Bɔɔlɔs-ŋǝ Barnaaba-gi a-naanir Iyguuniiyǝ.
1 Nǝr-ṯǝ aaɽi nǝr ǝrrini ŋa ŋette-ŋette Iyŋuuniiyǝ, kinaŋw mǝ Bɔɔlɔs-ŋǝ Barnaaba-gi ǝnḏi ki-majma@-na, mindaŋ mǝr andasi-tǝ, nǝ lizi littǝzir lir Yahuuḏ mindaŋ nǝ lir Umam tok ǝmmini ŋiɽaŋali. 2 Laakin nǝ Yahuuḏ kiya yiti yimǝ ǝmmini mac, ɔkkwazi Umama lizi naana kila limǝ ǝmmini. 3 Mindaŋ nǝ yaavɔr nanni kinaŋw ŋwɔɔmɔri ŋwuuru, mindaŋ nǝr andasi ŋuuguli ŋiɽaŋali ŋǝthi Kweeleny, kaka nǝmminicǝ-ŋwsi ŋiɽaŋali ŋa ŋeeŋen ŋandisarsi, ŋǝthi ne@ma kwuuŋwun kwir rerrem, ninḏǝthǝ-ŋwsi-gwɔ ŋɔma ŋǝthi-ŋi ǝrri ŋilima nǝ ŋa ŋir ŋwundǝ-ŋwundǝ. 4 E-ta nǝ lizi lǝthi mǝḏinǝ uɽǝnninǝ: nǝroro lokwo Yahuuḏ-yi, nǝ lithaathɔ nǝroro yaavɔr-yi. 5 Nǝ Umam wokwo Yahuuḏ-yi, nǝ kila lir ŋwɔɽa ŋweeŋen ɔɽɔmaṯṯi dɔŋw, nǝr kette ŋiɽaŋali ṯuunyu ṯɔtɔpɔt ethi bii yaavɔra ṯurvǝ mindaŋ ethisi acci yall-yi. 6 Mǝsi yaavɔr biɽanni ki-yǝni-nǝ ŋɔ, nǝr avri nǝreele Lisṯira nǝ Ḏǝrbǝ tok, nǝ muḏun kwirikathisi-lɔ kwǝthi muḏiiriiyyǝ kwǝthi Iyguuniiyǝ-ŋw. 7 Nǝraari bǝshirǝ kinanaŋw tok Inyjiilǝ wǝthi Allah.
Bɔɔlɔs-ŋǝ Barnaaba-gi a-naanir-gwɔ Lisṯira nǝ Ḏǝrbǝ tok.
8 Nǝ kwɔr naani kwette Lisṯira kwilŋithir ŋɔborkon-ŋi-na, ǝṯɔŋweere ǝthi ŋɔma mac ethi irǝrǝlɔ. 9 Nɔŋw naanalɔ kinaŋw kwakkica ŋiɽaŋali ŋǝthi Bɔɔlɔs kizǝn, mindaŋ mǝ Bɔɔlɔs ese kwǝthi ṯǝmminǝ ṯǝthi sǝwi ŋunduŋw nɔŋw ecce tok-tok, 10 mindaŋ nɔŋwɔccǝŋw ṯogɽo-thi tɔppak ŋwɔ, “Ḏiiɽu irllathala cor-cor ŋwaara-ŋi!” Nǝ kwɔr purlǝthǝlǝ dirip, nɔŋwaari ibṯǝḏi tɔc ethi irǝrǝlɔ. 11 Mǝsi ŋwɔdɔŋw ese ŋa ŋimǝsi Bɔɔlɔs ǝrri, nǝraari ibṯǝḏi ethi ɔpɔna kandisa-gi keeŋen kǝthi Iyguuniiyǝ-ŋw, nǝraarɔŋw, “Riiɽu rimǝ rɔɔthɔna liziŋwunǝŋ mindaŋ rim-nyji-gwɔ dappitha-na!” 12 Nǝr ǝnyjici Barnaaba-ŋwɔ yiriny yǝni Zafas, nǝ Bɔɔlɔs nǝrǝccǝ Harmas kaka nǝṯɔ-ŋgworo nda-nda kandisa-na. 13 Nǝ kaahin kǝthi ṯiiɽu ṯǝni Zafas ṯǝthi heikala wɔnaanɔ parŋgala kwǝthi mǝḏiinǝ, nɔŋw aava nyithri ɔvɽɔny-yi-nǝ ki-lɔbaab, nǝ ŋundu-ŋǝ ŋwɔdɔŋw-ŋi, nǝr naŋni ethi kettice yaavɔra kiraama.
14 Mǝ Barnaaba-ŋa Bɔɔlɔs-gi neŋne ŋiɽaŋali ŋǝthi kwomne kwɔnaŋnar ethi ǝrri, nǝr diraŋtaŋ yirethi-na yeeŋen, mindaŋ nǝr avri nǝr ǝnḏi ki-lɔdɔŋw-na, nǝr ɔppɔna nǝrsǝccǝŋw, 15 “Ŋotho ŋǝrrǝ-ŋǝsi ŋɔ ŋɔrtɔŋw? Nyiiŋǝ lirṯa-pa lizigwunǝŋ tok kaka ŋaaŋwɔsi! Nyiiŋǝ linḏi kɔnɔŋw ethi andaci ŋaaŋwɔsi ŋiɽaŋali ŋisaaw, ethi urlǝ ŋaaŋwɔsi-lɔ kwomne-na kwɔrtalɔŋw ethaaɽitha Allah naana wa wɔgitta leereya nǝ wurǝyu, bahara nǝ kwomne tatap kwɔnaanɔ-gwɔna. 16 Nǝ kerreny nɔŋw tǝ duŋgwǝci lizi tatap etheele raay-ri rir kaka rinaŋnarsi ŋundu-ŋǝ. 17 Laakin ǝṯɔŋw ruttuwǝzi rogɽo-lɔ ruuŋwun ŋwaamin tatap kwomne-gi kwǝṯɔŋw ǝrri kwisaaw-kwisaaw; ǝṯɔŋw inḏatha ŋaaŋwasi kawwa ki-leere, na kithlayu kiriiɽp, ǝṯɔŋw inḏǝthǝ ŋaaŋwɔsi ethneya, mindaŋ ǝṯɔŋw urǝcci ŋaaŋwɔsi rɔgwori raalɔ ṯaamana deddep.” 18 Nǝ ŋɔ tatap nǝtǝ yaavɔr ere ǝthi ŋɔma mac ethi ṯiinyini lizi kiraama naana ŋga kinḏrsi ethisi kettice.
19 Nǝ Yahuuḏ iila yokwo min Anṯaakiya nǝ Iyguuniiyǝ; nǝr ǝgini dɔŋw ethoro leeŋen, nǝr accatha Bɔɔlɔs-ŋwɔlɔ yall-yi, mindaŋ nǝr mɔlotto-lɔ nǝr-gi rucci mǝḏiinǝ-nǝ ligittathɔ ethaarɔŋw kwɔmǝ ai. 20 Laakin mǝ ṯalaamiiz aaɽathi dɔŋw kwirikathirlɔ, nɔŋw diiɽi nɔŋweele nɔŋwaaɽitha ki-mǝḏiinǝ-nǝ. Mǝ ŋɔrpɔ-ŋgwa oro nǝreele Barnaaba-gi Ḏǝrbǝ.
Bɔɔlɔs-ŋǝ Barnaaba-gi mǝr-gwɔ aaɽitha Anṯaakiya kwǝthi suuriiyyǝ-ŋw.
21 Nǝ Bɔɔlɔs-ŋǝ Barnaaba-gi aari bǝshirǝ Inyjiilǝ Ḏǝrbǝ-nǝ, mindaŋ nǝr ǝŋini ṯalaamiiza ṯuuru. E-ta nǝr aaɽitha Lisṯira nǝ Iyguuniiyǝ tok, mindaŋ nǝr talli nǝreele Anṯaakiya kwǝthi Biisiiḏiiyyǝ-ŋw. 22 Nǝr firllasi ṯalaamiiza-la, mindaŋ nǝrsi firllasi-la ethi nannitha lir kiiɽi-kiiɽi ki-ṯǝmminǝ-nǝ, e-ta nǝrsi ǝccǝ @allima nǝrsǝccǝŋw, “Mǝr naŋni ethi ǝnḏ ki Ŋeeleny-na ŋǝthi Allah tǝ, laazim ǝrǝnḏi ki-ṯurvǝ-nǝ ṯuuru.” 23 Nǝr alla lishiyuukha ki-yǝniisǝ-nǝ yeere-yeere, nǝraari kiyiiriny mindaŋ nǝr mithǝ arminḏaani tok, e-ta nǝrsi kettice Kweeleny ki-rii-na ruuŋwun ŋgwa kwǝmminicǝr.
24 Mǝreele nǝr ruu muḏilriiyyǝ-ginǝ kwǝthi Biisiiḏiiyyǝ-ŋw mindaŋ nǝr ɔppathi Bamfiiliiyyǝ. 25 Nǝraari bǝshirǝ Bǝrjǝ ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah, e-ta nǝr ṯamthɔ nǝreele Aṯṯaliiya, 26 nǝ min kinanaŋw nǝreele mɔrkǝb-gi nǝraaɽitha Anṯaakiya kǝzir wɔgittarsi-gwɔ ki-ne@ma-na kwǝthi Allah ki-ŋothɽor-na ŋa ŋimǝrsi ṯimmasi kworo. 27 Na mǝr ɔppathi Anṯaakiya tǝ, nǝr aaɽasi lizi dɔŋw lǝthi kǝniisǝ, nǝrzi andaci ŋa tatap ŋǝrrǝsi Allah ŋunduŋǝ-li, nǝ wɔglṯṯica Umama ṯaay aŋgwɔrɔ ethi ǝmmini. 28 Mindaŋ nǝr naani lǝlu-ttuk kinanaŋw ṯalaamiiz-thi.
Ŋen Bulus na Barnaba ləfo alo y-Iguniya
1 Alo y-Iguniya Bulus na Barnaba ldënṯi ndəm emajma y-Alyawuḏ ldəlërrəŋaici ŋen ŋabəɽaŋa ŋoɽra, nṯia led̶a lwaiña ig-Alyawuḏ na ig-Alyunaniyin ləno ŋen ldëndi. 2 Orn led̶a ig-Alyawuḏ ildi lero ləbëndia ŋen, labwaid̶o led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, ldəɽrid̶i ŋəṯəɽa ṯa aləgeiye lorəba ləkanisa. 3 Nṯia Bulus na Barnaba laɽaŋo alo yakəl ñoman ñwaiña ṯalërrəŋaicu led̶a ŋen ŋ-Eləŋ Yesu lero ŋəd̶aiña nano, na lënəŋulu laɽo d̶aməd̶aṯa eŋen ŋəlëɽəŋu iŋi ŋəd̶ənaica məɽəməɽeñ d̶əlëɽəŋu, na lid̶u ŋen ŋoɽra na aŋwara rəŋəra eren. 4 Na led̶a lalo yakəl lakarnəd̶iano, ləmaṯan lwonaṯa ŋen ŋ-Alyawuḏ na ləmaṯan lwonaṯa ŋen ŋəled̶a ləd̶weinu. 5 Nṯia ŋen nəŋeṯa eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ na ig-Alyawuḏ com na enələŋ enen, ṯa aldëndi na aldaməndaiye ŋwandraŋa. 6 Orn ndə ṯaləmis yiləŋinu nano nəyobəd̶aṯe alo yi-Lisṯra na yi-Ḏarba irnuŋ g-Iguniya na alo pred̶ tu, 7 na ṯalërrəŋaicu led̶a ŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa alo yakəl.
Ŋen ləfo alo yi-Lisṯra na Ḏarba
8 Alo yi-Lisṯra maje gafo gənəŋ gəɽaŋa alo igi gaijəba rəmanəñara, gələŋənu egare gələŋgen gaijəba gəbərlda kwai kwai. 9 Maje gano Bulus gəɽwata, na Bulus ṯaŋəmaseicu kaiñ nəŋələŋeṯe ṯa gënəŋu gerṯo d̶wonaṯa ṯa aŋeid̶ini, 10 nəŋəlwaɽe oliaga goɽra, nəŋaṯa, “Twod̶o ŋəd̶uri.” Na nəŋəborṯe elo ṯaŋerldo. 11 Na ndə led̶a pred̶ lənwano ŋen iŋi Bulus gid̶u, ldəlwaɽe pəlelo oliaga galo y-Iguniya ldaṯa, “Imwa yirəwuṯəndrau yarno led̶a.” 12 Na led̶a lënəcu Barnaba Səfəs na Bulus Armis, ŋen ŋanṯa gënəŋu gaɽənda eŋen. 13 Kana yirəmwa ranṯa Səfəs, irri rerṯo eɽa gəlëɽəŋu gəd̶əbuŋṯia ed̶ad̶ id̶i d̶əbënṯia irnuŋ igei, na led̶a lirnuŋ larno ñənḏəri na ŋəd̶obəra ŋen ŋanṯa lwonaṯa ləbəṯia Bulusanda d̶əɽəd̶ənia igëuwər yirnuŋ.
14 Orn ndə led̶a ləd̶weinu, Barnaba na Bulus lano, ldəgere ndrenia enen ldobad̶aṯe led̶a nano ndëuwər ṯaɽrəjaico olia, 15 ldaṯa, “Led̶a bəṯrau, ñagëbəd̶ia ṯia ed̶a? Nanda ñagaɽo led̶a com, ñagarno ñaŋ! Na ñagəndërrəŋaicia ŋen ŋəŋəra ṯa ñaŋgiṯi ŋen iŋi ŋəpiano ñateṯe Rəmwa rəməṯo irri rid̶u elo na alo na ebarlda na laŋge pred̶ ildi ləfəlau. 16 Iliga ləpənde Rəmwa raŋgiṯu led̶a ṯalerldo eŋen eŋen. 17 Orn rerṯo d̶aməd̶aṯa d̶əlëɽəŋu jaica jaica, ŋen ŋanṯa rënəŋu rid̶u ŋen ŋame ranaicənde ŋawa ŋəd̶ənia na laləsənia igiṯəlia, na nara enalo nəbeṯe nəŋəreṯe nano.” 18 Ndə led̶a ləno ŋen iŋi lwonaṯa ṯa lalnaica d̶əɽəd̶ənia məldin orn Bulus na Barnaba lad̶ərnəlo ŋenŋa ŋəbɽwaŋəno.
19 Orn Alyawuḏ yemaṯan yeṯo alo y-Anṯakiya na alo y-Iguniya yanaico led̶a ŋen niyətud̶i nara enen orn led̶a ldaməndaiye Bulus ŋwandraŋa ldamabəled̶eṯe ndëuwər ldaṯa gaiyo. 20 Orn ṯaləmis yarraid̶əma nano yəd̶iṯəma iligano nəŋətwod̶e nəŋoɽəbaṯe alo yakəl na eloman leṯeɽe ldabəla Barnabaga alo yi-Ḏarba.
Ŋen ŋəd̶oɽəbaṯa alo y-Anṯakiya alo yi-Suriya
21 Ndə lërrəŋaicu led̶a ŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa alo yakəl na led̶a lwaiña lateṯəlo ldid̶əni ləɽo ṯaləmis, ldoɽəbaṯe alo yi-Lisṯra na alo y-Iguniya na alo y-Anṯakiya, 22 ldaməd̶aṯe ṯaləmis eŋen ŋə-Rəmwa ldəlwaɽəṯi ṯa ald̶uri ŋopia alerṯe d̶wonaṯa, ldaṯa, “Ləgəbënṯiar eŋələŋe ŋə-Rəmwa d̶irənḏeiniad̶a d̶waiña na ŋenŋa ŋubwa.” 23 Na ṯalṯurṯu Rəmwa ṯalɽaŋo ŋorwaṯaŋa ṯa alwoṯe led̶a ildi Rəmwa rwonaṯa ṯa aləɽeṯe nələŋ ikanisa pred̶, na leɽəd̶o Eləŋ Yesu ṯa aŋələbuŋṯi ildi lëndu ŋen ŋəlëɽəŋu.
24 Na ldəməñe alo yi-Bisiḏiya ldeṯa alo yi-Bamfiliya, 25 na ndə lërrəŋaicu led̶a ŋen ŋə-Rəmwa alo yi-Barja ldirəwuṯa alo y-Aṯaliya. 26 Na ldətwod̶e tu id̶əpundr d̶eŋau ldabəṯa alo y-Anṯakiya, alo isi kanisa yed̶waṯəlau d̶ənaicad̶a ṯa alid̶i ŋəmëɽria ŋə-Rəmwa iŋi ləɽiñad̶aṯo.
27 Na ndə lərəmaṯo d̶əge ldərreid̶i led̶a ləkanisa ldəlwaɽəṯi ŋen pred̶ Rəmwa rid̶əliya na fəṯau ragagid̶u ëuwər eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ ṯa aləɽwad̶aṯe ləberṯia d̶wonaṯa. 28 Ldəɽaŋe tu ñoman ñwaiña ṯaləmisya.