الشفاء في السبت
(متى 12‏:9‏-14، لوقا 6‏:6‏-11)
1 ورجَعَ يَسوعُ إلى المجمَعِ، فوجَدَ فيهِ رجُلاً يدُهُ يابِسَةٌ. 2 وكانَ هُناكَ جَماعةٌ يُراقِبونَهُ ليَرَوا هل يشفيهِ في السّبتِ، فيَتّهموهُ. 3 فقالَ للرّجُلِ الذي يدُهُ يابسةٌ: «قُمْ في وَسْطِ المَجمَعِ!» 4 وقالَ لِلحاضِرينَ: «أيَحِلّ في السّبتِ عمَلُ الخيرِ أمْ عمَلُ الشّرّ؟ إنقاذُ نَفسٍ أم إهلاكُها؟» فسكَتوا. 5 فأجالَ يَسوعُ نظَرَهُ فيهِم وهوَ غاضِبٌ حزينٌ لِقَساوةِ قلوبِهِم، وقالَ لِلرّجُلِ: «مُدّ يَدَكَ!» فمَدّها فَعادت صحيحةً كالأخرى. 6 فخرَجَ الفَرّيسيّونَ وتَشاوَروا معَ الهِيرودسيّينَ ليقتُلوا يَسوعَ.
7 فاَنصَرَفَ معَ تلاميذِهِ إلى بحرِ الجليلِ، وتَبِعَهُ جُمهورٌ كبيرٌ مِنَ الجليلِ واليهودِيّةِ، 8 ومِنْ أُورُشليمَ وأدوميةَ وعَبْرِ الأُردُنِ ونواحي صُورَ وصَيدا. وهؤُلاءِ سَمِعوا بأعمالِهِ فجاؤوا إلَيهِ. 9 فأمرَ تلاميذَهُ بأنْ يُهَيّئوا لَه قارِبًا حتى لا يزحَمَهُ الجَمعُ، 10 لأنّهُ شَفى كثيرًا مِنَ النّاسِ، حتى أخَذَ كُلّ مريضٍ يشُقّ طريقَهُ إلَيهِ ليَلمُسَهُ. 11 وكانَ الذينَ فيهِم أرواحٌ نَجِسَةٌ يَسجُدونَ لَه إذا رأَوهُ ويَصيحونَ: «أنتَ اَبنُ اللهِ!» 12 فكانَ يأْمُرُهُم بشِدّةٍ أنْ لا يُعلِنوا أمرَهُ.
اختيار الرسل الاثني عشر
(متى 10‏:1‏-4، لوقا 6‏:12‏-16)
13 وصَعِدَ إلى الجبَلِ ودَعا الذينَ أرادَهُم فحَضَروا إلَيهِ. 14 فأقامَ مِنهُم اَثنَي عشَرَ سَمّاهُم رُسُلاً يُرافِقونَهُ فيُرْسِلُهُم مُبَشّرينَ، 15 ولهُم سُلطانٌ بِه يَطرُدونَ الشّياطينَ. 16 وهؤُلاءِ الاثنا عشَرَ هُم: سِمْعانُ وسَمّاهُ يَسوعُ بُطرُسَ، 17 ويَعقوبُ ويوحنّا اَبنا زَبْدي وسَمّاهُما بُوانَرْجِسَ، أيْ اَبنَي الرّعدِ، 18 وأندَراوُسُ وفيلِبّسُ وبَرثولوماوُسُ، ومتّى وتوما، ويَعقوبُ بنُ حَلْفى وتَدّاوُسُ وسِمْعانُ الوطنيّ الغيورُ، 19 ويَهوذا أسخَرْيوطُ الذي أسلَمَ يَسوعَ.
يسوع وبعلزبول
(متى 12‏:22‏-32، لوقا 11‏:14‏-23؛ لوقا 12‏:10)
20 وجاءَ يَسوعُ إلى البيتِ، فعادَ النّاسُ إلى الازدِحامِ، حتى تعَذّرَ على يَسوعَ وتلاميذِه أنْ يأكُلوا. 21 وسمِعَ أقرِباؤُهُ، فجاؤوا ليأخُذوهُ لأنّ بعضَ النّاسِ قالوا: «فقَدَ صوابَهُ». 22 وأمّا مُعَلّمو الشّريعَةِ الذينَ نَزَلوا مِنْ أورُشليمَ، فقالوا: «فيهِ بعلُزَبول، وهوَ بِرئيسِ الشّياطينِ يَطرُدُ الشّياطينَ».
23 فدَعاهُم وكلّمَهُم بأمثالٍ، قالَ: «كيفَ يُمكِنُ لِلشَيطانِ أنْ يَطرُدَ الشّيطانَ؟ 24 فإذا اَنقسَمتْ مَملكةٌ لا تَثبُتُ، 25 أوِ اَنقسَمَ بَيتٌ لا يَثبُتُ. 26 وإذا ثارَ الشّيطانُ على ذاتِهِ واَنقسَمَ لا يَثبُتُ، بل يزولُ. 27 لا يقدِرُ أحدٌ أن يدخُلَ بَيتَ رجُلٍ قويّ ويَنهبَ أمتِعتَهُ إلاّ إذا قيّدَ هذا الرّجُلَ القَويّ أوّلاً، ثمّ يَنهَبُ بَيتَهُ. 28 الحقّ أقولُ لكُم: كُلّ خَطيئةٍ وكُلّ تَجديفٍ مَهما كانَ، يَغفِرُهُما اللهُ للناسِ. 29 وأمّا مَنْ جَدّفَ على الرّوحِ القُدُسِ، فلا مَغفِرةَ لَه أبدًا، بل تَبقى خَطيئتُه أبديّةً».
30 وبِهذا الكلامِ ردّ على الذينَ قالوا: «فيهِ روحٌ نَجِسٌ!»
أم يسوع وإخوته
(متى 12‏:46‏-50، لوقا 8‏:19‏-21)
31 وجاءَت أمّهُ وإخوَتُهُ، فَوقفوا في خارجِ البَيتِ وأرسَلوا إلَيهِ يَدعونَهُ. 32 وكانَ يَجلِسُ حولَهُ جمعٌ كبيرٌ، فقالوا لَه: «أمّكَ وإخوتُكَ وأخواتُكَ في خارِجِ البَيتِ يَطلبونَكَ». 33 فأجابَهُم: «مَنْ هيَ أُمّي ومَنْ هُم إخوَتي؟» 34 ونظَرَ إلى الجالسينَ حولَهُ وقالَ: «هؤُلاءِ هُم أُمّي وإخوتي! 35 لأنّ مَنْ يَعمَلُ بمشيئةِ اللهِ هوَ أخي وأُختي وأُمّي».
Yǝcu mɔŋgwɔ sǝwi kwɔɔrɔ kwɔnḏathɔ ṯii.
(Maṯṯa 12:9-14Luuga 6:6-11)
1 Nǝ Yǝcu aaɽitha kwokwony ki-majma@-na, nǝ kwɔr kwette naani kinaŋw kwɔnḏathɔ ṯii kwɔrɔp. 2 Nǝr iccaci kwɔŋwaani sǝwi ki-laamin-la lǝni Sǝbiṯǝ, ǝŋgir-mǝ keṯte kaṯṯi. 3 Nɔŋwɔccǝ kwɔɔrɔ kwɔnḏathɔ ṯii-ŋwɔ, “Ila a rilli kɔnɔŋw keereny.” 4 Nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋɔvthanna eṯhisi ǝrri ŋisaaw ki-laamin-la lǝni Sǝbithii alla ŋigii, eṯhi kilǝthii alla ethi ɽeenye?” Nǝr naani tugwup. 5 Nɔŋwsi isasina dornoŋ kwuurǝzǝ ṯɔgwori, nɔŋw rɔnyine ŋiɽanali ŋǝni ŋeeŋen ŋǝthi rɔgwor reeŋen rɔnḏɔ, nɔŋwɔccǝŋw kwokwony, “Ǝiili ṯii-na.” Nɔŋw allana, mindaŋ nɔŋw saawi tɔc. 6 Nǝ Lifirriisiiyyiin-ŋǝ ruu par tɔc lizi-li lǝthi Hiiruuḏus-ŋǝ, nǝr iccithisi ŋejmethi etheese kwǝŋgir ɽeenye aŋgwɔrɔ.
Ŋwɔdɔŋw ŋwaaɽathɔ bahara kǝni, nǝ ṯisǝwǝ ṯǝthi lizi.
7 Nǝ Yǝcu ele ṯalaamiiz-thi ṯuuŋwun bahara kǝni, nǝ ŋwɔdɔŋw ŋwuuru ŋwɔthi Jǝliil-ŋwɔ kwaathitha; na ŋwɔthi Yahuuḏiiyyǝ-ŋw tɔk, 8 ŋwɔthi Urshaliim-ŋwɔ, nǝ ǝzir naana tatap wǝthi Aḏuumiiyyǝ-ŋw wǝṯi-yi aaŋwɔn allitha, nǝ ǝzir wa wirikathɔ Sɔɔr-ŋwɔsilɔ Sayḏa-gi. Nǝriila kɔlɔ tatap naanɔ-gwɔ Yǝcu kaka niŋnar-gwɔ ŋiɽaŋali ŋǝthi kwomne kwaṯɔŋw ǝrri. 9 Nɔŋw andaci ṯalaamiiza ṯuuŋwun eṯhi kettice mɔrkǝbǝ-lɔ cɔgwo-cɔgwop kaka naanɔ-gwɔ ŋwɔdɔŋw ŋwuuru, mindaŋ etheere ɔvthathalɔ mac; 10 kaka mɔŋwsi-gwɔ sǝwi luuru, ŋwɔṯaŋw nǝ kila tatap luumǝ niithitṯhi naana ethi mɔmmi ŋunduŋw. 11 Mǝ lizi kila lǝthi rigɽimǝ-nǝ rigii ese ŋunduŋw, nǝr iidǝccǝlɔ ŋwaara-na laarɔ kwɔɔla nǝrǝccǝŋw, “A kwir Tɔr tǝthi Allah!” 12 Mindaŋ nǝ Yǝcu allici rigɽimǝ rigii waamira etheere andasi ŋunduŋw kworo mac ki-lizi-nǝ.
Yǝcu mɔŋgwɔ alla yaavɔra-na yir wrii-kwuɽǝn.
(Maṯṯa 10:1-4Luuga 6:12-16)
13 E-ṯa mǝ Yǝcu allɔ ki-lundǝr-lǝ, nɔŋw ɔrnɔti lɔɔrɔ linaŋnaŋwsi nǝreele naanɔ-ŋgwɔ. 14 Nɔŋwsi alla wrii-kwuɽǝn deŋgen-na, nɔŋwsi ǝnyjici yiriny yǝni yaavɔr. Nɔŋwsǝccǝŋw, “Nyii kwǝlli-ŋǝsi-nǝ ethi naani nyii-gi, nǝ ethi ɔcɔcci ŋaaŋwɔsi tok ethaari bǝshirǝ, 15 ǝthǝthi sɔlṯa kwǝthi-gi allilla rigɽimǝ rigii kithaay.”
16 Nǝroro kɔlɔ lir Wrii-kwuɽǝn lǝlliŋwsi-nǝ: Sim@aan (kwɔmǝ-ŋwɔ ǝnyjici yiriny yǝni Bɔṯrɔs); 17 Ya@guub-ŋǝ Yuhanna-gi lir nyɔr nyǝthi Zabḏi, nɔŋwsi ǝnyjici yiriny yǝni Buwaanaŋis (yǝniŋw, nyɔr nyǝthi kwuurunnǝ kwǝthi leere); 18 nǝ Anḏraaws, Fiilibbus, Barthulumaaws, Maṯṯa, Ṯɔɔma, Ya@guub kwir tɔr tǝthi Halfa, Ṯaḏaaws, Sim@aan kwǝṯi ṯɔgthi ethi kǝdu bǝlǝḏǝ kwuuŋwun, 19 nǝ Yahuuthǝ Is-khar-yɔɔṯii, ŋgwa kwɔmǝ bɔɔŋwɔṯhi Yǝcu-ŋw.
Yǝcu-ŋǝ Ba@al-zabuul-gi.
(Maṯṯa 12:22-32Luuga 11:14-23Luuga 12:10)
20 E-ta nǝ Yǝcu ele dɔɔnɔ. Nǝ dɔŋw lɔppa raaytha mindaŋ nǝ Yǝcu-ŋǝ ṯalaamiiz-thi ṯuuŋwun ere kaṯṯasi lɔɔmɔri mac lǝthi-li ethne. 21 Minḏaŋ mǝsi lizi lǝthi dɔɔnɔ kwuuŋwun neŋne, nǝr ruu ethi mɔltha, kaka naarir gwɔŋw, “Kwɔmǝ apri ṯɔgwɔri!” 22 Nǝ mɔ@allimiin kwǝthi Sherii@a kwɔɔɽɔ Urshaliim-ŋgi aarɔŋw, “Kwǝthi Ba@al-zabuulǝ-nǝ! Kwir rǝ-iis rǝthi shayaaṯiin ǝṯɔŋw-mǝ inḏǝthǝ ŋɔma eṯhi-ŋi alla shayaaṯiina.”
23 Nɔŋwsi ɔrnɔṯi nɔŋwsi andaci mǝthǝl-gi nɔŋwsǝccǝŋw, “Shiiṯaan kwǝthi ŋɔma eṯhi alla Shiiṯaana aŋgwɔrɔ? 24 Mǝ bǝlǝḏ kweere uɽǝnninǝ wɔɽe-wɔɽeny mindaŋ mɔŋw tɔgthathisi-na, ŋweere ǝthi ŋɔma eṯhi mithǝnnǝlɔ ḏuṯ. 25 Mǝ dɔɔnɔ kweere uɽǝnninǝ wɔɽe-wɔɽeny mindaŋ mɔŋw tɔgthathisi-na, e-ta ŋwɔmǝ mithǝnnǝlɔ aŋgwɔrɔ? 26 Ṯaŋw mǝ ŋeeleny ŋǝthi Shiiṯaan undǝnninǝ ŋwɔdɔŋw-ŋwɔdɔŋw, ǝreere nannatha tɔttɔt ḏuṯ, mindaŋ ǝri iidi ɔrernene kithaay. 27 Kwende kweere kwǝthi ŋɔma ethi ǝnḏi ki-dɔɔnɔ kwǝthi kwizi kweere kwufirlli ethi urṯǝṯhǝ kwomne kweere, mɔgweere kǝkki kwizi ŋgwa kwufirlli kerreny mac; e-ta ethi-mǝ urṯǝthǝ kwaaṯhan-gi.
28 “Nyii kwɔŋǝsi andaci rerrem, mǝmkin ǝri fivrici lizi ŋikiyaŋi tatap, nǝ ŋa ŋigii tatap tok ŋǝṯirsi andisasa Allah naana. 29 Laakin mǝ kweere andisasa Ṯigɽimǝ naana Ṯinllinǝlɔ ter ŋiɽanali ŋigii, ǝrseere fivrici ḏuṯ, kaka mɔŋgwɔ arri ŋikiyaŋi ŋǝṯi nannitha dok-dok.” 30 Ŋandisasi Yǝcu ŋɔ kaka naarɔ-gwɔ lizi lokwoŋw, “Kwǝthi tigɽimǝ-na ṯigii.”
Yǝcu-ŋǝ lǝnyin-gi nǝ liyeŋgen.
(Maṯṯa 12:46-50Luuga 8:19-21)
31 E-ta nǝ lǝnyin kwǝthi Yǝcu-ŋǝ ɔppatha liyeŋgen-li lǝthi Yǝcu-ŋǝ. Nǝr rilli paŋgala nǝr ɔɔsɔthisi ethi ɔrnɔṯa. 32 Nǝ dɔŋw naanalɔ lirikathalɔ, nǝrǝccǝŋw, “Laanyalɔ-ŋǝ liyaŋgalɔ-li lir lɔr nǝ lir laaw kilana par, linaŋna-ŋa.” 33 Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Lǝnyǝri kwundǝr kwǝndu liyǝŋgǝri-li?” 34 Mɔŋweese lizi kila linaanalɔ lirikathalɔ nɔŋwsǝccǝŋw, “Iisarmba lizi kɔlɔ! Lindǝr-ṯǝ lir lǝnyǝr-ŋǝ liyǝŋgǝr-li! 35 Kwecre nyithak kwǝṯisi arri ṯɔgwor-thi ṯǝthi Allah kwundǝr-ṯǝ kwir ǝŋgǝri kwir kwɔr, nǝ kwir kwaaw, nǝ lǝnyǝri tok.”