The Preaching of John the Baptist
(Matthew 3.1-12Mark 1.1-8John 1.19-28)
1 For 15 years Emperor Tiberius had ruled that part of the world. Pontius Pilate was governor of Judea, and Herod was the ruler of Galilee. Herod's brother, Philip, was the ruler in the countries of Iturea and Trachonitis, and Lysanias was the ruler of Abilene. 2 Annas and Caiaphas were the Jewish high priests.
At that time God spoke to Zechariah's son John, who was living in the desert. 3 So John went along the Jordan Valley, telling the people, “Turn back to God and be baptized! Then your sins will be forgiven.” 4 Isaiah the prophet wrote about John when he said,

“In the desert
someone is shouting,
‘Get the road ready
for the Lord!
Make a straight path
for him.
5 Fill up every valley
and level every mountain
and hill.
Straighten the crooked paths
and smooth out
the rough roads.
6 Then everyone will see
the saving power of God.’ ”

7 Crowds of people came out to be baptized, but John said to them, “You bunch of snakes! Who warned you to run from the coming judgment? 8 Do something to show that you really have given up your sins. Don't start saying you belong to Abraham's family. God can turn these stones into children for Abraham. 9 An ax is ready to cut the trees down at their roots. Any tree that doesn't produce good fruit will be cut down and thrown into a fire.”
10 The crowds asked John, “What should we do?”
11 John told them, “If you have two coats, give one to someone who doesn't have any. If you have food, share it with someone else.”
12 When tax collectors came to be baptized, they asked John, “Teacher, what should we do?”
13 John told them, “Don't make people pay more than they owe.”
14 Some soldiers asked him, “And what about us? What do we have to do?”
John told them, “Don't force people to pay money to make you leave them alone. Be satisfied with your pay.”
15 Everyone became excited and wondered, “Could John be the Messiah?”
16 John said, “I am just baptizing with water. But someone more powerful is going to come, and I am not good enough even to untie his sandals. He will baptize you with the Holy Spirit and with fire. 17 His threshing fork is in his hand, and he is ready to separate the wheat from the husks. He will store the wheat in his barn and burn the husks with a fire that never goes out.”
18 In many different ways John preached the good news to the people. 19 But to Herod the ruler, he said, “It was wrong for you to take Herodias, your brother's wife.” John also said Herod had done many other bad things. 20 Finally, Herod put John in jail, and this was the worst thing he had done.
The Baptism of Jesus
(Matthew 3.13-17Mark 1.9-11)
21 While everyone else was being baptized, Jesus himself was baptized. Then as he prayed, the sky opened up, 22 and the Holy Spirit came down upon him in the form of a dove. A voice from heaven said, “You are my own dear Son, and I am pleased with you.”
The Ancestors of Jesus
(Matthew 1.1-17)
23 When Jesus began to preach, he was about 30 years old. Everyone thought he was the son of Joseph. But his family went back through Heli, 24 Matthat, Levi, Melchi, Jannai, Joseph, 25 Mattathias, Amos, Nahum, Esli, Naggai, 26 Maath, Mattathias, Semein, Josech, Joda;
27 Joanan, Rhesa, Zerubbabel, Shealtiel, Neri, 28 Melchi, Addi, Cosam, Elmadam, Er, 29 Joshua, Eliezer, Jorim, Matthat, Levi;
30 Simeon, Judah, Joseph, Jonam, Eliakim, 31 Melea, Menna, Mattatha, Nathan, David, 32 Jesse, Obed, Boaz, Salmon, Nahshon;
33 Amminadab, Admin, Arni, Hezron, Perez, Judah, 34 Jacob, Isaac, Abraham, Terah, Nahor, 35 Serug, Reu, Peleg, Eber, Shelah;
36 Cainan, Arphaxad, Shem, Noah, Lamech, 37 Methuselah, Enoch, Jared, Mahalaleel, Kenan, 38 Enosh, and Seth.
The family of Jesus went all the way back to Adam and then to God.
Yuuẖanna al Maⓐmadaan a dhuŋun dhuŋun dhina dhabiŋwu
1 Ma Ṯiibaariyuus Ges̱ar ro malik jidhileo die‐a‐thudhina, a Biilaaṯus al Bunṯi ro mudiir gwa Yahuudiiya, a Hiiruudus ro kweleny gwa Jaliil, a megen gwina gwan Fiilibbus ro kweleny gwa Iṯuuriiya a Taraakhuuniitis, a Liisaaniyuus ro kweleny gwa Abiliya, 2 a H̱annaan a Gayaafa ro leleny la gusus, a dhuŋun dha Kalo ela di Yuuẖanna gi leba gwina gwiro ŋari ŋa Zakariiya. 3 Athi Yuuẖanna ela ŋwen peth ŋwina ŋwijaijo Urdunuŋw galo, athuŋwabiŋaijo lijo dhuŋuna dha dhaⓐamidhiye lijo lina lurlo dugore galo degen alkijo ŋida ŋegen dugore ŋina ŋike al Kalo ubure degen. 4 Gwiro ŋinena ulina nebi gwina gwan Ishaⓐya kitham ga dhuŋun dhuŋun, ŋwarnu, Gwulo gwa kwiji gweta gwina gwa gwuro gwula gi leba, ŋwarnu, Jarimudhul Kwelenya dhai, nyadhuneye dai galo duŋun. 5 Duju peth daji dupi galo ŋwen ŋwai, a ŋwen peth ŋwaji ŋwupi galo duju dai; a dai dina dapi ganu daji dadhuni galo, a dai dina dijoginyaŋ galo daji damidha galo. 6 A liji peth laji laŋa gilaŋuŋw gwa Kalo. 7 Ŋwabiŋaijo lijo peth lina lara luŋwul ⓐamidhiye, ŋwulaici, Nyaŋa lina liro ŋinena keleŋa ga juma, eibi gwimajolajo dabire gi kadhugore gwina gwaji gwila? 8 A minoŋ apul ŋwulaŋa ŋwina ŋwaudhi ŋwadhurle dugore galo dalo, athanya abiŋini gi dugor ganu dalo darnu, Anaŋa luthi Ibraahiimuŋw gwina gwiro babo gwuri no; nyi gwa gwabiŋaijaje, ŋajaici, Kalo guthi ŋoma duŋw midinijo Ibraahiimuŋw nyolya ibinya keleŋa. 9 A ŋinena ŋure ŋimupi duwa da jari; a jari peth jina jati jathirire fruuta gwina gwiŋir no jaji jurtudhini galo, a jagitini kiga. 10 Athi liji othaije galo, alaici, Abi anaŋa lapaŋa? 11 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Kwiji gwina gwuthi ŋwuga ram ŋwudhedha kwijo gwiter leta gwina gwati gwuthi no; a gwina gwuthi ŋida ŋa dheny ŋwundo ko. 12 A liji lina lathimeje alela dugun ko, alari luŋwul ⓐamidhe, alarnu, Muⓐallim gwai, anaŋa lapaŋa? 13 Ŋwulaici, Athathanya apo ŋida ŋoinyadhanu ŋidi ŋa dhimeje no. 14 A ejigur ko alothaije galo, alaici, Anaŋa lapaŋa? Ŋwulaici, Athathanya ŋiŋiriyo lijo no; athathanya apo ŋida ŋa kwiji dhuŋun dhai dhina dhike no; athanya iŋir dugore maẖiiya gwai gwalo. 15 Dina ma liji ethadhini galo, athilireye je galo gi dugor ganu degen Yuuẖanna gwai, alarnu, Ŋeda gwiro al Masiiẖ a? 16 Al Yuuẖanna abiŋaijo peth, ŋwulaici, Titiganu nyi gwathajiⓐamidhe ŋau ŋai; abi gweta gwaji gwila gwina gwuthunu ŋoma diginy, a nyi gwati gwiŋir dinyi guda caudhe juŋun no; ŋeda gwaji gwajiⓐamidhe Dhigirim dhai dhina Dhiŋir a iga yai. 17 Gwuthi gwatigara gi dhoi gwadhi wureje ŋwona liduŋw kerua ganu ŋwari gwabuluje ŋwona ŋiluŋ; abi gwaduni ŋwumirthura iga yai ina yati yathai no. 18 Ŋwabiŋaijo lijo dhuŋuna dhiter ko dhoinyadho dina muŋwulabiŋaijo ŋwulaŋajo dhuŋuna dha Kalo. 19 Abi Hiiruudus gwina gwiro kweleny gwina gwilui Yuuẖanna dina aguŋw Hiiruudiiyuŋw, gwina gwiro kwa gwa megen, ŋwapai ŋida ŋiter ko ŋina ŋike. 20 Ŋwugeta Yuuẖannaŋw karkon; a dhuŋun ibidhe dhikanu peth.
Maⓐmuudiiya gwa Yasuuⓐ
21 Ma liji peth ⓐamidhini, a Yasuuⓐ ko ⓐamidhini, a dina abiŋaijo Kaloŋa, a Sama igiudhini galo, 22 a Dhigirim dhina Dhiŋir ula dugun dhiro ŋinena kiridhir, a dhuŋun ula gi Sama, ŋwarnu, Ŋa gwiro Ŋari ŋiny ŋina ŋuminyiny; ŋa gwathinyiŋiriye dhugore.
Gabiila ga Yasuuⓐ
23 Yasuuⓐ gwijo jidhileo jar dhure‐a‐die dina apuŋw ŋiro ŋa dhalimiye lijo, a liji arnu gwiro ŋari ŋa Yuusuf, gwina gwiro ŋari ŋa Haali. 24 Gwina gwiro ŋari ŋa Maththaat, gwina gwiro ŋari ŋa Laawi, gwina gwiro ŋari ŋa Malki, gwina gwiro ŋari ŋa Yanna, gwina gwiro ŋari ŋa Yuusuf. 25 Gwina gwiro ŋari ŋa Mattathiya, gwina gwiro ŋari ŋa Ⓐaamuus, gwina gwiro ŋari ŋa Naaẖuum, gwina gwiro ŋari ŋa H̱asli, gwina gwiro ŋari ŋa Najja. 26 Gwina gwiro ŋari ŋa Maath, gwina gwiro ŋari ŋa Mattathiya, gwina gwiro ŋari ŋa Shimⓐi, gwina gwiro ŋari ŋa Yuusuf, gwina gwiro ŋari ŋa Yahuudha. 27 Gwina gwiro ŋari ŋa Yuwanna, gwina gwiro ŋari ŋa Riisa, gwina gwiro ŋari ŋa Zarubbaabil, gwina gwiro ŋari ŋa Shalathiil, gwina gwiro ŋari ŋa Niiri. 28 Gwina gwiro ŋari ŋa Malki, gwina gwiro ŋari ŋa Addi, gwina gwiro ŋari ŋa Gus̱am, gwina gwiro ŋari ŋa Al Muudaam, gwina gwiro ŋari ŋa Ⓐiir. 29 Gwina gwiro ŋari ŋa Yuusi, gwina gwiro ŋari ŋa Aliiⓐaazar, gwina gwiro ŋari ŋa Yuuriim, gwina gwiro ŋari ŋa Maththaat, gwina gwiro ŋari ŋa Laawi. 30 Gwina gwiro ŋari ŋa Simⓐaan, gwina gwiro ŋari ŋa Yahuudha, gwina gwiro ŋari ŋa Yuusuf, gwina gwiro ŋari ŋa Yuunaan, gwina gwiro ŋari ŋa Aliyaagiim. 31 Gwina gwiro ŋari ŋa Malaya, gwina gwiro ŋari ŋa Menaan, gwina gwiro ŋari ŋa Mattaatha, gwina gwiro ŋari ŋa Naathaan, gwina gwiro ŋari ŋa Daawud. 32 Gwina gwiro ŋari ŋa Yassa, gwina gwiro ŋari ŋa Ⓐuubiid, gwina gwiro ŋari ŋa Buuⓐaz, gwina gwiro ŋari ŋa S̱almuun, gwina gwiro ŋari ŋa Naẖshuun. 33 Gwina gwiro ŋari ŋa Ⓐammiinaadaab, gwina gwiro ŋari ŋa Aram, gwina gwiro ŋari ŋa H̱as̱ruun, gwina gwiro ŋari ŋa Faaris̱, gwina gwiro ŋari ŋa Yahuudha. 34 Gwina gwiro ŋari ŋa Yaⓐguub, gwina gwiro ŋari ŋa Isẖaag, gwina gwiro ŋari ŋa Ibraahiim, gwina gwiro ŋari ŋa Taaraẖ, gwina gwiro ŋari ŋa Naaẖuur. 35 Gwina gwiro ŋari ŋa Saruuj, gwina gwiro ŋari ŋa Raⓐuu, gwina gwiro ŋari ŋa Faalaj, gwina gwiro ŋari ŋa Ⓐaabir, gwina gwiro ŋari ŋa Shaalaẖ. 36 Gwina gwiro ŋari ŋa Cainan, gwina gwiro ŋari ŋa Arphkas̱ad, gwina gwiro ŋari ŋa Saam, gwina gwiro ŋari ŋa Nuuẖ, gwina gwiro ŋari ŋa Laamak. 37 Gwina gwiro ŋari ŋa Matuushaalaẖ, gwina gwiro ŋari ŋa Akhnuukh, gwina gwiro ŋari ŋa Yaarid, gwina gwiro ŋari ŋa Mahlaliil, gwina gwiro ŋari ŋa Cainan. 38 Gwina gwiro ŋari ŋa Anuush, gwina gwiro ŋari ŋa Shiith, gwina gwiro ŋari ŋa Adam, gwina gwiro ŋari ŋa Kalo.