Laaw kila lǝṯi rɔɔmɔthi Yǝcu-ŋǝli.
1 Nǝ Yǝcu ele nɔŋw irǝrǝlɔ ki-muḏun-nǝ, nǝ ki-ŋwilli-na tok, kwaari bǝshirǝ ŋiɽaŋali ŋisaaw ŋǝthi Ŋeeleny ŋǝthi Allah. Nǝ ṯalaamiiz ṯir wrii-kwuɽǝn ele ŋundu-ŋǝli, 2 nǝ laaw lokwo tok lisǝwǝ-ŋwɔsi, nǝ lallathɔ-ŋwsi rigɽimǝ-nǝ rigii. Mǝryǝm (kwǝni Majḏaliiyyǝ) ŋgwa kwallathɔŋw rigɽimǝ-nǝ dɔvokwɔɽony rigii; 3 nǝ Yuuna kwir kwaaw kwǝthi Khuuzii kwir wǝkiil wǝthi Hiiruuḏus, nǝ Suusanna, nǝ lithaathɔ luuru lǝthi kwomne kweeŋen kwǝṯir-gi mǝcci Yǝcu-ŋwsi talaamiiz-thi ṯuuŋwun.
Mǝthǝl kwǝthi kwɔr kwugwuuthu ŋwɔɔla.
(Maṯṯa 13:1-9Mɔrgus 4:1-9)
4 Nǝ lizi iirǝthǝ Yǝcu-ŋwɔ naana, ŋwilliya naana tatap; mindaŋ nǝ lɔdɔŋw lɔppa raaaytha, nǝsi Yǝcu andaci mǝthǝlǝ ŋgwɔ nɔŋwsǝccǝŋw, 5 “Laamin leṯṯe nǝ kwǝr kwetṯe ele ethi kwɔɔtha ŋwaana. Nǝ nɔgwuuthu-ŋwsi ki-thɔrɔny-na tǝ, nǝr iidi ŋwokwo ki-thaay-la, nǝrsi rɔttalɔ, mindaŋ nǝsi ndǝw ɔṯanni kworo wac. 6 Ŋwɔthaathɔ ŋwokwo nǝr iidi ki-ŋwiiɽi-na, mindaŋ mǝr ḏalliṯha, nɔr arum kaka niira-gwǝ ḏuuva ki-wurɔyu-nɔ. 7 Nǝr iiḏi ŋwɔthaathɔ gwokwo ki-yuugwi-nǝ, nǝr dallitha nǝr peŋe yuugwiyi-nǝ tatap mindaŋ nǝsi yugwi firtaŋ. 8 Nǝ ŋwɔthaathɔ nǝr iiḏi ki-wurǝyu-nǝ wisaaw; nǝr dallitha mindaŋ nǝr rii-ɽi yǝy, nǝsi tɔllaŋ ṯɔtɔpɔt rii-ɽi yǝy ruɽi-ṯɔthni.” Nǝsi Yǝcu ṯimmaci ŋiɽaŋali nɔŋwsǝccǝŋw, “Kwǝthi yǝni yǝthi-yi neŋne ethɔŋw neŋne.”
Sǝbǝb kwǝthi amthaal.
(Maṯṯa 13:10-17Mɔrgus 4:10-12)
9 Nǝ ṯalaamiiz ṯǝthi Yǝcu utici ŋunduŋw-lɔ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi mǝthǝl ma@na-gi kwuuŋwun kwǝni ǝyǝ. 10 Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Ṯilŋithinǝ ṯǝthi ŋejmeth ŋǝthi Ŋeeleny ŋǝthi Allah ṯimǝr-ŋǝsi ilŋithini, laakin lithaathɔ-tǝ, ǝrsi ilŋithini amthaal-yi, mindaŋ mǝreele ethi iisithi ǝṯireere ese ǝsir mac, mǝr kette yǝni aṯirsi ere elŋe tok mac.
Yǝcu mɔŋgwɔ uppi mǝthǝlǝ-nǝ kwǝthi kwɔr kwugwuuthu ŋwɔɔla.
(Maṯṯa 13:18-23Mɔrgus 4:13-20)
11 “Mǝthǝl-ŋgwɔ kwǝniŋw, ŋwɔɔla ŋwir ŋiɽaŋal ŋǝthi Allah. 12 Ŋwan ŋwa ŋwiidu ṯaay kǝni ŋwaaɽinnasi kila lǝṯi kette yǝni; laakin ǝṯi Ibliis iila ǝṯɔŋwsi dimmǝthǝ ŋiɽaŋali ŋa ŋɔgwɔɔthɔna ki-rɔgwor-na reeŋen, mindaŋ mɔŋwsi lǝŋthǝci etheere ǝmmini mac, mindaŋ ethi kilaaw. 13 Nǝ ŋwa ŋwiidu ki-ŋwiiɽi-na, nǝrsaaɽanni kila lǝṯi neŋne ŋiɽaŋali mindaŋ ǝṯirsi mithǝ laamina. Laakin aṯireere ɔɽi rɔvɔɔ deŋgen-na lac-lac mǝc; ǝṯir ǝmmini lokwo cuk domony, laakin mǝsi lɔɔmɔr iilicǝ lǝthi ṯɔmɔmma, aṯirsi duŋgwǝci kwuɽunyjur. 14 Nǝ ŋwa ŋwiidu ki-yuuŋwi-nǝ, nǝrsaaɽanni kila lǝṯi kette yǝni; laakin ǝṯisi ṯurtunǝnǝ tǝthi ṯurmun-ŋǝ ŋɔrṯɔ-ŋi nǝ ṯimiidatha ṯǝthi ŋimiitha-ŋɔ tɔk, ǝtirsi-gwɔ ǝnḏinǝ mindaŋ aṯirsi mithǝ kworo, mindaŋ aṯireere rii-ɽi mac. 15 Nǝ ŋwa ŋwiidu ki-wurǝyu-nǝ wisaaw, nǝrsaaɽanni kila liniŋna ŋiɽaŋali, rɔgwor-ri risaaw rɔsɔɔɽɔ tɔk, mindaŋ nǝrsi mithǝ tetter, mindaŋ aṯir rii-ɽi ŋwɔɔla ṯindinyanna-thi naana.
Mǝthǝl kwǝthi lombo.
(Maṯṯa 5:15Mɔrgus 4:21-25)
16 “Kwiti kweere mac kwǝṯi fuudi lombo mindaŋ ethi kwuɽubǝthǝlɔ mǝlwǝ-gi, alla ethi kette kwaŋgiraŋ-na. Laakin lǝṯɔŋw-pǝ kǝniny allasi-la kider kǝzir wuuŋwun, mindaŋ mǝ lizi kila lǝṯi ǝnḏǝ aami ese ǝzir-ŋwɔ fɔɔri-gi. 17 Kwɔmne kwiti kweere mac kwuluccunǝ kwiti kwinḏi ethi ruwǝnnǝlɔ mac, nǝ kweere kwugwuɽubǝnnǝlɔ, ŋwinḏini mindaŋ ǝri ruwǝzǝlɔ ki-fɔɔri. 18 Ŋwɔṯaŋw aŋrathir, nǝ ǝṯaami neŋneŋw tok; nǝ kweere kwǝthi kwomne kweere ǝrgwɔ kiɽǝcci-lɔ, laakin kweere kwiti kwǝthi kweere mac tǝ, nǝ mɔŋwsǝthi kinnǝni nyokwɔɽoc nyaarɔŋw-nyiŋw nyǝthiŋwsi ǝrsi-tǝ aagitha kithaay.”
Lǝnyin kwǝthi Yǝcu-ŋǝ liyǝŋgen-li.
(Maṯṯa 12:46-50Mɔrgus 3:31-35)
19 Nǝ lǝnyin kwǝthi Yǝcu-ŋǝ liyeŋgen-li iila naanǝ-ŋgwc, laakin nǝreere ǝthi ŋɔma mac ethi dɔŋgwatha keṯṯɔk naanɔ-ŋgwɔ sǝbǝb-ŋi kwǝthi lɔdɔŋw. 20 Nǝ kwizi kwette accǝ Yǝcu-ŋw, “Laanyalɔ-ŋǝ liyaŋgalɔ-li kilala lirlicǝŋǝ par linaŋna-ŋa etheese.” 21 Laakin nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Lǝnyǝr-ŋǝ liyǝŋgǝri-li lindǝr kila lǝṯi neŋne ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah mindaŋ ǝṯirsi iinyici naana.”
Yǝcu mɔŋgwɔ rilli kɔrɔni waamir-yi.
(Maṯṯa 8:23-27Mɔrgus 4:35-41)
22 Laamin lette na Yǝcu-ŋǝ ṯalaamiiz-thi ṯuuŋwun ǝnḏi ki-mɔrkǝb-nǝ, mindaŋ nɔŋwsǝccǝŋw, “Ǝreele ǝri uɽǝthǝ bahara-na areele kǝni kithaathɔ.” E-ta nǝreele. 23 Nǝ kinaŋw ninḏir, nǝ Yǝcu nḏiri ŋwaarɔ. Nǝ biḏaan nǝ kɔrɔn avanna tɔc kɔppa ki-bahar-na, nǝ mɔrkǝb aari ibṯǝdi ethi urǝnni ŋaaw-na, mindaŋ nǝr naani khaṯar-na kɔppa. 24 Nǝ talaamiiz ele naanɔ-ŋgwɔ nǝr kiɽiti nǝrǝccǝŋw. “Yaa Sǝyyiḏ! Yaa Sǝyyiḏ! Nyiiŋǝ limǝ naŋni ethi kiirathalɔ!”
Nǝ Yǝcu ḏiiɽǝnǝlɔ tɔc, nɔŋw ǝrmici kɔroni ŋaaw-ŋi ŋɔppɔthɔna; mindaŋ nǝr biɽǝthɔlɔ pǝṯ tɔc, nǝ ǝzir ayithalɔ ciɽiŋill! 25 E-ta nɔŋwɔccǝ ṯalaamiiza-ŋw, “Ṯǝmminǝ ṯaalɔ ṯende?”
Laakin nǝr liŋɽalɔ nǝr ṯeenye nǝr andasi deŋgen-na nǝraarɔŋw, “Kwɔr-ŋgwɔ kwir ṯaŋ? Mindaŋ mɔŋw taami inḏǝthǝ kɔrɔni-ŋwɔsi ŋaaw-ŋi ŋɔppɔthɔna waamira mindaŋ mǝrtaami iinyici naana pappac!”
Yǝcu mɔŋgwɔ sǝwi kwɔɔrɔ kwǝthi rigɽimǝ-nǝ rigii.
(Maṯṯa 8:28-34Mɔrgus 5:1-20)
26 Nǝ Yǝcu-ŋǝ ṯalaamiiz-thi ṯuuŋwun ele bahar-gila mindaŋ nǝr ɔppathi kǝzir wǝthi Jaraasiiyyiin wiisa Jǝliil-ŋwɔ kiyǝnǝ. 27 Mǝ Yǝcu dappitha-lɔ nḏɔṯɔma kǝni, nǝr biɽithi kwɔr-gi kwette kwuruuthu ki-mǝḏiinǝ-nǝ kwǝthi shayaaṯiina-naɔ. Nǝ kwɔr ŋgwa-tǝ nɔŋwɔni kwɔnannɔ ŋwɔɔmɔri ŋwuuru lɔvdɔṯṯɔ, ǝṯɔŋweere nanni dɔɔnɔ mac, laakin nɔŋwɔni kwǝṯi nanni ki-yibaŋ-na yǝṯir-ŋwɔ aanathisi. 28 Mɔŋweese Yǝcu-ŋw, nɔŋw ɔvɔna ŋwal-ŋi ŋɔmmaŋi mindaŋ nɔŋw iidǝthǝ ŋwɔɽelle-na nɔŋw ɔvɔna ŋɔmmaŋi nɔŋwɔccǝŋw, “Yǝcu Tɔr tǝthi Allah wuthǝmthǝlɔ pur-pur! A kwɔnɔŋna aathaŋw naaniny-gwɔ? Nyii kwutuurǝccǝ-ŋǝlɔ etheere bii nyuŋwɔ ṯurvǝ mac!” 29 Ŋǝni ŋandisa-ŋwsi ŋɔ, kaka nǝllicǝ-gwɔ Yǝcu waamira ethi ruu kithaay duŋgwun-nǝ. Kaka nǝṯi-gwɔ ṯigɽim ṯuruuŋwɔ mithǝ ŋwɔɔmɔri ŋwuuru mindaŋ ǝṯir kegitte ki-sijin-nǝ, ǝṯir kǝkki rii nǝ ŋwaara ŋwɔɽɔŋw-ŋi mindaŋ ǝṯɔŋwsi undǝthǝnǝ rɔṯ-rɔt, mindaŋ ǝṯi shiiṯaan aprǝlɔ ǝṯɔŋw iili ki-sahraa-na.
30 Nǝ Yǝcu uṯicǝlɔ nɔŋwɔccǝŋw, “A kwǝni ǝyǝ?” Nɔŋw ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Nyii kwǝni Jesh!” 31 Nǝ shayaaṯiin tuurǝccǝlɔ ethisi ere ṯiŋatha kǝzir wǝṯi-gwɔ rigɽim nanni rǝkkicǝ jiizǝ kizǝn mac.
32 Nǝ yiizǝŋ naani kinaŋw-lɔ keṯṯok dɔŋw lɔppa yiinalɔ lundǝri naana. Nǝ shayaaṯiin tuurǝcci Yǝcu-ŋwlɔ tur ethisi duŋgwǝci ethi-ŋwɔ ǝnḏinǝ, e-ta nɔŋwsi duŋgwǝci. 33 E-ta nǝ shayaaṯiin ruuthǝ kwɔr-na mindaŋ nǝrǝnḏi ki-yiizǝŋ-nǝ. Mindaŋ nǝ dɔŋw tatap avri ki-ṯirllilɔŋw mindaŋ nǝr irdǝthi ki-bahar-na nǝsi-gwɔ ŋaaw ǝnyji.
34 Mǝ nyaaɽa nyiyǝ yiizǝŋi-lɔ ese kwomne kwɔmǝ ǝrrini, nǝr fǝthi khabaralɔ ki-mǝḏiinǝ-nǝ nǝ ki-ŋwilli-na tok. 35 Nǝ lizi ruu nǝreele ethiisa aatha kwɔmǝ ǝrrini, mǝr iila naana-gwɔ Yǝcu, nǝr ese kwɔɔrɔ ŋgwa kwuruuthu-gwu shayaaṯiina-na kwɔnaanalɔ ŋwaara-na ŋwɔthi Yǝcu, kwɔginna yirethi naana, kwɔmǝ avri nda-na dar, mindaŋ nǝr ṯeenye tatap. 36 Nǝ kila liisasi ŋa ŋǝrrinǝ, nǝrsi andaci lizi ŋǝniŋw kwɔr ŋgwɔ kwɔmǝ sǝwinni aŋgwɔrɔ. 37 E-ta nǝ lizi tatap lǝthi ǝzir wa uṯici Yǝcu-ŋwlɔ etheele kithaay, kaka nithiinyar-gwɔ beṯ-beṯṯen. Ŋwɔṯaŋw nǝ Yǝcu ǝnḏi ki-mɔrkǝb-nǝ nɔŋweele kithaay. 38 Nǝ kwɔr ŋgwa kwɔmǝ-gwɔs shayaaṯiin ruuthǝ-nǝ kithaay, nɔŋw tuurǝcci Yǝcu-ŋwlɔ nɔŋwɔccǝŋw, “Duŋgwǝcǝ-nyii ŋǝ rɔɔmi.” Laakin nǝ Yǝcu ṯiŋatha nɔŋwɔccǝŋw, 39 “Nḏi aaɽitha ki-dɔɔnɔ kwɔɔŋa mindaŋ ǝsi ilŋithini ŋa ŋimǝ-ŋǝsi Allah ǝrrici.” Ŋwɔṯaŋw mindaŋ nǝ kwɔr ele mǝḏiinǝ-ginǝ nɔŋwsi andasi ŋa ŋǝrricǝsi Yǝcu.
Tɔr ṯǝthi Yaayirɔs tir tiira, nǝ kwaaw kwɔmǝmmucǝ Yǝcu-ŋw kirethi.
(Maṯṯa 9:18-26Mɔrgus 5:21-43)
40 Nǝ Yǝcu aaɽitha ki-ṯuɽumǝ ṯithaathɔ tǝthi bahar, nǝr aalanni ṯaamathina kaka nǝkkicǝr-gwɔ tatap ŋunduŋw kizǝn. 41 E-ta nǝ kwɔr ɔppatha kwette kwǝni Yaayirɔs, kwir rǝ-iis rǝthi majma@, nɔŋw iidǝthǝ Yǝcu-ŋwɔ ŋwɔɽelle-na, nɔŋw tuurǝccǝlɔ ethi-gi ele ki-dɔɔnɔ kwuuŋwun, 42 kaka ninḏi-gwɔ tɔr ṯuuŋwun tir tiira ethi ai, tir yithlǝyu wrii-kwuɽǝn. Nǝ kinaŋw mǝ Yǝcu ele ki-thaay-la nǝ lizi attathi naana rɔgwoṯ-rɔgwoṯ. 43 Nǝ kwaaw naani kwette deŋgen-na kwǝṯi ɔnda ŋiinǝ mindaŋ nɔŋwaa-gu yithlǝyu wrii-kwuɽǝn. Nǝ kwizi ere kweere mac kwǝthi ŋɔma ethi sǝwi ŋunduŋw. 44 Nɔŋw iila Yǝcu-ŋw ṯɔɔɽɔthala nɔŋw mummuci yǝbɽǝŋi yǝthi kwɔfṯaan kwuuŋwun, mindaŋ nǝ ŋin ŋuuŋun rillanni tɔc. 45 Nǝ Yǝcu ɔṯalɔ nɔŋwaarɔŋw, “Ǝyǝ kwɔrɔ kwɔmɔmmɔny?” Mǝr ǝvrinni tatap nǝ Bɔṯrɔs ǝccǝŋw, “Yaa Sǝyyiḏ, lizi lir-pa kɔlɔ lirikathiŋalɔ tatap, na nǝr-ŋǝ attathi naana tok!” 46 Laakin nǝ Yǝcu aarɔŋw, “Kwizi kwette kwɔmǝ-nyii mɔmmi kaka niccinǝny-gwɔ ŋɔma-ŋi ŋimǝ ruuthǝ duŋgwiny-nǝ.” 47 Nǝ kwaaw elŋǝce ethaarɔŋw, limǝ-nyii elŋǝce, mindaŋ nɔŋwiila kwɔnḏǝthɔ, nɔŋw iidǝcci Yǝcu-ŋwlɔ ki-ŋwɔɽelle-na ŋwuuŋwun. Mindaŋ nɔŋwandaci kiyǝnǝ yǝthi kila tatap, sǝbǝbǝ kwɔmɔmmɔ-ŋgi, mindaŋ nɔŋw saawi tɔc. 48 Nǝ Yǝcu ǝccǝŋw, “Ŋiira ŋiinyi ṯǝmminǝ ṯɔɔŋwa ṯimǝŋǝ sǝwi. Nḏi kǝniny kwaami naana.”
49 Nǝ kinaŋw nanḏisa-tǝ Yǝcu kinnǝni, nǝ kwette iilanna kwɔɔsar ki-dɔɔnɔ kwǝthi rǝ-iis, nɔŋwɔccǝ Yaayirɔs-ŋwɔ, “Tɔr tɔɔŋwa tir tiira timǝ ai, ǝṯi undǝŋnǝ mɔ@allima ceg-cegi mac.”
50 Laakin mǝ Yǝcu neŋne, nɔŋwɔccǝ Yaayirɔs-ŋwɔ, “Ǝṯi ṯiinya mac; ǝmminǝ-tǝ kǝniny, nǝ tǝtǝ miithi rac.”
51 Mɔŋw ɔppathi dɔɔnɔ, nɔŋweere duŋgwǝci kweere mac ethi-li ǝnḏi kiininy, illi Bɔṯrɔs-ŋǝ Yuhanna-gi nǝ Ya@guub tok, nǝ ṯǝrnyin ṯǝthi tiira-ŋǝ lǝnyin-gi. 52 Nǝ kila tatap linaanɔ kinaŋw nǝraari kwɔɔla, mindaŋ nɔr aarithana ŋwundǝ-ŋwundǝ ŋwɔthi tɔr. Nǝsi Yǝcu ǝccǝŋw, “Ǝṯaarɔ mac tor titi taayɔ mac; tǝni tinḏirɔ domony!” 53 Nǝr aaritha yiimǝ kathri, kaka ilŋicar-gwɔ tɔɔrɔ timǝ ai. 54 Mindaŋ nǝ Yǝcu mithǝ tii nɔŋwɔccǝŋw, “Tɔr diiɽǝthilǝ!” 55 Nǝ tigɽim aaɽitha naana, nɔŋw diiɽǝnnǝlɔ puruṯ, mindaŋ nǝsi Yǝcu andaci ethi inḏǝthǝ kwomne kweere kwǝthi yee. 56 Nǝ ṯǝrnyin-ŋǝ lǝnyin-ŋǝli liŋɽalɔ buruc, laakin nǝsi Yǝcu icci etheere iirǝci kwizi kweere mac ŋiɽaŋali ŋɔ.
يسوع ومرافقوه
1 وسارَ يَسوعُ بَعدَ ذلِكَ في المُدنِ والقُرى، يَعِظُ ويُبَشّرُ بِمَلكوتِ اللهِ. وكانَ يُرافِقُهُ التلاميذُ الاثنا عشَرَ 2 وبَعضُ النّساءِ اللواتي شفاهُنّ مِنَ الأرواحِ الشّرّيرةِ والأمراضِ، وهُنّ مَريَمُ المَعروفةُ بالمَجدَليّةِ، وكانَ خرَجَ مِنها سَبعةُ شَياطينَ، 3 وحنّةُ اَمرأةُ خوزي وكيلِ هِيرودُسَ، وسُوسنّةُ، وغيرُهُنّ كثيراتٌ مِمّنْ كُنّ يُساعِدْنَهُم بأموالِهِنّ.
مثل الزارع
(متى 13‏:1‏-9، مرقس 4‏:1‏-9)
4 وقَصدَهُ النّاسُ مِنْ كُلّ مدينةٍ، فلمّا تَجمّعَ مِنهُم جُمهورٌ كبيرٌ، خاطبَهُم بِمَثَلٍ، قالَ: 5 «خرَجَ الزّارعُ لِيزْرَعَ. وبَينَما هوَ يَزرَعُ، وقَعَ بَعضُ الحَبّ على جانِبِ الطّريقِ فَداسَتْهُ الأقدامُ وأكَلَتْهُ طُيورُ السّماءِ. 6 ووقَعَ بَعضُهُ على الصّخرِ، فلمّا نَبَتَ يَبِسَ لأنّ لا رُطوبةَ لَه. 7 ووقَعَ بَعضُهُ بَينَ الشّوكِ، فطَلَعَ الشّوكُ مَعَهُ وخنَقَهُ. 8 ومِنهُ ما وقَعَ على أرضٍ طَيّبَةٍ، فنَبَتَ وأثمَرَ مِئةَ ضِعفٍ».
وصرَخَ يَسوعُ: «مَنْ كانَ لَهُ أُذُنانِ تَسمَعانِ، فليَسمَعْ!»
مغزى الأمثال
(متى 13‏:10‏-17، مرقس 4‏:10‏-12)
9 وسألَهُ تلاميذُهُ عَنْ مَغزى هذا المثَلِ، 10 فأجابَ: «أنتُم أُعطِيتُمْ مَعرِفَةَ أسرارِ مَلكوتِ اللهِ. وأمّا غَيرُكُم، فَنُكلّمُهُم علَيها بالأمثالِ: حتى إذا نَظروا لا يُبصِرونَ، وإذا سَمِعوا لا يَفْهَمونَ.
تفسير مثل الزارع
(متى 13‏:18‏-23، مرقس 4‏:13‏-20)
11 «وهذا هوَ مَغزى المثَلِ: الزّرعُ هوَ كلامُ اللهِ: 12 ما وقَعَ مِنهُ على جانِبِ الطّريقِ هُمُ الذينَ يَسمَعونَ كلامَ اللهِ، فيَجيءُ إبليسُ ويَنتَزِعُ الكلامَ مِنْ قُلوبِهِم لِئلاّ يُؤمِنوا فيَخلُصوا. 13 وما وقَعَ مِنهُ على الصّخرِ هُمُ الذينَ يَسمَعونَ كلامَ اللهِ ويَقبَلونَهُ فَرِحينَ، ولكِنْ لا جُذورَ لهُم، فيُؤمِنونَ إلى حينٍ، وعِندَ التّجرِبَةِ يَرتَدّونَ. 14 وما وقَعَ مِنهُ بَينَ الشّوكِ هُمُ الذينَ يَسمَعونَ كلامَ اللهِ، ولكِنّ اَنصِرافَهُم إلى هُمومِ الدُنيا وخيراتِها ومَلذّاتِها يَخنُقُهُ فيهِم، فلا يَنضجُ لهُم ثَمَرٌ. 15 وأمّا الذي وقَعَ في الأرضِ الطيّبَةِ، فهُمُ الذينَ يَسمَعونَ كلامَ اللهِ ويَحفظُونَهُ بِقَلبٍ طَيّبٍ صالحٍ، فيَثمرونَ بِثَباتِهِم.
مثل السراج
(مرقس 4‏:21، متى 5‏:15)
16 «ما مِنْ أحَدٍ يُوقِدُ سِراجًا ويُغطّيهِ بِوِعاءٍ أو يضَعُهُ تَحتَ سَريرٍ، بل يَضعُهُ في مكانٍ مُرتَفِعٍ ليَستَنيرَ بِه الدّاخلونَ. 17 فما مِنْ خَفِيّ إلاّ سيَظهَرُ ولا مِنْ مكتومٍ إلاّ سَينكَشِفُ ويَعرِفُهُ النّاس. 18 فاَنتَبِهوا كيفَ تَسمَعونَ كلامَ اللهِ، لأنّ مَنْ لَهُ شيءٌ يُزادُ، ومَنْ لا شَيءَ لَهُ يُؤخذُ مِنهُ حتى الذي يَظُنّهُ لهُ».
أم يسوع وإخوته
(متى 12‏:46‏-50، مرقس 3‏:31‏-35)
19 وجاءَ إلى يَسوعَ أُمّهُ وإخوتُهُ، فتَعذّرَ علَيهِمِ الوصولُ لِكَثرةِ الزّحامِ. 20 فقالَ لَهُ بَعضُ النّاسِ: «أُمّكَ وإخوَتُكَ واقِفونَ في خارِجِ البَيتِ يُريدونَ أنْ يَرَوكَ». 21 فأجابَهُم: «أُمّي وإخوَتي هُمُ الذينَ يَسمَعونَ كلامَ اللهِ ويَعمَلونَ بِه».
يسوع يهدئ العاصفة
(متى 8‏:23‏-27، مرقس 4‏:35‏-41)
22 وفي أحَدِ الأيّامِ رَكِبَ قارِبًا ومعَهُ تلاميذُهُ، فقالَ لهُم: «تَعالَوا نَعبُرُ إلى شاطئِ البُحَيرةِ المُقابِلِ». فأخَذوا يَعبُرونَ. 23 ونامَ يَسوعُ وهُم سائِرونَ. فهَبّت على البُحَيرةِ عاصِفَةٌ، فكادَ الماءُ يَملأُ القارِبَ، وأصبَحوا في خَطَرٍ. 24 فدَنا التلاميذُ مِنْ يَسوعَ وأيقَظوهُ وقالوا لَه: «يا مُعَلّمُ، يا مُعَلّمُ! نَحنُ نَهلِكُ!» فَقامَ واَنتَهَرَ الرّياحَ والأمواجَ، فهَدَأتْ وسادَ السّكونُ. 25 فقالَ لهُم يَسوعُ: «أينَ إيمانُكُم؟» فخافوا وتعَجّبوا، وقالَ بَعضُهُم لبَعضٍ: «مَنْ هذا؟ حتى الرّياحُ والأمواجُ يأمُرُها فتُطيعُهُ».
طرد الشياطين وغرق الخنازير
(متى 8‏:28‏-34، مرقس 5‏:1‏-20)
26 ووَصَلوا إلى ناحِيَةِ الجَراسيّينَ، مُقابِلَ شاطِئِ الجَليل. 27 ولمّا نَزَلَ يَسوعُ إلى البَرّ اَستَقبَلَهُ رَجُلٌ مِنَ المدينةِ فيهِ شَياطينُ، وكانَ لا يَلبَسُ ثِيابًا مِنْ زمنٍ طويلٍ، ولا يسكُنُ في بَيتٍ، بل بَينَ القُبورِ. 28 فلمّا رأى يَسوعَ، صرَخَ واَرتَمى على قَدَمَيهِ وصاحَ بأعلى صوتِهِ: «ما لي ولكَ، يا يَسوعُ اَبنَ اللهِ العَليّ! أطلُبُ إلَيكَ أنْ لا تُعذّبَني». 29 قالَ هذا لأنّ يَسوعَ أمَرَ الرّوحَ النّجِسَ أنْ يَخرُجَ مِنَ الرّجُلِ. وكثيرًا ما اَستولى الرّوحُ النّجِسُ علَيهِ، فكانَ النّاسُ يُحاوِلونَ ضَبطَه فيَربِطونَهُ بالسّلاسلِ والقُيودِ. ولكنّهُ كانَ يَقطَعُ كُلّ رِباطٍ ويَسوقُهُ الشّيطانُ إلى البراري.
30 فسألَه يَسوعُ: «ما اَسمُكَ؟» أجابَ: «جَيشٌ»، لأنّ كثيرًا مِنَ الشّياطينِ كانوا دَخَلوا فيهِ. 31 فتَوسّلوا إلى يَسوعَ أنْ لا يَطرُدَهُم إلى الهاويَةِ. 32 وكانَ هُناكَ قَطيعٌ كبيرٌ مِنَ الخنازيرِ يَرعى عِندَ الجبَلِ، فطَلَبوا إلَيهِ أنْ يأذَنَ لهُم بالدّخولِ في الخنازيرِ، فأذِنَ لهُم. 33 فخرَجَ الشّياطينُ مِن الرّجُلِ ودَخَلوا في الخنازيرِ، فاَندَفعَ القَطيعُ مِنَ المُنحَدَرِ إلى البُحيَرةِ وغَرِقَ فيها.
34 فلمّا رأى الرّعاةُ ما جَرى، هَرَبوا ونَشَروا الخبَرَ في المدينةِ والقُرى. 35 فخرَجَ النّاسُ ليرَوا ما جَرى. وجاؤُوا إلى يَسوعَ، فوَجَدوا الرّجُلَ الذي خرَجَ مِنهُ الشّياطينُ جالِسًا عِندَ قدمَي يَسوعَ، لابِسًا، سَليمَ العقلِ، فاَستولى علَيهِمِ الخَوفُ 36 وأخبَرَهُمُ الشّهودُ كيفَ شَفاهُ يَسوعُ، 37 فطلَبَ إليهِ أهلُ ناحِيَةِ الجَراسيّينَ كُلّهُم أنْ يَبتَعدَ عنهُم، لأنّهُم كانوا في خَوفٍ شَديدٍ. فرَكِبَ القارِبَ ورجَعَ مِنْ هُناكَ.
38 أمّا الرّجُلُ الذي خرَجَ مِنهُ الشّياطينُ، فاَلْتَمَسَ مِنْ يَسوعَ أنْ يأخذَهُ معَهُ. ولكِنّ يَسوعَ صرَفَهُ، قالَ: 39 «اَرجِعْ إلى بَيتِكَ وأخبِرْ بِما عَمِلَ اللهُ لكَ». فراحَ الرّجُلُ يُنادي في المدينةِ كُلّها بِما عمِلَ يَسوعُ لهُ.
ابنة يايرس والمرأة التي لمست ثوب يسوع
(متى 9‏:18‏-26، مرقس 5‏:21‏-34)
40 ولمّا رجَعَ يَسوعُ رحّبَت بِه الجُموعُ لأنّهُم كانوا كُلّهُم يَنتَظِرونَهُ. 41 وجاءَ إليهِ رَجُلٌ اَسمُهُ يايرُسُ، وهوَ رَئيسُ المَجمَعِ، فاَرتَمى على قَدَمَي يَسوعَ وتَوَسّلَ إليهِ أنْ يدخُلَ بَيتَهُ، 42 لأنّ لَهُ اَبنَةً واحِدةً في نحوِ الثانيةَ عَشْرَةَ مِنْ عُمرِها، أشرَفَت على الموتِ. وبَينَما هوَ ذاهِبٌ، زَحَمَتْهُ الجُموعُ. 43 وكانَت هُناكَ اَمرأةٌ مُصابةٌ بِنَزْفِ الدّمِ مِنْ اَثنتَيْ عشْرَةَ سنَةً. أنفقَت كُلّ ما تَملِكُهُ على الأطبّاءِ وما قَدِرَ أحَدٌ أنْ يَشفِيَها. 44 فدَنَت مِنْ خَلْفِ يَسوعَ ولَمَسَت طَرَفَ ثوبِهِ، فوقَفَ نَزْفُ دَمِها في الحالِ. 45 فقالَ يَسوعُ: «مَنْ لَمَسَني؟» فأنكروا كُلّهُم، وقالَ بُطرُسُ: «يا مُعَلّمُ، النّاسُ كُلّهُم يَزحَمونَكَ ويُضايقونَكَ وتَقولُ مَنْ لَمَسَني؟» 46 فقالَ يَسوعُ: «لَمَسني أحَدُهُم، لأنّي شَعَرتُ بِقُوّةٍ خَرَجت مِنّي». 47 فلمّا رَأتِ المَرأةُ أنّ أمرَها ما خَفِيَ على يَسوعَ، جاءَت راجِفَةً واَرتَمَت على قَدَمَيهِ وأخبَرَتْهُ أمامَ النّاسِ كُلّهِم لماذا لَمَستْهُ وكيفَ شُفِيَت في الحالِ. 48 فقالَ لها: «يا اَبنتي، إيمانُكِ خلّصَكِ، فاَذهَبي بِسلامٍ».
49 وبَينَما هوَ يتكَلّمُ، جاءَ رَسولٌ مِنْ عِندِ رَئيسِ المَجمعِ فقالَ: «ماتَتِ اَبنتُكَ فلا تُزعِجِ المُعَلّمَ». 50 فسَمِعَ يَسوعُ، فقالَ ليايِرُسَ: «لا تَخَفْ! يكفي أنْ تُؤمِنَ، فَتُشفى اَبنَتُكَ».
51 ولمّا وصَلَ إلى البَيتِ، منَعَ الجُموعَ أنْ يَدخُلوا، ما عدا بُطرُسَ ويوحنّا ويَعقوبَ ووالدَ الصّبِيّةِ وأُمّها. 52 وكانَ النّاسُ كُلّهُم يَبكُونَ ويَندُبونَ الصّبِيّة. فقالَ لهُم: «لا تَبكُوا، ما ماتَتِ الصّبِيّةُ، لكِنّها نائِمةٌ». 53 فضَحِكوا علَيهِ، لأنّهُم كانوا يَعرِفونَ أنّها ماتَت. 54 ولكِنّهُ أخذَ بِيَدِ الصّبِيّةِ وصاحَ بِها. «يا صبيّةُ، قُومي!» 55 فرَجَعَت رُوحُها وقامَت في الحالِ، فأمَرَ أنْ تُعطَى طَعامًا. 56 فتَعجّبَ والداها، فأوصاهُما أنْ لا يُخبِرا أحدًا بِما جَرى.