Ŋimɽi ŋǝthi Allah ŋǝni Israa-iil.
1 Ŋwɔṯɔŋw nǝnyii ɔṯalɔ nǝnyaarɔŋw, e-ta Allah wɔmǝ mǝnyjǝ-tǝ dirnatha lizi-lɔ luuŋwunǝ? Bǝri-mǝ! Nyii kwir-pa Israa-iil rogɽo riinyi kwir lɔɔla lǝthi Ibraahiim, kwɔɽɔmaṯṯir dɔŋw gǝbiilǝ-gi kǝthi Ban-yaamiin. 2 Allah witi wɔmǝ dirnatha lizi-lɔ luuŋwun mac kila lǝllɔŋwsi-nǝ kerreny tuk. Ŋiti ŋilŋithi-ŋǝsi mac ŋa ŋandisasi Kiṯaab ŋǝni Iliiyyǝ, kinaŋw nɔkkwaza-ŋgwɔ Allah Israa-iila naana? Nǝccǝ-ŋgwɔŋw, 3 “Kweeleny limǝ ɽeenye liɽliyaŋi lɔɔŋwa, nǝrŋǝ kiici ŋwɔthgwunǝ ŋwɔɔŋa, mindaŋ nǝnyii ṯathni nyii kwɔtɔpɔt, nǝ kilala linaŋna ŋimiitha-lɔ ŋiinyi tok.” 4 Laakin kwɔmǝ Allah ǝŋnici nɔŋwɔccǝ-tha? “Nyii kwɔmǝ ǝɽicci rogɽo riinyi lɔɔrɔ lir saba@ alf liti limǝ kwocce Libayila-lɔ ŋwɔrgwɔ-ŋalɔ ḏuṯ.” 5 Ŋwɔṯaŋw tok kire-kirem-ŋgwɔ nǝr naani kila lǝɽinnǝ, liccarsi-na ne@ma-gi. 6 Laakin mǝrsi iccana ne@ma-gi ta, nǝreere ǝni kwokwony mac ŋothɽor-ŋi; nǝ mǝreere oroŋw mac tǝ, a ne@ma ere oro ne@ma kwokwony mac.
7 E-ta aatha kwɔrɔ? Israa-iil kwɔmǝ bǝryǝnni ŋiɽaŋali naana ŋa ŋiccaŋwsi-a? Nǝ kila lǝllirsi-nǝ, nǝrsi aavi ŋundu-ŋǝ, laakin kila lǝɽinnǝ tǝ nǝr ɔnḏi rɔgwori, 8 kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋaarɔŋw, “Linḏǝthǝsi Allah ṯigɽimǝ ṯǝthi ŋithiya kii, nǝ yǝy yiti yǝṯi iisithi mac, nǝ yǝni yiti yǝṯi neŋne tok mac, mindaŋ laamin limoro kɔlɔ kimaara.”
9 Nǝ Ḏaawḏ aarɔŋw tok,
“Ethi rerbeeza reeŋen oro diivǝ-ŋǝ kiɽibin-gi,
nǝ ṯɔthɔgdasa-ŋa jiizǝ-gi kweeŋen.
10 Ethi yǝy yeeŋen riiminǝ mindaŋ mǝreere iisithi mac,
ethi rɔɔɽɔ reeŋen kwɔdɔmannitha lur.”
11 Ŋwɔṯaŋw nǝny-ŋi ɔṯalɔ ŋǝniŋw, limǝ ṯɔgdanni mindaŋ nǝr iidi-a? Bǝri-mǝ! Laakin ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi ŋikiya ŋeeŋen, nǝ ŋiglǝthǝ iila naanɔ-gwɔ Umam, mindaŋ ethi ruusi Israa-iila wigii ŋiɽany. 12 Mǝ ŋikiya ŋǝthi Yahuuḏ ǝvicǝ ṯurmunǝ ŋɔrṯɔwa, na mǝ ṯiidǝ ṯeeŋen ǝvicǝ Umama ŋɔrṯɔwa; e-ta barka kwiti-pǝ kwɔthamthalɔ beṯṯen-pa, mǝ ŋwɔɔɽɔ ŋwɔthi Yahuuḏ ǝnḏi tok-a!
Ŋiglǝthǝ ŋǝthi Umam.
13 Nǝ kire-kirem-ŋgwɔ tǝ, ŋǝsi andaci ŋaaŋwɔsi kila lir Umam. Kaka nɔrɔny-gwɔ kaavɔr kǝthi Umam, ǝṯi-nyii ǝllini ki-rogɽo ŋothɽor-ŋi ŋiinyi. 14 Mindaŋ mǝnyii ɔkkwazi liyǝŋgǝri-ŋwɔsi lir Yahuuḏ ethisi kiici ŋiɽany, mindaŋ mǝnyji vǝtǝ kilǝthi lokwo leeŋen. 15 Nǝ mǝrsi dirnathalɔ tǝ, nǝ ṯurmun ammithina Allah-yi. Nǝ aatha kwɔrɔ kwinḏi ethoro, mǝrsi ǝmmini? Ǝreere ǝni kwokwony ŋiɽaŋal ŋeere mac illi ŋimiitha ŋǝthi ṯidiiɽǝ ṯǝthi ŋiɽany ṯɔɽɔk! 16 Mǝ khamiirǝ kǝṯir rillǝlɔ kerreny rillinǝlɔ ter, ǝṯiṯǝ rǝghiiv tatap rillinǝlɔ ter tok, na mǝ rɔvɔɔ rillinǝlɔ ter, ǝṯiṯǝ rill oroŋw tok.
17 Laakin mǝ rill rokwo ǝkkirini kithaay, nǝṯoro ŋaaŋa lir zeiṯuun kwǝthi yaaɽi-na limǝr-ŋǝsi unduthǝ mindaŋ nǝrŋǝsi mɔrthasi ki-ŋwɔɔbi ŋweeŋen ethi-li ɔɽɔmaṯṯi ki-ŋɔrṯɔ-na ŋǝthi kwaaɽi kwǝni zeiṯuun. 18 Ŋwɔṯaŋw ere ǝllinǝthǝ rill naana mac kira ruuɽunnǝ. Na mǝ ǝllini ki-rogɽo tǝ, a kithaayini ethaarɔŋw ŋaaŋa liti lir mac lǝṯi appi rɔvɔɔ-la, laakin nǝ rɔvɔɔ oro rǝṯi-ŋǝsi appila. 19 Ŋaaŋa linḏi ethaarɔŋw, “Rill ruɽuthirsi-pǝ kithaay mindaŋ ethi mɔrthasi nyuŋwsi ki-ŋwɔɔbi ŋweeŋen.” 20 Ŋǝthi-pǝ yǝnǝ rac. Rundǝthir-sǝlɔ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi ṯǝmminǝ ṯeeŋen ṯiira, laakin ŋaaŋa-tǝ, nǝnyji ŋwaara-la tetter ṯǝmminǝ-thi dak. Ŋwɔṯaŋw ǝṯi piŋǝ rogɽo raalɔ mac, laakin ǝṯaami rilliŋw ṯiiɽǝthi-nǝ. 21 Nǝ niti naŋrica Allah rill kira mac rir rerrem, ŋwɔṯaŋw ŋweere aŋraci ŋaaŋwɔsi tok mac. 22 Kitticar ŋimɽiyǝ nǝ ŋirŋasa ŋǝthi Allah yǝy, nǝ wir kwirŋasa ki-lizi kila limǝ iidi, laakin ŋwɔthici ŋaaŋwɔsi ŋimɽiyǝ-nǝ mǝ nannatha ki-ŋimɽi-nǝ; laakin mǝseere ǝrri ŋɔ mac tǝ, ǝrŋǝsi uɽuthǝthǝlɔ tok. 23 Nǝ Yahuuḏ mǝrsi duŋgwǝcǝ ŋa ŋeeŋen ŋiira ṯǝmminǝ-nǝ tǝ, ǝrsi kiithi kwokwony kǝzir wa wɔnaanir-gwɔ kerreny, kaka nǝthi-gwɔ Allah ŋɔma ethisi-ṯǝ kiithi kwokwony-ŋwɔ. 24 Nǝ moro ŋaaŋa luɽuthirsi kwaaɽi naana kwir zeiṯuun kwǝllithǝlɔ domony mindaŋ nǝrŋǝsi kiithi kwaaɽi naana kwir zeiṯuun kwɔgiithinǝ, e-ta ǝreere aaɽasi rill kira kwokwony ǝrsi kiithi kwaaɽi naana kwir zeiṯuun kweeŋen-pa?
Ŋimɽi ŋǝthi Allah ŋir ŋǝthi lizi tatap.
25 Nyii kwɔnaŋna-ŋǝsi ethisi elŋe ŋɔ liyǝŋgǝri, mindaŋ etheere ruusi rogɽo raalɔ lǝthi yǝnǝ fikir-gi kwaalɔ mac: Israa-iil wɔmǝ ɔnḏi wokwo rɔgwori, ǝri nanni mindaŋ mǝ ŋwɔɔɽɔ ŋwɔthi Umam ṯimmanni kworo rac, 26 e-ta ǝmǝ Israa-iil tatap kilaaw, kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋaarɔŋw,
“Kwiglǝthǝ kwinḏi ethiila Sihyɔɔn-ŋgi,
mindaŋ ŋwɔ iiri ŋithǝmbǝŋǝ kithaay tatap kwelle-na
kwǝthi Israa-iil.
27 Ǝnyii-li kittathisi mindaŋ mǝnyji dimmǝthǝ ŋikiyaŋi
ŋeeŋen kithaay.”
28 Nǝ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi Inyjiil tǝ, nǝroro ṯuwǝn ṯǝthi Allah, ŋiɽaŋal-ŋi ŋaalɔ; nǝ ŋǝthi allana tǝ, ǝṯisi Allah amɽi ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi papa-ŋa leeŋen. 29 Nǝ ŋǝthi haḏaaya nǝ ṯɔrnɔṯa ṯǝthi Allah, ǝṯɔŋwseere urlǝ ŋaɽiny-lɔ ŋuuŋun mac. 30 Kaka-ṯǝ kinaŋw nɔrŋa-gwɔ kerreny lɔdɔrllathɔ naanɔ-gwɔ Allah, laakin kirem tǝ, ŋaaŋa limǝ aavi ŋimɽiyǝ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi ŋɔdɔrllathɔ ŋeeŋen. 31 Nǝ limoro-pa lidɔrllathɔ mindaŋ nǝr aavi ŋundu-ŋǝ tok ŋimɽiyǝ ŋa ŋaaŋicar-ŋǝsi. 32 Kaka nɔruusǝ-gwɔ Allah lizi tatap lɔdɔrllathɔ, mindaŋ mɔŋwsi ǝthici ŋimɽiyǝ-nǝ tatap.
Ethi ɔrtatha Allah.
33 Athrɔ ŋɔrṯɔ ŋǝthi Allah ŋir-mba ŋɔppa ṯǝthinǝ-thi yǝnǝ, ṯilŋiṯṯathina tok! Ǝya kwɔrɔ kwǝthi ŋɔma ethi uppupi ŋiɽaŋali-na ŋuuŋun, ǝyǝ kwɔrɔ kwǝthi ŋɔma ethi elŋe raay ruuŋwun. 34 Kaka naarɔ-gwɔ Kṯaab-ŋwɔ,
“Ǝyǝ kwɔrɔ kwilŋithi ŋaɽinyi ŋǝthi Kweeleny,
nǝ ǝyǝ kwɔrɔ kweere kwir kwɔthɽitha kwuuŋwun?”
35 “Alla ǝyǝ kwɔrɔ kweere kwinḏǝthǝ ŋunduŋw haḏiiyyǝ
mindaŋ ethi-mǝ ǝɽiccǝ ŋunduŋw tok?”
36 Kaka nuruuthu-gwu kwomne tatap duŋgwun-nǝ, nǝ nɔŋw nanni ŋunduŋw-ŋgi, nǝ nɔŋw ǝni kwuuŋwun. Nǝ ethi ŋimith rɔɔthatha ŋuuŋun dok-dok. Amiin.
Rəmwa rero rəned̶a led̶a l-Israyil
1 Nṯia egabeɽəd̶ia ṯa, Rəmwa raned̶o led̶a əllëɽəŋu? Ndo, kwai kwai! Igënəñi egaɽo ed̶a g-Israyil, igaləŋənu ed̶ələŋəd̶ia d̶-Ibrayim, egeled̶a lə-Benyamin. 2 Rəmwa rero rəned̶a led̶a əllëɽəŋu ildi rënəŋu rwoṯəlo ananoŋ. Ñagaijəba ŋen iŋi ŋəwërd̶ənu egad̶am gə-Rəmwa eŋen ŋ-Iliya ṯa gënəŋu geɽəd̶o Rəmwa kaiñ ŋen ŋəgeiya led̶a l-Israyil? 3 Iliya gaṯa, “Ya Eləŋ Rəmwa lënəŋulu laɽiño alanəbiya yelaɽəŋa, lënəŋulu lagero alo isi id̶əɽəd̶ənia yelaɽəŋa. Igaṯenu egonto, na lënəŋulu lwonaṯa ṯa laiñəɽiña.” 4 Orn Rəmwa ruɽəbiṯəma eŋen ṯau? Rəmwa reiṯəma ṯa, “Egarəmoṯo led̶a aləf d̶enəŋ ldəməñe ləɽijan ŋen ŋanṯa ñi, ildi lero lukwud̶əñiṯia Bal alo.” 5 Ŋen ŋafo ṯia d̶əñid̶i com led̶a ləmaṯan laṯenu ildi luṯənu eŋen ŋəd̶ənaica məɽəməɽeñ d̶ə-Rəmwa. 6 Orn ndə ŋen iŋi ŋəfo ŋen ŋanṯa d̶ənaica məɽəməɽeñ d̶əlëɽəŋu ŋero ŋəfia eŋen iŋi lënəŋulu lid̶u Gəbanṯa ŋen iŋi ŋafo ṯia ṯa d̶ənaica məɽəməɽeñ d̶ero d̶əɽia d̶ənaica məɽəməɽeñ d̶eṯəm.
7 Nṯia ləgabaṯrau? Led̶a l-Israyil lero ləfid̶a ŋen iŋi lënəŋulu ləbapwaiña məldin. Orn led̶a ildi Rəmwa rwoṯəlo lënəŋulu laneinu, led̶a ildi ləṯënu lid̶ənu ləbɽwaŋəno enare. 8 Garno ŋen ŋəwërd̶ənu egad̶am ṯa,
“Rəmwa ranaicəlo usila igi gəɽo təgətəg
ṯa isi esen aiyerṯe yiseid̶ia na ṯa nënəñia enen anerṯe nənna,
na ŋen ŋaɽo ṯia məldin d̶əñid̶i.”
9 Na Ḏawuḏ gaṯa ṯa,
“Ŋgiṯr d̶əsa ed̶en ad̶əɽeṯe d̶əbəɽua na d̶ar d̶ələkëndia,
na waŋge igi gəlëɽəŋnicia na d̶əpəɽa ed̶en!
10 Ŋgiṯr isi esen aiyid̶əni irəmiṯu ṯa lënəŋulu alerṯe ləɽwad̶aṯa ləseid̶ia.
Na ṯa lënəŋulu aləfeṯe eŋen ŋubwa jaica jaica.”
11 Nṯia egabaṯa ṯa, lënəŋulu lëɽəŋeinu ṯa aliɽi? Ndo, kwai kwai! Orn d̶ëbərnia d̶eṯo eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ ŋen ŋanṯa led̶a l-Israyil lëɽəŋeinu ṯa led̶a ildi l-Israyil alid̶əni ləɽo d̶əgeiyaca ŋen. 12 Orn ndə d̶ëɽəŋeinia ed̶en d̶aməməṯu led̶a lalo d̶əbuŋṯia d̶oɽra, na d̶əd̶ama ŋen ed̶en d̶aɽo d̶əbuŋṯia d̶oɽra eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, ŋend̶eṯəm ŋaməñaṯo orəba igi ṯa ŋen ŋəŋəra ŋid̶i aŋəfeṯe ŋwaiña, ndə led̶a pred̶ ildi Rəmwa rwoṯəlo ig-Alyawuḏ lid̶i alɽəñad̶eini.
Ŋen ŋəd̶ëbərnia d̶əled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ
13 Đeṯəm, d̶əñid̶i igandəlwaɽəṯia ñəŋgi gerṯe ñagaɽo Alyawuḏ. Ŋen ŋanṯa igad̶weinu eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, egananaica d̶ërrəŋaid̶ia d̶əŋen d̶əlëɽəñi d̶amia iŋulu, 14 ṯa ed̶ad̶ d̶ənəŋ igid̶i yid̶i led̶a əllëɽəñi egaŋəno ṯa laɽo d̶əgeiyaca eŋen, nṯia ṯa yilëbəri ləmaṯan iŋulu. 15 Ŋen ŋanṯa ndə ŋen iŋi, ṯa lënəŋulu lanid̶ənu, ŋëbəd̶ia led̶a lalo ṯa almameini Rəmwa nano, d̶eṯəm ŋen ṯa Rəmwa raləŋënti ŋid̶i aŋəmame d̶əməṯia eŋəɽaiñ. 16 Ndə ŋəɽu ŋiṯil ŋananoŋ ŋətəɽe, ŋəɽu pred̶ ŋid̶i aŋətəɽeṯe. Ndə urldia guɽi gətəɽe, reṯia ratəɽe com.
17 Reṯia rəmaṯan rafo rakəlainialo egworəb, na ñaŋ ñəŋgi ñagəɽo reṯia ruɽi gəbërnia seiṯun igi ged̶əñwa, ñagafo ñagakad̶ənu ereṯia rəseiṯun d̶urri egworəb, na ñagid̶ənu ṯa ñaɽəbəd̶əlda eŋen ŋəd̶əsa d̶əŋəra, 18 nṯia ñerṯe ñagëminia bəɽan məldin ñagageiya reṯia irri rəkəlainialo, orn ndə ñagëminia bəɽan, lëldəŋəd̶einr eŋen ṯa gerṯe agaməcia urldia orn urldia gandaməcia. 19 Orn ñagid̶i ñaṯa ṯa, “Reṯia rakəlainialo egworəb ṯa igënəñi ikad̶əni iguɽi.” 20 Ŋen ŋëpi. Rënəŋulu rakəlianialo egworəb ŋen ŋanṯa rënəŋulu rero rəbëndia ŋen ŋə-Rəmwa, na d̶əñid̶i ñagad̶uru d̶wonaṯad̶a ed̶alo. Ñerṯe ñagəbənia enare orn d̶əñiṯr. 21 Ŋen ŋanṯa ndə Rəmwa rero rəŋgiṯia reṯia d̶urri rënəŋu raber rəndəŋgiṯia kwai kwai. 22 Ŋen ŋafəṯia, seicr ŋen ŋəŋəra na ŋen ŋinia ŋə-Rəmwa. Rënəŋu rerṯo ŋen ŋinia eled̶a ildi liɽu, orn rerṯo ŋen ŋəŋəra eñaŋ ndə ñagəfafia jaica jaica ŋenŋa ŋəŋəra ŋəlëɽəŋu. Orn ndə ñagəber ñagəfia ŋenŋa ŋəŋəra ŋəlëɽəŋu ñaŋ com ñagid̶i ñakəleini alo egworəb. 23 Na lënəŋulu com ndə ləber ləɽaŋa məldin eŋen eŋen ṯa laned̶a ləbëndia ŋen ŋə-Rəmwa lënəŋulu com lid̶i aləkad̶əni egworəb, ŋen ŋanṯa Rəmwa raɽwad̶aṯa rəlakad̶a təŋ egworəb. 24 Ŋen ŋanṯa ndə ñaŋ ñagakəleinu alo iguɽi gəbërnia seiṯun igi ged̶əñwa na ñagakad̶ənu iguɽi gəbërnia seiṯun eŋen iŋi ŋafo ŋageiya ŋen ŋëɽənu ananoŋ ŋen d̶eṯəm ŋaməñaṯa orəba igi kaiñ ṯa reṯia d̶urri raɽwad̶aṯa rəkad̶ənia iguɽi egen.
Rəmwa rwonaṯa rageiyaca led̶a pred̶ ŋəbaiya nano
25 Egaber egwonaṯa ṯa ñagaijəba, lorldaiñ, ŋen ŋəŋaməɽa iŋi ŋërrəŋeid̶ənu, ñagəberṯia d̶ələŋeṯa ŋen nəsi ed̶alo ṯa ñerṯe bəɽan, ṯa led̶a l-Israyil ŋəṯəɽa eŋen ŋaɽo təgətəg, ṯa məldin led̶a pred̶ ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ ildi luṯənu aleṯa Rəmwa nano ikərəŋ, 26 nṯia d̶ad̶d̶a d̶ənəŋ id̶i led̶a pred̶ l-Israyil lid̶i alëbərni, garno ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa,
“Ed̶a igi gəɽo Đëbəria gid̶i aŋela alo yi-Siyun,
na gid̶i aŋgeici ŋen pred̶ iŋi gerṯe ŋə-Rəmwa eled̶a lə-Yagub.
27 Na fəd̶ərreid̶ia eŋen d̶əlëɽəñi id̶i ñagid̶i ñid̶i,
liga igid̶i iŋgeici ŋen eŋen ŋeicia.”
28 Ŋen ŋanṯa Alyawuḏ yaned̶o ŋen ŋəŋəra ŋ-Almasiya yënəŋulu yaɽo d̶əgeiya Rəmwa ŋen ŋanṯa ñaŋ, orn eŋen ŋəd̶woṯa d̶ə-Rəmwa yënəŋulu yaɽo led̶a ildi rënəŋu rəbwaliya ŋen ŋanṯa eṯenanda ləpənde. 29 Ŋen ŋanṯa d̶ənaica məɽəməɽeñ na d̶undəd̶ia d̶ə-Rəmwa, lënəŋulu laber laməlëd̶ənia kwai kwai. 30 Ŋen ŋanṯa garno ananoŋ ñaganed̶o ṯa ñanne ŋen ŋə-Rəmwa, orn d̶əñid̶i Rəmwa rageiyacənde ŋəbaiya nano ŋen ŋanṯa Alyawuḏ yaned̶o ṯa yanna, 31 nṯia com d̶əñid̶i yënəŋulu yaned̶o yenna ŋen ŋanṯa ñagageiyainu ŋəbaiya nano, ṯa yënəŋulu com aigeiyaini ŋəbaiya nano d̶əñid̶i. 32 Ŋen ŋanṯa Rəmwa rid̶u led̶a pred̶ lëndənu ṯa laned̶o lənna, ṯa rënəŋu arələgeiyace ŋəbaiya nano pred̶.
Rəmwa arnaneini ŋaɽrwa
33 Ǝsëgi gəɽwad̶aṯa gələŋeṯa d̶oliano d̶əŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa na d̶ələŋeṯa ŋen nəsi d̶əlëɽəŋu na d̶ələŋeṯa d̶əlëɽəŋu? Ǝsëgi gəɽwad̶aṯa gəgagwonda d̶akənua d̶əlëɽəŋu na əsëgi gəɽwad̶aṯa gəfid̶ia rad̶ rəlëɽəŋu irri rënəŋu rəbəd̶ia ŋen ŋəlëɽəŋu? 34 Ŋen ŋarno ad̶am gə-Rəmwa gaṯa,
“Ǝsëgi gələŋeṯo ŋəṯəɽa ŋ-Eləŋ Rəmwa?
Walla əsëgi gërrəŋaicəma ŋen?
35 Walla əsëgi gənaico Rəmwa wagənəŋ,
ṯa Rəmwa arəmuɽəbiṯi d̶əpəɽa ŋen ŋanṯa wagi?”
36 Ŋen ŋanṯa laŋge pred̶ leṯo iŋu, na laŋge pred̶ laməṯia ŋuga, na laŋge pred̶ lafo ŋen ŋanṯaŋu. Egabeɽəd̶ia Rəmwa ṯa arnaneini ŋaɽrwa bəɽəbəte. Amin