aza 20
ṯuṯizelu ṯeḏi yiziiz ṯeḏi zulṯa kweḏi Yecu
1 ner ṯa orɔ ŋwu, lamin lete, nanuŋwi ki heykal-na kwilŋiiḏina lizi ŋiɽaŋali ŋizaw, na leleny leḏi yiziiz ila nanuŋw gwu, lor li leṯizilŋiiḏini kuruu-na, na lijowit tɔk, 2 ner eca ŋwu: andicanyji ṯi, zulṯa kwunder kwendu kwiri kweti zi gi erri ŋu? ya eya kwinḏeḏa ŋaŋwu zulṯa eḏi zi gi erri? 3 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: nyi tɔk kwɔŋazi uṯizelu ŋiɽaŋal ŋi ŋete, andicarnyi ṯi, 4 baptizm kweḏi yuhanna kwir kweḏi kilerena, ya kweḏi lizigwunaŋ? 5 ner zi mumri la, ner aru ŋwa, a kwer ari ḏa? mer kinna eca ŋwu, kweḏi kilerena kwiri, ta, kwenyjeca ŋwu, na a lɔḏɔ lidirna eḏemnici ŋunduŋwu? 6 lakin, mer kinna eca ŋwu, kweḏi lizigwunaŋ kwiri, ta a lizi tatap aci nyuŋwuzi yal yi, kaka arir gwu, yuhanna kwiri kwiɽi. 7 ner eŋnici ner eca ŋwu: ŋiti ŋilŋiicanyji mac. 8 nezi Yecu eca ŋwu: na ŋiti ma ŋaŋa zi andaci nyi tɔk mac ŋeḏi zulṯa kwerre nyi gi kwɔmne ŋgwu.
ṯiŋerɔŋw ṯeḏi ṯuruny
9 nuŋw andaci lizi ŋiŋerɔŋwa, nuŋw zi eca ŋwu: kwor kwete kwukiiḏa yaɽi yeḏi eynab nuŋw zi alaci karṯinya, nuŋw alla loru lɔkwɔ eḏi zi aŋraci, nuŋw ele kuṯu tuk, nuŋw gwu nanni. 10 mindaŋ ma lomur ṯimayini, nuŋw ṯiŋaci loru klu kaḏaama kete eḏefiza nyoru nyɔkwɔ nyeḏi yaɽi. na lor ipii ner əɽi nyiḏak. 11 nuŋw zi ṯiŋaci kaḏaama kete kwokwony, ner ipii tɔk ner erre luŋw, ner əɽi nyiḏak. 12 nuŋw zi ṯiŋaci kwokwony kete, ner orɔ ṯɔɽɔl. nuŋw orɔ kimer kete yəmaŋi nana, ner kaṯu par. 13 na kweleny kweḏi ṯuruny aru ŋwu, aḏa kwenyerri? eḏinyji ṯi ṯiŋaci manuŋ toru tinyi, tamɽanyi; le ta nii ŋunduŋwu-na kezni. 14 lakin ma lor eze ner uŋwunḏizina ner aruŋw: ŋgwu kwiri tiɽŋeyin tir nda; ilar pa, er eɽenye ta, er eḏi nyiŋa kwɔmne tatap kweŋguŋw afi. 15 ner kaṯu ṯiɽegera kəni ner eɽenye. roḏur ma ŋwu ta, e zi kweleny kweḏi ṯuruny errica aḏa? 16 kwila, ŋwukirazi loru lu, mindaŋ ŋwezinḏeḏa lir ter ṯuruny kḏu. mer zi neŋne, ner eca ŋwu: eṯi zi ṯa Allah ruzaŋw mac. 17 nuŋw zi icazalu, nuŋw zi eca ŋwu: ŋuluḏina ṯi manuŋ ŋeni aḏa?
kal kimer durni lir lɔrṯɔ leṯaci,
nuŋworɔ keṯi zi tamḏu tatap.
18 kwere kwiidi kal la ŋgu, ŋwu egrini, lakin ma gwu kal iideḏa la kwere, ŋwu aḏanni.
ŋiɽaŋal ŋeḏi ṯulba ṯeḏi kweleny kweni gezar
19 na leleny ledi yiziiz-ŋa lor li leṯizilŋiiḏini kuruu-na, naŋni eḏi ṯa mida ki lomur ṯa kla, lakin ner ṯenye lizi, kaka ilŋiicar gwu rac, andizaŋw zi gwu nana ŋir ṯiŋerɔŋw kḏu ŋeni ŋeŋen. 20 ner iili yey yi birr; ner ṯiŋa loru eḏele nanuŋw gwu ŋejmeṯ ŋi, ner orɔ kaka lizi lirlalu, ŋidiny, mindaŋ eŋgir ma inḏa ŋiɽaŋali ŋere ŋuŋun ŋeḏi gwu ruzezi kaṯi, eŋgir mulḏaḏa ki zulṯa kweḏi muḏiir. 21 ner andaci ner eca ŋwu: muallim, nyiŋa lilŋiicaŋa, a kweṯami andazuŋw, eṯi zi ami ilŋiiḏini tɔk, na ere ṯemzi la kwere mac lakin leṯizilŋiiḏini ŋeḏi ṯay ṯeḏi Allah ŋir rerem. 22 andicanyji ṯi, ŋiri ŋeḏi kuruu ŋeŋgir ŋi inḏeḏa gezarŋw ṯulba, ya beri? 23 nuŋw elŋe ŋidiny ŋeŋen, nuŋw zi eca ŋwu: 24 eficernyi giriza kete, nyi eze. zura kweḏi eya kwiri, ŋwuli ŋi-na? ner eca ŋwu: kweḏi gezar kwiri pa. 25 nuŋw zi eca ŋwu: eṯinḏeḏa ma gezarŋw kwɔmne muŋw orɔ kweḏi gezar; eṯi ta inḏeḏa Allah kwɔmne muŋw orɔ kweḏi Allah. 26 ner ulezi ṯay ṯeḏi gwu miḏa ŋiɽaŋali ŋere ki lizi-na, ner nani deny, limɔliŋɽi.
ŋiɽaŋal ŋete ŋeḏi ṯiḏiɽa ŋɽany-na
27 na kla leni lizadduugi, leṯaru ŋwa, ṯiḏiɽa ŋiɽany-na ṯiti tere mac, ila nanuŋw gwu, 28 ner dedricelu ner eca ŋwu: muallim, muuza kwulucanyji ŋiɽaŋali ŋu: ma eŋgen kweḏi kwor-ŋa ay, muŋw ṯazi kwayu lu kwuŋwun kwiti kweḏi toru-na tere mac, ŋofḏana eḏi eŋgen morḏaḏi kwaw la, eḏilŋaci eŋgen kwumay nyoru. 29 ner nani pa ŋianga lir dufɔkwɽeny, na kwir nda agwu kwayu, na kwor ay kwiti kweḏi toru-na tere mac. 30 na ŋgwa kwukwaḏiḏi ŋunduŋwu morḏaḏi la; 31 na ŋgwa kwukwaḏiḏi ŋunduŋwu tɔk morḏaḏi la; ner ṯa orɔ ŋwu ŋete ŋete, mindaŋ ner gwu morḏaḏi la lir dufɔkwɽeny tatap, ner ay, liti leḏi nyoru-na mac. 32 mindaŋ kwaḏan, na kwaw ay tɔk. 33 ki lomur leḏi ṯidiɽa ŋiɽany-na ta, a ma kwaw orɔ kweḏi eya? kaka agwur gwu tatap lir dufɔkwɽeny.
34 nezi Yecu eca ŋwu: eṯi lizi leḏi ṯurmun kḏu amɽaḏizina edagiḏi; 35 lakin, na kla leṯir zi ruzi lofḏana eḏenḏi ki ṯurmun kḏana, na ki ṯidiɽa ŋiɽany-na, liti leṯamɽaḏizina eḏagiḏi mac, 36 er ere ay kwokwony tɔk mac, kaka mer gwu biɽḏi limaleyka, er orɔ nyor nyeḏi Allah, na nyeḏi ṯidiɽa ŋiɽany-na. 37 na ŋedi ṯidiɽa ŋiɽany-na, na muuza kinna ruwezeŋw ŋiɽaŋali lu, muŋw zi lɔ ŋeḏi kwaɽi kwumodi, nuŋw enjici Kweleny yiriny yeni Allah weḏi ibrahiim, na Allah weḏi izhaag, na Allah weḏi yaguub. 38 ŋwu ta, a kwilŋecer eḏaru ŋwu, ki yey-na yuŋwun eti lizi leni layyu leni ta kinna limiiḏu, kaka eṯuŋw gwu orɔ Allah weḏi limiiḏu; na eṯir miiḏi duŋgwun-na.
39 ner eŋnici lɔkwɔ leṯizilŋiiḏini kuruu-na, ner aru ŋwu: muallim, a kwumemba ami andazuŋw. 40 nuŋw ere bonye kwere mac eḏuṯizelu ŋiɽaŋal ŋi ŋere.
Kwruztu kwiri tor teḏi daud-ŋa?
41 nuŋw zi eca ŋwu: ŋɔḏɔ ŋari ŋi ŋu ŋeḏi Kwruztu, kwir tor teḏi dauḏ-ŋa? 42 na dauḏ ŋundu, kiṯam-na keni limazmuur, aru ŋwu:
Kweleny kwandica Kwelenyi kwinyi,
nuŋw eca ŋwu: nani ki ṯii tinyi ṯeḏi mini.
43 mindaŋ ma ŋa ketize ṯuwənu ṯɔŋwa ŋwara-na ŋwɔŋwa.
44 na dauḏ ŋundu ruzi ŋunduŋwu Kweleny. kwiri tor tuŋwun aŋgwuru?
ṯireca eḏaŋraḏa nana ki lizi-na kla leṯizilŋiiḏini kuruu-na
45 nuŋw zi andaci limeḏgen, nezi lizi tatap neŋne, nuŋw zi eca ŋwu: 46 eṯaŋraḏa nana ki lor leṯizilŋiiḏini kuruu-na, leṯinaŋni eḏ irere lu zurṯena, leṯinaŋni lizi eḏagani ŋunduŋwuzi ki zuk-na; leṯamɽi ezir wizaw ki limajma-na, na ezir wuṯemdu ki azuuma-na tɔk. 47 eṯir yaḏa leḏela duənuŋw mindaŋ; eṯir ariri ki yiriny lelu tuk ŋidiny. linderṯa linḏi eḏafi hukma wupa eḏi liḏaḏu la.
Ŋen led̶a leɽəd̶o ŋen ŋəŋələŋe ŋə-Yesu
(Maṯṯa 21:23-27Margus 11:27-33)1 Lomanəŋ iliga lakəl ndə Yesu gəfo ig-Alekəl gəbërrəŋaicia led̶a ŋen na gəɽwata eŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa, nələŋ nəkana na led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun, na led̶a loɽra ldəmeṯa nano 2 ldəmeiṯi ṯa, “Lwaɽəṯənde agëbəd̶ia ŋen iŋi ŋələŋeŋa ŋəsëgi? Na əsëgi gənaicaŋa ŋələŋe iŋi?”
3 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Igënəñi com egandeɽəd̶ia ŋen ŋənəŋ. 4 Lwaɽəṯiñr, Rəmwa rad̶waṯo Yuanna ṯa aŋənanaid̶e mamuḏiya walla led̶a?” 5 Na lënəŋulu ṯalɽwataid̶o aləsoŋ ldaṯa, “Ndə ləgəbaṯr ṯa, ‘Rəmwa rad̶waṯo Yuanna’. Gënəŋu gid̶i aŋəndəlwaɽəṯr ṯa, ‘Ñagero ñagəbëndia ŋen ŋəlëɽəŋu ed̶a?’ 6 Orn ndə ləgəbaṯr ṯa, ‘Led̶a lad̶waṯəma’, led̶a pred̶ lid̶i aləndəməndaiyr ŋwandraŋa, ŋen ŋanṯa lënəŋulu lëɽənu d̶əñano d̶eṯəm ṯa Yuanna gaɽo nabi.” 7 Lënəŋulu lduɽəbiṯi Yesu eŋen ṯa, “Ñagaijəba ŋen ṯa əsëgi gəd̶waṯo Yuanna.” 8 Na Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Egaber igid̶i indəlwaɽəṯi com ṯa igëbəd̶ia ŋen iŋi ŋələŋeŋa ŋəsëgi.”
Ŋen ŋəwujənu ŋəgii gəŋətəmwa
(Maṯṯa 21:33-46Margus 12:1-12)9 Na Yesu nəŋəlwaɽəṯi led̶a ŋen iŋi ŋəwujənu nəŋaṯa, “Maje gənəŋ gawad̶o gii gəŋətəmwa nəŋənaice led̶a ṯa aɽrəmoṯe nəgabəṯa alo yenəŋ nwaldaŋ nəŋəɽaŋe tu liga lwalano. 10 Na ndə liga leṯo ləŋətəmwa ŋore maje nəŋəd̶waṯe ebai eled̶a ṯa lënəŋulu almanaice ləd̶ia ləmaṯan ləgii. Oru led̶a ldəpwr ebai ldəmad̶waṯe rerṯa. 11 Na maje nəŋəd̶waṯe ebai gwomən. Orn led̶a ldəmëpwi ldəmanaice ŋen ŋubwa com ldəmad̶waṯe rerṯa. 12 Na təŋ maje nəŋəd̶waṯe ebai gwomən. Orn led̶a ldəmëpwi rëɽra ldəmauwəṯi ndëuwər. 13 Oro maje gerṯo gii nəŋaṯa, ‘Igëbəd̶ia ṯau? Igid̶i ed̶waṯe id̶ia gəlëɽəñi gəbwaniya. Aŋgaica led̶a ndə ləseicəma lënəŋulu lid̶i almed̶əñiti!’ 14 Orn ndə ləseicu id̶ia lënəŋulu ṯalɽwataid̶o ldaṯa, ‘Fəŋu igi gid̶i aŋərraṯe elaŋge ləmaje. Almaɽiñr ṯa alarraṯr elaŋge!’ 15 Na ldəmauwəṯi ndëuwər ldəmaɽiñe.” Nṯia Yesu nəŋəleɽəd̶e ṯa, “Maje gerṯo gii gid̶i aŋəlɽaicau? 16 Gënəŋu gid̶i aŋela aŋəɽiñe led̶a lakəl na gid̶i aŋənaice led̶a lərto gii.” Ndə led̶a ləno ŋen iŋi Yesu gəɽwato ldaṯa, “Ndo, kwai kwai!” 17 Yesu nəŋəlnwane nəŋaṯa, “Orn ŋen ŋanṯau iŋi ŋəwërd̶ənu egad̶am gə-Rəmwa ṯa,
‘Lwandra ildi led̶a labijəd̶ia ləned̶o,
lënəŋu laɽo lwandra ildi ləɽənda lad̶una’.
18 Ed̶a gənəŋ igi gəbəɽəṯia ldwandr lakəl gënəŋu gid̶i aŋgəre aŋəno kaiñ, orn ndə lwandra liɽəṯu ed̶a nano gənəŋ lid̶i almwad̶e ano ṯrṯəriñ.”
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋəd̶ənaid̶ia ṯolba
(Maṯṯa 22:15-22Margus 12:13-17)19 Led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na nələŋ nəkana lafo lwonaṯa ṯa labëndia Yesu iliga lakəl d̶urri, ŋen ŋanṯa lënəŋulu laləŋeṯo ṯa gënəŋu gaɽwato ŋen ŋəwujənu ŋəgeiyalo, orn ldəd̶əñiṯi led̶a. 20 Nṯia lënəŋulu ṯalbapwaiño liga ṯa almëndi, na ldəmad̶weiṯi led̶a ləɽo naməɽa ildi lid̶ənu bəɽan ləd̶urwaṯo eŋen larno ɽ-Rəmwa ṯa alëndi Yesu ŋenŋa ŋənəŋ iŋi gəɽwata ṯa almanaid̶e eŋələŋe ŋeləŋ goɽra gə-Roma. 21 Lënəŋulu ldəmeɽəd̶e ṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen ñagaləŋeṯo ṯa ŋen agəɽwata na agəbërrəŋaid̶ia ŋaɽo d̶eṯəm na agëbəd̶ia led̶a pred̶ ləɽəwaṯo, na agəbërrəŋaicia led̶a d̶ad̶ d̶ə-Rəmwa ŋenŋa ŋəd̶eṯəm. 22 Alganun yabaṯa ṯa ŋen ŋëpi ndə ñagənanaid̶ia ṯolba ŋen ŋanṯa eləŋ goɽra gə-Roma walla ŋen ŋafo mənna?” 23 Yesu nəŋələŋeṯe ŋad̶əna eŋen nəŋəleiṯi ṯa, 24 “Aŋaiciñr gərus yarno alkairia. Sura yəsëgi na ŋwëɽiña ŋəsëgi?” Lënəŋulu ldəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ŋeləŋ goɽra gə-Roma.” 25 Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Nṯia naicr eləŋ goɽra gə-Roma laŋge ildi əllëɽəŋu na naicr Rəmwa laŋge ildi əllëɽəŋu.” 26 Na lënəŋulu lderṯe ləɽwad̶aṯia ləmëndia ŋenŋa ŋənəŋ ŋəlëɽəŋu led̶a nëiñua. Ldirəwano ŋen ŋanṯa ŋen gukuɽəbiṯəlo ldəbwaiñe ŋəma.
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋəd̶ətwod̶a eŋəɽaiñ
(Maṯṯa 22:23-33Margus 12:18-27)27 Led̶a ləmaṯan i-Saḏḏugiyin, isi yebaṯa ṯa d̶ətwod̶a eŋəɽaiñ d̶ero, ldeṯa Yesu nano ldəmeɽəd̶e, ldaṯa, 28 “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, Musa gawërd̶əṯənde ŋen ṯa, ‘Ndə orəba ged̶a gənəŋ gerṯo wasen orn nəŋaiye ñere ñero, ed̶a igi gid̶i aŋəme wasen aŋələŋəṯi orəba ñere’. 29 Ldaṯa, lorəba lafo d̶enəŋ ldəməñe ləɽijan. Orəba gənëiñua garno wasen orn nəŋaiye ñere ñero. 30 Na orəba gwomən nəŋərraṯe igwuji orn nəŋaiye ñere ñero. 31 Na orəba gwomən nəŋərraṯe igwuji təŋ, nṯia com lorəba pred̶ ldəmalad̶e igwuji orn ldaiye ñere ñero. 32 Oro nḏurṯu alo wuji nəŋaiye com. 33 Ndə lënəŋulu lid̶i lətwod̶o eŋəɽaiñ, wuji gid̶i aŋəɽeṯe wasen gəsëgi? Ŋen ŋanṯa lënəŋulu lamama pred̶.” 34 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Led̶a ləliga ildi lamaməd̶ia na lamamənia, 35 orn led̶a ildi lafid̶ənu lərəjad̶aṯo eŋen ṯa alënṯi ed̶əməṯia d̶əbəɽəbəte iliga ildi lid̶i alela na altwod̶e eŋəɽaiñ, lënəŋulu laber lid̶i almaməd̶e na laber lid̶i almaməni. 36 Đeṯəm lënəŋulu laber ləɽwad̶aṯia lid̶i alaiye təŋ ŋen ŋanṯa lid̶i alarneṯe malaiyəka, na laɽo ñere ñə-Rəmwa ildi lid̶i altwod̶e eŋəɽaiñ. 37 Orn Musa gërrəŋaid̶u ŋen ṯa led̶a laiyo lid̶i altud̶ini. Ndə gəwërd̶u ŋen ŋuɽi igi goɽo isiano orn nəŋerṯe gəməndëd̶ənia. Gënəŋu galwaɽo ṯa Eləŋ Rəmwa raɽo Rəmwa r-Ibrayim na raɽo Rəmwa r-Isag na raɽo Rəmwa rə-Yagub. 38 Rəmwa rero rəɽia Rəmwa rəled̶a ildi laiyo orn raled̶a ildi ləməṯia, ŋen ŋanṯa nëndr pred̶ ləgaməṯiar iŋu.” 39 Na led̶a ləmaṯan ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun ldəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen agalwaɽo ŋopia!” 40 Na led̶a ldəmëd̶əñiṯi lderṯe ləmeɽəd̶ia ŋen ŋənəŋ təŋ.
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋ-Almasiya
(Maṯṯa 22:41-46Margus 12:35-37)41 Yesu nəŋeɽəd̶e led̶a ṯa, “Ŋen ŋanṯa ñagəbaṯa ṯa Almasiya gaɽo id̶ia gə-Ḏawuḏ? 42 Ŋen ŋanṯa Ḏawuḏ gënəŋu galwaɽo egad̶am gəmasamir ṯa,
‘Eləŋ Rəmwa ralwaɽəṯu Eləŋ gəlëɽəñi ṯa,
ɽaŋalo nḏəŋ d̶əŋaicəba d̶əlëɽəñi,
43 ŋen igəmulu igəbëɽia led̶a ildi ləŋageiya aləfeṯe erəmanəña rəlaɽəŋa’.
44 Ndə Ḏawuḏ gəbenəcia Almasiya Eləŋ, ŋen ŋafo ṯau Almasiya gəɽia id̶ia gə-Ḏawuḏ?”
Ŋen Yesu gəgəriñaṯo led̶a eŋen ŋəɽiano ŋəled̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋcn ŋ-Alganun
(Maṯṯa 23:1-36Margus 12:38-40)45 Ŋen led̶a pred̶ lənna ŋen ŋə-Yesu, gënəŋu nəŋeiṯi ṯaləmis ilëɽəŋu ṯa, 46 “Rəmojəd̶r eled̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun ildi ləbakaldaica ndreniana nano nwala, ldəbwiṯi ŋenŋa ṯa led̶a ṯaldənano ëiñua nəsuk, ldəbwiṯi aloya yeŋəra emajma na alo yeɽənda inëməd̶ia. 47 Lënəŋulu lasa laŋge na neɽa ləliji ildi lṯëd̶ənialo, na ndə ləbeɽəd̶ia Rəmwa ṯalɽwaṯo ŋen ŋwalano ṯa led̶a aldənaice d̶amia. Lënəŋulu lid̶i alakəməni kaiñ!”