Ŋiro ŋa calmiz jina jiro dure‐thiril‐a‐die a aura gwegen
1 Ma dhuŋun ibidhe erna a Yasuuⓐ uthini lijo ganu manaŋ, ŋwulago dure‐thiril‐a‐die, ŋwulukeje ram, ram, almadhina kalo peth gina gaji guŋwunela. 2 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Titiganu ŋiro ŋo ŋoinyadho kwogai a liji je coŋ la dhapai ŋiro. Othaijul Kwelenya galo gwa kwo, ŋwukeje lijo manaŋ alothadha ŋwona ŋwuŋun liduŋw. 3 Idhul; nyi gwa gwukejaje liro ŋinena jaŋal gi jamarainy ganu. 4 Athanya apo jurna ja gwarush, i nyilgu, i caudhe no; athathanya mirudhi kwijo gi dhai no. 5 A gi dunu peth gwina gwathanyan uni, athanya are minoŋ kwereny, Audhaijiye galo, liji lai la dunu ibigwa. 6 A ada kwiji gweta gwimanje gwina gwuthi audhaijiyuŋw galo, a audhaijiye galo gwalo gwaje dugun; ada gwati gwimanje no, gwaji gwauradha dagalo. 7 Athanya jalo gi dunu gwetipo nyaneny nyaniye ŋida ŋina ŋajil liji upijo; gwina gwathapai ŋiro gwaudhi dapai ujra yuŋun. Athathanya gathanu duna gwina gwathanyanje nyalabaje duna gwiter no. 8 Mathanya ela gi len leta maji liji uminyi, athanyeny ŋida ŋina ŋathajil upijo. 9 Athanyangeta lijo momaŋ lina luma, athanyal abiŋaijo, nyalaici, Gidhila ga Kalo gimaje githo dagalo. 10 Mathanya ela gi len leta mathaji liji uminyu no, athanya ela gi dai ganu peth da len ibile, nyarnu, 11 Anaŋa la librutho fura gwa len lalo gwina gwidirudhije nono dagalo; nyabiliŋa momaŋ darnu gidhila ga Kalo gimaje githo dagalo. 12 Abi nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Gi lamun ibile liji la Saduum laji liŋirani dugore gi liji la len ibile. 13 Nyaŋa laka dugore, liji lai la Kuuraziin; nyaŋa laka dugore, liji lai la Bets̱aida. Ada ŋiro ŋina ŋinaŋ ŋimupini gi S̱uur a S̱iiduun ŋina ŋimupini dagalo, alurle dugore galo degen ro dilaŋ, aljalo gi bruthe gwa jaro. 14 Abi liji la S̱uur a la S̱iiduun laji liŋirani dugore dagalo gi lamun la ẖukm. 15 A liji lai la Kafranaaẖuum, nyaŋa lalola Sama a? Nyaŋa ladhiŋudhini gi kalo gina gathin liji je lina laio. 16 Gwina gwathajidiŋini gwathinyidiŋini; a gwina gwathajirini gwathinyirini; a gwina gwathinyirini gwathirini ŋeduŋw gwina gwukejiny. 17 A liji ibile lina liro dure‐thiril‐a‐die alaura dugun iŋir gwai dugore, alarnu, Kweleny gwai, nyuriny ko nyathijuthejo nyuni manabiŋi jiriny juŋa. 18 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Nyi gwaŋadhi Sheṯaanuŋw dida Sama gwiro ŋinena fure gwa lirainy. 19 Aŋadhul, nyi gwajidhedha ŋelenya ŋa dhidota jumeo galo a jumu, a ŋa dhidota ŋoma galo peth ŋa Sheṯaan gwina gwikianyalai. A ŋidi ŋerna ŋina ŋa dhajumeye ŋiya. 20 Athanyabi iŋirii dugore maji ma nyuriny uthejo nyuni no; nyabiŋir dugore ŋinena ulinu jiriny jalo Sama.
Yasuuⓐ gwarnu shukran
21 A gi saaⓐa ibije Yasuuⓐ gwiŋir dhugore gi dhigirim, ŋwarnu, Babo, gwina gwiro Kweleny gwa Sama a gwa gidhila, nyi gwaicaŋa shukran ŋa gwimagilibiceje lijo lina libebra a lina luliminu ŋida ibiŋa, ŋabaŋajo keleŋa gina giro ŋwugur; a minoŋ, Babo, a dhuŋun ibidha dhimaŋini diŋir gi je ganu juŋa. 22 Babo gwiny gwidhedhiny ŋida peth; athibi kwiji gweta liŋidhi no, abi Babo gwiny liŋa cucun darnu Ŋari ŋan ei; athi kwiji gweta liŋidhi no, abi Ŋari liŋa darnu Babo gwan ei, a kwiji gwina gwaji gwa Ŋari aŋajo. 23 A Yasuuⓐ urla gi calmiz juŋun, ŋwulabiŋaijo nyim, ŋwulaici, Liji liŋir dugore lina luthi je ja dhaŋa ŋida ŋina ŋathanyalaŋa. 24 Nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Nebiŋa loinyadho a maluuk loinyadho lara laŋa ŋida ŋina ŋathanyalaŋa, athilbaŋadhi no; alari ladiŋini ŋida ŋina ŋathanyaldiŋini, athil bidiŋinu no.
Akwai alŋa labuje midhuŋw gwina gwathije gwortal?
25 A kwiji gweta gwina gwathapai ŋiro ŋa naamuus direlaŋ, ŋwugeje Yasuuⓐuŋw, ŋwaici, Muⓐallim gwai, nyi gwapaŋa nyibi midhe gwortal? 26 Ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Aŋ gwulinu gi naamuus? Ŋa gwathinabiŋaijaŋa? 27 Ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Aram ŋa gwuminyu Kwelenya gwina gwiro Kalo guŋa dhugor dhai dhuŋa peth, a dhigirim dhai dhuŋa peth, a ŋoma ŋai ŋuŋa peth, a ŋadigireny ŋai ŋuŋa peth; ŋuminyi kwijo gwina gwathanya gwai jaijiye galo gwiro ŋinena uminyaŋana gwidom gwuŋa. 28 Ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Ŋa gwabiŋu momaŋ; athaŋan are minoŋ abi ŋa gwamidhe. 29 A dina ari kwiji gwina gwathapai ŋiro ŋa naamuus gwaŋajo lijo dhuŋuna dhuŋun diŋir, ŋwothaije Yasuuⓐuŋw galo, ŋwaici, Eibi gwiro kwiji gwina gwathana gwai jaijiye galo?
Odaije gwa Saamiri gwina gwiŋir
30 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Kwiji gweta gwidhi Urushaliim ŋwela Ariiẖa, a luram mutha, alapa ciraŋa juŋun peth, alpi, algathani, ŋwuje githo dai. 31 A gasiis geta aji ŋwela gi dhai ibidhe; a dina muŋw aŋa, ŋwela dhai kuni. 32 A Laawi gweta ela ko, a dina muŋw ela kalo ibige, ŋwaŋa, ŋwela dhai kuni ko. 33 Abi kwiji gweta aji ŋwela gwina gwiro Saamiri, ŋwela kalo gina gijuŋwna; a dina muŋw aŋa, ŋwina. 34 Ŋwela dugun, ŋwuguke nyuri nyuŋun, ŋwunbuluje ŋela a ŋau ŋa dugur, ŋwalije ŋurigaŋ alaŋ ŋuŋun, ŋwodhadha gi manzila gweta, ŋwudima. 35 Bigunu ŋwapai rubu ram, ŋwudhedha kwijo gwa manzila, ŋwabiŋaijo, ŋwaici, Dimii, abi minyaura nyi gwaŋatujo gwarush gwuŋa gwina gwilijaŋa ŋida ŋiter. 36 Ŋa gwarnu ei gwiro kwiji gwina gwathilgwai jaijiye galo gi kwiji gwina gwipidhi luram gi liji ibile lina liro thiril? 37 Ŋwarnu, Kwiji gwiro gwina gwinudhi. A Yasuuⓐ arnu, Idhi, ŋanare minoŋ ko.
Martha a Maryam
38 A dina idhilo, alobani gi len leta; a kwa gweta gwina gwan Martha odhadha Yasuuⓐuŋw dunu dugun. 39 Ŋwuthi megen gwina gwiro ŋera gwina gwan Maryam, gwina gwathijaijo Yasuuⓐuŋw galo ŋwora ganu, athuŋw diŋini dhuŋuna dhuŋun. 40 Athilbi Martha upijo ŋiro, a dhugor miri; ŋwela dugun, ŋwaici, Kweleny gwai, au gwati gwinudhiny ŋinena abriciny maguri nyapai ŋiro cucun na? Abiŋaijo bai nyi gathaje uwa. 41 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Martha, Martha, ŋidi ŋoinyadho ŋathaŋal dhugor mirejo. 42 Aram ŋa gwuthi dhuŋuna dhetipo dogo; Maryam gwimuthi dhuŋuna ibidhe dhina dhiŋir dhina dhati dhalwala no.
Ŋen Yesu gəd̶waṯo ṯaləmis ered̶ia d̶enəŋ nalo ered̶ia gəɽijan na ndəjan
1 Orn Eləŋ Yesu gwoṯo led̶a lwomən ləɽo ered̶ia d̶ənəŋ nalo ered̶ia gəɽijan na ndəjan, nəŋələd̶waṯe nëiñua ləɽijan ləɽijan alo pred̶ isi gënəŋu gwonaṯa gwoməña. 2 Gënəŋu nəŋəleiṯi ṯa, “Ŋwana ŋaləŋo ŋwaiña kaiñ orn led̶a ildi lwanḏa lətëfr. Ŋen ŋafəṯia eɽəd̶r ed̶a gerṯo ŋwana ṯa aŋəd̶waṯe led̶a alɽe alwanḏe ŋwana ŋəlëɽəŋu. 3 Mbər egandəd̶waṯa ñagarno yaŋala isi yefo igalkəraiñ iligano. 4 Ñerṯe ñagapa gərus walla ërrua walla nḏəbina, na ñerṯe ñagənna ed̶a ëiñua ed̶ad̶. 5 Na eɽa gənəŋ ñagënṯiau, lwaɽr ananoŋ, ‘Ṯa d̶ëuṯaralo ad̶əfeṯe egeɽa igi’. 6 Ndə ed̶a gəfo gəŋënṯu d̶ëuṯaralo ed̶alo, ŋgiṯr d̶ənna ëiñua d̶əd̶ëuṯaralo ed̶alo ad̶əmafeṯe nano na ndə ed̶a gero gəbəŋënṯia d̶ëuṯaralo, d̶ənna ëiñua d̶əd̶ëuṯaralo ed̶alo d̶id̶i ad̶əndoɽəbaṯe nano. 7 Na ɽaŋr egeɽa gakəl ñase na ñəṯi laŋge led̶a lənaicəndəlo, ŋen ŋanṯa ŋen ŋaŋəra ṯa ed̶a gəbəd̶ia ŋəmëɽria aŋəneini d̶əpəɽa. Ñerṯe ñagəbəṯa eɽa gwomən təŋ. 8 Na alo pred̶ isi ñagwërnəṯia na led̶a ləndəŋënṯia sər ŋəsa iŋi lënəŋulu lənaicənde. 9 Akeid̶r led̶a lwuma lalo yakəl ñəlwaɽəṯi led̶a ṯa, ‘Ŋələŋe ŋə-Rəmwa ŋeṯənde ṯwaiñ’. 10 Orn alo pred̶ isi ñagwërnəṯia na led̶a ləber ləndəŋënṯia, mbər ed̶ad̶ ñəlwaɽəṯi ṯa, 11 ‘Abəɽətua igi gëndu rəmanəña eraiñ galo esalo ñagaməndəd̶einia na ŋen iŋi ŋaɽo ŋaməla ŋəgeiyande. Orn ləŋeṯr ṯia ṯa ŋələŋe ŋə-Rəmwa ŋeṯənde ṯwaiñ!’ 12 Igandəlwaɽəṯia ṯa eloman lakəl ɽ-Rəmwa d̶akəmia d̶alo yakəl d̶id̶i ad̶oɽreṯe d̶əməñaṯo d̶akəmia d̶alo yi-Səḏum.
Ŋen ŋirnuŋ igi gero gəbëndia ŋen ŋə-Rəmwa
(Maṯṯa 11:20-24)13 “Ya alo yi-Kurisin! Agid̶i ŋaneini ŋen ŋubwa, na ya alo yi-Beṯsaiḏa! Agid̶i ŋaneini ŋen ŋubwa, gəbanṯa aŋwara yoɽra isi yid̶ənu eñaŋ yafo yid̶ənu alo yi-Sur na alo yi-Siḏa, ṯa led̶a lalo yakəl laŋgiṯu ŋen eŋen ŋeida ram ldəɽaŋe egobwan ldëɽəni suwal nano, ldoɽəbaṯe Rəmwa nano. 14 Na eloman ildi Rəmwa rid̶i arwakəme alo, d̶akəmia ed̶alo d̶id̶i ad̶oɽreṯe d̶əməñaṯo d̶akəmia d̶alo yi-Sur na d̶alo yi-Siḏa. 15 Na aganəŋa, ya alo yi-Kafrnawum! Ŋəŋgi agabeinu elo, agid̶i ŋiruweicəni alo yeled̶a laiyo.” 16 Yesu nəŋeiṯi ṯaləmis ṯa, “Ed̶a gəndənaṯa gënəŋu gaiñənaṯa, na ed̶a gəndəned̶a, gënəŋu gaiñəned̶a na ed̶a gəned̶əñe gënəŋu ganed̶o Rəmwa irri rəd̶waṯəñe.”
Ŋen led̶a loɽəbəd̶o ildi ləd̶weinu
17 Oro led̶a ildei ered̶ia d̶enəŋ nalo ered̶ia gəɽijan na ndəjan ldoɽəbəd̶e d̶əŋərad̶a nano ldaṯa, “Ya Eləŋ, nusila neicia com nanaṯənde igirəŋ gəlaɽəŋa!” 18 Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Igaseicu Seṯan yiɽu elo garno rəmwa rəso. 19 Nṯia egandənaica ŋələŋe ṯaiñarldad̶aṯo imwa alo na ñogəɽar na ŋabəɽa pred̶ ŋə-Seṯan na yënəŋulu yaber yid̶i aiyəndəɽaice ŋen ŋənəŋ ŋeicia. 20 Orn ñerṯe ñagəŋəra nano ŋen ŋanṯa nusila neicia nid̶ənu nandənaṯa, orn ŋəreṯr nano ŋen ŋanṯa ndrəŋ enalo nawërd̶ənu elo Rəmwa nano.”
Ŋen Yesu gəŋërṯu Rəmwa nano
(Maṯṯa 11:25-27Maṯṯa 13:16-17)21 Iliga ildei Yesu nəŋəreṯe nano ig-Usila Gətəɽe nəŋaṯa, “Bapa igaŋërṯiaŋa nano, ŋəŋgi agəɽo Eləŋ gelo na galo ŋen ŋanṯa agaləbəjaico led̶a ŋen iŋi ildi lələŋeṯo ŋen nəsi na lwaiña ŋəṯəɽa orn agërrəŋaicu ñere ñərra ŋen. Đeṯəm Bapa ŋen ŋanṯa ŋen ṯia ŋafo ŋalaɽəŋa. 22 Bapa gəlëɽəñi ganaicəñe ŋen pred̶ na ed̶a gero gənəŋ gələŋeṯo ṯa əsëgi gəɽo Id̶ia, illi Đaṯa na ed̶a gero gənəŋ gələŋeṯo ṯa əsëgi gəɽo Đaṯa, illi Id̶ia na led̶a ildi Id̶ia gwonaṯa gəlëŋainia.”
23 Yesu nəŋəred̶eṯe ṯaləmis nano ilëɽəŋu nəŋəlwaɽəṯi aləsoŋ ṯa, “Isi yaŋəra nano isi yiseicia ŋen ñagəseicia! 24 Ŋen ŋanṯa igandəlwaɽəṯia ṯa anəbiya ywaiña na nələŋ nwaiña ləfo lwonaṯa ləseicia ŋen iŋi ñagəseicia, orn lero ləseicia, na lafo lwonaṯa lənna ŋen iŋi ñagənna orn lero lənna.”
Ŋen ŋəwujənu ŋed̶a gəŋəra galo yi-Saməra
25 Na ed̶a gənəŋ gatwod̶o igi gəbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun nəŋinḏeici Yesu nəŋaṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, igëbəd̶ia ṯau ṯa yerṯe d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte?” 26 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Ŋen ŋanṯau ŋəwërd̶ənu ig-Alganun? Agəbëgəria ŋen ŋanṯau ig-Alganun?” 27 Ed̶a nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Fəŋen iŋi ṯa, ‘Bwiṯu Eləŋ Rəmwara rəlaɽəŋa araga pred̶, na usilaga pred̶, na ŋabəɽaŋa pred̶, na ŋəṯəɽaŋa pred̶, na ŋabwiṯi ed̶aga igi gəɽo ëuwər garno etam gəlaɽəŋa’.” 28 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Agalwaɽo ŋopia. Id̶u ŋen iŋi na agid̶i ŋaməṯe.” 29 Orn ed̶a gwonaṯa gəbəd̶ənia gəd̶urwaṯo eŋen, nəŋeɽəd̶e Yesu təŋ ṯa, “Ǝsëgi gəɽo ëuwər yilëɽəñi?”
30 Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ed̶a gənəŋ gaməño alo yi-Ursalim gwonaṯa gəbəṯa alo y-Ariya, ŋen gəfo ed̶ad̶ ndom nəmëndi, nəmabaṯe ndrenia nəmëpwi nabəla nəməŋgiṯi gəfo ŋəɽaiñ ṯwaiñ. 31 Na kana yenəŋ yaməño ed̶ad̶ d̶akəl na ndə yiseicu ed̶a niyered̶eṯe alo yerto niyabəla. 32 Na ed̶a gənəŋ gəɽo Lawi nəŋəməñe ed̶ad̶ id̶ei com, nəŋarəmaṯe alo yakəl nəŋela ṯaŋəseicu ed̶a, orn nəŋəməñe alo yerto nəgabəla. 33 Orn ed̶a gənəŋ gə-Samariyin nəŋəməñe ed̶ad̶ id̶ei com nəŋəfid̶i ed̶a. Ndə gəseicəma nəŋəmaɽəṯe ŋəbaiyaŋəno. 34 Gënəŋu nəŋəmaɽe nano nəŋəmacwad̶e ŋela na ŋawa ŋenəb irëɽi nəŋəmakase ndreniana, nəŋəmape ŋəɽiŋgiaŋa ŋəlëɽəŋu ldabəṯa alo egeɽa guwəndrnia ṯaŋəmarəmoṯo. 35 Na ulaldiṯano gënəŋu nəŋəme gərus yarno riyal nəŋənaice maje gerṯo eɽa guwəndrnia nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Rəmoṯo ed̶a igi na ndə gərus isi yeta yero yeɽwad̶aṯia elaŋge ildi agamalnanaica, igid̶i iŋëɽijiṯi algərus ndə egoɽəbəd̶o’.” 36 Yesu nəŋeɽəd̶e maje ṯa, “Ǝsëgi eled̶a ildi liɽijin gəɽo ëuwər gəmaje igi ndom nëndəma nəmëpwi?” 37 Na maje nəŋaṯa, “Fəmaje igi gəgeiyacəma ŋəbaiya nano.” Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Mbu ŋid̶i ṯia.”
Ŋen Yesu gəbəɽo egeɽa gə-Mard̶a na Mariam
38 Ŋen Yesu na ṯaləmis ləbəla ed̶ad̶ nəŋarəmaṯe irnuŋ gənəŋ na wuji gənəŋ gəbërnia Mard̶a nəŋəmënəci egeɽa gəlëɽəŋu. 39 Na Mard̶a gerṯo orəba gəbërnia Mariam igi gəɽaŋo erəmanəŋ rə-Yesu ṯaŋəno ŋen gënəŋu gəɽwata. 40 Orn Mard̶a gafo iŋəmëɽria ŋwaiña ŋaijəbima ŋen. Gënəŋu geṯo nəŋaṯa, “Ya Eləŋ ŋen ŋaŋəraŋa nano ṯa oraiñ gəñəŋgitia yid̶i ŋəmëɽria ñi gonto? Lwaɽəṯəma ṯa aiñaməd̶aṯe.” 41 Na Eləŋ Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Mard̶a, Mard̶a! Agagərd̶o elaŋge lwaiña. 42 Illi ŋen ŋëni ŋonto ŋəɽo d̶eṯəm. Mariam gwoṯo ŋen iŋi ŋəŋəra, iŋi ŋəber ŋid̶i aŋəmameini.”