a nyi gwaji gwodha lijo peth diginy. 33 Gwabiŋu minoŋ duŋwulaŋajo darnu gwaji gwai akwai. 34 A liji aicinu, Anaŋa lidiŋinu gi naamuus darnu al Masiiẖ gwathije gwortal; kworaŋ ŋa barnu Ŋari ŋa liji ŋaji ŋadirini? Ei bigwiro Ŋari ŋa liji? 35 Al Yasuuⓐ aicinu, Ŋinena nanaŋ gwitiny fure gwa gwijajina ganu. Idhidhul galo ŋinena uthanya fure, dathathanya abrico girim gajin eladha alaŋ no; a gwina gwelila galo kirim gwati gwaliŋa kaloŋa gina giludhuŋwuna no. 36 Ŋinena nanaŋ uthanya fure, uminyul fure, danyaro keleŋa ga fure. Yasuuⓐ gwabiŋu dhuŋuna ibidha, ŋwela, ŋwugilibini degen.
Liji la Yahuudiiya lina lati luminyu no, abi calmiz coŋ uminyi nyim
37 Abi lathuŋwulupijo ŋiro ŋoinyadho ŋina ŋipiŋipa gi je ganu jegen, athil buminyu no. 38 Di dhuŋun uthi je ganu dhina dhari dhai nebi Ishaⓐya dhina dhabiŋuŋw, ŋwarnu, Kweleny, ei gwimuminyi dhuŋuna dhuri? a dhoi dha Kweleny dhimaŋini dei? 39 Gi dhuŋun ibidha al lati luthi ŋoma luminyi no, ŋinena arna Ishaⓐya manaŋ, 40 Limuŋwulrimeye gi je, ŋwulbiriye dugore degen; dathildaŋudhi galo je jai jegen no, athi dugor degen liŋidhi no, alurla dugore galo degen, linyil iŋiriye nono. 41 Dhuŋun ibidha dhara dhai Ishaⓐya, dina aŋadhuŋw majdh gwuŋun, ŋwunabiŋa. 42 Abi leleny loinyadho ko uminyi ŋeduŋw; abi gi dhuŋun dha Farriisiyiin athil tejo galo no, athil lari lal Farriisiyiin teye majmaⓐ no. 43 Ŋinena uminyilo majdh gwa liji gwoinyadhanu gi majdh gwa Kalo.
Dhuŋun dhitiny gi taⓐliim dha Yasuuⓐ
44 A Yasuuⓐ urnie, ŋwarnu, Gwina gwuminyi, gwati gwinyuminyi no, ŋwubuminyi ŋeduŋw gwina gwukejiny. 45 A gwina gwinyaŋa, gwaŋa ŋeduŋw gwina gwukejiny. 46 Nyi gwidhi gwiro fure gwadhi gidhila, a gweda gwina gwinyuminyi gwati gwaje kirim no. 47 Ada kwiji gweda gwimadiŋini dhuŋuna dhiny, athuŋw buminyu no, gwati gwinyakimiye no; ŋinena athinyiludhi dakimiye lijo la gidhila no, abi dinyi gilaŋiye lijo la gidhila. 48 Gwina gwiny irini, a ŋwudoinya dhuŋuna dhiny, gwuthi gweta gwa dhakimiye; dhuŋun dhina dhabiŋiny dhai dhiro dheta dheta dhina dhaji dhakimiye gi lamun lina laji lamra. 49 Nyi gwati gwabiŋu gwiren no; abi Babo gwina gwukejiny gwidhedhiny amr, aŋ gwiro gwina gwinyi gware, a gwina gwinyi gwabiŋi. 50 A nyiliŋa darnu amr gwuŋun gwiro gwadhi midhe gwortal; a dhuŋun dhina dhabiŋiny dhiro ŋinena abiŋaijinyina Babo, a minoŋ nyi gwabiŋi.
Ŋen Yesu gaicwad̶ənu alo yi-Beṯania
(Maṯṯa 26:6-13Margus 14:3-9)1 Ŋen ëməd̶ia gəfo ṯwaiñ gəbërnia Alfissa, ñoman ñəṯënu d̶enəŋ ldəməñe lonto, Yesu nəgabəṯa alo yi-Beṯania alo isi Liasər gəfau, igi gënəŋu gətud̶ima eŋəɽaiñ. 2 Lënəŋulu ldid̶iṯi d̶əsa alo ŋen ŋanṯa ŋu, na Mard̶a ṯaŋəliṯu ŋəmëɽria, na Liasər ldəse Yesu ŋəla. 3 Nṯia Mariam nəŋəme ŋela ŋerṯo roṯəl ŋəbërnia narḏin iŋi ŋəmwad̶a gaiñəla, ŋerṯo ilia ywaiña kaiñ, nəŋəcwad̶e Yesu rəmanəña nəŋəɽrred̶e iriya yenenda na d̶əmwad̶a nḏəfeḏe egeɽa pred̶ d̶əŋela. 4 Orn Yaud̶a Iskariyuṯi, maje igi gəɽo ṯaləmis yi-Yesu (igi gid̶i aŋəmanaid̶e) gaṯa ṯa, 5 “Ŋen ŋanṯau ŋela iŋi ŋero ŋəbəlid̶ənia algərus yarno jənei miyya d̶iɽijin na aləgərus ainaneini led̶a ildi ləɽo ləbai?” 6 Gënəŋu galwaɽo ṯia gerṯe ŋen ŋanṯa gəbwa led̶ala ləɽo ləbai, orn ŋen ŋanṯa gënəŋu gaɽo oɽom, na gënəŋu garrəpa ërrua galgərus na gaiyaməd̶aṯa etam gəlëɽəŋu. 7 Orn Yesu nəŋaṯa, “Ŋgiṯəmar! Gënəŋu garəmoṯo ŋela ŋen ŋanṯa loman ləd̶ura d̶əlëɽəñi. 8 Ñagafo led̶ala ildi ləɽo ləbai ñəgaɽaŋalda ṯaica ṯaica, orn igënəñi ləgerr ləgafiar jaica jaica.”
Ŋen ŋəd̶əgeiya Liasər
9 Led̶a lwaiña ig-Alyawuḏ ləno ŋen ṯa Yesu gwëtu alo yi-Beṯama, ldela gerṯe ṯa aləseici Yesu gonto orn ṯa aləseici Liasər igi gënəŋu gətud̶ima eŋəɽaiñ. 10 Nṯia nələŋ nəkana ṯanəɽwatad̶o eŋen ṯa anəɽiñe Liasər com, 11 ŋen ŋanṯa eŋen ŋəlëɽəŋu led̶a lwaiña ig-Alyawuḏ ləfo ləṯad̶əlo ldëndi ŋen ŋə-Yesu.
Ŋen Yesu gënṯu alo yi-Ursalim ŋaɽrwaŋa
(Maṯṯa 21:1-11Margus 11:1-11Luka 19:28-40)12 Na eloman leṯeɽe led̶a lwama ildi leṯo nëməd̶ia ndə ləno ṯa Yesu gwëtu geṯo alo yi-Ursalim, 13 ldəme iɽəṯia ldəməñe ṯa alopəd̶aid̶e Yesu ŋəla, na lafo laɽwata pəlelo, ldaṯa,
“Rəmwa arnaneini ŋaɽrwa!
Gënəŋu gabuŋənṯu igi geṯo igirəŋ g-Eləŋ Rəmwa!
Fəŋu Eləŋ galo y-Israyil!”
14 Yesu nəŋəfid̶i ŋəɽiŋgia ŋəta nəŋəborṯe, ŋen ŋarno ŋəwërd̶ənu egad̶am gə-Rəmwa ṯa,
15 “Ŋerṯe agəd̶əñialo ya irnuŋ gə-Siyun!
Nwanəd̶o, eləŋ gəlaɽəŋa gid̶i aŋela, gaborṯo ŋəɽiŋgia ŋəta.”
16 Liga ildei ṯaləmis ilëɽəŋu yaijəba ŋen iŋei, orn ndə Yesu gətud̶inu nəŋəneini ŋaɽrwa d̶əge, lënəŋulu ldəlëldəŋəd̶eini eŋen iŋi ŋəwërd̶ənu iŋu, na ṯa led̶a liṯəma ŋen iŋi. 17 Led̶a ildi lafo Yesuŋəla ŋen gundəd̶u Liasər ed̶el gətud̶ima eŋəɽaiñ, lafo laɽwataid̶ia eŋen kaiñ iŋi ŋid̶ənu. 18 Na ŋen ŋafəṯia led̶a lwaiña ldəməñe ṯa alopəd̶iad̶əlda, ŋen ŋanṯa lënəŋulu lano ṯa gënəŋu gid̶u aŋwara. 19 Ŋen ŋafəṯia Alfarisiyin ṯaiɽwataid̶o eŋen niyaṯa, “Ñagaseicia ṯa ñagaber ñagəɽwad̶aṯa ñagëbəd̶ia wagənəŋ! Liji pred̶ lamaiyəteṯa alo!”
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia d̶-Alyunaniyin
20 Na led̶a lafo ləmaṯan ig-Alyunaniyin iŋulu ildi leṯo nëməd̶ia ṯa aləbuŋṯi Rəmwa, 21 ldabəṯa Filibus nano (igi geṯo alo yi-Beṯsaiḏa alo yi-Jalil) ldəmekeɽəd̶e ldaṯa, “Ya eləŋ, ñagwonaṯa ñəgaseicia Yesu.” 22 Filibus nəŋəlwaɽəṯi Anḏərawus, na Filibus na Anḏərawus ldəɽe ndəm ldəlwaɽəṯi Yesu. 23 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Liga leṯo d̶əge ildi Id̶ia gə-Led̶a gəneinia ŋaɽrwa ŋoɽra. 24 Đeṯəm, d̶eṯəm, igandəlwaɽəṯia ṯa, ndə lwana lero ləbəɽiṯialo id̶ud̶a na lero ləbaiya, lid̶i aləfeṯe alsoŋ. Orn ndə laiyo lid̶i aləŋe ləd̶ia lwaiña. 25 Ed̶a igi gərəmoṯwa d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu gënəŋu gid̶i aŋəṯwe, orn ed̶a igi gəned̶o d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu egalo isi, gënəŋu gid̶i aŋərəmoṯe ŋen ŋanṯa d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte. 26 Ndə ed̶a gənəŋ gwonaṯa gəñiṯia ŋəmëɽria, ŋgiṯəmar aŋaiñəteṯe na alo isi egəfau, gënəŋu gid̶i aŋaufeṯe com. Na ed̶a gənəŋ igi gəñiṯia ŋəmëɽria, Bapa gid̶i aŋəmanaice d̶amia.
Ŋen Yesu gəɽwato eŋen ŋəŋəɽaiñ ŋəlëɽəŋu
27 “Đəñid̶i usila gəlëɽəñi gagərd̶o kaiñ. Egalwaɽa ṯau? ‘Bapa, ëbəriñi iliga ildi’? Orn egeṯo ŋen ŋanṯa liga ildi. 28 Bapa naico irəŋ gəlaɽəŋa ŋaɽrwa!” Oro olia nəŋela elo nəŋaṯa, “Eganaico ŋaɽrwa d̶əge, na igid̶i enaice ŋaɽrwa təŋ.” 29 Ndə led̶a lwaiña ildi ləmaṯurwa nano ləno olia, ldaṯa, rəmwa rëbwuɽəniano, orn led̶a lwomən təŋ ldaṯa, “Malaiyəka yamaɽwatiṯia!”
30 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Olia igi geṯo gerṯe ŋen ŋanṯa ñi, orn ŋen ŋanṯa ñaŋ. 31 Alo isi yakəmənia d̶əñid̶i, eləŋ galo isi gawujənia ndëuwər, 32 ndə igënəñi igapənu alo niyabeini elo, igid̶i ibəlid̶ini led̶a pred̶ ñi nano.” ( 33 Gënəŋu galwaɽo ṯia ṯa aŋələŋaici ŋen gid̶i aŋaiye ṯau.)
34 Led̶a ildi lərraid̶o ldəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ñagano eŋen ŋ-Alganun ṯa, Almasiya gafia bəɽəbəte, na fəṯau agabaṯa ṯa, Id̶ia gə-Led̶ad̶eṯəm gabeinia elo? Ǝsëgi gəɽo Id̶ia gə-Led̶a?” 35 Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Arrerre gid̶i ñafeṯəlda iliga lobəlano. Erldr ŋen ŋanṯa ñagerṯo arrerre ṯa ŋərəm aŋerṯe ŋəndeṯa nano. Ed̶a igi gəbərlda iŋərəm gaijəba ṯa gabəṯa ŋga. 36 Aŋënṯr ŋen ŋarrerre ŋen ŋarno ñagerṯo ṯa ñaɽeṯe ləd̶ia larrerre.” Ndə Yesu gəlwaɽo ṯia nəŋəloməñe nəŋələbəjeini.
Ŋen ŋəled̶a lero ləbëndia ŋen alo Yuḏiya
37 Gënəŋu gafo gid̶u aŋwara ywaiña ŋulu nëiñua orn lderṯe ləbëndia ŋen ŋəlëɽəŋu, 38 ṯa ŋen ŋənabi Isaiya aŋəɽiñəd̶eini iŋi gəlwaɽo ṯa,
“Ya Eləŋ, əsëgi gëndu ŋen eŋaiñ?
Na əsëgi gəneinu d̶əŋ d̶wonḏəṯo kaiñ d̶-Eləŋ Rəmwa?”
39 Ŋen ŋafəṯia lënəŋulu lero ləɽwad̶aṯa ləbëndia ŋen, ŋen ŋanṯa Isaiya galwaɽo təŋ ṯa,
40 “Rəmwa rid̶u isi esen irəmiṯu
na ndrid̶i ŋəṯəɽa eŋen ŋəɽo təgətəg
ndrid̶i nare enen nəbɽwaŋəno
ṯa alerṯe ləɽwad̶aṯa ləseid̶ia isiya
na alerṯe lələŋeṯa enare enen ṯa aləñoɽəbaṯe nano ṯa ileid̶i.”
41 Isaiya galwaɽo ṯia ndə gəseicu ŋaɽrwa ŋəlëɽəŋu, nəŋəlwaɽe eŋen ŋəlëɽəŋu. 42 Orn d̶eṯəm led̶a lwaiña enələŋ ldëndi ŋen ŋəlëɽəŋu orn lero ləɽwata pəlelo ŋen ŋanṯa lad̶əñia Alfarisiyin, ṯa lid̶i alətərinṯi emajma. 43 Ŋen ŋanṯa lwonaṯa ṯa led̶a aldənanaice d̶amia d̶əməñaṯo d̶amia d̶ə-Rəmwa.
Ŋen iŋi Yesu gërrəŋaicu led̶a
44 Yesu galwaɽo pəlelo nəŋaṯa ṯa, “Ed̶a gëndu ŋen ŋəlëɽəñi gerṯe fəṯa gëndu ŋen ŋəlëɽəñi təldaŋ orn com gëndu ŋen ŋəlëɽəŋu igi gəd̶waṯəñe, 45 na ed̶a gaiñondaṯa gamwondaṯa com igi gəd̶waṯəñe. 46 Egeṯo alo egəɽo arrerre ṯa ed̶a igi gëndu ŋen ŋəlëɽəñi aŋerṯe gəfia iŋərəm. 47 Ndə ed̶a gənna ŋen ŋəlëɽəñi na gəber gəbëndia gerṯe fiñi egəmakəmia, ŋen ŋanṯa egero egeṯo ṯa yakəme alo orn ṯa yëbəri alo. 48 Ed̶a gəned̶əñe na gəber gəbëndia ŋen ŋəlëɽəñi, gënəŋu gerṯo ŋen iŋi ŋəmakəmia. Fəŋu olia egəɽwato, gid̶i aŋəmakəme eloman ildi lənḏurṯu alo. 49 Ŋen iŋi ŋad̶eṯəm ŋen ŋanṯa egero egəɽwata bəɽan, orn Đaṯa igi gəd̶waṯəñe gënəŋu galwaɽəṯiñi ŋen ṯa eɽwate ṯia. 50 Na egaləŋeṯo ṯa ŋen ŋəlëɽəŋu ŋaɽo d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte. Ŋen ŋafəṯia ŋen egəɽwatau, egaɽwata ŋen ŋarno Đaṯa gəlwaɽəṯiñi.”