aza 18
gaaḏi kete kiti kofḏana mac
1 nuŋw zi andaci ŋiŋerɔŋwa eḏi zi baŋaci ŋeni ŋofḏana er ariri ki yiriny, eḏere ajili rugwori-na mac. 2 nuŋw zi eca ŋwu: gaaḏi kinani kete kayin wete, keṯi kete zeyria, eṯuŋw ere ṯenye Allah mac, eṯuŋw ajili lizi li-na cige-cigep. 3 na kwaw nani kwete kayin wa tɔk. eṯuŋw ele nanuŋw gwu, eṯuŋw eca ŋwu: kitizanyi zeyria kwofḏana, nyi ṯinyinizi ŋgwa kweti nyi urreḏa-na. 4 eṯuŋw derne ḏuṯ, mindaŋ lamin lete nuŋw ari ṯugwor ṯi-na ŋwu: iti ṯinya nyi Allah mac, ajilanyi lizi li-na tɔk, 5 lakin, kaka menyi gwu kweḏel ŋgwu urreḏa-na beṯen, eḏi nyi pa ṯinyinizi ŋgwana kweṯ urreḏa ŋunduŋwu-na. na kwe nyi erri kɔdɔŋori kɔdɔŋori, mindaŋ nyi muli. 6 na Kweleny eca ŋwu: kitizar zi yey ŋandizazi gaaḏi ŋgu kiti kofḏana mac. 7 e ṯa ezi Allah ere izaci ŋiɽaŋali kla licaŋw zi-na manya, leṯari ki yiriny kaŋwun kaŋwun, kulu kulu? wunaŋnazi eḏi zi ɽindaŋnelu lelu tuk a? 8 nyi kwecaŋazi ma ŋwa, lɔŋw zi izaci ŋiɽaŋali fitak. lakin, ma Tor teḏi kwizigwunaŋ ila, ti fa ta kaṯazi ṯəmna ki ṯurmun-na?
kwufarzi-ŋa kwor gi kweṯallila ṯulba
9 ner nani lete leṯellinizi rɔgwɽɔ reŋen, leṯarini ŋwu: nyiŋa lofḏana; leṯizi ajilazi liḏaḏu. nezi Yecu andaci ṯiŋerɔŋwa, nuŋw zi eca ŋwu: 10 lor nden liṯaŋi ki heykal-na eḏi gwu ari ki yiriny; kwete kwir kwufarzi, na kwuḏaḏu kweṯallila ṯulba. 11 na kwufarzi rilli, nuŋw arina ki yiriny ki ṯugwor-na, nuŋw aru ŋwu: Allah, nyi kwecaŋa zukran, kaka iti ur nyi gwu kaka loru liḏaḏu mac, lir ḏalim, liti lofḏana mac, lir lijin tɔk, ya kaka kworu ŋgwu kweṯallila ṯulba. 12 nyi kweṯala eḏneya rii nyamin nyiɽen ki uzbuwa tatap, nyi kweṯinḏeḏa Allah kwete kweḏi wri kweḏi kwɔmne tatap kweṯinyi eḏi. 13 na ŋgwa kweṯallila ṯulba rilli ter kwɔkwɔ, nuŋw ere dimi yey eḏi baŋḏa lerya la mac, nuŋw ipii kwurdum, nuŋw aru ŋwu: Allah, iinenyi ṯugwori-na, kaka kii nyi gwu tugwori. 14 nyi kwecaŋazi ma ŋwa, kwor ŋgwa muŋw oɽi deŋgen, ŋwu oɽi kwumɔ Allah ruzi kwirlalu ki ṯugwor-na eḏi kwor la kwuḏaḏu. ma kwete nyiḏak ellini ki rɔgwɽɔ ṯa ŋwu, er ṯa ruzi kwɔkwɽeny. muŋw ṯa ejilini ki rɔgwɽɔ kwere, ŋwu ṯa orɔ kwer piŋi.
Yecu kwortaḏi nyelle nyɔkwɽeny
15 ner mulḏi nyelle nyɔkwɽeny nanuŋw gwu eḏi zi kekite rii nana. mezi limeḏgen inḏa ner zi ermici. 16 nezi Yecu ornuti nanuŋw gwu, nuŋw eca limeḏgen ŋwu: efricer nyelle nyɔkwɽeny eḏila nani nyi gwu; eṯi zi ṯinyina mac; kaka aɽinarzi gwu kla leḏi ŋeleny ŋeḏi Allah. 17 nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, muŋw ere amina kwere eḏi ruzi Allah Kweleny mac, kaka eṯi gwu tor tɔkwɽeny ami ruzuŋw, ŋwu ere enḏi ki ŋeleny-na ḏuṯ.
kamal kete kir kwurṯu kinaŋna ŋimiiḏa ŋeṯinanniḏa dɔk
18 na kwijowiṯ kwete utizi Yecuŋw lu, nuŋw eca ŋwu: muallim, a kwiri kwizaw; aḏa kwiri kwenyerri mindaŋ eḏi ma miḏa ŋimiiḏa ŋiaŋ, ŋeṯinanniḏa dɔk? 19 na Yecu eca ŋwu: a kwɔḏɔ kwecenyi kwizana? kwende kwere kwizaw illa Allah ṯuɽuk. 20 ŋilŋiiḏiŋazi ŋeḏi kuruu, ŋaru ŋwu: eṯi zi ere erri ŋir ŋijin mac; eṯere eɽenye kwizi kwere mac; eṯere nyimi mac; eṯere orɔ zahuuḏ kwir kwəluŋ kweḏi kwizi kwere mac; eṯ iɽi ṯarnyalu ŋwuzi-na, lanyalu gi. 21 nuŋw eca ŋwu: ŋiɽaŋal ŋu tatap ŋimiḏinyji ŋɔgɔŋ ŋi yey yelu tuk, mindaŋ kirem kwumorɔ. 22 mezi Yecu neŋne ta, nuŋw eca ŋwu: kwiiracaŋa kwutuput. inḏi liṯa kwɔmne tatap kweḏi ŋa, a kannaci luwaya ta, a ma afi ŋurṯua ŋownina kilerena. ila, enyi roma. 23 muŋw zi neŋne ŋu ta, na ṯugwor kaṯu kwrɔp, kaka roḏuŋw gwu kwurṯn beṯe-beṯen.
ṯaŋrica ṯeḏi ŋurṯu ṯeḏi ŋuma eḏi ṯinyini lizi eḏenḏi ki ŋeleny-na ŋeḏi Allah
24 na Yecu izani ŋgwa kwir kwurṯu, nuŋw zi eca ŋwu: ŋende ŋiri eyin eḏi lizi leḏi ŋurṯua enḏi ki ŋeleny-na ŋeḏi Allah. 25 kamla keŋgi ru lu wet ṯu ṯi-na ṯeḏi libri, eḏi kwor la kwir kwurṯu kweŋgenḏi ki ŋeleny-na ŋeḏi Allah. 26 na kla limezi neŋne aru ŋwu: na eyaŋa liri lani kilaw? 27 nuŋw zi eca ŋwu: ŋiɽaŋal ŋeṯi firlaṯa lizi eḏi zi erri, eṯi zi ṯa Allah erre lu wet. 28 na buṯruz eca ŋwu: na nyiŋa liṯaya pa kwɔmne lu kweri tatap, ner ŋa romi. 29 nuŋw zi eca ŋwu: nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, ma kwizi kwere ṯaya duənuŋw lu, ya kwulen, ya lieŋgen, ya ṯernyin, ya lenyin, ya nyiɽŋeyin, ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi ŋeleny ŋeḏi Allah ta, 30 ŋwu afa kwɔmne kwir nyamin-na nyitezir ki lomur ṯa klu, na ki ŋwomur ŋwila, ŋimiiḏa ŋeṯinanniḏa dɔk.
Yecu kwandiza kwokwony ŋeḏi ŋiɽany ŋuŋun ŋinḏi
31 nuŋw zi mulɔ lir wri-kwuɽen, nuŋw zi eca ŋwu: a kwer ele urzaliim, mindaŋ a ŋiɽaŋal rataḏi tatap ŋuluḏizi liɽi ŋeḏi Tor teḏi kwizigwunaŋ. 32 kaka ŋwumiḏinizi gwu lir umam, er ṯecici, er erre luŋw ŋuduri ŋuduri, er unyinya nana. 33 er ipii zɔṯ gi, er eɽenye, mindaŋ ma ŋwamin ṯɔɽɔl ere ŋwu diɽi. 34 ner ureŋni ŋu uraŋ; nezi ŋiɽaŋal ŋu lucineḏa, ner zi ṯime ŋimɔŋw zi andaci.
ṯafrina ṯeḏi yey yeḏi kwunduŋ kwete
35 muŋw ilizi ezir weni ariiha keṯɔk ta, na kwor kwir kwunduŋ nanalu ki ṯay kəni kwukitaza yerge la. 36 muŋw neŋnaci ŋwuduŋw ŋwuṯemḏu, nuŋw zi eca ŋwu: aḏa kwiri manuŋ? 37 ner eca ŋwu: Yecu kwiri pa ŋgwu, ŋgwa kweḏi nazraŋw, kwuṯemḏi. 38 nuŋw ofna nuŋw aru ŋwu: Yecu, kwir Tor teḏi dauḏ-ŋa, iinenyi ṯa ṯugwor-na. 39 ner ermici kla ṯoɽu ṯi la, ner eca ŋwu: nani pet. lakin, nuŋw zi ma keni kiɽezi rerec, nuŋw aru ŋwu: Tor teḏi dauḏ-ŋa, iinenyi ṯugwor-na. 40 na Yecu rilli krip, nuŋw zi eca ŋwu: mulicarnyi ṯi. mindaŋ muŋw ilici keṯɔk, nuŋw uṯizelu, nuŋw eca ŋwu: 41 a kwunaŋna nyi eḏerrizi ŋaŋwu aḏa? nuŋw eca ŋwu: Kweleny, eḏi nyi ṯa afri yey-na. 42 na Yecu eca ŋwu: eḏir ma afri-na. ṯəmna ṯɔŋwa ṯimɔ ŋa zəwi. 43 nuŋw afri yey-na tuc, nuŋw kwakiḏaḏa lu, kwuniya Allah-na ŋiniṯ ŋi. mezi lizi tatap eze, ner ortaḏa Allah tɔk.
Ŋen ŋəwujənu ŋwuji gəṯëd̶ənialo na ed̶a gakəməd̶ia
1 Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯaləmis ŋen ŋəwujənu ṯa, d̶eṯəm yënəŋulu ṯayekeɽəd̶o Rəmwa jaica jaica na aiyerṯe yofəd̶iano, 2 nəŋaṯa, “Eləŋ gafo gənəŋ alo yenəŋ igi gero gəd̶əñia Rəmwa na gero gəd̶əñia led̶a com. 3 Na wuji gafo gənəŋ alo yakəl igi ebaŋgen gaiyo, na gënəŋu nəŋəmeṯa nano ñoman ñwaiña nəŋaṯa, ‘Naicəñe ŋen ŋəd̶urwaṯo ŋed̶a igi gəgeiyeiñe!’ 4 Iliga lwalano gënəŋu ganed̶o orn iliga lənḏurṯu nəŋaṯa egare gəlëɽəŋu, ‘Egero igəd̶əñia Rəmwa na egero igəd̶əñia led̶a, 5 orn ŋen ŋanṯa wuji igi gaiñirnḏeicia kaiñ igid̶i emanaice ŋen ŋəd̶urwaṯo ŋen ŋanṯa nḏurṯu alo gënəŋu aŋerṯe gaiñəcwaria gəñokoɽəbaṯa nano!’ ” 6 Eləŋ Yesu nəŋaṯa, “Nər ŋen iŋi ŋeləŋ gero gəd̶urwaṯa eŋen gəlwaɽo. 7 Na Rəmwa raber rid̶i arəmoṯe ŋen ŋəled̶a əllëɽəŋu ildi luṯənu na lurəndəd̶ia ṯa alneini ŋen ŋəd̶urwaṯo ildi lurəndəd̶ia ëd̶əñëd̶əñin na uləŋgələŋ? Gaɽe rënəŋu raber rid̶i arəlaməd̶aṯe taltal? 8 Igandəlwaɽəṯia ṯa rënəŋu rarəmoṯwa ŋen ṯa lënəŋulu alneini ŋen ŋəd̶urwaṯo taltal. Orn gaɽe Id̶ia gə-Led̶a gid̶i aŋəfid̶i led̶a ildi lerṯo d̶wonaṯa alo ndə geṯo?”
Ŋen ŋəwujənu ŋ-Alfarisi na ŋed̶a gətəmeicia ṯolba
9 Na Yesu nəŋəlwaɽəṯi led̶a ləmaṯan ŋen ŋəwujənu ildi lëɽənu d̶əñano ṯa lad̶urwaṯo eŋen na lad̶aməco led̶a eŋen ildi lwomən pred̶: 10 “Led̶a ləɽijan lënṯu ig-Alekəl ṯa aleɽəd̶e Rəmwa. Ed̶a gənəŋ g-Alfansiyin, na ed̶a gwomən gəled̶a lətəmeicia ṯolba.
11 “Ed̶a g-Alfarisiyin gad̶əru nəŋəṯurṯi Rəmwa ṯia eŋen ŋəlëɽəŋu ṯa, ‘Ya Rəmwa igaŋërṯiaŋa nano ŋen ŋanṯa egero egəbarna led̶a ildi lwomən, ildi ləsaṯa lorəba na ləgera ŋen na ləɽo nalaiñ, na ŋen ŋanṯa egero egəbarna ed̶a igi gətəmeicia ṯolba com. 12 Egaɽaŋa ŋorwaṯaŋa ñoman ñəɽijan eñoman d̶enəŋ ñəməñe ñəɽijan. Na egananaid̶ia laŋge egworəb ildi ləɽo red̶ elaŋge pred̶ igəfafid̶əlo’. 13 Orn ed̶a igi gətəmeicia ṯolba gad̶əru nwaldaŋ aten na gero gamed̶əño ṯa gatucia isi elo orn ṯaŋəpunu lurəmia bəɽan nəŋaṯa, ‘Ya Rəmwa giyacəñe ŋəbaiya nano ŋen ŋanṯa igeicia!’ ” 14 Yesu nəŋaṯa, igandəlwaɽəṯia ṯa, “Ed̶a igei gətəmeicia ṯolba gad̶aŋəṯo eɽa gəd̶urwaṯo eŋen Rəmwa nëiñua orn ed̶a gwomən gero gəbəd̶ia ṯia. Ŋen ŋanṯa ed̶a igi goɽrinia bəɽan gënəŋu gid̶i aŋid̶əni gəta na ed̶a igi gəbəd̶ənia gəta bəɽan gënəŋu gid̶i aŋoɽrini.”
Ŋen Yesu gabuŋṯu ñere ñərra
(Maṯṯa 19:13-15Margus 10:13-16)15 Led̶a ləmaṯan lafo lamaməṯu Yesu ñere eñen ṯa gënəŋu aŋələpərre. Orn ndə ṯaləmis yiseicu ṯia, negəriñaṯe led̶a. 16 Yesu nəŋundəd̶eini ñere nano, nəŋaṯa, “Ŋgiṯr ñere aiñeṯa nano. Ñerṯe ñagələtriṯia ŋen ŋanṯa led̶a larno ṯia ŋələŋe ŋə-Rəmwa ŋaŋen. 17 Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ṯa ed̶a gənəŋ igi gəber gəbaŋënṯia ŋələŋe ŋə-Rəmwa ŋen ŋarno ŋere ŋəta gënəŋu gaber gid̶i aŋënṯi.”
Ŋen maje gerṯo laŋge lwaiña gəpwaiña d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte
(Maṯṯa 19:16-30Margus 10:17-31)18 Na eləŋ gənəŋ gəled̶a l-Alyawuḏ geɽəd̶o Yesu nəŋaṯa, “Ya Ed̶a gəŋəra gəbërrəŋaid̶ia ŋen, igëbəd̶ia ṯau ṯa yerṯe d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte?”
19 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Agënəciñi egəŋəra ed̶a? Ed̶a gero gənəŋ gəŋəra illi Rəmwa ronto. 20 Agaləŋeṯo Alganun: Ŋerṯe agəɽaŋa wujiga gərto, ŋerṯe agəɽiñəd̶ia, ŋerṯe agəlaldəbəca, ŋerṯe agaɽia wen na d̶əñiṯu eṯalo na ləŋgalo.” 21 Na eləŋ nəŋəmeiṯi ṯa, “Egarəmoṯo ŋen iŋi pred̶ liga egəɽo ëd̶əm na d̶əñid̶i məldin.” 22 Ndə Yesu gəno ŋen iŋi nəŋəmeiṯi ṯa, “Agafo pwa eŋen ŋənəŋ. Mbu ŋaṯwe laŋge pred̶ əllaɽəŋa na ŋananaice led̶a algərus ildi ləɽo ləbai na agid̶i ŋerṯe laŋge lwaiña elo. Oro ŋela ŋaiñəteṯe.” 23 Orn ndə eləŋ gəno ŋen iŋi ṯaŋwano kaiñ ŋen ŋanṯa gënəŋu gerṯo laŋge lwaiña. 24 Ndə Yesu gəseicu eləŋ gwana kaiñ nəŋaṯa. “Ŋen ŋau ŋəbɽwaŋəno ṯia eled̶a ildi lerṯo laŋge lwaiña ṯa alënṯi eŋələŋe ŋə-Rəmwa! 25 Ŋen ṯa d̶ëuri d̶əbënṯia id̶əɽi d̶alibria ŋen iŋi ŋabaped̶ ŋaməñaṯo ŋen ṯa ed̶a igi gerṯo laŋge lwaiña gəbënṯia eŋələŋe ŋə-Rəmwa.” 26 Led̶a ildi ləno ŋen iŋi ldaṯa. “Ndə ŋen ŋəfo ṯia, əsëgi gəɽwad̶aṯa gëbərnia.” 27 Orn Yesu nəŋaṯa, “Ŋen iŋi led̶a ləber ləɽwad̶aṯa ləbəd̶ia, Rəmwa rënəŋu raɽwad̶aṯa rəbəd̶ia.” 28 Buṯrus nəŋaṯa, “Seicu, nanda ñagaŋgiṯu neɽa enaiñ nəñaŋateṯe.” 29 Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Đeṯəm igandəlwaɽəṯia ṯa led̶a pred̶ ildi ləŋgiṯu neɽa enen na wasenanda na lorldenanda na eṯenanda na ləŋgenanda na ñere ŋen ŋanṯa ŋələŋe ŋə-Rəmwa, 30 lënəŋulu lid̶i alneini d̶əñid̶i ŋen ŋwaiña kaiñ ŋəməñaṯo ŋen ŋananoŋ na iliga ildi lid̶i alela lid̶i alneini d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte.”
Ŋen Yesu gəlwaɽo təŋ eŋen ŋəŋəɽaiñ ŋəlëɽəŋu
(Maṯṯa 20:17-19Margus 10:32-34)31 Yesu nəŋəmaṯe ṯaləmis aləsoŋ isi yeɽo red̶ neməñe eɽijan nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Seicr! Ləgabəṯar alo yi-Ursalim na ŋen pred̶ iŋi alanəbiya yiwërd̶u eŋen ŋ-Id̶ia gə-Led̶a ŋid̶i aŋəɽiñad̶eini. 32 Ŋen ŋanṯa gënəŋu gid̶i aŋəneid̶əni eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ na gid̶i aŋəd̶aməjəni eŋen na gid̶i aŋwërni na gid̶i aŋəd̶aṯabijəni nano. 33 Lënəŋulu lid̶i almëpwi kaiñ almaɽiñe, na ndə ñoman ñəɽo ñiɽijin gënəŋu gid̶i aŋətwod̶e eŋəɽaiñ.” 34 Orn ṯaləmis yero yeləŋeṯa ŋen iŋi pred̶ na ŋen ŋatërainəlo nano. Na yënəŋulu niyaijəbeṯe ŋen iŋi Yesu gəɽwataṯa nano.
Ŋen Yesu geid̶u ed̶a gəŋəlisi
(Maṯṯa 20:29-34Margus 10:46-52)35 Ndə Yesu gəfo alo y-Ariya ṯwaiñ, ed̶a gənəŋ gəŋəlisi gəber gəseid̶ia gafo gaɽaŋa ed̶ad̶ ṯaŋekeɽəd̶o led̶a laŋge. 36 Ndə maje gəno led̶a lwaiña ləbərlda ed̶ad̶ nəŋeɽəd̶əd̶e ṯa, “Ŋen ŋəwande?” 37 Na led̶a ldəmeiṯi ṯa, “Yesu galo yi-Nasəraṯ fəŋu gəbərlda ed̶ad̶!” 38 Gënəŋu nəŋundəd̶i Yesu nəŋaṯa, “Ya Yesu Id̶ia gə-Ḏawuḏ, giyacəñe ŋəbaiya nano.” 39 Led̶a ildi lafəṯu Yesu nëiñua ldəmagariñaṯe ldəmeiṯi ṯa bwaiño ŋəma, orn maje ṯaŋurndəd̶u kaiñ nəŋaṯa ṯa, “Id̶ia gə-Ḏawuḏ giyacəñe ŋəbaiya nano.” 40 Yesu nəŋəd̶uri nəŋəlwaɽəṯi led̶a ṯa aləmamaṯe maje nano. Ndə geṯo Yesu ṯwaiñ, nəŋəmeɽəd̶e ṯa, 41 “Fəwandəgi agwonaṯa igəŋiṯia?” Maje nəŋaṯa, “Ya Eləŋ ŋgiṯəñi iseid̶i təŋ.” 42 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Seid̶u. Đwonaṯa d̶əlaɽəŋa d̶eid̶iaŋa.” 43 Na maje nəŋəseid̶i taltal nəŋəteṯe Yesu ṯaŋənanaico Rəmwa ŋaɽrwa. Na led̶a pred̶ ldənaice Rəmwa ŋaɽrwa ndə ləseicu ŋen iŋi.