علامات الأزمنة
(مرقس 8‏:11‏-13، لوقا 12‏:54‏-56)
1 وأقبَلَ إلَيهِ بَعضُ الفَرّيسيّينَ والصدّوقيّينَ ليُجرّبوهُ، فطَلَبوا مِنهُ أنْ يُريَهُم آيةً مِنَ السّماءِ. 2 فأجابَهُم: «تَقولونَ عِندَ غُروبِ الشّمسِ: سيكونُ صحوٌ، لأنّ السّماءَ حَمراءُ كالنّارِ. 3 وعِندَ الفَجرِ تَقولونَ: اليومَ مَطَرٌ، لأنّ السّماءَ حمراءُ على سَوادٍ. مَنظَرُ السّماءِ تَعرِفونَ أنْ تُفسّروهُ، وأمّا عَلاماتُ الأزمِنةِ فلا تَقدِرونَ أنْ تُفسّروها. 4 جِيلٌ فاسِدٌ فاسِقٌ يَطلُبُ آيةً، ولن يكونَ لَه سوى آيةِ يونانَ». ثُمّ تَركَهُم ومَضى.
خمير الفريسيين والصدوقيين
(مرقس 8‏:14‏-21)
5 ولمّا عبَرَ التّلاميذُ إلى الشّاطئِ المُقابِلِ، نَسوا أنْ يَتزَوّدوا خُبزًا، 6 فقالَ لهُم يَسوعُ: «اَنتبِهوا، إيّاكُم وخَميرَ الفَرّيسيّينَ والصَدّوقيّينَ». 7 فقالوا في أنفُسِهِم: «يقولُ هذا لأنّنا ما تَزوّدنا خُبزًا».
8 فعَرَفَ يَسوعُ وقالَ لهُم: «يا قليلي الإيمانِ، كيفَ تَقولونَ في أنفُسِكُم: لا خُبزَ مَعنا؟ 9 أما فهِمتُم بَعدُ؟ ألا تَذكرونَ الأرغِفةَ الخَمسةَ لِلخَمسةِ الآلافِ وَكم قُفّةً مَلأتُم؟ 10 والأرغِفةَ السّبعةَ للأربَعَةِ الآلافِ وكم سلّةً ملأتُم؟ 11 كيفَ لا تَفهمونَ أنّي ما عَنَيْتُ الخُبزَ بكلامي؟ فإيّاكُم وخميرَ الفَرّيسيّينَ والصَدّوقيّينَ!»
12 ففَهِمَ التّلاميذُ أنّهُ قالَ لهُم يجِبُ أنْ يتَجَنّبوا تعاليمَ الفَرّيسيّينَ والصَدّوقيّينَ لا خميرَ الخُبزِ.
بطرس يشهد بحقيقة يسوع
(مرقس 8‏:27‏-30، لوقا 9‏:18‏-21)
13 ولمّا وصَلَ يَسوعُ إلى نواحي قيْصَرِيّةِ فيلبّسَ سألَ تلاميذَهُ: «مَنْ هوَ اَبنُ الإنسانِ في رأيِ النّاسِ؟» 14 فأجابوا: «بعضُهُم يقولُ: يوحنّا المَعْمدانُ، وبعضُهُم يقولُ: إيليّا، وغيرُهُم يقولُ: إرميا أو أحَدُ الأنبياءِ». 15 فقالَ لهُم: «ومَنْ أنا في رأيِكُم أنتُم؟» 16 فأجابَ سِمْعانُ بُطرُسُ: «أنتَ المَسيحُ اَبنُ اللهِ الحيّ». 17 فقالَ لَه يَسوعُ: «هَنيئًا لَكَ، يا سِمْعانُ بنَ يُونا! ما كشَفَ لكَ هذِهِ الحَقيقةَ أحدٌ مِنَ البشَرِ، بل أبي الّذي في السّماواتِ. 18 وأنا أقولُ لكَ: أنتَ صَخرٌ، وعلى هذا الصّخرِ سأبني كَنيسَتي، وقوّاتُ الموتِ لنْ تَقوى علَيها. 19 وسأُعْطيَكَ مفاتيحَ مَلكوتِ السّماواتِ، فما تَربُطُهُ في الأرضِ يكونُ مَربوطًا في السّماءِ، وما تحُلّهُ في الأرضِ يكونُ مَحلولاً في السّماءِ». 20 وأوصى يَسوعُ تلاميذَهُ أنْ لا يُخبِروا أحدًا بأنّهُ المسيحُ.
يسوع ينبئ أول مرة بموته وقيامته
(مرقس 8‏:31؛ مرقس 9‏:1، لوقا 9‏:22‏-27)
21 وبدَأَ يَسوعُ مِنْ ذلِكَ الوَقتِ يُصَرّحُ لِتلاميذِهِ أنّهُ يجِبُ علَيهِ أنْ يذهَبَ إلى أُورُشليمَ ويَتألّمَ كثيرًا على أيدي شُيوخِ الشّعبِ ورُؤساءِ الكهَنةِ ومُعلّمي الشّريعةِ، ويموتَ قتلاً، وفي اليومِ الثّالثِ يَقومُ.
22 فاَنفَرَدَ بِه بُطرُسُ وأخذَ يُعاتِبُهُ فيقولُ: «لا سمَحَ اللهُ، يا سيّدُ! لن تلقى هذا المَصيرَ!» 23 فاَلتَفَتَ وقالَ لبُطرُسَ: «اَبتَعِدْ عنّي يا شَيطانُ! أنتَ عَقَبَةٌ في طريقي، لأنّ أفكارَكَ هذِهِ أفكارُ البَشرِ لا أفكارُ اللهِ».
24 وقالَ يَسوعُ لِتلاميذِهِ: «مَنْ أرادَ أنْ يَتبعَني، فلْيُنكِرْ نَفسَهُ ويَحمِلْ صَليبَهُ ويتبَعْني، 25 لأنّ الّذي يُريدُ أن يُخلّصَ حياتَهُ يَخسَرُها، ولكنّ الّذي يخسَرُ حياتَهُ في سبيلي يَجِدُها. 26 وماذا يَنفَعُ الإنسانَ لو رَبِحَ العالَمَ كُلّهُ وخسِرَ نَفسَهُ؟ وبِماذا يَفدي الإنسانُ نَفسَهُ؟ 27 سيَجيءُ اَبنُ الإنسانِ في مَجدِ أبيهِ معَ ملائِكَتِهِ، فيُجازي كُلّ واحدٍ حسَبَ أعمالِه. 28 الحقّ أقولُ لكُم: في الحاضِرينَ هُنا مَنْ لا يَذوقونَ الموتَ حتّى يُشاهِدوا مَجيءَ اَبنِ الإنسانِ في مَلكوتِهِ».
Lifirriisiiyyiin-ŋǝ Lisaḏɔɔgiiyyiin-ŋǝli naŋnar-gwɔ ŋilima ŋeere.
(Mɔrgus 8:11-13Luuga 12:54-56)
1 Nǝ Lifirriisiiyyiin-ŋǝ Lisadɔɔgiiyyiin-ŋǝli iila naanɔ-gwɔ Yǝcu ethi mɔmmi, mindaŋ nǝr uṯicǝlɔ ethisi ǝrrici ŋilima ŋeere, mindaŋ ethi elŋe ethaarɔŋw kwǝthi Allah kwiri. 2 Laakin nǝsi Yǝcu ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Mǝ aaŋwɔn ɔɔri ǝṯi aarɔŋw, ‘Ǝzir windi ethi aami naana, kaka nɔɔri-gwɔ leere-la cel-cel’. 3 Nǝ ŋɔrpana tuttuk ǝṯaarɔŋw, ‘Kaaw kindi ethi dɔnni; kaka nuumǝ-gwɔ leere-la’. Nǝ ilŋithiŋǝsi-mǝ ethisi andasi ŋǝthi leere, e-ta nǝseere elŋe mac ŋǝthisi andasi ŋǝthi ŋwɔɔmɔr ŋwɔ-a? 4 Lizi lǝthi kirem-ŋwɔ lir-mba ligii mindaŋ liti lilŋithi Allah too! Ŋaaŋa luṯucǝny-lɔ ŋilim ŋi-a? Bǝri-mǝ! Ŋilim ŋɔtɔpɔt ŋǝrŋǝsi ilŋithini nǝrṯoro ŋǝthi Yuunaan dak.” Ŋwɔṯaŋw nɔŋwsi ɔrlacci ŋwɔḏoŋw nɔŋweele.
Khamiira kǝthi Lifirriisiiyyiin-ŋǝ Lisaḏɔɔgiiyyiin-li.
(Mɔrgus 8:14-21)
5 Mǝ Yǝcu-ŋǝ ṯalaamiiz-thi ṯuuŋwun ṯamthitha bahara ṯɔɔlɔthala, nǝr ṯɔɔthana ethi appa ethneya. 6 Nǝsi Yǝcu ǝccǝŋw, “Aŋrathir a kette yǝy ŋǝmmǝŋ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi khamiira kǝthi Lifirriisiiyyiin-ŋǝ Lisadɔɔgiiyyiin-ŋǝli.” 7 Nǝrsi mɔmri-la deŋgen-na nǝraarɔŋw, “Ŋandisa-ŋwsi ŋɔ kaka mǝrgweere appa ethneya mac.” 8 Nǝsi Yǝcu elŋece ŋɔmɔmrirsi-la, e-ta nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋotho ŋɔmɔmri-ŋǝsi-la ŋǝthi ethne witi wǝthiŋǝ mac? A lirṯaŋ kɔlɔ limǝthi ṯǝmminǝ ṯokwɔɽoc-ŋwɔ! 9 Ŋiti ŋimǝsi elŋe kinnǝ mac-a? Ŋaaŋa liti likithaayina rǝghiivǝ mac-a rir ṯɔthni rǝthi lizi lir khamsa alf-a? Luvǝ lir tha limǝsi urǝzi? 10 Nǝ ŋǝthi rǝghiiv dɔvokwɔɽony rundǝcǝ-nyji lɔɔrɔ-na lir arba@ alf? Luvǝ lir tha limǝsi urǝzi? 11 Ŋende ŋilŋithi-ŋǝsi ethaarɔŋw kwiti kwandisa ŋiɽaŋali ŋǝthi ethne wiira mac? Aŋricar rogɽo raalɔ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi khamiira kǝthi Lifirriisiiyyiin-ŋǝ Lisadɔɔgiiyyiin-ŋǝli!” 12 E-ta nǝrsi mǝ elŋe ethaarɔŋw kwiṯi kwandica-nyji ethi aŋraci khamiira kǝthi rǝghiiv mac, laakiri ethi aŋraci ṯa@liima ṯǝthi Lifirriisiiyyiin-ŋǝ Lisadɔɔgiiyyiin-ŋǝli.
Bɔṯrɔs aarɔŋgwɔŋw Yǝcu kwir Kwɔrɔstɔ.
(Mɔrgus 8:27-30Luuga 9:18-21)
13 Mǝ Yǝcu ɔppathi kǝzir wǝthi mǝḏiinǝ kwǝthi Gaysariiyya Fiilibbus-ŋwɔ, nɔŋw utici ṯalaamiiza-lɔ ṯuuŋwun nɔŋwsǝccǝŋw, “Lizi lǝtaarɔŋw Tɔr tǝṯhi Kwizigwunǝŋ tir ṯaŋ?” 14 Nǝrǝccǝŋw, “Lǝṯaari lokwoŋw, a kwǝni Yuhanna kwǝni Ma@maḏaan, lokwo ǝtiraarɔŋw, a kwǝni Iliiyyǝ, nǝ lithaathɔ ǝṯiraarɔŋw a kwǝni Irmiiyǝ, ya kwiɽii kweere nyithak.” 15 Nɔŋwsǝccǝŋw, “Laakin nǝ ŋaaŋa tǝ nimaarɔŋw nyii-ŋgi kwir ṯaŋ?” 16 Nǝ Sim@aan Bɔṯrɔs ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “A kwir kwǝni Kwɔrɔstɔ, kwir Tɔr ṯǝthi Allah wɔmiithɔ.” 17 Nǝ Yǝcu ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “A kwɔrtanni Sim@aan tɔr ṯǝthi Yɔɔna, ŋiɽaŋal ŋɔ ŋir rerrem ŋiti ŋinḏi naanɔ-gwɔ kwizigwunǝŋ kweere mac, laakin ŋitǝllicǝr-gǝsi-lǝ tallac, naanɔ-gwɔ Papa kwiinyi kwǝṯi naani ki-leere-na. 18 Ŋwɔṯaŋw nyii kwɔŋa andaci Bɔtrɔs. A kwir ṯida, nǝ ki-ṯɔgwagiza-la ṯǝthi ṯida kɔthɔ, nyacci kǝniisǝ kiinyi, mindaŋ a ŋiɽany ere ŋeere mac ŋǝthi ŋɔma ethi ǝccǝlɔ ṯirgic. 19 Ŋa inḏǝthǝ lɔmɔfṯa lǝthi Ŋeeleny ŋǝthi ki-leere-naŋw, ŋeere ŋǝsi kǝkki dɔŋw kɔnɔŋw kwurǝyu-lu, ǝri kǝkkini ki-leere-na tok. Ŋeere ŋǝsi kǝdu kɔnɔŋw kwurǝyu-lu, ǝri kǝdinni ki-leere-na tok.” 20 E-ta nɔŋw ǝllici ṯalaamiiza ṯuuŋwun waamira etheere andaci kweere mac ethǝccǝŋw kwundǝr-ṯǝ kwir Kwɔrɔstɔ.
Yǝcu nandisa-ŋwsi gwɔ ŋǝthi ṯurvǝ ṯuuŋwun nǝ ŋiɽany tok.
(Mɔrgus 8:31—9:1Luuga 9:22-27)
21 Ki-lɔɔmɔr-la ṯǝ kila nǝ lindi ethiila tok, nǝ Yǝcu aari ibṯǝḏi ethi andaci ṯalaamiiza-lɔ ṯuuŋwun por-por nɔŋwsǝccǝŋw, “Laazim nyeele Urshaliim mindaŋ nyii rǝrinni beṯṯen ki-rii-na rǝthi lishiyuukh nǝ rǝthi rɔ-asa rǝthi kahana, nǝ mɔ@allimiin tok kwǝthi Sherii@a. Ǝrnyii ɽeenye laakin mǝ ŋwaamin ṯoɽol ere nyii diiɽǝ kwɔmiithɔ kwokwony.” 22 Nǝ Bɔṯrɔs ruwǝzǝlɔ kǝni-gi, nɔŋw ǝrmici nɔŋwɔccǝŋw, “Athri-pa Kweeleny; ǝṯisi-ṯǝ Allah duŋgwǝcǝ ethoroŋw mac.” 23 Mindaŋ mǝ Yǝcu ɔrllalǝ nɔŋwɔccǝ Bɔṯrɔs-ŋwɔ, “Tuccǝny-pǝ-nǝ kithaay yaa Shiiṯaan! A kwirrǝcǝny keereny ki-thaay-la ṯiinyi, kaka niti nɔrɔ-gwɔ ǝfkǝr wɔɔŋa wɔ wǝthi Allah mac, wǝthi ŋizigwunǝŋ wirta domony.”
24 E-ta nǝ Yǝcu andaci ṯalaamiiza ṯuuŋwun, nɔŋwsǝccǝŋw, “Mɔŋw naŋni kweere ethi rɔɔma nyuŋwɔ, laazim ŋwɔ ṯɔǝthina rogɽo-ri ruuŋwun, mindaŋ ŋwɔ dimmi ŋwrnup ŋwuuŋwun kwǝnyii-ŋi rɔɔma. 25 Kweere nyithak kwǝṯi aŋraci ŋimiitha ŋuuŋun ŋwɔsi kiirasalɔ, nǝ kweere kwɔgiirasi ŋimiitha-lɔ ŋuuŋun ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝni ŋiinyi ŋwɔsi kaṯṯasi. 26 Aatha kwɔ kwizi ǝgini mɔŋw aavi ṯurmunǝ tatap ethǝthi mindaŋ mɔŋw kiirasi ŋimiitha-lɔ ŋuuŋun? Bǝri-mǝ! kwomne kwiṯi kweere mac kwɔŋgi uppi ŋimiitha-na ŋuuŋun. 27 Kaka ninḏi-gwɔ Tɔr ṯǝthi Kwizigwunǝŋ ethiila ŋinith-ŋi ŋǝthi Ṯǝrnyin, nǝ limeleka-li luuŋwun, mindaŋ ŋwɔsi kannac kila ɔjra wir kaka wǝthi ŋothɽor ŋeeŋen. 28 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ rerrem, kɔlɔ lokwo lirlɔ kɔnɔŋw liṯi linyeŋle ŋiɽany kinnǝ mac, mindaŋ mǝreese Tɔɔrɔ ṯǝthi Kwizigwunǝŋ, tinḏi ethiila kaka mǝlik.”