aza 15
1 ŋofḏana deŋgeri-na leni lifirli eḏi zi meci leni lajila ki ṯəmna-na, eḏere iɽi rɔgwɽɔ-na reri mac; 2 lere lere deŋgeri-na, er zi iɽi-na liḏaḏu eḏi zi errizi ŋizaw, eḏi zi ŋi firlaci ŋeḏre la ŋeŋen. 3 kaka Kwruztu ŋundu kwende kweṯiɽi rɔgwɽɔ-na ruŋwun; lakin, kaka luḏinar gwu, ŋaruŋw: yufulu yeṯir yi ɔllɔ ŋaŋwu yimɔ iideḏa nyuŋwu nana. 4 kaka ŋa ŋuluḏina kerreny, ner zi lɔ eḏi ŋi ilŋiiḏini nyuŋwuzi, mindaŋ mer zi orti ŋeḏi ṯukwurmɔṯana ṯeḏi lizi, na ŋeḏi ṯimeca ṯimɔ zi Allah inḏeḏa ki lomur ṯa kla, er firlaḏa la eḏi kikindeci ṯəkiza ṯeri kizen kirem. 5 eḏi Allah weṯi zi meci eḏi kwurmɔṯani, na weṯi zi firlazi la tɔk, meci ŋaŋwuzi eḏi kiɽmiḏi ŋiɽaŋal-na, kaka amɽa ŋazi gwu Kwruztu kweni Yecu ṯugwor ṯi ṯutuput, 6 mindaŋ ma eḏi ŋuma eḏi nii Allah-na duŋw li, ṯɔgwɽɔ ṯi ṯutuput, wir Allah na Papa kweḏi Kweleny kweri kweni Yecu Kwruztu.
7 eṯi zi kiṯici rugwori liḏaḏu kaka kiṯicaŋazi gwu Kwruztu ṯugwori ṯuŋwun, eḏi ŋi nii Allah-na. 8 kaka andicaŋazi gwu ŋwu: Kwruztu kwumorɔ kaḏaam keḏi kla leṯi miḏa kuruu keḏi ṯuɽuna ŋwuḏɽunya eḏi zi ruwece lu ŋirlalu ŋeḏi Allah, mindaŋ eḏi miḏeḏa ṯikitaḏa la timer inḏeḏa papaŋwuzi, 9 mindaŋ ma lizi lir umam tɔk er ma nii Allah-na ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi ŋimɽi ŋuŋun. kaka luḏinar gwu, ŋaruŋw:
ŋwu ṯaŋwu enyortaḏa ŋaŋwu ki lizi-na lir umam,
enyi iɽezi yiriny yɔŋwa;
10 ner aruŋw tɔk:
eti nyeŋlena, ŋaŋa lir umam, lizi li luŋwun;
11 ner aruŋw tɔk:
eṯortaḏa Kwelenyi, ŋaŋa lir umam tatap,
na eḏi lizi tatap ortaḏa ŋunduŋwu;
12 na izaya aruŋw tɔk:
ṯufu ṯeḏi yazzi-ŋa tinḏi eḏila,
ŋgwa kwudiɽi eḏi miḏa ŋelenyi ŋeḏi lizi lir umam;
a kla lir umam er kete təkiza kizen duŋgwun-na.
Proverbs-29-25
13 eḏi Allah weḏi təkiza kizen urezi ŋaŋwuzi tinyiŋlana, na ŋiɽena təmna ṯi-na ṯalu, mindaŋ ma ṯamḏalu purpur ki ṯəkiza-na kizen ŋuma ŋi ŋeḏi Ṯigɽim ṯirlinelu ter.
buuluz muŋw dedi lizi ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi juwab kwuŋwun
14 nyi kwilŋiicaŋazi ki ṯugwor-na ṯinyi, lieŋgeri linyi, eḏaruŋw, ŋaŋa a limureni ŋizana ŋi, na ṯilŋiiḏina ṯi tɔk, na eṯeḏi ŋuma eḏi meciḏizina ŋiɽaŋal ŋi ŋizaw. 15 ŋimɔ ŋazi loce ŋifirli beṯen ŋɔkwɔ eḏi ŋi ṯiŋayini, kaka inḏeḏa nyi gwu Allah ṯimeca ṯeḏi ŋimɽi ŋuŋun. 16 eḏorɔ kiziiz keḏi Yecu Kwruztu nani gwu lizi lir umam, ki ŋɔḏɽor-na ŋeḏi injiil weḏi Allah. nyi kwunaŋna lizi lir umam eḏorɔ kaka karama keṯəmi Allah-na, kaka enir gwu lirlinelu ter Ṯigɽim ṯi ṯirlinelu ter. 17 ŋwu ṯa, nenyeḏi ŋuma eḏellini eḏi Kwruztu-na kweni Yecu ŋɔḏɽor ŋi ŋinyi ŋeḏi Allah. 18 nyi kwubonye eḏi zi andazi ŋeḏi kwɔmne ṯuɽuk kwumɔ Kwruztu erri duŋgwinyi ŋgi, eḏi mulḏa lizi lir umam eḏinyici ŋunduŋwu nana, ŋiɽaŋal ŋi ŋinyi na ŋɔḏɽor ŋi ŋinyi tɔk, 19 na kwɔmne gi kwir ŋilim kweṯir gi liŋɽi, ŋuma ŋi-na ŋeḏi Ṯigɽim ṯirlinelu ter. ṯaŋwu nenyi rikaḏa ezir lu tatap urzaliim ŋgi mindaŋ menyi upaḏi al yarkun, kwandiza ŋiɽaŋali ŋizaw ŋeḏi Kwruztu dap dap kezir wa tatap. 20 nyi kwiri zurum eḏefici ezir tatap ŋiɽaŋali ŋizaw ŋir injiil, iti mer gwu neŋne kinna yiriny yeḏi Kwruztu mac, kaka iti naŋna nyi gwu mac eḏaci ki ṯugwagiza la ṯeḏi kwizi kwir ter, lakin kaka luḏinar gwu, ŋaruŋw:
21 kla liti limer zi andaci ŋeni ŋundu mac, linde liri leze ŋunduŋwu,
na kla liti limɔ zi neŋne mac, linde liri le zi elŋece.
ray rinaŋna zi buuluz eḏi ri ele
22 ki ŋiɽaŋal-na ŋu eṯir nyi kireḏi ŋwamin ŋwuru eḏila nani ŋa gwu. 23 lakin kirem, kaka iti inḏa nyi gwu ezir kwokwony mac kunuŋ eḏi gwu aki ŋɔḏɽor ŋu, na kaka eṯi nyi gwu orɔ zurum yiḏleyu yuru eḏila nani ŋa gwu, 24 nyi kwaki kizen eḏi raŋḏa ŋaŋwuzi ki ṯay la menyele azbaanya, mindaŋ menyi nani ŋirin-na ŋɔkwɔ ŋami ŋaŋa li ta, er nyi ma kete ki ṯay. 25 nyi ŋgwu ṯa kwinḏi kirem urzaliim kwɔmne gi eḏi zi gi meci leni lirlinelu ter eḏi Kwruztu-na. 26 kaka amir gwu-na kla leḏi makḏunyaŋw, na leḏi akayaŋw, eḏizinḏeḏa kwɔmne kweḏi kla lir luway ki lizi-na leni lirlinelu ter urzaliim; 27 ner amina eḏizerrici ŋu, kaka eḏir gwu keni kəmzu ŋunduŋali; kaka ma gwu lizi lir umam oɽmaṯi ŋunduŋali ki ṯortaḏa-na ṯeḏi rigɽim reŋen, ŋwu ṯa, ner ofḏani deŋgen-na eḏi zi meci kwɔmne gi kweḏi yaŋna. 28 mindaŋ menyji ṯimaca ŋiɽaŋali ŋu kwɔmne gi kwumer zi uzici, e ŋazi ma ṯamḏu eḏele azbaanya. 29 na ŋilŋiicanyji rac eḏaruŋw, menyila daŋgalu ta, enyila ṯortaḏa ṯi turena dedep ṯeḏi Kwruztu.
30 nyi kworacaŋazi, lieŋgeri linyi, Kweleny ŋgi kweri kweni Yecu Kwruztu, na ṯamɽa ṯi ṯeḏi Ṯigɽim ṯirlinelu ter, eḏoɽmaṯi nyi gi teter, eḏerici nyuŋwu Allah ki yiriny, 31 mindaŋ enyji kilaḏa leḏi yahuḏiiyaŋw liti leḏi ṯəmna mac, mindaŋ tɔk eḏi ŋɔḏɽor ŋinyi ŋeḏi urzaliimŋw əmi lizi-na leni lirlinelu ter, 32 na ṯaŋwu enyila daŋgalu, menyi Allah emnici, ṯinyiŋla ṯi-na, er kaṯu wəŋ duŋw li. 33 eḏi Allah weḏi ŋiɽena nani daŋgal-na tatap. emba.
Id̶r ŋen iŋi ŋəbəd̶ia led̶a lwomən ləŋəra nano
1 Ŋen d̶eṯəm nëndr ləŋgr ləgwonḏəṯr ed̶wonaṯa, ŋen ŋafo ŋopia ṯa alaməd̶aṯr led̶a ildi lëbia eŋen eŋen iŋi luwirtia ṯa ñerṯe ñagəŋənnia nano bəɽan. 2 Ŋen d̶eṯəm ṯa lëndr pred̶ alid̶r led̶a ləɽo ëuwər ləŋəra nano ṯa ŋen ŋəŋəra aŋəleṯa nano na ṯa alaɽəjeini eŋen. 3 Ŋen ŋanṯa Almasiya gero gəŋərinia nano bəɽan, orn garno ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa, “Đəd̶aməca eŋen d̶əled̶a ildi ləd̶aməcaŋa eŋen d̶iɽəṯiñi nano.” 4 Ŋen ŋanṯa ŋen pred̶ iŋi ŋəwërd̶ənu pənde, ŋawërd̶ənu ṯa ŋəndërrəŋaiciar ŋen, ṯa aləgerṯr d̶əṯurṯia d̶walad̶a arano na d̶onḏeiciad̶a id̶i ad̶am gə-Rəmwa gəndənaicar.
5 Egabeɽəd̶ia ṯa Rəmwa irri rənanaica led̶a d̶walarano na d̶wonḏəṯa, rënəŋu arəndənaice ŋen ŋonto ldəɽo eŋen ŋ-Almasiya Yesu, 6 ṯa ñananaice Rəmwa ŋaɽrwa ŋenŋa ŋonto na ëiñuaya yento, rënəŋu irri rəɽo Đaṯa g-Eləŋ igëndr Yesu Almasiya.
Đërrəŋaid̶ia ŋen ŋəŋəra eled̶a gerṯe laɽo Alyawuḏ
7 Ŋen ŋafəṯia, aŋënṯr lorklaland̶a ed̶əɽəbəd̶ia eŋen, garno Almasiya com gəŋenṯənd̶r gënəŋu ṯa Rəmwa arnaneini ŋaɽrwa. 8 Ŋen ŋanṯa igandəlwaɽəṯia ṯa Almasiya gaɽo ed̶a igi gəduɽəd̶ənṯu led̶a ildi luɽəd̶ənu ṯa ŋen aŋerrəŋeid̶əni ṯa Rəmwa raɽo d̶eṯəm, na ṯa aŋëndi ŋen alo iŋi Rəmwa rëɽu ŋen ŋanṯa d̶aṯanda ləpənde, 9 na ṯa led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ alnaice Rəmwa ŋaɽrwa ŋen ŋanṯa ŋəbaiya ŋəlëɽəŋu, garno ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa,
“Ŋen ŋafəṯia igid̶i iŋəŋërti nano eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ.
Na igid̶i yaləŋiṯi irəŋ gəlaɽəŋa.”
10 Na ŋen ŋawërd̶ənu com ṯa,
“Ŋəreṯr nano, ya led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, led̶ala ɽ-Rəmwa!”
11 Na ŋen ŋawërd̶ənu təŋ ṯa,
“Naicr Eləŋ Rəmwa d̶amia ñaŋ pred̶ ñəŋgi gerṯe ñagaɽo Alyawuḏ.
Đeṯəm ŋgiṯr led̶a pred̶ alaləŋe ṯa aləmanaice d̶amia!”
12 Na təŋ com Isaiya gaṯa ṯa,
“Id̶ia gə-Yassa gid̶i aŋela,
gënəŋu igi gid̶i aŋətwod̶e ṯa aŋəɽeṯe eləŋ gəled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ,
na lënəŋulu lid̶i alëɽi d̶əṯurṯia ed̶en iŋu.”
13 Nṯia egabeɽəd̶ia ṯa Rəmwa irri rənanaid̶ia d̶əṯurṯia, rënəŋu rid̶i arəndonḏəjaice d̶əŋərad̶a nano pred̶, na d̶ëuṯaralo ŋen ŋanṯa ñagëndu ŋen ŋəlëɽəŋu, ṯa ŋabəɽaŋa ŋ-Usila Gətəɽe d̶əṯurṯia ed̶alo ad̶əɽeṯe d̶oɽra.
Ŋen ŋəŋəmëɽria ŋə-Bulus na ŋen gəlwaɽo təmwar
14 Igënəñi igëndu ŋen d̶eṯəm eŋalo ya lorldaiñ, ṯa ñaganəñaŋ pred̶ ñagwunḏeinu ŋenŋa ŋəŋəra, na d̶ələŋeṯad̶a na ṯa ñagəɽwad̶aṯa ñagəbërrəŋaicia lorldalanda ŋen. 15 Orn ṯa igandulëldəŋəd̶einia eŋen, igawërd̶əṯənde d̶wonḏəṯad̶a eŋen ŋəmaṯan ŋen ŋanṯa d̶ənaica məɽəməɽeñ id̶i Rəmwa rənaicəñe, 16 liga rënəŋu rid̶əñi ṯa egaɽo ed̶a igi gəd̶uɽəd̶ənṯia Almasiya Yesu eled̶a gerṯe laɽo Alyawuḏ iŋəmëɽria ŋətəɽe garno kana yeŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa, ṯa Rəmwa arəŋënṯi d̶ənaid̶ia id̶i egənaica id̶i d̶əled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, ŋen ŋanṯa d̶ənaid̶ia id̶i d̶id̶ənu d̶ətəɽe Usilaga Gətəɽe. 17 Nṯia, igëminia ig-Almasiya Yesu, ŋen ŋanṯa laŋge ildi Rəmwa rid̶əlo ñiga. 18 Ŋen ŋanṯa egaber igid̶i elwaɽe eŋen ŋənəŋ illi eŋen ŋəŋəmëɽria Almasiya gid̶u ñiga ndə gënəŋu gid̶u led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ ṯa alerṯe d̶ənaṯa eŋen ŋəlëɽəŋu, na iŋəmëɽria, 19 na ŋabəɽaŋa ŋəŋaməla na ŋaŋwara na ŋabəɽaŋa ŋ-Usila Gətəɽe. Nṯia egabəɽenḏeṯo d̶əɽwata d̶əŋen ŋəŋəra ŋ-Almasiya alo pred̶, alo yi-Ursalim nerəmaṯe alo y-Alirikun. 20 Eŋen iŋi egafo egwonaṯa jaica jaica ṯa egaɽwata ŋen ŋəŋəra ŋ-Almasiya alo isi irəŋ g-Almasiya gero gulwaɽənia, ṯa yerṯe egabəd̶aṯa nad̶una isi ed̶a gwomən gid̶u, 21 orn garno ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa,
“Led̶a ildi lero ləlwaɽənṯia ŋen ŋəlëɽəŋu lënəŋulu lid̶i aləseid̶i,
na led̶a ildi lero lənna ŋen iŋu lënəŋulu lid̶i alləŋeṯe.”
Ŋen Bulus gwonaṯa gənwana alo yi-Rumiya
22 Fəŋen iŋi igətrinṯiau ṯa yendeṯa nano ñoman ñwaiña. 23 Orn d̶əñid̶i alo yero yiṯënu ŋen ŋanṯa ñi ṯwaiñ ëli, na inṯəlia nwaiña egafo egwonaṯa ṯa yendeṯa nano, 24 ndə egabəṯa alo y-Aspaniya. Nṯia egwonaṯa ṯa yendeṯa nano ndə egabəṯa tu na ndə ləgəɽaŋar d̶əŋərad̶a nano liga lobəlano, ṯa ñañaməd̶aṯe. 25 Orn d̶əñid̶i egafo ed̶ad̶ na egabəṯa alo yi-Ursalim ṯa yaməd̶aṯe led̶a ɽ-Rəmwa. 26 Ŋen ŋanṯa led̶a lalo yi-Makəḏuniya na lalo y-Akaiya laŋəra nano ŋen ŋanṯa lënəŋulu lafo lwonaṯa laməd̶aṯa led̶a gərusya ildi ləɽo ŋəbaiyaŋəno eled̶a ɽ-Rəmwa alo yi-Ursalim. 27 Đeṯəm lënəŋulu lafo laŋəra nano kaiñ ŋen ŋanṯa lwonaṯa ləbəd̶ia ṯia, na lerṯo ëməcu eled̶a lalo yi-Ursalim. Ŋen ŋanṯa ndə led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ lënṯu ed̶əɽəbəd̶ia d̶-Alyawuḏ eŋen ŋəd̶əbuŋṯia d̶usila, ŋen d̶eṯəm ṯa lënəŋulu aldaməd̶aṯe elaŋge ildi ləɽo d̶eṯəm. 28 Nṯia ndə egəbəɽenḏeṯo ŋen iŋi na egələŋeṯo ŋen iŋi ŋətwod̶a ed̶ənaica ŋen ŋanṯa ŋulu igid̶i yendeṯa nano orn igid̶i endoməñe yeɽe alo y-Aspamya. 29 Egaləŋeṯo d̶əge ṯa ndə egətənde nano igid̶i ela d̶əbuŋṯiad̶a pred̶ d̶-Almasiya.
30 Đəñid̶i igandəlwaɽəṯia, lorldaiñ, Eləŋga igëndr Yesu Almasiya na d̶əbwid̶iad̶a id̶i Usila Gətəɽe gəbəd̶ia, ṯa ad̶əfeṯe ṯa ñaŋ alëndəjeicr ŋen ŋəɽwano ed̶eɽəd̶ia Rəmwa ŋen ŋanṯa ŋen ŋəlëɽəñi. 31 Eɽəd̶r Rəmwa ṯa igid̶i yëbərni eled̶a alo Yuḏiya ildi ləned̶o ṯa lənna ŋen ŋə-Rəmwa, na ṯa led̶a ɽ-Rəmwa alo yi-Ursalim lid̶i aləŋënṯi d̶aməd̶aṯa id̶i igələməṯia d̶əŋərad̶a nano, 32 ṯa ndə fəŋen iŋi Rəmwa rwonaṯa igid̶i yendeṯa nano d̶əŋərad̶a nano na ṯa igid̶i yimiñəniano na ṯa igid̶i yonḏeicini liga ləgəfr. 33 Egabeɽəd̶ia ṯa Rəmwa irri rənanaid̶ia d̶ëuṯaralo arndefeṯe ñaŋ pred̶. Amin.